تشریح موقعیت فلسفه اسلامی در دانشگاه های غرب
تاریخ انتشار: ۲۱ دی ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۱۰۰۲۸۹
به گزارش خبرگزاری مهر، مراسم بزرگداشت آیت الله احمد بهشتی روز گذشته (دوشنبه بیستم دیماه) به صورت حضوری و مجازی توسط معاونت بین الملل دانشکده الهیات دانشگاه تهران برگزار شد.
محمود واعظی رئیس دانشکده الهیات دانشگاه تهران در ابتدای این مراسم گفت: از جمله تمایزات میان یک جامعه متمدن و جاهلی بزرگداشت و تکریم شخصیتهای اهل علم ودانش است؛ در واقع بها و ارزش دادن به این افراد نشان تمدن، درایت و سعادت جامعه است که پیامبر اسلام نیز سفارش فراوانی به تکریم شخصیتهای بزرگ کرده.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
سپس محمدمنصور پهلوان استاد علوم قرآن و حدیث گفت: شخصیت دکتر بهشتی از چهار جهت مورد اهمیت است :۱) تحصیلات حوزوی و دانشگاهی ایشان ۲) تدریس و تعلیم ایشان ۳) تالیفات چشمگیر ۴) خطابه های ایشان به خصوص در قبل از انقلاب. ایشان دارای ۶۰۰ مقاله در طی ۶۰ سال و بیش از ۱۰۰ جلد کتاب است. همچنین کتابهای ایشان در چند زمینه قابل تفکیک است :۱) علوم تربیتی: تربیت کودک در جهان امروز، تربیت از دیدگاه اسلام، اسلام و تربیت کودک، مسایل و مشکلات تربیتی، مسایل و مشکلات خانوادگی، مسایل و مشکلات زناشویی و مبانی تربیت بدنی در اسلام.
۲) فلسفه: به عنوان فیلسوف و متکلم دارای اثار ارزشمندی چون: فلسفه دین، تاملات کلامی، گوهر و صدف دین، شرح و تفسیر بر اشارت و تنبیهات، هستی و علل ان، صنع و ابداع، غایت و مبادی و از همه مهمتر رساله دکتری ایشان با عنوان مقایسه ارسطو و بوعلی سینا در چهار مساله موضوع فلسفه، تقسیمات فلسفه، مواد ثلاث، احکام هستی.
۳) در حوزه حدیث و قران وی پیشگام تفسیر به زبان فارسی است. اثاری همچون انسان در قران، مستضعف در قران، خانواده در قران، حکومت در قران، عیسی در قران، سیمای رستاخیزیان، سیمای محمد، سیمای جمعه گزاران، سیمای نیکوکارن و همچنین ایشان ترجمههای ارزشمندی دارد.
استاد دانشگاه تهران افزود: دکتر بهشتی همچنین نویسنده اصلی مجله مکتب اسلام است که به علت نظم مقالات این مجله تبدیل به کتاب شد. از کارهای ارزشمند اخیر دکتر درباره ترجمه مکاتیب و حکمتهای نهج البلاغه است که این اثر در مجموع ۲۵ جلد است.
نجفقلی حبیبی دیگر میهمان این مراسم گفت: بهشتی در حوزههای ایمان، تقوا، پرورش جوانان عالم و مجتهد گام های استواری برداشت. ایشان از تبار بزرگانی است که در محضر آنان تحصیل کرد و با همان قدرت علمی و حسن اخلاقی در جامعه حضور یافت. این محاسن سبب میشود تا امروز ما مراسم بزرگداشتی بر این استاد گرانقدر داشته باشیم.
محمدجواد سلمانپور استاد دانشگاه شیراز دیگر سخنران این مراسم گفت: گویاترین سند بر اشرف مخلوقات بودن ما انسانها، اندیشمندان و دانشمندان هستند. اشنایی بنده با دکتر بهشتی از سال ۱۳۵۰ یعنی در ۱۰ سالگیام بود. من ایشان را پدر معنوی خود میدانم چراکه توانستهام از طریق خطبهها و مقالات ایشان با فلسفه، فقه، قران و… اشنا شوم. تکریم ایشان از چند محور است :۱) در حوزه به عنوان ایت الله ۲) در دانشگاه به عنوان نظریهپرداز.نگرش ایشان دارای جامعیت در تمامی ابعاد است که این جامعیت در کمتر کسی دیده میشود؛ در واقع انچه باعث میشود ایشان را ایت الله بدانم همین جامعیت علمی در حوزههای فلسفه، کلام قدیم و جدید، فقه، مباحث علمی و تربیتی، انسانشناسی، تفسیر و نهج البلاغه است.
وی افزود: بطور کلی میتوان محبوبیت و مقبولیت را در دو دسته گذرا و ناپایدار و پایدار و خود افزا تقسیم بندی کرد؛ بیشک محبوبیت دکتر احمد بهشتی جزو پایدار و خودافزا است چراکه هرچه زمان بیشتری میگذرد علاقه و محبت ما به ایشان بیشتر میشود.
سخنران دیگر این مراسم، سیدسلمان صفوی رییس آکادمی مطالعات ایرانی از لندن بود که ضمن تکریم از جایگاه دکتر بهشتی به تشریح موقعیت فلسفه اسلامی در دانشگاه های غرب پرداخت و گفت: موقعیت فلسفه اسلامی در غرب در سه دوره تاریخی تقسیم بندی میشود :۱) قرن ۱۱ تا ۱۵؛ در اواخر قرن ۱۱ اندیشمندان غرب به ترجمه اثار ابن سینا، فارابی، کندی و به خصوص ابن رشد به زبان لاتین پرداختند.
۲) در قرن ۱۹؛ علاقه به فلسفه اسلامی به شکل تاریخ فلسفه بروز پیدا کرد. کشورهایی همچون المان، فرانسه، اسپانیا و انگلیس به بررسی فلسفه با روش علمی پرداختند؛ البته انان به اشتباه فلسفه اسلامی را فلسفه عربی خواندند و انان معتقد بودند فلسفه اسلامی با ابن رشد به پایان رسیده. پژوهش درباب فلسفه اسلامی در دانشگاههای پاریس، ایتالیا، اکسفورد سابقه ۷۰۰ تا ۸۰۰ ساله دارد.
۳) قرن ۲۰و ۲۱؛ تا قبل از قرن ۲۰ در امریکا و کانادا توجهی به فلسفه اسلامی نشد اما پس از ان این توجه با مهاجرت مسلمانان به امریکا اغاز شد و دربرخی دانشگاهها به این دانش پرداخته شد و به مرور متوجه شدند که فلسفه اسلامی با ابن رشد به پایان نرسید. در نتیجه طی قراردادی با دانشگاه مکگیل سالانه متفکری از ایران به انجا میرود و به تدریس فلاسفه پس از ابن رشد و معاصر میپردازد.
وی افزود: نشانههای توجه به فلسفه اسلامی عبارتند از انتشار سلسله کتب فلسفی توسط دانشگاه نیویورک مثل فلسفه اسلامی از اغاز تا کنون، ساختار معنایی مثنوی، علم حضوری و… است. البته در این دانشگاه ها به فلسفه اسلامی در حوزههای خاورمیانه شناسی و اسلام شناسی پرداخته میشود. در انگلیس نیز کتب اصلی فلسفه در قرن اخیر به ترجمه رسیده مانند حکمت اشراق، اسفار الربعه جلد هشتم و نهم. مروجین فلسفه اسلامی در غرب در سه نسل تقسیم میشوند :۱) هانری کربن، فضل رحمان، مهدی محقق و… ۲) تربیت شدگان نسل اول که در دانشگاه تهران اموزش دیدند و سپس به غرب بازگشتند. ۳) این نسل پل گفتوگوی فیلسوفان اولیه و قرن ۲۰ بودند.
صفوی افزود: نقطه عطف ملاصدرا شناسی در قرن ۲۱ در انگلیس بود. در سال ۲۰۰۰ اولین همایش با عنوان ادراک از دید ملاصدرا برگزار شد با ۱۹ مقاله در این باب و درسال ۲۰۰۱ دومین همایش با ۱۷ مقاله برگزار شد.
در پایان مراسم احمد بهشتی خود نیز به ارائه سخن پرداخت و گفت: دانشکده الهیات حلقه اتصال حوزه و دانشگاه و باعث وحدت این دو است؛ طلاب باید بتوانند با اساتید آشنا شوند و از علم آنان بهره ببرند تا بتواند در جامعه و حکومت خدمت کنند. عموم فلاسفه بزرگ اسلام با پایه فلسفی به تفسیر قران پرداخته اند بنده نیز پیرو راه این بزرگان هستم. انچه من را به قران نزدیکتر کرد ترجمه و تفسیر نهج البلاغه بود؛ در ترجمه نهج البلاغه به بررسی جزء به جزء کلمات پرداخته ام که در نوع خود ابتکاری به حساب میاید و همین مساله باعث طرح سوالات فلسفی، کلامی، فقهی و غیره شده است. در نهایت تشکر میکنم از بزرگوارانی که در این محفل حضور یافته اند.
کد خبر 5397142منبع: مهر
کلیدواژه: احمد بهشتی دانشکده الهیات دانشگاه تهران مراسم بزرگداشت معرفی کتاب تازه های نشر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران دومین نمایشگاه مجازی کتاب تهران ترجمه قاسم سلیمانی کتاب و کتابخوانی تجدید چاپ انتشارات سوره مهر رایزنی فرهنگی کتاب کودک صهیونیسم موسسه بوستان کتاب فلسفه اسلامی فلسفه اسلامی دانشکده الهیات دانشگاه تهران نهج البلاغه دکتر بهشتی دانشگاه ها ابن رشد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۱۰۰۲۸۹ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
فلسفه نامگذاری ماههای شمسی چیست؟
شروع زمان سنج هجری خورشیدی روز جمعه «۱ فروردین سال ۱ هجری خورشیدی» (۲۹ شعبان ۱ سال قبل از هجرت) مطابق با ۱۹ مارس ۶۲۲ میلادی قدیم (ژولینی) و ۲۲ مارس ۶۲۲ میلادی جدید (گرگوری) است. البته روز اول سال یک هجری خورشیدی (از ۱ فروردین تا ۲۴ شهریور) ۵ ماه و ۲۴ روز قبل از هجرت پیامبر (کمتر از یک سال) است.
فلسفه نامگذاری ماههای شمسی
سال، فصلها، ماهها و روزهابه گزارش بیتوته، این زمان سنج از ۳۶۵ روز در قالب ۱۲ ماه تشکیل شدهاست و طبق زمان سنج جلالی ابتدای آن اعتدال بهاری در نیمکرهٔ شمالی است. با این فرق که مبدأ آن هجری است. طراحان زمان سنج جلالی، گروهی ریاضیدان و اخترشناس بودند که نامدارترین آنها حکیم خیام ریاضیدان و شاعر ایرانی بود.
این ها به سفارش ملکشاه سلجوقی و با اصلاح زمان سنج یزدگردی به این زمان سنج جدید دست پیدا کردند. زمان سنج جلالی با حفظ شروع و طول سال با تغییر مبدأ، اسامی و طول ماهها در قالب زمان سنج هجری شمسی برجی درآمده و باز با تغییراتی در طول ماهها ضمن تنوع اسامی آنها، عنوان تقویم هجری شمسی پیدا کرد.
این تقویم بر پایه سال اعتدالی خورشیدی برابر با ۳۶۵٫۲۴۲۱۹۸۷۸ روز است؛ که سال تقویمی آن ۳۶۵ و ۳۶۶روز (کبیسه) میباشد.
هر سال دارای ۴ فصل با نامهای بهار، تابستان، پاییز و زمستان است و هر فصل ۳ ماه دارد و هر ماه تقریباً ۴ هفته و هر هفته ۷ روز با نامهای شنبه، یکشنبه، دوشنبه، سهشنبه، چهارشنبه، پنجشنبه و جمعه (آدینه) دارد. هر سال با ۱ فروردین و فصل بهار شروع میشود.
بلندترین روز سال در ۱ تیر و بلندترین شب سال در شب یلدا (از غروب ۳۰ آذر تا طلوع آفتاب در ۱ دی) اتفاق می افتد. طول ماههای این زمان سنج در طول تاریخ و در کشورهای گوناگون فرق داشته است، اما از حدود سال ۱۳۴۸ در ایران و افغانستان طول ماهها یکسان است.
طول ماهها در نیمه اول سال ۳۱ روزه و در نیمه دوم سال ۳۰ روزه است با این تفاوت که ماه پایانی (اسفند) ۲۹ روزه است و فقط در سالهای کبیسه ۳۰ روز خواهد داشت.
نام ماههای دوازدهگانه پارسینام ماههای دوازدهگانه پارسی تماما برگرفته از متون کهن زردشتی است که ریشه در اعتقادات و باورهای این آیین دارد.
فروردین نام اولین ماه فصل بهار و روز نوزدهم هر ماه در زمان سنج اعتدالی خورشیدی است. در اوستا و پارسی باستان فرورتینام، در پهلوی فرورتین (فرورتن ) و در فارسی فروردین گفته شده که به معنای فروردهای پاکان و فروهرهای ایرانیان است. فروردین شکل تغییر یافته واژه فروهر است به معنای نیروی پیشرو. فروردین جمع مؤنث واژه ی فرورتی در حالت اضافی است و به معنی فروردهای پاکان و فروهرهای پارسایان است . پس «ین » علامت نسبت نیست .
- اردیبهشت نام دومین ماه سال و روز دوم هر ماه در زمان سنج اعتدالی خورشیدی است. در اوستا به آن، اَشَه وَهیشتَه و در پهلوی اُرت وَهیشت گویند. مرکب از دو جزء است: اول اَرتَه به معنی درستی و راستی و پاکی و تقدس. دوم وهیشته صفت عالی از وِه به معنی به و خوبست و واژه ی مرکب به معنی بهترین راستی است .
در کل به معنی بهترین راستی است و همین طور نام یکی از امشاسپندان یا فرشتگان درگاه خداوند است.
- خرداد نام سومین ماه سال و روز ششم در زمان سنج اعتدالی خورشیدی است. در اوستا و پارسی باستان هئوروتات، در پهلوی خردات و در فارسی خورداد یا خرداد گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو بخش: بخش اول هئوروه که صفت است به معنای رسا، همه، درست و کامل. دوم تات که پسوند است برای اسم مونث، پس هئوروتات به معنای کمال و رسایی است. به معنی تندرستی نیز آمده و نیز نام یکی از امشاسپندان یا فرشتگان درگاه خداوند است.
- تیر نام چهارمین ماه سال و روز سیزدهم هر ماه زمان سنج اعتدالی خورشیدی است. در اوستا تیشریه، در پهلوی تیشتر و در فارسی صورت تغییر یافته آن یعنی تیر گفته شده که یکی از ایزدان است و به ستاره شعرای یمانی گفته می شود. فرشته مزبور نگهبان باران است و به کوشش او زمین پاک، از باران بهره مند می شود و کشتزارها سیراب می شود. تیشتر را در زبانهای اروپایی سیریوس خوانده اند.هر زمان تیشتر از آسمان سر بزند و بدرخشد مژده ریزش باران می دهد. تیر نام ستاره ای در آسمان هم هست.
- امرداد نام پنجمین ماه سال و روز هفتم هر ماه در زمان سنج اعتدالی خورشیدی است. در اوستا امرتات، در پهلوی امرداد و در فارسی امرداد گفته شده که کلمه ای است مرکب از سه بخش: اول ا، ادات نفی به معنی نه، دوم مرتا به معنی مردنی و نابود شدنی و سوم تات که پسوند و دال بر مونث است. بنابر این امرداد یعنی بی مرگی و آسیب ندیدنی یا جاودانی. مرداد نام آخرین امشاسپند هم می باشد. نام این ماه اشتباه مرداد تلفظ می شود که باید امرداد خوانده شود.
- شهریور نام ششمین ماه سال و روز چهارم هر ماه در زمان سنج اعتدالی خورشیدی است. در اوستا خشتروئیریه، در پهلوی شتریور و در فارسی شهریور می دانند. کلمه ای است مرکب از دو بخش: خشتر که در اوستا و پارسی باستان و سانسکریت به معنی کشور و پادشاهی است و بخش دوم صفت است از ور به معنی برتری دادن و ئیریه یعنی منتخب و آرزو شده و در کل یعنی کشور منتخب یا پادشاهی برگزیده.
این ترکیب بارها در اوستا به معنی بهشت یا کشور آسمانی اهورامزدا آمده است. شهریور به معنی بهترین شهریاری یا مدینه فاضله، فرشته ای موکل بر آتش و موکل بر همه فلزات و تدبیر امور و مصالح و همین طور نام یکی از امشاسپندان یا فرشتگان درگاه خداوند هم آمده است.
- مهر (پیوستن با مهربانی). نگهبانی ماه هفتم و روز شانزدهم هر ماه را به عهده ایزد مهر است. در اسطورههای ایرانی گرما و نور خورشید را ایزد مهر می دانستند. در سانسکریت میترا، در اوستا و پارسی میثر، و در پهلوی میتر، و در فارسی مهر گفته می شود، که از ریشه سانسکریت آمده به معنی پیوستن. مهر به معنای محبت ومهربانی هم آمده است.
- آبان نام ماه هشتم از سال خورشیدی و نام روز دهم از هر ماه است. آبان (آبها(در اوستا آپ در پارسی باستان آپی و در فارسی آب گفته می شود. در اوستا بارها آپ به معنی فرشته نگهبان آب استفاده شده و همه جا به صورت جمع آمده است. کلا جلوه های طبیعی سودمند نزد ایرانیان خیلی ارجمند است پس بعضی روزهای ماه به نام مظاهر طبیعی نهاده شده است. در این ماه از سال به طور معمول باران میبارد. آبان، در زمان سنج باستانی شروع زمستان بزرگ بوده است.
- آذر نام ماه نهم از سال خورشیدی و نام روز نهم از هر ماه است. آذر (آتش(در اوستا آتر و آثر، در پارسی باستان و پهلوی آتر و در فارسی آذر می گویند. آذر فرشته نگهبان آتش و یکی از بزرگترین ایزدان است. آریائیان(هندوان و ایزدان) بیش از دیگر اقوام به عنصر آتش اهمیت می دادند. آفتاب در این ماه در برج قوس یا کماندار قرار می گیرد. سرما در این ماه به اندازهای است که باید آتش روشن کرد.
- دی نام دهم از سال خورشیدی است. در بین سی روز ماه، روزهای هشتم، پانزده و بیست و سوم هم به دی (آفریدگار، دثوش) موسوم است. برای این که این سه روز با هم اشتباه نشوند نام هر یک را به نام روز بعد می پیوندند، یعنی هشتمین روز ماه را دی به آذر، نام روز پانزدهم ،دی به مهر و نام بیست و سومین روز هر ماه دی به دین بود. دی (دادار، دانای آفریننده) در اوستا داثوش یا دادها به معنی آفریننده ، دادار و آفریدگار است و بیشتر صفت اهورامزدا است و آن از مصدر دا به معنی دادن و آفریدن است. در خود اوستا صفت دثوش(=دی) برای تعیین دهمین ماه استفاده شده است. دی نام ملکی است که تدبیر امور و مصالح روز و ماه دی به او تعلق دارد.
- بهمن نام یازدهم از سال خورشیدی و نام روز دوم از هر ماه است. بهمن (منش نیک( در اوستا وهومنه، در پهلوی وهومن، در فارسی وهمن یا بهمن گفته شده که کلمه ای است مرکب از دو بخش: وهو به معنی خوب و نیک و مند از ریشه من به معنی منش است؛ بنابراین یعنی بهمنش، نیک اندیش و نیک نهاد. بهمن نام یکی از امشاسپندان یا فرشتگان درگاه خداوند هم هست.
- اسفند نام دوازدهم از سال خورشیدی و نام روز پنجم از هر ماه است. اسفند (آرامش افزاینده، پارسایی مقدس (دراوستا اسپنتا آرمیتی، در پهلوی اسپندر، در فارسی سپندار مذ، سفندارمذ، اسفندارمذ و گاه به اختصار سپندار و اسفند گفته شده است. اسفند یا سپنتا آرمیتی، آرامشی است که از عشق و ایمان سرچشمه می گیرد. در ادبیات اوستایی این جلوه اهورایی به صورت مادینه (مونث) به کار برده شده است.
پس در اسطورههای ایرانی این امشاسپند نگهبان زن و زمین محسوب می شده است. در بندهشن آمده که زن نیک مانند زمین نیک سختیها را می گوارد و بر شیرین می دهد. از این روی جشن اسپندگان (29 بهمن ماه امروزی) مخصوص زنان بوده است. در این روز مردها با دادن هدیه به زنان از ایشان قدردانی میکردهاند. اسفند به معنای فروتنی هم هست و نام یکی از امشاسپندان یا فرشتگان درگاه خداوند است.
کانال عصر ایران در تلگرام