حجم دریاچه ارومیه ۱.۵ میلیارد مترمکعب کاهش یافته است
تاریخ انتشار: ۹ آبان ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۵۴۱۹۴۴
ایسنا/آذربایجان شرقی یک استاد دانشگاه گفت: براساس آمار دهه‌ی آخر ماه مهر سال جاری، پیکره‌ی آبی دریاچه ارومیه نسبت به زمان مشابه سال گذشته حدود ۱.۵ میلیارد متر مکعب کاهش حجم داشته است، البته بیش از ۶۵۰ متر مکعب نیز وسعت آن کاهش یافته است.
جلال شیری در گفت‌وگو با ایسنا در خصوص عوامل دخیل در خشکی دریاچه ارومیه اظهار کرد: عوامل دخیل در خشکی دریاچه ارومیه به گونه‌ای نیستند که بتوان یک یا دو عامل مشترک را به عنوان عامل اصلی معرفی کرد؛ اگر عوامل هم محدود باشند، مجزا از هم عمل نکرده‌اند، یعنی عوامل دخیل در این امر مجزا نبوده و اثر آنها بر هم افزایشی است چراکه هم افزایی این عوامل، علت اصلی خشک شدن دریاچه است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی ادامه داد: عوامل به صورت منفرد نیز تاثیرپذیر از هم هستند لذا این مسئله، خشک شدن دریاچه ارومیه را پیچیده‌تر می‌کند، اما اگر بخواهیم جزئی‌تر بررسی کنیم، یکی از دلایل عمده‌ی آن، تغییرات آب و هوایی و کاهش نزولات جوی است؛ اگر رخدادهای بارشی را در یک زمان بررسی کنیم، کاهش نزولات جوی و میزان برف و باران که به نحوی ورود جریان‌های زیرسطحی و سطحی را کنترل کرده و منبع اصلی تغذیه است، سبب شده تا خروجی رودخانه‌ها نیز کاهش یابد لذا با صرف نظر از عوامل انسانی، یکی از عوامل، کاهش ورودی آب به سطح زمین در اثر کاهش نزولات جوی و تغییرات اقلیمی است.
وی افزود: فعالیت‌های بصری و اقدامات انسان‌زاد نیز در این اتفاق بسیار اثرگذار است، البته در مورد عوامل انسان‌زاد موارد متعددی مطرح است که باید بررسی شود.
شیری در رابطه با عوامل انسان‌زاد این مسئله گفت: عوامل انسان‌زاد مجموعه‌ای از عوامل در هم تنیده شده است؛ توجه نکردن به آورد رودخانه‌ها در اثر نامناسب بودن بستر آنها در طول سال‌های متمادی، حفر چاه‌های غیر مجاز در حاشیه‌ی دریاچه ارومیه و حتی برخی پروانه‌هایی که می‌توانستند برای چاه صادر نشوند، توسعه ی بی‌رویه اراضی کشاورزی و به تبع آن مصرف بی‌رویه آب در این بخش از عواملی هستند که در کنار دلایل اقلیمی سبب کاهش تراز آب و خشکی دریاچه شدند.
وی خاطرنشان کرد: باید در نظر داشت که وقتی صحبت از توسعه‌ی فعالیت‌های کشاورزی می‌کنیم، این امر اصلا به این معنا نیست که ما مخالف کشاورزی هستیم؛ کشاورزی یکی از اساس‌های اصلی استقلال در کشور به لحاظ غذایی و اقتصادی است، اما امکان این امر وجود داشت که دهه‌های گذشته با تدابیر علمی، بهره‌گیری از نظرات کارشناسی دقیق، مطالعات میدانی و تحلیل‌های واقعی از مسأله این توسعه به نحوی رقم بخورد که حداقل فشار به آب‌های سطحی و تحت الارضی وارد شود و از این محل نیز به عنوان منبع ارزشمند در مصرف آب صرفه‌جویی شده و بخش کشاورزی نیز به عنوان یکی از بخش‌های عمده و اساسی دچار لطمه‌ی جدی نشود.
وی یادآور شد: کاهش تراز دریاچه دلایل متنوعی دارد که مهمترین آن عوامل اقلیمی است، البته در کنار آنها، مسائل انسان‌زاد که ناشی از مسائل مدیریتی و مدیریت منابع آب در این منطقه و حوزه آبریز دریاچه ارومیه بوده، بسیار تأثیرگذار است.
این استاد دانشگاه تبریز متذکر شد: دریاچه ارومیه یکی از مهمترین حوزه‌های آبریز کشور و دومین دریاچه آب شور دنیا است و اختصاصات کیفی و کمی خود را دارد، اما حجم آن کاهش یافته و به دلیل قدرت تبخیر پذیری، پهنه‌های آب سطحی به سرعت در معرض تبخیر قرار می‌گیرد و این جمع شده‌های آب‌های سطحی به پیکره‌ی دریاچه ارومیه اضافه نمی‌شود لذا به تراز اکولوژیک نمی‌رسد که این امر باعث شد تا هدف‌گذاری‌های سال‌های قبل به طور کامل محقق نشود، علیرغم اینکه زحمات زیادی کشیده شد، پایش طرح‌ها نیز بر عهده‌ی دانشگاه تبریز بوده و مشکلاتی نیز به مسئولین ذی‌ربط اعلام شد، اما کاهش نزولات جوی و تغییرات اقلیمی از یک طرف و نبود استقرار و مدیریت یکپارچه‌ی منابع آب یا همان از طرف دیگر، باعث شد تا مشکلات حل نشوند.
وی ادامه داد: در کنار این مسائل و مشکلات، بی‌تدبیری در مدیریت برداشت‌های غیر مجاز در حوزه‌ی آبریز دریاچه ارومیه سبب شد تا فشار مضاعف بر آبخوان‌ها وارد شود که باید توجه شود.
وی اضافه کرد: در رابطه با اقداماتی که برای دریاچه ارومیه و احیای آن انجام شده است، باید گفت که کارهایی انجام شده و فعالیت‌هایی نیز در طول چندین سال برای احیا و بازگشت آن به تراز اکولوژیک انجام شده است، اما چیزی که در حال حاضر مشاهده می‌شود، به لحاظ تحلیل علمی حاکی از آن است که این فعالیت‌ها کافی و موثر نبوده و نیازمند هدف‌گذاری زمان‌مند است.
شیری بیان کرد: دلیل این امر را در چند جا می‌توان جستجو کرد؛ دلایلی که سبب تغییرات اقلیمی و کاهش نزولات جوی شد که البته این مشکلات در تمامی حوزه‌های آبریز کشور وجود دارند و نبود استقرار و مدیریت یکپارچه‌ی منابع آب و پرداخت به این مفهوم عینی و عملی مهم، یکی از دلایلی است که باعث شد تا اهداف محقق نشوند.
وی گفت: به لحاظ علمی مدیریت یکپارچه‌ی منابع آب نیازمند بسیج امکانات سازمان‌های مرتبط و همه‌ی ذی‌نفعان حوزه آبریز است، به نحوی که حداقل عایدات اقتصادی، فرهنگی، رفاهی، اجتماعی و زیست محیطی در سامان‌دهی منابع آب و حوزه‌ی آبریز استفاده شود.
وی اظهار کرد: به دلیل نبود وحدت رویه در سازمان‌های مختلف، ناهماهنگی بین فعالیت‌ها، موازی‌کاری‌ها، ناهمسویی‌هایی که به لحاظ علمی و فنی باید تحلیل می‌شدند و در کنار آنها، غافل شدن از اصل موضوع و هدف قرار دادن اقدامات، در مجموع سبب شد تا آنچنان که باید، شاهد احیای این پیکره‌ی آبی مهم در کشور نباشیم.
این استاد دانشگاه یادآور شد: بحث منابع طبیعی از جمله منابع آب، چیزی نیست که مستقیماً مرتبط با یک سازمان یا قشر خاصی باشد؛ برآیند فعالیت‌های سازمان‌های مختلف و اقشار مردم است که یک مدیریت بهینه را برای پیکره‌های آبی و هر نوع منابع طبیعی مانند منابع آب رقم خواهد زد، یعنی تا زمانی که یک اعتماد دو طرفه بین مردم و سازمان‌های اجرایی وجود نداشته و ساختار مدیریت منابع آب به لحاظ مشارکت دادن ذی‌نفعان که همان مردم هستند، بوجود نیاید، اهداف مورد نظر تحقق نخواهند یافت.
وی ادامه داد: تا زمانی که در سطوح مختلف مدیریتی این باور بوجود نیاید که احصای نیازهای منطقه، نظرات و تجربیات کشاورزان و ذی نفعان سبب می‌شود تا بسته‌های حمایتی خوبی تهیه شود، استقرار کامل مدیریت به هم پیوسته آب به راحتی امکان پذیر نخواهد بود.
وی گفت: به لحاظ سیاست‌های کلان نظام، از منابع پشتوانه‌ای سیاستی کافی برای استقرار مدیریت به هم پیوسته برای حفاظت کمی و کیفی منابع آب برخوردار هستیم، اما در کنار این قضیه، استفاده‌ی مناسب و بهینه از این پتانسیل محقق نشده و لازم است تا سازمان‌های اجرایی، تقنینی و قضایی با هم‌افزایی بیشتر در جهت حل این مسأله هدف‌گذاری کنند.
شیری افزود: اگر بحث کاهش تراز دریاچه ارومیه و بخش‌هایی از این پیکره را به عنوان یک مسأله قلمداد کنیم، موضوعی است که سیاست‌گذاری شده و برای عموم مردم نیز قابل درک است، یعنی از فاز ادراک و احساس نیز گذشته و به صورت عینی قابل درک بوده و لازم است تا اساسی، فنی و علمی شروع به شناسایی ریشه‌ها و عللی شود که آنها را ذکر کردیم، یعنی تا زمانی که به کاهش تراز آب به صورت یک مسأله نگاه نکرده و ساختار حل مسأله را برای آن تعریف نکنیم علیرغم اینکه شاید این اقدامات حجم بالایی نیز داشته باشد، اما به لحاظ کمی حالت اقدامات پراکنده خواهد داشت و همسویی لازم جهت رسیدن به هدف زمان‌مند و مشخص انجام نخواهد شد.
وی خاطرنشان کرد: فرآیند مسئله شناسی، حل مسأله و ارائه‌ی راهکارها موضوعی است که باید با ورود جدی دانشگاه‌ها، مراکز پژوهشی، بروندادهای سیاسی، فعالیت‌های اندیشکده‌ای استان و کشور محقق شود و به نظر من لازم است تا دانشگاه‌های آذربایجان‌های غربی و شرقی به ویژه دانشگاه تبریز و ارومیه، ورود جدی و عملی به این موضوع داشته باشند تا فرآیند حل آن به صورت جدی محقق شود، البته ورود دانشگاه‌های مادر و استفاده از پتانسیل‌ها، دو جنبه‌ای است که باید بررسی شود؛ جنبه اول ورود دانشگاه‌ها به منظور رصد و پایش اقدامات انجام شده‌ای است که مستلزما دستگاه‌های دولتی آنها را انجام می‌دهد، اما بحث دوم حل شدن یکباره‌ی این موضوع است تا مردم حل شدن آن را به صورت عینی و ملموس ببینند.
وی متذکر شد: دانشگاه‌ها باید به صورت فرایند حل مسأله‌ای وارد شوند تا مساله به صورت علمی و دقیق شناسایی شود، طی یک پژوهش متقن و محکم ریشه‌ها کاملا احصا شده و در کنار آن، با فعالیت‌های مراکز پژوهشی دو دانشگاه و کسب نظر و همکاری نهادهای بیرونی، بسته‌های سیاستی در نظر گرفته شده در اختیار سازمان‌های مرتبط و دولت قرار داده شود تا توسط سازمان‌های مرتبط وارد مرحله‌ی اجرایی شود.
این استاد دانشگاه تبریز بیان کرد: یکی از مواردی که مورد درخواست ما است و رئیس جمهور نیز به آن تاکید کرده، تشکیل ستاد دریاچه ارومیه است؛ تقریبا ستاد در حال جمع‌آوری است و صرفا به یک مرکزی در آذربایجان غربی محدود شده است که این امر چندان مسأله را درمان نخواهد کرد.
وی افزود: تاکید ما این است که این مرکز و ستاد با مساعدت رئیس جمهور و هیأت دولت احیا شده و مرکزیت آن در آذربایجان غربی و شرقی باشد و دانشگاه‌های مادر دو استان نیز در حوزه‌های خود به صورت جدی به حل این مسأله، شناسایی، ارائه‌ی راهکار، پایش اقدامات و بسته‌های سیاستی که پیشنهاد داده شده بپردازند؛ البته این ستاد بعد از احیا نیز باید فعالیت مستمر، عینی و ملموس با نهادهای مختلف و قوای سه گانه نیز داشته باشد.
وی در پایان تاکید کرد: امیدواریم در آینده‌ای نزدیک، این موارد جامه‌ی عمل پوشیده شود تا از امکانات و استعدادهای دانشگاه استفاده شود و مرکزیت ستاد برای جلوگیری از تمرکز زدایی در تهران به استانها سپرده شود تا کسانی که شناخت مستقیم از منطقه داشته و مسائل را لمس کرده و بهتر می‌شناسند، وارد کار شوند و با حمایت‌های دولت و وزارت خانه‌های مرتبط شاهد احیای دریاچه باشیم.
انتهای پیام
منبع: ایسنا
کلیدواژه: استانی اجتماعی درياچه اروميه دریاچه ارومیه ی دریاچه ارومیه کاهش نزولات جوی استاد دانشگاه دانشگاه تبریز عوامل انسان دانشگاه ها ی منابع آب انجام شده فعالیت ها انسان زاد ی آبریز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۵۴۱۹۴۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
دمیده شدن دوباره امید در کالبد دریاچه ارومیه/ حال خوش این روزهای نگین فیروزه‌ای آذربایجان
دریاچه ارومیه به عنوان نگین منطقه آذربایجان پس از یک دوره خشکسالی و کاهش وسعت آبی، این روزها جان دوباره‌ای گرفته و امیدها برای احیای بزرگترین دریاچه داخلی ایران را زنده کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از آذربایجان شرقی، دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران، بزرگترین دریاچه آب شور در خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا، روزگاری زیست‌گاه ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، ۲۷ گونه پستاندار، ۲۶ گونه ماهی و هفت گونه دوزیست بود، اما همچون بسیاری از رودخانه‌ها و تالاب‌های کشور در پی تغییرات اقلیمی و برداشت بی‌رویه از حوضه‌های آبریز از وسعت آن کاسته شد.
دریاچه ارومیه در سال ۱۳۴۶ بر اساس مصوبه شماره یک شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور، به عنوان منطقه حفاظت شده و طبق مصوبه شماره ۶۳ شورای عالی در سال ۱۳۵۴، به عنوان پارک ملی شناخته شد.
نگین فیروزه‌ای آذربایجان در سال ۱۳۵۶ در زمره مناطق بین‌المللی ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهانی به ثبت رسید و سال ۱۳۵۴ با ۱۰۲ جزیره که از سوی سازمان یونسکو ذخیره‌گاه طبیعی جهان شناخته شده بود در کنوانسیون رامسر به‌عنوان یکی از تالاب‌های بین‌المللی به ثبت رسید و مؤسسه بین‌المللی تالاب‌ها آن را به عنوان یکی از مهمترین زیستگاه‌های پرندگان معرفی کرده است.
دریاچه ارومیه جدای از تأثیرات زیست‌محیطی، پیوند عمیق و ناگسستنی با احساسات و علایق مردم منطقه آذربایجان دارد، خواهرخواندگی تبریز و ارومیه را به اثبات می‌رساند و روزهای پرشور این دریاچه، روزهای خوش مردمان منطقه نیز خواهد بود.
طی سال‌های اخیر، خشک شدن دریاچه ارومیه و تلاش‌های ناکام سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی، بحران خشکسالی نگین آبی آذربایجان را تبدیل به یک تهدید جدی کرده بود تا جایی که خبرهایی از مالچ‌پاشی، استخراج نمک، تیتانیوم و لیتیوم به گوش می‌رسید که پس از مدتی تکذیب شد.
خشک شدن دریاچه شایعه‌های بزرگی با خود به همراه می‌آورد و اندوه خشکسالی دریاچه، به حدی جدی بود که تبدیل به یکی از دغدغه‌های اصلی روزمره مردم شده بود. این نگین آبی که از نظر سطح آب‌های آزاد، بیستمین دریاچه جهان و به لحاظ وسعت و شوری پس از بحرالمیت قرار گرفته است، به شوره‌زاری هشت میلیارد تنی تبدیل شده بود که تهدیدی بزرگ برای زیست‌بوم منطقه بود و به خطر افتادن بهداشت و سلامتی مردم و نابودی کشاورزی را در پی داشت.
دریاچه ارومیه، پرونده‌ای با جنبه‌های حقوقی، اجتماعی، سیاسی و حتی امنیتی است که به‌دلیل مدیریت نادرست، حاشیه‌های زیادی را پشت سر گذاشته و به علت نبود اطلاع‌رسانی و شفافیت، با شایعات، تحلیل‌های نادرست و نقدهای غیرمنصفانه زیادی مواجه بوده است.
اقدامات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دولت، دو جنبه مکمل اقدامات پیشگیرانه خشکسالی دریاچه‌ی ارومیه بوده‌اند که چالش‌هایی با خود به همراه داشته‌اند و به نظر می‌رسد که اقدامات نرم‌افزاری در برخورد با مسئله دریاچه ارومیه باید از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
حوضه آبریز ۵۲ هزار و ۴۷ کیلومتر مربعی دریاچه ارومیه که از ۶۰ رودخانه‌ی فصلی، دائمی و دوره‌ای سیراب می‌شود در استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، کردستان و کشور ترکیه قرار دارد. استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان به ترتیب باید سالانه یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب، ۳۹۴ میلیون مترمکعب و ۹۵۱ میلیون مترمکعب از حقابه‌ی دریاچه ارومیه را تأمین کنند.
رودخانه‌های زولاچای، نازلوچای، روضه‌چای، شهرچای، باراندوزچای، گدارچای، مهابادچای، سیمینه‌رود، زرینه‌رود، لیلان‌چای، مردق‌چای، صوفی‌چای، قلعه‌چای، آذرشهرچای و آجی‌چای تأمین کننده نیاز دریاچه ارومیه است.
ارزش‌های بوم‌شناختی اهمیت ویژه‌ای به موجودیت دریاچه ارومیه بخشیده و احیای آن چالشی فرامنطقه‌ای است؛ این دریاچه این روزها و پس از یک دوره طولانی خشکسالی، همزمان با بارش‌های زمستانه و بهاره جان دوباره گرفته و دلشوره‌های مردم را تا حد زیادی با آغوش گرم آب شورش به پایان رسانده است، اما این پایان ماجرا نیست و احیای دریاچه نیازمند راهکارهای طولانی مدت است.
چاه‌های غیرمجاز، تهدید جدی برای آب‌های زیرزمینی تلقی می‌شود و یکی از دلایل اصلی خشکسالی در حوضه آبریز دریاچه‌ی ارومیه است. آمار چاه‌های مجاز و غیرمجاز، همواره در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد و تنها راه احیای منابع آب‌های زیرزمینی اعمال مقررات سخت‌گیرانه در حفر و استفاده از این چاه‌ها است.
با توجه به اظهارات دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه‌ی ارومیه، ۷۳ هزار حلقه چاه غیرمجاز و ۴۰ هزار حلقه چاه مجاز در حوضه‌ی آبخیزداری دریاچه ارومیه وجود دارد.
یوسف غفارزاده، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان آذربایجان‌شرقی انسداد چاه‌های غیرمجاز را ضرورت احیای دریاچه ارومیه می‌داند و می‌گوید: در حوزه استحفاظی استان، ۱۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه وجود دارد که تاکنون انسداد ۸۶۵۲ حلقه چاه با هماهنگی دادستانی مرکز استان و نیروی انتظامی اجرایی شده است.
وی با اشاره به مسدودسازی ۹۱۲ حلقه چاه غیرمجاز در سال گذشته، ادامه می‌دهد: تاکنون ۴۶ درصد چاه‌های غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه با حکم قضائی مسدود شده و لازم است نسبت به مسدودسازی سالانه ۲۰۰۰ حلقه چاه غیرمجاز اقدام شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان آذربایجان‌شرقی تصریح می‌کند: صرفه‌جویی ۴۰ میلیون مترمکعبی آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از مهر سال گذشته و بر اساس تصمیم ستاد احیای دریاچه ارومیه بوده که با قطع اضافه برداشت‌های چاه‌های دارای کنتورهای هوشمند عملی شده است.
غفارزاده همکاری سازمان جهاد کشاورزی را در این زمینه ضروری می‌داند و خاطرنشان می‌کند: احیای دریاچه ارومیه نیازمند عملکرد جدی دستگاه‌های اجرایی و نظارتی با هدف مسدودسازی چاه‌های غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.
وی با اشاره نصب کنتورهای هوشمند در چاه‌های مجاز اطراف دریاچه ارومیه، اظهار می‌کند: فرهنگ‌سازی و پرهیز از حفر چاه‌های غیرمجاز چه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و چه در مناطق دیگر با هدف جلوگیری از هدررفت آب‌های زیرزمینی نیازمند یک حرکت اجتماعی است تا ضریب خطر بحران‌های خشکسالی در آینده کاهش پیدا کند.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز با اشاره به چاه‌های غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه، تاکید می‌کند: کشاورزی در این منطقه با برداشت غیرمجاز آب از منابع زیرزمینی انجام می‌شود و تعداد زیادی چاه غیرمجاز در این منطقه حفر شده است.
وی با اشاره به اما و اگرهای وجود چاه‌های مجاز، می‌گوید: برداشت آب توسط پمپ و ایجاد کانال برای انتقال آب به زمین‌های کشاورزی در این منطقه انجام و تا حد امکان از این کار ممانعت می‌شود.
یکی دیگر از عوامل کم آب شدن دریاچه ارومیه، توسعه بی رویه بخش کشاورزی است؛ توسعه ۱۴۰ هزار هکتاری باغات استان آذربایجان غربی به جای مدیریت مصرف، روند مصرف آب در باغات استان افزایش داشته است و ۵۷ درصد منابع آبی کشاورزی توسط سه محصول سیب، یونجه و چغندرقند مصرف می‌شود.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست با ابراز نگرانی از توسعه کمربند سبز پیرامون دریاچه ارومیه، تاکید می‌کند: با وجود شرایط بسیار بدِ آبی و خشکسالی طی سال‌های اخیر، توسعه کشاورزی در باغاتی که در اطراف دریاچه‌ی ارومیه با بیشترین مصرف آب کمترین بهره‌وری قرار دارند، ادامه داشته است.
وی اضافه می‌کند: وزارتخانه‌های ذی‌ربط از وزارت نیرو و وزارت کشاورزی گرفته تا مردم، باید در این زمینه احساس تکلیف کنند، چراکه شرایط کنونی منجر به احیای دریاچه ارومیه نخواهد شد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ضرورت طرح رویکرد علمی در خصوص دریاچه ارومیه، اظهار می‌کند: وزارت کشاورزی مکلف شده است تا این موضوعات را دنبال و سند الگوی کشت را برای تمام حوضه‌ها عملیاتی کند. وزارت نیرو نیز باید برای تأمین منابع آبی کشاورزی قانون را مدنظر قرار دهد.
ذوالجودی ادامه می‌دهد: وزارت کشاورزی، اولین وزارتخانه‌ای است که تأثیرات مثبتی در حوضه آبخیزداری دریاچه‌ی ارومیه دارد و با سیاست‌گذاری‌های علمی باید کشاورز را به خودداری از کشت بعضی محصولات یا اجتناب از توسعه کشت تشویق کند.
وی می‌گوید: احیای دریاچه ارومیه به مرور زمان محقق خواهد شد و شرایط همه تالاب‌ها از جمله دریاچه ارومیه تا شش سال دیگر و به مرور بهتر خواهد شد.
وضعیت فعلی، نتیجه دو دهه غفلت استحداکثر تراز مشاهداتی دریاچه ارومیه به سال ۱۳۷۴ بازمی‌گردد که تراز آب دریاچه از سطح آب‌های آزاد به بیش از یک هزار و ۲۷۸ متر می‌رسید و با مساحت ۵۷۳۰ کیلومترمربعی دریاچه و بر اساس برداشت ماهواره‌ای بیش از ۳۶ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه وجود داشت.
حداقل تراز برای بقای دریاچه یک هزار و ۲۷۴ متر از سطح آب‌های آزاد است که برای رسیدن به این تراز به حجمی معادل ۱۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز است.
مالک رحمتی، استاندار آذربایجان‌شرقی در خصوص اهمیت احیای دریاچه ارومیه به‌عنوان مسئله‌ای ملی، می‌گوید: نگاه ما برای احیای دریاچه ارومیه، رویکرد و نگاهی ملی است و با تمام توان برای احیای آن تلاش می‌کنیم تا با مشکلات زیست‌محیطی مواجه نشویم.
وی وضعیت کنونی دریاچه ارومیه را نتیجه دو دهه غفلت می‌داند و عنوان می‌کند: احیای دریاچه زمان‌بر خواهد بود و در این راستا افتتاح و بهره‌برداری انتقال آب سد کانی سیب و تکمیل خط انتقال پساب تصفیه‌خانه تبریز که حیات تازه‌ای به دریاچه بخشیده، عملی شده است.
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به لزوم شتاب‌دهی به پروژه‌های در حال اجرا، تاکید می‌کند: تمام امکانات دانشگاه‌های دو استان آذربایجان‌شرقی و آذربایجان‌غربی و دانشکده‌های علمی ملی پای کار است تا با بهره‌مندی از خرد جمعی برای احیای دریاچه ارومیه موفق‌تر عمل کنیم.
رحمتی با تاکید بر مدیریت منابع آبی، اظهار می‌کند: با توجه به لزوم تغییر الگوی کشت، متناسب با اقلیم طبیعی و منابع آبی، کشاورزی سنتی دیگر کارساز نیست و اصلاح الگوی کشت، استفاده از آبیاری‌های نوین، اصلاح بذر و استفاده از دانش و علوم روز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه باید مدنظر باشد.
انتقال پساب تصفیه‌خانه‌ها، راهکاری پایدار برای تأمین حقابه دریاچه ارومیه است و تمرکز بر تصفیه فاضلاب در مصوبات احیای دریاچه ارومیه مورد تأکید بوده است. مطابق طرح ستاد احیای دریاچه ارومیه، ۱۲ تصفیه‌خانه با حجم تولید پساب ۳۰۲ میلیون و ۳۰۰ هزار متر مکعب در احیای دریاچه نقش خواهد داشت.
پساب‌ها یا به صورت مستقیم به دریاچه سرریز می‌شود یا با هدف تعادل‌بخشی و جایگزینی منابع آب زیرزمینی استفاده می‌شود و یا به مصرف صنایع می‌رسد تا جایگزین مصرفی صنایع از رودخانه‌ها باشد و آب رودخانه‌ها به دریاچه منتقل شود.
محمد خانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی تاکید می‌کند: سالانه ۸۵ میلیون مترمکعب پساب تصفیه‌شده شهر تبریز به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی می‌شود.
وی ۹۰ درصد پساب تصفیه شده تبریز را سهم دریاچه ارومیه می‌داند و ادامه می‌دهد: پساب تصفیه شده تبریز سهم بسیار ناچیزی در احیای دریاچه ارومیه دارد.
محمدصادق معتمدیان، دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به بارش‌های اخیر و رهاسازی‌های آب سدها، می‌گوید: وضعیت دریاچه ارومیه رو به بهبود است.
وی تصریح می‌کند: تراز فعلی دریاچه ارومیه به یک هزار و ۲۷۰ متر و ۳۸ سانتی‌متر رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش هفت سانتی‌متری داشته و این تراز نسبت به آغاز سال آبی جاری (اول مهر ۱۴۰۲) ۵۵ سانتی‌متر بیشتر است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه از افزایش ۳۵۰ کیلومترمربعی وسعت دریاچه نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: وسعت دریاچه ارومیه در حال حاضر یک هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع است.
معتمدیان خاطرنشان می‌کند: دریاچه ارومیه، یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب آب دارد که بیش از ۲۵۰ میلیون مترمکعب بیشتر از زمان مشابه سال گذشته است و ورودی آب به دریاچه ارومیه در حال حاضر ۴۱۱ مترمکعب در ثانیه است.
وی در خصوص آغاز رهاسازی آب از سدهای استان آذربایجان‌غربی از آذر سال گذشته، می‌گوید: روزانه حدود ۲۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه رهاسازی می‌شود.
این‌روزها، دریاچه ارومیه به مردم لبخند می‌زند و با رهاسازی آب‌ها و حقابه‌ها، میزبان مردم در آب‌های شور خود شده است و ساکنان شهرهای دور و نزدیک برای دیدنش لحظه‌شماری می‌کنند.
سیاست‌های احیای دریاچه نه به صورت موقت، بلکه باید به عنوان راهکاری مداوم و مستمر دنبال شود تا نمک بر زخم‌های دریاچه نپاشند و ارومیه پناهگاه مردمی باشد که با خشک‌سالی‌اش اندوهگین و با جان‌گرفتنش سرزنده می‌شوند و به ساحلش پناه می‌آورند.
چنانچه سیاست‌های فعلی که منجر به احیای دریاچه شده است، ادامه نداشته باشد، باز هم خشکسالی و دیگر تهدیدات زیست‌محیطی گریبان‌گیر منطقه آذربایجان خواهد بود و زخم‌های بی‌شمار بر تن عریان دریاچه ارومیه خواهد نشست.
کد خبر 743948
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور