نگاهی به اِشکال‌های گفتاری و نوشتاری امروز
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۹۲۶۱۹
ایسنا/قزوین دکتر هادی انصاری، تحصیلکرده دکترای زبان و ادبیات فارسی، در مقاله خود با عنوان «درست بنویسیم و درست بخوانیم» که آن را در اختیار ایسنا قرار داده است، می‌نویسد: درباره درست خواندن و گفتن و نوشتن، تاکنون بسیار گفته‌اند و نوشته‌اند و شنیده‌ایم و خوانده‌ایم؛ ولی کافی نیست. پاسداشت زبان فارسی و برطرف کردن اشکال‌ها، نمی‌تواند به چندنوشته، برنامه، کتاب و جزوه منحصر باشد و اگر هر روز هم یادآوری شود، تکراری نخواهد بود و تأثیرخود را خواهد گذاشت.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
بدین منظور بر آن شدیم تا برخی اشکال‌های رایج امروزی را که در گفتار و نوشتار مردم، فراوان دیده و شنیده می‌شود، یادآوری و اصلاح کنیم تا شاید بتوانیم در راه درست خواندن و درست نوشتن واژه‌ها، اصطلاح‌ها، عبارت‌ها و درنهایت برای پاسداشت زبان فارسی قدمی برداریم.
حرف (س)
سابِقُ الذّکر / فوق الذّکر
معمولاً می‌گویند: مطلب فوق الذّکر، بارها بیان شده است. فوق الذّکر در عربی به معنی آنچه که بالاتر و برتر از ذکر یا گفتن است. فوق الذّکر گاهی در فارسی به کار می‌رود. البته منظور گوینده این است که آنچه قبلاً ذکر شده؛ درصورتی‌که فوق الذکر به این معنا نیست. به جای فوق الذکر باید گفت: سابِقُ الذّکر (آنچه قبلاً گفته شده). یعنی باید بگوییم: مطلب سابق الذکر بارها بیان شده است. بهتراست به جای فوق الذکر و سابق الذکر از صفت (اشاره شده) استفاده شود: مطلب اشاره شده بارها بیان شده است.
سِرایت کرد / تَسَرّی کرد
تَسرّی، یعنی خود را شجاع نشان دادن و اِبراز شجاعت کردن. سرایت یا سرایت کردن یعنی اثر کردن و راه یافتن. این دو واژه با هم متفاوتند. می‌گویند: بیماری او به افراد دیگر تسرّی کرد؛ که با این توضیح، باید گفت: بیماری او به افراد دیگر سرایت کرد یا راه پیدا کرد؛ نه تسرّی کرد.
سلامت / سلامتی
سلامت در عربی، اسم مصدراست به معنی سلامتی و سالم بودن. در فارسی، نیاز بهٔ) مصدری ندارد. درست است که در زبان مردم (سلامتی) جا افتاده، ولی بهتراست به جای جملهٔ: سلامتی شما را می‌خواهیم؛ بگوییم: سلامتِ شما را می‌خواهیم. جناب حافظ می‌گوید:
سلامتِ همه آفاق در سلامت توست به هیچ عارضه شخص تو دردمند مباد البتّه سلامت علاوه بر معنی مصدری، به معنای صفت هم به کارمی رود: او سلامت است یعنی سالم و تندرست است. مردم در محاوره هم سلامت را به معنای سالم به کار می‌برند: شما سلامتید؟ یعنی تندرست و سالمید؟
سُفته / سِفته / سَفته
سُفته، اصطلاح بانکی و تجاری است و به ضمّ (س) درست است. یعنی بَرات و حوالهٔ تجاری. گاهی به فتح (س): سَفته و به کسر (س): سِفته می‌خوانند و درست نیست. مثال: کارمند بانک، سُفته خواسته است.
سورسات / سوروسات / سوروصات
سور در فارسی، به معنی مهمانی، جشن و عروسی است. (سورسات) گاهی با (و) همراه می‌شود (سوروسات). به معنی خواربار، وجه معاش و ملزومات سپاهیان است. معمولاً در زبان مردم به صورت (سوروسات عروسی) رایج است. یعنی کلّیهٔ وسایل و لوازمی که برای عروسی نیاز است. گاهی به‌اشتباه، (سوروصات) یا (صوروصات) نوشته می‌شود که بهتراست با (س) و بدون (و) نوشته شود؛ (سورسات).
سِهام / سَهام
سِهام به کسر (س) جمع سَهم است. سَهم در عربی به معنی تیر است و نیز حِصّه و قسمت کسی در مجموعه‌ای و سَنَدی حاکی از داشتن حِصّه ای در شرکتی است. سَهام به فتح (س) به معنی شدّت گرما و باد گرم است. در فارسی، (سِهام) را (سَهام) تلفظ می‌کنند. با این توضیح، سود سِهام بانکی درست است؛ نه سَهام بانکی.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی علمی و آموزشی قزوين زبان فارسی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۹۲۶۱۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
زخم عمیقی به دوچرخه سواری زدند که به راحتی درست نمی‌شود
به گزارش خبرنگار مهر، رسول اسدی رییس فدراسیون دوچرخه سواری در جمع رسانه ها در خصوص آخرین وضعیت این فدراسیون گفت: کل بدهی جاری فدراسیون را پرداخت کرده ایم و با پرداخت بدهی های بین المللی بعد از چند سال در فدراسیون جهانی جز برنامه های سولیداریتی قرار گرفته ایم. می توان گفت که فدراسیون به آرامش نسبی رسیده است.
وی افزود: ما در حال حاضر فقدان آیین نامه داریم. این رشته با این سابقه، آئین نامه سازمان لیگ ندارد و از ۱۵ سال قبل این اسناد به روز نشده است و حالا این آیین نامه را به روز کرده ایم. در کنار آن در بخش های دیگر مانند آموزش، داوری و.. درحال تدوین آیین نامه هستیم.
وی ادامه داد: یکی از مشکلات ما این است که امین اموال در این چند سال نداشتیم و به طور مثال سیستم انبار داری نداریم و اجرایی کردن این موارد زمان می برد. زمانیکه بدانیم چه موجودی داریم قطعاً می توانیم برای تجهیز کمبودها برنامه ریزی کنیم.
اسدی خاطرنشان کرد: زخم عمیقی که در چند سال قبل به فدراسیون زده اند به این راحتی درست نمی شود. پرداخت ده هزار دلار قسط بدهی جهانی سالیان گذشته کم نیست.
وی در ادامه به بحث تیم های ملی و برنامه های جوانگرایی هم اشاره کرد و گفت: جوان گرایی یک حرف است، کلی داستان دارد و نیازمند برنامه ریزی است نمی توان به راحتی هر قهرمانی را حذف کنیم تا بخواهیم با ورود جوانان جوانگرایی کنیم. با سیاست باید بودجه و برنامه ها را به این سمت سوق بدهیم.
وی به برنامه های تیم ملی هم اشاره کرد و گفت: ۶ نفری که با مربی جدیدمان کار می کنند جوان هستند و فرآیند برنامه ها شروع شده است. شاید حاصل این فرآیند جوانگرایی را چند سال دیگر ببینیم.
رییس فدراسیون دوچرخه سواری در مورد رئوس برنامه های سال جاری هم گفت: اردوهای تیم ملی را شروع کرده ایم. برای دختران هم منتظر پایان فصل اموزش و تحصیل مدارس هستیم. ۵ مرحله برای جوانان اردو داریم. قرار است تیم کوهستان ماه آینده به مالزی برود و تیم دوچرخه سواری جاده هم برای حضور در مسابقات قهرمانی آسیا ابتدا به ترکیه و بعد ازبکستان رفته و سپس راهی قزاقستان محل برگزاری مسابقات می رود. قرار است ما هم در قزاقستان در اجلاس آسیایی حاضر شویم.
او با بیان اینکه روزهای پر ترافیکی راپشت سر می گذاریم، تصریح کرد: تجهیز مرکز سنجش اصلی ترین برنامه ما بعد از المپیک است. بررسی عملکرد مدون ورزشکاران که کشورهای دیگر سالهاست انجام می دهند. بسیاری از مشکلات ما به دلیل همین عدم برنامه ریزی و رصد ورزشکاران بوده است. این مرکز سنجش یک کار ریشه ای برای ارزیابی عملکردمان است و قطعاً به کمک آن پیشرفت و پسرفت مان را ارزیابی خواهیم کرد. یکی از پیشرفت های ما در این مرکز در بخش کنترل دوپینگ خواهد بود.
اسدی ادامه داد: بعد از این مرکز، مرکز سنجش هیات ها را هم راه اندازی خواهیم کرد. وزارت ورزش و کمیته هم به ما کمک می کنند. از اینجا کار علمی فدراسیون و نحوه انتخاب نفرات در اعزام ها شروع می شود. به این شکل حتی اعزام ها هم هدفمند می شود. این طور نیست که مربی بگوید ورزشکار مدال می گیرد اما در زمان مسابقه ببینیم ورزشکار در سطح آسیا نبوده است.
وی به برنامه های دیگر فدراسیون در بخش پایه هم اشاره کرد و گفت: مربی خارجی تیم ملی از ما درخواست برپایی اردوها و مسابقات خارجی کرده است. قرار است تیم های پایه را به ارمنستان و روسیه اعزام کنیم. در بخش جوانان سه مسابقه بین المللی را در تهران و البرز پیش بینی کرده ایم تا ورزشکاران به سطح آمادگی خوبی برسند.
اسدی با بیان اینکه پیک برنامه های فدراسیون دومرخه سواری تا المپیک خواهد بود خاطرنشان کرد: بعد از المپیک به زیر ساخت ها خواهیم رسید. برنامه ها و لیگ ها و مسابقات و آموزش همگی براساس ایین نامه ها خواهد بود و بهبود می یابد.
کد خبر 6091913
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند