یاد روزهایی که نان برکت بود و بیحرمتی به آن گناه
تاریخ انتشار: ۱۱ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۲۶۵۹۵۰
نان مصرفی در بیشتر مواقع به دلیل خامی، سوختگی و بیات شدن از چرخه خوراک روزانه خارج شده و بخش اعظمی از آن دور ریخته میشود که اصطلاحا به این عمل دور ریز یا ضایعات نان گفته میشود.
دور ریز نان از مسائل مهم و گریبان گیر جامعه امروز به شمار میآید، چرا که با وجود سختیهای تولید و واردات گندم در کشور و تبدیل آن به آرد و نان، بخش اعظمی از سرمایههای تولید به هدر میرود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
صرف نظر از هدررفت سرمایههای تولیدی و اینکه دلیل ضایع شدن نان را باید کجا جستجو کرد، آنچه بیش از همه باعث رنجش افکار عمومی شده است، نبود برنامه ریزی مناسب در حوزه ضایعات نان و قرار گرفتن این برکت الهی در کنار زبالهها و پسماند شهری بوده که نشان میدهد سابقه فرهنگی و دینی مردم ایران دستخوش تغییراتی شده است.
از روزگاران بسیار قدیم، نان همواره مورد احترام و تکریم ایرانیان قرار داشت و بزرگترهای خانه همیشه به کوچکترها سفارش میکردند که حرمت این نعمت الهی را حفظ کنند؛ به عنوان مثال اگر خرده نانی در سفره میماند که قابل خوراک نبود، آن را به درون ظرف جداگانهای میریختند و در نهایت افرادی به عنوان خریداران نان خشک یا «ریزه نان» آن را از درب منزل جمع آوری میکردند.
اکنون به دلیل گسترش شهرنشینی و توسعه عمودی خانههای مسکونی، امکان حضور به اصطلاح نان خشکیها یا نمکیها درب منازل میسر نیست و این موضوع سبب شده تا برخی از خانوادهها نان ضایعات را در محفظهای مخلوط همراه با زباله از منزل خارج کنند.
محمد ادیب رامندی فرماندار شهرستان بویین زهرا در شورای آرد و نان استان قزوین به همین موضوع اشاره کرده و گفته بود که متاسفانه موضوع فرهنگسازی در بحث نان بسیار ضعیف بوده و رفتارهای امروزی نشان میدهد که بی حرمتی به نان همانند گذشته گناه ندارد.
به گفته رامندی، در قدیم مردم از یک تکه نان نمیگذشتند و دورریز نان به این اندازه نبود، تا جایی که بزرگترها همیشه میگفتند باید قدر نان را بدانیم و آن را اسراف نکنیم، اما اکنون به دلیل کاهش کیفیت نان، کامیونهایی برای تخلیه نان خشک تعبیه شده و هیچ کس در این رابطه نظارت نمیکند.
تقریبا تمامی فرمانداران استان قزوین بر این عقیدهاند که دور ریز و ضایعات نان افزایش داشته است، کارشناسان حوزه آرد و نان معتقدند که کیفیت پخت و پز و منطقه جغرافیایی نقش مستقیمی در ضایعات نان دارد، به عنوان مثال چون نان در ایران غذای اصلی مردم محسوب میشود، اگر کیفیت مناسبی نداشته باشد، قطعا با حجم عظیمی از ضایعات روبرو خواهیم شد.
مخلوط نکردن نان خشک با زبالههای خانگی کمترین انتظار ما از شهروندان است
مدیر توسعه و برنامهریزی سازمان مدیریت پسماند شهرداری قزوین در خصوص جمع آوری ضایعات نان میگوید: از ابتدای سال تا پایان مهرماه سال جاری ۱۵ تن نان خشک در ستاد تفکیک از مبدا شهرداری قزوین جمع آوری شده است.
وحید جباری بر وجود ۱۲ مکان مکانیزه جمع آوری نان خشک در قزوین اشاره کرد و گفت: به غیر از این تعداد، ۶۰ بنگاه خرید و فروش نان خشک در استان قزوین وجود دارد که به صورت آزادانه در این عرصه فعالیت دارند.
وی بر مسئله آموزش در جمع آوری نان خشک اشاره کرد و گفت: همواره در مباحث تفکیک زباله از مبدا به این موضوع اشاره میکنیم که اگر شهروندی در حوزه تفکیک زباله مشارکتی ندارد، لااقل میتواند نان خشک را با زبالههای خانگی مخلوط نکند؛ چون این حداقل کاری است که باید انجام شود.
جباری بیان داشت: تفکیک زباله از مبدا مخصوص زباله های خشک که اتفاقا نان نیز در همین دسته بندی قرار دارد، موضوع بسیار مهمی است که باید شهروندان در این حوزه مشارکت کنند.
جباری:نانهایی که دچار کپک زدگی میشوند، در نهایت وارد جایگاه پسماند محمدآباد شده و در فرآیند کود و کمپوست قرار خواهند گرفت.
این مسؤول بر حوزه قانونگذاری در این حوزه تاکید کرد و گفت: در کشورهای دیگر مشاهده میشود در مقوله پسماند قانونی وجود دارد که مردم در تفکیک زباله سهیم باشند، دولت خودمان نیز در حال یک سری برنامه ریزی است که این مهم را در سال آینده اجرایی کند و مشارکت مردم در تفکیک زباله از مبدا افزایش یابد.
جباری در خصوص اقدامات انجام شده در حوزه نان خشک خاطرنشان کرد: نانهای خشک اگر سالم باشند برای خوراک دام در اختیار بهرهبرداران دامی قرار میگیرند، اما گاهی اوقات نان خشکهای که دریافت می شوند، دچار کپک زدگی هستند و سمی به نام آفلاتوکسین تولید میکنند که اگر خوراک دام شود، میتواند از طریق فرآوردههای دامی مثل گوشت و شیر وارد بدن انسان شده و ایجاد بیماری کند.
وی اضافه کرد: معمولا نانهایی که دچار کپک زدگی میشوند، در نهایت وارد جایگاه پسماند محمدآباد شده و در فرآیند کود و کمپوست قرار خواهند گرفت که بعدها به خاطر وجود برخی میکروارگانیسمها این مواد تجزیه میشود.
مدیر توسعه و برنامهریزی سازمان مدیریت پسماند شهرداری یادآور شد: برای حرمت نگهداشتن نان خشک در آموزههای دینی و فرهنگی ایرانیان باید کارهای کارشناسی بیشتر و نشستهای تخصصی تری با مسؤولان متولی صورت پذیرد تا از ابتدا جلوی دورریز نان را بگیریم و اجازه ندهیم این نعمت الهی به هدر برود.
تاکیدات متعددی از پیامبر اکرم (ص) و امیرالمومنین (ع) برای حرمت نهادن به نان وجود دارد
فعال حوزه فرهنگی در استان قزوین نیز با اهتمام بر موضوع حرمت نهادن به نان میگوید: برای روشن شدن موضوع حرمت نان بهتر است به سخنی از پیامبر اسلام اشاره کنم، پیامبر اکرم (ص) میفرماید نان را احترام کنید زیرا خداوند آن را احترام کرده است پس هرکس نان را گرامی بدارد خداوند نیز او را گرامی خواهد داشت؛ این فرمایشات پیامبر نشان میدهد که نان تا چه اندازه به عنوان یک یک امر مقدس و قابل احترام شناخته میشود.
نایبی:قدیمیها آنقدر برای نان اهمیت قائل بودند که اجازه نمی دادند نان را با قیچی یا چاقو تکه کنید و میگفتند برکت از زندگی میرود.
محمدامین نایبی افزود: در ادبیات ما ایرانیها نیز اهمیت نان به اندازهای بوده که آن را به رزق و روزی ارتباط میدهند؛ در همین رابطه ضرب المثلی وجود دارد که میگوید «آن کس که دندان دهد، نان دهد» قبلا اگر فردی یک تکه نان بر روی زمین میدید آن را برمیداشت و در گوشهای مینهاد تا رهگذران بر آن پای نگذارند، قدیمیها آنقدر برای نان اهمیت قائل بودند که اجازه نمیدادند نان را با قیچی یا چاقو تکه کنید و میگفتند برکت از زندگی میرود.
وی اضافه کرد: متاسفانه آن چه الان میبینیم بی توجهی به برکت خداست به طوری که در سالهای گذشته افرادی مانند نان خشکی یا نمکی بودند که فقط نان جمع آوری میکردند در صورتی که اکنون برخی خانوارها نان را همراه با زباله دور میریزند و برایشان اهمیتی ندارد که نباید نان را زباله دانست.
نایبی همچنین به روایتی از پیامبر اکرم (ص) اشاره کرد و گفت: روایت شده کسی تکه نانی را در جایی ببیند و بخورد یک کار نیک برای او نوشته میشود؛ در دین اسلام توصیههای بسیاری مبنی بر احترام به نان آورده شده است؛ به عنوان مثال میتوان به پایمال نشدن نان، نگذاشتن چیزی بر روی نان، نبریدن با چاقو، شروع غذا با نان، ارزش ارزش نهادن به خردههای نان و در نهایت صدقه دادن نان اشاره کرد.
وی به بخشی از کلام مولای متقیان امیرالمومنین علیه السلام اشاره کرد و گفت: ایشان فرمودند نان را گرامی بدارید پرسیدند اکرام آن چیست فرمود گرامی داشتن نان آن است که دور و زیر پا نریزند؛ ما به عنوان یک جامعه اسلامی باید به توصیههای دینی توجه کرده و بیش از پیش حرمت نان را حفظ کنیم و به آن احترام بگذاریم.
نسل امروز به دلیل مسئله فراوانی و کمرنگ شدن تعلیمات دینی با واژههای نعمت و برکت بیگانه است
جامعه شناس و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی قزوین در خصوص تغییرات فرهنگی در حوزه حرمت و احترام به نان میگوید: بخش مهمی از حرمتها و احترام به نان به تعلیمات دینی ما مربوط میشود که مدام توصیه شده قدر نعمتها را بدانید؛ در همین رابطه مفهوم نیاز از موضوعات اساسی در حوزه انسان است که سبب میشود انسان قدردان نعمتها باشد.
احمد مرتضوی افزود: دغدغه اصلی بشر از ابتدا تاکنون ارضا نیازها مثل خوردن و آشامیدن بوده و در تاریخ زیاد خواندیم که با چه گرفتاریهایی خودش را سیر کرده است، مفهوم نیاز از یک طرف بشر را وادار می کرده قدر نعمتها را بداند و در کنار آن تعلیمات دینی همانند یک کاتالیزور بر این مفهوم تاکید میکرده است.
وی اضافه کرد: این که گفته میشود نان برکت خداست از همین جا نشات گرفته که قدیمیها برای نان حرمت خاصی قائل بودند؛ بهتر است اینگونه بگوییم که قدیمیها در تمجدید این ادبیات چقدر قدرشناس بودند و همواره تلاش میکردند از اسراف دوری کرده و شکرگذار خداوند باشند.
مرتضوی با بیان اینکه احترام به یک تکه نان در واقع نماد شکرگذاری برای نعمتهای الهی محسوب میشود، گفت: از نگاه ساختاری همه عوامل دست به دست هم دادهاند تا روند اجتماعی همه چیز دستخوش تغییرات شود و مخصوصا حرمت گذاشتن به نان با تغییرات بسیاری همراه گردد.
این جامعه شناس بیان داشت: تغییراتی که امروز در این حوزه شاهد هستیم، مثبت نبوده و به نوعی زیباییها و ارزشها در این جریان از بین رفته و موضوع ارزشمند دیگری جایگزین آن نشده است؛ به عنوان مثال هیچ وقت پیش نیامده که ببینیم جدیدترها قدر نان را بیشتر از گذشتگان میدانند.
مرتضوی در تحلیل جامعه شناسی اظهار داشت: در نگاه پوزیتویستی و کتاب به نام زندگی نوشته اریک فروم (جامعه شناس آلمانی) به مسئله فراوانی اشاره شده است، اگرچه فراوانی خیلی خوب است، اما این فراوانی هنگامی که از حد میگذرد، به یک جریان کاپیتالیستی بدل شده و فقط و فقط بر تولید بیشتر متمرکز میشود، در چنین شرایطی جامعه خیلی از ارزشهای قبلی را از دست میدهد، امروزه نیز با این تحلیل معنی خیلی چیزها از انسان گرفته شده و انسان را از قناعت دور کرده و سبب شده توصیههای الهی و مکتبی به کلی رخت ببندند.
این مدرس دانشگاه آزاد اسلامی قزوین با انتقاد از تفکر سرمایهداری، اظهار داشت: نظام فکری سرمایه داری محصول لیبرالیسم به کلی بر مفاهیم فراوانی تمرکز دارد؛ این موضوع متاسفانه به همه شئونات انسانی حتی محبت کردن به یکدیگر نیز رخنه کرده و تلاش میکند تا انسانهای را به روشهای دیگری بی نیاز کند.
مرتضوی: در قطحی بزرگ که مردم ایران در سالهای ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ تجربه کردند، مردم شهرهای مختلف نان خشک می گرفتند و به آن آب میزدند تا پس از نرم شدن قابل خوردن باشد.
مرتضوی در خصوص وقایعی که تاریخ ایران در مورد ارج نهادن به نان تجربه کرده، بیان داشت: در قطحی بزرگ که مردم ایران در سالهای ۱۲۰۰ تا ۱۳۰۰ تجربه کردند، مردم شهرهای مختلف نان خشک می گرفتند و به آن آب میزدند تا پس از نرم شدن قابل خوردن باشد؛ حتی بین نان خشک سالم و کپک زده قیمتها متفاوت بود، این تاریخ به ما نشان میدهد وقتی انسان با کمبود و کمیابی نان روبرو بوده، ارزش نان چندبرابر شده و همانند طلا بوده است.
این جامعه شناس عامل دیگر تغییرات فرهنگی را در کمرنگ شدن رخی مسائل دینی ارزیابی کرده و گفت: امروزه برخی از مفاهیم مثل برکت، نعمت و حرمت معنای خودش را از دست داده یا به نوعی فراموش شده است؛ آنچه از رفتارها مشاهده میشود در نسل امروزی این مفاهیم پیش پا افتاده تلقی شده و فاقد ارزش است که باید در این حوزه کارهای بیشتری صورت بگیرد.
مرتضوی یادآور شد: موضوع دیگری که همواره مورد غفلت واقع شده، نبود الگو و آموزش درست است؛ مثلا هنرپیشه یا بازیگر معروف و محبوبی در تلویزیون به یک تکه نان حرمت قایل شود و آن را ارج نهد، یا در نظام آموزش و پرورش ما به این موضوعات اشاره شود، اینها کارهای فرهنگی و تبلیغی است که باید بیش از گذشته مورد توجه باشد.
نیم نگاه: برای احیا و تقویت فرهنگ حرمت نهادن به نان مخصوصا ضایعات و نان خشک، بهتر است از کارهای تشویقی و فرهنگی استفاده کرد، به عنوان مثال دانش آموزانی که در تکالیف مهارتی در منزل با کمک به بزرگترها مقداری نان خشک تمیز جمع آوری کرده و با تهیه عکس از آن فعالیت کنند، در حوزه بزرگسالان نیز باید در کنار مخازن فلزی زباله در حوالی منازل مسکونی، مخازن مجزایی برای ریختن نان خشک تعبیه شود تا شهروندان بتوانند نان غیرمصرفی خودشان را درون آن قرار دهند؛ از همه مهم تر ریشه یابی حرمت نهادن به نان است که هم از نظر کیفیت نان و هم از نظر فرهنگی باید کارهای زیرساختی انجام داد.
برچسبها آرد زباله گردی استان قزوین فرهنگ سازی لیبرالیسم جامعه شناسیمنبع: ایرنا
کلیدواژه: آرد زباله گردی استان قزوین آرد زباله گردی استان قزوین فرهنگ سازی لیبرالیسم جامعه شناسی اشاره کرد و گفت عنوان مثال استان قزوین برنامه ریزی تفکیک زباله نشان می دهد ضایعات نان جامعه شناس یک تکه نان نان خشک قدیمی ها جمع آوری زباله ها نعمت ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۲۶۵۹۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایتی از طلبه جهادگر و مادر ۵ فرزند/ بچه ها برکت آوردند
خبرگزاری مهر، گروه استانها: «صدیقه کلیجی» از طلاب دانش آموخته مدرسه علمیه تخصصی الزهرا (س) ساری و مادر پنج فرزند است. این بانوی طلبه ۳۱ ساله که سطح دو حوزه را تمام کرده، خانهداری میکند و مدتی است که با یک شرکت دانش بنیان همکاری دارد و محصولات آرایشی و بهداشتی به همراه مشاوره رایگان در اختیار دوستانش قرار میدهد.
وی مادر سه پسر و دو دختر است که با ما هم صحبت شده است.
*پس از ازدواج تصمیم داشتید صاحب چند فرزند شوید؟
۲ فرزند
*کدام مساله شما را به داشتن فرزند بیشتر ترغیب کرد؟
وقتی که دوتا از فرزندانم همبازی بودن دائماً حس رقابت داشتند و نسبت به هم گذشت نداشتند، زمانی که با مشاوره صحبت کردم گفت با آمدن فرزند سوم این مشکل حل خواهد شد، با وجود فرزند سوم گذشت و فداکاری را یاد میگیرند؛ واقعاً هم با بچه بعدی که به عنایت پروردگار دوقلو بودند اوضاع تربیتی بچهها خیلی بهتر شد ولی داشتن دوقلو خیلی برای ما سخت بود.
*کدام یک از شما بیشتر مشتاق بودید برای داشتن فرزند به تعداد بالا؟
همسرم در خانوادهای به دنیا آمد که مادرشان به تک فرزندی اعتقاد داشتند، با وجود اینکه همسرم تک پسر بودند ولی اصرار داشتند که یک فرزند نهایت دو فرزند کافی است، خودم خیلی دوست داشتم به خاطر برکات زیاد چند فرزندی، فرزندان بیشتری داشته باشم.
*با توجه به داشتن پنج فرزندی آیا با مشکلاتی مواجه بودید؟
این سوال خیلی کلی هست قطعاً چه تک فرزندی و چه چند فرزندی یک سری چالشها و سختیهای خودش را دارد ولی ما همه چیز را به فال نیک میگیریم و با اینکه دوقلو داشتن سختی زیادی برای ما به همراه داشت، اقدام به فرزند پنجم کردیم، الان اگر کسی بخواهد به خاطر سختیهای بزرگ کردن بچه از این کار امتناع کند قطعاً امام زمان (عج) هم بیایند بهانهای دارد برای کمک نکردن به ایشان.
*اقتصاد زندگی شما بر چه مبنایی میچرخد؟ راحتتر بگویم زندگی شما با ۵ فرزند چگونه تأمین میشود؟
همسرم کارمند هستند، مثل اکثر مازندرانیها که یا خانواده دختر یا پسر در بعضی از موارد کمک میکنند برای ما هم به همین صورت است، پدرم خیلی کمک کار زندگی ما هستند، چون ایشان کشاورز هستند و خیلی چیزها را نمیخریم، در واقع خدا پدرم را واسطه رزق ما قرار داده است و یکی از الطاف خدا به ما در این چند سال مستاجری، این بود که، صاحبخانههای خوبی در مسیر زندگی ما قرار داد، مکانی که در حال حاضر در آن زندگی میکنیم، طبقه پایین آن خالی است و صاحبخانه آن را اجاره نمیدهد و بچهها خیلی راحت و بدون دغدغه همسایه آزاری تحرک دارند، همچنین صاحبخانه ما طی این سه سال مبلغی برای رهن و اجاره اضافه نکرده است.
*زیاد بودن تعداد بچهها کار تربیتشان را سخت نکرده است؟
اتفاقاً وقتی یکی بود کارم سختتر بود و خیلی به رفتار من و همسرم دقت میکرد و همیشه با ما حرف میزد و وابستگیاش به ما زیاد بود و باید سرگرمش میکردیم که واقعاً بعضی وقتها خسته کننده بود، وقتی دوتا شدند همبازی پیدا کرد ولی فضای بین آنها رقابتی بود و به لطف خدا از بچههای بعدی همکاریشان در کار خانه خیلی زیاد شد و چون واقعاً من تنهایی به کارها نمیرسیدم، پسر بزرگم که هنوز ۱۰ سالش نشده آشپزی میکند، نان میخرد، جارو میکشد و ظرف میشوید.
حتی دوقلوهایمان که دو سال و نیم هستند با این قد کوچک کلی به کارهای خانه میرسند که حتی تصورش برای مادرهای تک فرزند و دو فرزند سخت است، با عشق به هم کمک میکنیم و این هم لطف خداست، به قول قدیمیها «تو بچه اول را خوب تربیت کن بقیه بچهها با دیدن رفتارهای او خودشان تربیت میشوند».
*خود بچهها از اینکه به تعداد زیاد هستند، اذیت نمیشوند؟
نه اتفاقاً خیلی دوست دارند و به بقیه فخرفروشی میکنند.
*آیا تا الان با انتقاد اقوام و آشنایان هم مواجه شدید؟ مثلاً بگویند این همه بچه چرا؟
خیلی، دوستانم طعنه کنایه میزنند، باید فقط با یک لبخند از کنار این حرف ها رد شد.
*اگر به گذشته برگردید، همچنان به داشتن تعداد بالای فرزند تمایل دارید؟
بله شایدم بیشتر
آیا داشتن فرزندان زیاد، آثار و برکاتی در زندگی شما به همراه داشت؟
بله، هم برکات مادی هم معنوی، در بارداری اول ماشین خریدیم، بعد از دخترم پراید قدیمیمان را فروختیم و یه پراید صفر خریدیم، بعد از دوقلوها؛ فرزند آخری با اینکه جمع ما بیشتر شد ولی قدرت خرید ما به طرز معجزه آسایی بیشتر شد و خیلی راحت مسائل مادی در زندگی ما پیش میرود و به لطف خدا محتاج کسی نمیشویم.
کد خبر 6090840