Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «مشرق»
2024-05-07@00:05:49 GMT

چرا نمایش خاک‌سفید را بر خاک سیاه نشاندند؟

تاریخ انتشار: ۲۵ بهمن ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۳۷۳۷۱۱

چرا نمایش خاک‌سفید را بر خاک سیاه نشاندند؟

در تئاتر برخلاف سینما ابزار نظارت و عنوان کردن عدم انجام اصلاحیه‌ها فرصت خوبی برای حذف استعدادها و نمایشنامه‌های ممتاز است تا همان گروه‌ها قدیمی متصل فرصت دریافت جوایز را داشته باشند.

سرویس فرهنگ و هنر مشرق - نمایش «خاک سفید» با متنی از محمود احدی‌نیا و کارگردانی «محمدرضا هلال‌زاده» همراه با گروهی از بازیگران مستعد تئاتر، سینما و تلویزیون از سوم تیرماه تا ۱۵ مرداد ۱۴۰۰ همزمان با پیک پنجم کرونا روی صحنه رفت.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این نمایش با وجود رعایت پروتکل‌های بهداشتی و ظرفیت محدود سالن با استقبال گسترده مخاطبان  مواجه شد.

روایت این نمایش به ساعات پایانی اواخر سال ۱۳۷۹ می‌پردازد که  محله «خاک سفید» که با عنوان مشهور غربت ، توسط مراجع قضائی و انتظامی پاکسازی شد. محور نمایش بر انتقام جویی‌های شخصی یک خانواده ساکن در این محله می‌پردازد.

این نمایش در شرایطی که واکسیناسیون سراسری در کشور تازه آغاز شده بود به علت استقبال گسترده مخاطبان  از نیمه ۱۸ مهرماه ۱۴۰۰  دوباره روی صحنه رفت و در مجموع بیش از ۷۰ اجرا را پشت سر گذاشت.

«خاک سفید» روایت بسیار ملتهبی را از روابط ساختار شکن محله مذکور را بدون عبور از خط‌قرمزهای مرسوم به نمایش می‌گذارد. ساختار نمایش و هدف‌گذاری کلان آن نقد لمپنیسم و مناسبات ضد اجتماعی این محله‌ است که به نقطه کانونی توزیع مواد مخدر در شهرتهران تبدیل شد.

نگاه منتقدانه‌ای در متن نمایش وجود دارد که استدلال‌های مذکور را اثبات می‌کند و بر تصمیم‌گیری قضائی و انتظامی در نحوه پاکسازی  و برخورد با محله مذکور صحه می‌گذارد.

از منظر هنری این نمایش برخلاف جریان اصلی سال‌های تئاتر،مبتنی بر متون فرنگی و ترجمه شده، اثر قابل اعتنایی به شمار می‌آید و امید می‌رفت که در جشنواه چهلم تئاتر فجر یکی از آثار مورد توجه هیات داوران باشد و در رشته‌های مختلفی جوایز فراوانی کسب کند.

اگر کارگردان و نویسنده غرض خاص و شیطنت آمیزی را دنبال می‌کرد امکان نداشت که پایان نمایش خود که همزمان با ورود پلیس و تطهیر محله خاک سفید است را با صدای اذان مرحوم موذن زاده اردبیلی به پایان برساند.روز بیست سوم بهمن دقایقی قبل از اجرای این نمایش در تالار مولوی خبر توقیف نمایش مذکور منتشر شد. در همین زمینه حسین مسافر آستانه، دبیر چهلمین جشنواره تئاتر فجر به ایسنا گفت: نمایش " خاک سفید" از جمله آثار مشروط در جشنواره بود اما شخصا پای این کار ایستادم و از آن دفاع کردم چراکه این نمایش پیش از این به مدت ۷۰ شب اجرای عمومی خود را سپری کرده بود.او ادامه داد: به گروه اجرایی این نمایش اصلاحیه هایی ابلاغ شد ولی متاسفانه آنچه در جشنواره اجرا شد، با نسخه بازبینی تفاوت بسیار داشت و گروه اجرایی به اصلاحیه ها پایبند نبودند.

دبیر جشنواره تئاتر فجر گفت: از این نمایش خیلی دفاع کردم تا در جشنواره حضور داشته باشد ولی وقتی گروه‌های اجرایی به اصلاحیه‌ها پایبند نیستند، چگونه در مقابل شورای نظارت و ارزشیابی از آنان دفاع کنم و با اینکه توقیف این نمایش هم اتفاق ناخوشایندی است، زبانم در مقابل شورای نظارت بسته است.

 کارگردان این نمایش در گفتگویی با ایسنا اعلام کرد زمانی که یک نمایش می خواهد به مسائل و معضلات اجتماعی بپردازد، با محدودیت‌های متعددی رو به رو می‌شود و دست گروه اجرایی بشدت بسته است.

آیا می‌توان اظهارات دبیر جشنواره را مبتنی بر پای‌بند نبودن مولفان این به اصلاحیه‌ها پذیرفت؟

اگر پاکسازی محله خاک سفید در شرایط کنونی اتفاق می‌افتد توسط رسانه‌های فارسی‌زبان به مسئله‌ای حقوق بشری تبدیل می‌شد کما اینکه در طول این سال‌ها موضوع پاکسازی خاک‌سفید با  با بازتاب رسانه‌ای وارونه‌ای مواجه بوده است.

ضمن اینکه در مواجه با پدیده‌ های اجتماعی مشابه در شرایط کنونی هر برخورد انتظامی - قضائی با واکنش‌های معکوس مواجه خواهد شد. نمایش‌هایی نظیر «خاک‌سفید» آثار آگاهی بخشی هستند که در جهت ارتقاء بینش عمومی در مورد پدیده‌های مشابه، افکار عمومی را نسبت به هر اقدام قضائی - انتظامی  آماده می‌کنند.

اگر کارگردان و نویسنده غرض خاص و شیطنت آمیزی را دنبال می‌کرد امکان نداشت که پایان نمایش خود که همزمان با ورود پلیس و تطهیر محله خاک سفید است را با صدای اذان مرحوم موذن زاده اردبیلی به پایان برساند. در میان نمایش‌هایی که در سال ۱۴۰۰ روی صحنه رفتند با قصد ارزشگذاری فرهنگی و اجتماعی، خاک سفید یکی از آثار ممتاز و سلامت سال ۱۴۰۰ است.

اغراق در نوع اطلاع رسانی اظهارات دبیر جشنواره و اعلام نکردن جزئیات اصلاحیه‌های این نمایش، در حالی که بیش از ۷۰ بار روی صحنه رفته، زمینه طرح پرسش‌های بعدی را به همراه خواهد داشت.

سمت راست قادر آشنا مدیر کل فعلی مرکز هنرهای نمایشی - سمت چپ محمد دشت گلی مسئول سازمان بسیج هنرمندان سپاه تهران

این نمایش در پردیس تئاتر شهرزاد روی صحنه رفته که مدیریت آن را محمد دشت‌ گلی برعهده دارد. دشت گلی در کارنامه مدیریتی ‌اش عنوان  مسئول سازمان بسیج هنرمندان سپاه تهران را یدک می‌کشد و سرکشی مکرر و حساسیت‌ اخیر مدیر تئاتر شهرزاد برای اینکه نمایشنامه‌ها بر اساس متن و اجرای مصوب روی صحنه برود، کاملا آشکار است. ضمن اینکه همان مسئولان بازبینی فعلی به این نمایش برای اجرا در  پردیس شهرزاد مجوز داده‌اند، مگر عنوان بازبین‌های فعلی را یدک نمی‌کشند. این دو گانگی در بازبینی پرسشی است که بی‌پاسخ می‌ماند.

در تئاتر برخلاف سینما ابزار نظارت و عنوان کردن عدم انجام اصلاحیه‌ها فرصت خوبی برای حذف استعدادها و نمایشنامه‌های ممتاز است تا همان گروه‌های قدیمی متصل فرصت دریافت جوایز را داشته باشند. 

بنا بر اظهارنظر  کارگردان و محتوای قابل اعتنای این اثر می‌توان اذعان داشت بر خلاف رویه مرسوم کارگردانان و نمایش‌نامه نویسان حوزه تئاتر که با پنهان شدن در پشت عباراتی نظیر مسائل و معضلات اجتماعی، سعی در ارائه آثار ساختار شکن دارند هلال‌زاده در دو دوره اجرایش هیچگاه دست به این ساختارشکنی نزده است، چون نمایش توسط جمیع وسیعی از اصحاب رسانه دیده شده است.

با این اتفاق قطعا یکی از نمایش‌های منتقدانه‌ای که ناهنجاری اجتماعی را از زاویه صحیحی و هنرمندانه‌ای تحلیل می‌کند از قضاوت در این جشنواره بازخواهد ماند.

منبع: مشرق

کلیدواژه: بازار خودرو تحولات اوکراین بورس قیمت جشنواره فجر خاک سفید شورای نظارت قادر آشنا خودرو قیمت های روز در یک نگاه حوادث سلامت اصلاحیه ها خاک سفید روی صحنه

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mashreghnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مشرق» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۳۷۳۷۱۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

آیا سلبریتی‌ها جای کسی را در تئاتر تنگ کرده‌اند؟

حضور بازیگران سینما و تلویزیون، روی صحنه تئاتر، طی سال‌های اخیر، با موجی از واکنش‌های متفاوت مواجه بوده است. عده‌ای این حضور را غنیمت شمرده و آن را به نفع مصادیقی، چون جریان اقتصادی تئاتر نسبت دادند و در مقابل، برخی این حضور را ناامن دانسته و ساحت نمایش و صحنه را مبرا از آن رخداد‌هایی که مقابل دوربین سینما و تلویزیون می‌گذرد، می‌دانند.

خاک صحنه دامن‌گیر است

این تقابل طی سالیان اخیر، همواره به محلی در جهت مناقشه دو گروه تبدیل شده است، اما کفه قضاوت همواره به نفع موافقان این حضور، سنگینی کرده است علی‌الخصوص آن‌که طی ماه‌های اخیر، اخباری مبنی بر حضور اینفلوئنسر‌ها روی صحنه نمایش حسابی خبرساز شده بود. در چنین شرایطی استدلال موافقان حضور بازیگران سینما و تلویزیون در تئاتر این بود که در این زمینه، آیا حضور بازیگر حرفه‌ای موجه است یا حضور اینفلوئنسرها؟

بسیاری از بازیگرانی که امروز به ستاره‌های دنیای سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون تبدیل شده‌اند، از تئاتر شروع کرده‌اند و خاستگاه تئاتری دارنددر حال حاضر بازیگرانی، چون فرهاد آئیش، صابر ابر، بهرام افشاری، نادر فلاح، بهنام تشکر، کوروش سلیمانی، رامین ناصرنصیر، امیرحسین فتحی، نورا هاشمی، صدف اسپهبدی، محمد نادری نمایش‌هایی را به روی صحنه دارند؛ حضور بازیگران شناخته‌شده دیگر به پای ثابت تقویم سالیانه کشور تبدیل شده به‌گونه‌ای که در هر برهه زمانی در طول سال، بازیگران چهره‌ای را یافت می‌کنیم که نمایش‌هایی را به روی صحنه دارند.

لازم است به این نکته مهم اشاره کنیم که بسیاری از بازیگرانی که امروز به ستاره‌های دنیای سینما، شبکه نمایش خانگی و تلویزیون تبدیل شده‌اند، از تئاتر شروع کرده‌اند و خاستگاه تئاتری دارند و اکنون که پس از مدتی، دوباره به صحنه تئاتر بازگشته‌اند، نمی‌توان این ایراد را بر آنها وارد دانست که چرا خود را به هنر نمایش سنجاق می‌کنند. خاک صحنه دامن‌گیر است و اگر باید انتقادی را به این دسته از بازیگران وارد دانست، باید عنوان کرد که چرا در طول این مدت، در عرصه نمایش کم‌کاری داشته‌اند.

فارغ از این اتفاق، اگر بازیگری، خاستگاه تئاتری نداشته باشد و حالا به هر دلیلی درصدد تجربه‌اندوزی در این عرصه است، چرا باید جلوی این حضور را گرفت؟ نخست آن‌که تمرینات منحصر تئاتر سبب کسب مهارت‌های نوین و متفاوتی در آن بازیگر می‌شود که در ادامه مسیر بازیگری او تاثیرات مثبتی به همراه خواهد داشت.

چندین نمایش وجود دارند که از هیچ بازیگر چهره‌ای استفاده نکرده و بنابراین فضا برای کسانی که منحصرا فعالیت خود را در تئاتر دنبال می‌کنند به راحتی فراهم استثانیا سبب رونق اقتصادی تئاتر می‌شود که در تمام این سال‌ها به‌عنوان پاشنه آشیل نمایش مطرح بوده و ناملایمات بسیاری را در این هنر اصیل رقم زده است. ثالثا، هر نمایشی، نویسنده، کارگردان و تهیه‌کننده دارد. با توجه به حساسیت‌های بالایی که در این زمینه وجود دارد و البته وسواسی که به ویژه در نگاه کارگردان موجود است، نمی‌توان این‌گونه اندیشید که یک بازیگر با هر قابلیتی که داشت، می‌تواند به روی صحنه رفته و اساسا شایستگی چنین حضوری را ندارد چرا که تمام این موارد، از فیلتر کارگردان و دیگر صاحبان نمایش عبور کرده و چیزی به دلخواه بازیگر رقم نمی‌خورد.

فارغ از تمامی این موارد، هم‌اکنون چندین نمایش وجود دارند که از هیچ بازیگر چهره‌ای استفاده نکرده و بنابراین فضا برای کسانی که منحصرا فعالیت خود را در تئاتر دنبال می‌کنند به راحتی فراهم است و اینکه برخی عنوان می‌کنند حضور سلبریتی‌ها، محدود شدن فضای کاری هنرمندان عرصه تئاتر را تشدید می‌کند، منطق درستی نداشته و نمی‌توان بر آن تکیه کرد.

«حضور سلبریتی‌ها در عرصه تئاتر تاکنون منتج به اتفاق‌های خوبی شده که مهمترین آن، فروش بالای آن آثار بوده که اقتصاد این هنر را در طول سال با افزایش قابل‌توجهی همراه کرده و سبب می‌شود تا سانس‌های برخی از این نمایش‌ها تا روز‌های متوالی رزرو شده و سالن‌ها پر شوند»

هنر تئاتر در کشور، نسبت به سینما و شبکه نمایش خانگی، از برخی محدودیت‌های بعضا تاریخی رنج می‌برد. در طول این سال‌ها تلاش‌های بسیاری صورت گرفته تا بسیاری از این محدودیت‌ها مرتفع شود. رویکردی که قطعا با استقبال دوستداران و دلسوزان این هنر همراه است بنابراین نباید با ایراداتی از این دست، زمینه فعالیت در این عرصه را محدود کرد و مخاطب را نسبت به این هنر، دلسرد کرد. حداقل امروز که هنر نمایش، تلالویی ویژه در حیات پساکرونایی خود دارد، باید با همبستگی و دلسوزی، زمینه اعتلای بیشتر هنر تئاتر در کشور را رقم زد و موانع پیش‌رو را عقلانی و حساب‌شده مرتفع کرد.

منبع: ایرنا

باشگاه خبرنگاران جوان وب‌گردی وبگردی

دیگر خبرها

  • نوزدهمین جشنواره ملی هنرهای نمایشی کانون پرورش فکری در رشت آغازشد
  • عکس| آخرین تصویر از بازیگر پایتخت پیش از فوت /دلیل مرگ
  • راهیابی نمایش خسوف از کاشان به جشنواره تئاتر مردمی بچه‌های مسجد
  • قطار جشنواره هنر‌های نمایش کانون همدان در ایستگاه پایانی
  • لزوم مبارزه تلفیقی با آفت سپردار توت سفید در باغات سیاه ریشه
  • قطار جشنواره هنرهای نمایش کانون همدان در ایستگاه آخر
  • (عکس) آخرین تصویر از بازیگر پایتخت پیش از فوت
  • آخرین تصویر از بازیگر پایتخت پیش از فوت/ عکس
  • آیا سلبریتی‌ها جای کسی را در تئاتر تنگ کرده‌اند؟
  • اهمیت توجه به «مخاطب مردمی» در تئاتر رضوی/ ماجرای علاقه به فوتبال