سنگ قبرها تاریخ گویای فرهنگ و سنن مردمان کهن است/ یکسان‌سازی مزارها؛ طرحی یک پای آن می‌لنگد
تاریخ انتشار: ۴ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۴۰۲۸۴
سنگ قبرها در آرامستانها، نمادهای فرهنگی تاریخی و آثار هویت‌بخش تاریخ یک جامعه هستند. به همین دلیل است که سنگ قبور موجود در گورستان ها را جزء نخستین آثار مکتوب جهان به شمار می‌آورند. اما این روزها به نام تسهیل تردد معلولان و سالمندان این تاریخ گویا در حال فروپاشیست.
به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از مرصادنیوز، گورستانها در فرهنگ دینی ما مکان هایی هستند که می تواند محل تذکر و پند و اندرز انسان و موجب تقویت آخرت گرایی و روح عبودیت در انسان مؤمن و سبب هوشیاری و غفلت زدایی از او باشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
آداب، سنن، فرهنگ و عقاید جوامع در نوع عزاداری، مراسم خاکسپاری، شیوه برخورد با پدیده مرگ و همچنین سنگ نوشته های قبور به تصویر کشیده می شود و برای نسل های بعد به یادگار گذاشته می شوند.
سنگ قبر همچون کتابی قطور، گویای تاریخ خاک خورده مردمانی خفته در زیر تلنباری از خاک اند؛ نقوش قرار گرفته بر سنگها به زیبایی و اهمیت این آثار افزوده است.
تنوع موجود در شکل ظاهری و محتوای سنگ نوشته‌های مزارها، نمایشگاهی هنرمندانه و موزه‌ای تاریخی به وجود آورده است که اگر تمام امکانات بسیج شوند و همه هنرمندان جمع شوند، قادر نخواهند بود معنویتی که فضای فعلی آرامستانها به زائران القا می‌کند را به وجود آورند. و به گفته مقام معظم رهبری: “..زیبایی هر جایی و هر چیزی به حَسَب خودش است؛ زیبایی انسان، زیبایی باغ، زیبایی قبرستان، زیبایی هر چیزی را باید به حَسَب خودش محاسبه کنیم”
و اما در این میان عده ای از مسئولان شهری طرح همسان سازی قبور را ارائه داده اند که باتوجه به بازدید میدانی خبرنگار مرصادنیوز این طرح خیلی به ذائقه مردم خوشایند نبود و درددلهایی داشتند:
بازماندگان فرد متوفی می خواهند طراحی سنگ مزار باب میل خودشان باشد و هزینه را متقبل می شوند
خانم زمانی یکی از شهروندان کرمانشاهی در گفتگو با مرصاد به معایبی در خصوص همسان سازی قبور اشاره کرد و گفت: تنها یادگار از شخص متوفی یک سنگ قبر است که بازماندگان و دوستداران فرد میخواهند طراحی سنگ مزار باب میل خودشان باشد منتها در ابعاد تعیین شده؛ دیگه ضرورتی ندارد که شهرداری در این مسئله دخالت کند. چرا که خانواده متوفی بنا به وسع و سلیقه اش خودشان هزینه را متقبل می شوند.
وی گفت: باید در این طرح به سالمندان بیسواد هم توجه می شد مثلا مادر من یک پیرزن است؛ از روی شکل و شمایل سنگها می تواند قبرها را پیدا کند، سواد ندارد وقتی قبور همشکل باشند برایش سخت است.
درسته کار شهرداری هم برای نظافت و تردد راحت شده اما این طرح برای همه افراد قابل اجرا نیست
آقای صادقی یکی از همشهریان کرمانشاهی در گفتگو با مرصاد در خصوص طرح همسان سازی قبور اظهار داشت: در این همسان سازی افاده و تکبر وجود ندارد چرا که قبر فقیر و ثروتمند همه یکسان هستند. اما آیا اگر یک شخص سرشناس و مشهور هم فوت کند این طرح در مورد ایشان هم قابل اجراست!؟
وی گفت: درسته کار پرسنل زحمتکش شهرداری هم برای پاکسازی و نظافت راحت شده و همچنین تردد افراد هم تا حدودی راحت شده است، اما بدانیم واقعا این طرح برای همه افراد و شخصیت ها قابل اجرا نیست.
شهرداری نباید در ساخت قبور الزام و اجبار کند
آقای احمدی از دیگر شهروندان کرمانشاهی در گفتگو با مرصاد اظهار داشت: شهرداری نباید در ساخت قبور الزام و اجبار کند زیرا عده ای دوست دارند طرحی که مدنظرشان است را تهیه کنند. همانطور که قبلا این طور بوده، شما نگاه کنید همان ورودی آرامستان که چقدر زیباست و هر کسی با سلیقه و تمکن مالی اش سنگ قبر را ساخته است.
وی گفت: از رسومی که پس از مرگ توسط بازماندگان صورت می گیرد طراحی عکس، نوشتن متن یا شعری روی سنگ قبر شخصی است که از دنیا رفته، نوشته ای که برای همیشه روی سنگ قبر آنها حک می شود و جاویدان و ماندگار می ماند و حتی عده ای برای انجام این کار وصیت می کنند مثلا پدر من وصیت کرده که طرح سنگ مزارش شبیه فلان سنگ باشد.
کاش قبل از اقدام یک نظرسنجی صورت می گرفت
خانم کاویانی از همشهریان دیگر نیز گفت: کاش قبل از اقدام یک نظرسنجی صورت می گرفت البته الان هم دیر نشده، درسته شهرداری زحمت کشیده و هدفش ساماندهی بوده، اما این را باید بدانیم که سنگ مزار علاوه بر هویت فرد متوفی، نشان دهنده فرهنگ و آداب یک ملت و همچنین نشان دهنده علائق و احساسات افراد هم هست.
وی گفت: شهرداری هزینه خدمات را دریافت می کند مردم هم هزینه را قبول کرده اند اما دیگه نیازی نیست در طراحی سنگ قبر هم مردم را مجبور کنند به طراحی یکسان! امید است مسؤولان مربوطه با توجه خواسته مردم این طرح همسان سازی در آرامستان کرمانشاه را متوقف کنند و احساسات مردم خدشه دار نشود.
"سنگ قبرها" تاریخ گویایی از فرهنگ و سنن مردمان کهن است
سمیه قادری در گفتگو با مرصادنیوز اظهار داشت: سنگهای قرار گرفته توسط گذشتگان بر روی قبور، جدا از کاربردشان به عنوان سنگ قبور که یاد و خاطره متوفی را به شیوه های ملموس گرامی میدارد، تاریخ گویایی از فرهنگ و سنن مردمان کهن است.
این کارشناس ارشد تاریخ و مردم شناسی افزود: آثار حک شده بر روی سنگ قبرها، نشان دهنده فرهنگ غنی دوره های مختلف تاریخ سرزمین ایران است.
وی خاطرنشان کرد: سنگ قبور موجود در گورستان ها را می توان نخستین آثار مکتوب جهان به شمار آورد. آثار بر جای مانده در دل سنگ، همچون کلامی خاموش، گنجینه هنر گذشتگان را معرفی می کند؛ نقوش گیاهی، انسانی، حیوانی، فرم و اشکال، نقوش هندسی و ... باورها و اعتقادات جامعه و قومی در کتابت سنگ قبور را معرفی می کند.
این کارشناس تاریخ و مردم‌شناسی تاکید کرد: آنچه که مسلم است، این نقوش تنها برای تزئین حکاکی نشده اند، بلکه خود می توانند بیانگر علایق و دل بستگی های فرد متوفی و بازماندگان، اعتقادات، موقعیت مکانی و زمانی و نمودی از فرهنگ جامعه و یا اینکه نماد و مفهومی از اسطوره ها و تفکرات عمیق گذشته باشند.
قادری در ادامه گفت: مثلا بر سر قبر غیور مردان جنگاور، مجسمۀ شیر گذاشته می‌شد یا مثلا تصویر قوچ برای افرادی که اهل قربانی کردن زیاد در راه خدا بوده اند، یا اینکه تصویر مهر و تسبیح نشانه گرایشهای مذهبی او بوده و نماد دیگری که شغل افراد را نشان میداد مثل عکس قیچی دلیل بر خیاط‌بودن فرد بوده است و یا اینکه برای قبر دراویش عکس کشکول حک می شد و اگر شخصی مجرد می بود حجله درست می کردند و..
وی گفت: در گذشته و اکنون هم بعضی مواقع اکثر افراد متن یا دلنوشته ای را پیش از مرگ خود آماده کرده و کنار می گذارند و از اطرافیان خود درخواست می کنند که پس از مرگ آنها، آن را روی سنگ قبر آن ها حکاکی کنند؛ گاهی مواقع همین متن های حک شده روی سنگ قبرها به قدری تاثیر گذار و تکان دهنده می باشند که بسیاری از افراد با خواندنشان به طرز عجیبی دگرگون و متحول می شوند و این امر بیشتر در نوشته های سنگ مزار افراد معروف و بزرگان صادق است.
اجرای طرح همسان‌سازی قبور جدید در آرامستان کرمانشاه
حجت الاسلام هادی کماسی در گفتگو با خبرنگار مرصادنیوز، در خصوص همسان سازی قبور آرامستان کرمانشاه، اظهار داشت: یکسان نبودن سنگ قبور، مشکلاتی را برای تردد سالمندان و معلولان و نظافت و پاکسازی محوطه ایجاد می‌کند، بنابراین مردم باید نسبت به این مسئله آگاهی داشته باشند که قصد هیچگونه بی احترامی به قبور را نداریم و صرفا برای راحتی زائران، نسبت به اجرای طرح همسان‌سازی اقدام می کنیم.
مدیرعامل سازمان آرامستان های شهرداری کرمانشاه افزود: هدف از اجرای طرح همسان سازی قبور تسهیل تردد مراجعه کنندگان، تسهیل خدمات رسانی و ایجاد امکانات، زیباسازی محیط، استفاده بهینه از فضای موجود برای دفن اموات و جلوگیری از صرف هزینه های گزاف در ساخت قبور است.
وی در ادامه افزود: در این طرح ارتفاع سنگ قبر بدون کتیبه، گلدان، سربند و سایر اضافات دیگر باید به ده الی پانزده سانتیمتر برسد، لذا هزینه ساخت و نصب آن به شدت کاهش پیدا می کند به گونه ای که هزینه قبری که قبلا بیش از بیست میلیون تومان بوده اکنون به کمتر از ده میلیون تومان رسیده و این به نفع مردم است همچنین تردد زائران و نظافت هم بسیار راحت شده است.
حجت الاسلام کماسی با اشاره به مصوبه هیات رئیسه شورای سازمان آرامستان های شهرداری کرمانشاه، بیان کرد: طرح همسان سازی برای قبور جدید اجرا می شود و به قبور قدیمی مربوط نخواهد شد.
مدیرعامل سازمان آرامستان های شهرداری کرمانشاه با اشاره به اینکه سنگ قبر، شناسنامه و هویت شخص متوفی است، افزود: هم اکنون قطعه ۱۰۶ در بهشت زهرای کرمانشاه شامل این طرح شده است.
وی گفت: مجموع اراضی آرامستان کرمانشاه حدود 75 هکتار است که تقریباً 46 هکتار آن شامل باغ فردوس و 30 هکتار هم به بهشت زهرا اختصاص دارد.
به گزارش مرصاد؛ بروز و ظهور شکل ها و محتوای مراسم و همچنین سنگ نوشته ها و حتی اشکال و نمادهای روی سنگ قبور می تواند نوع نگرش و ارزشهای برجسته جوامع را نمایان کند. سنگ قبور و علائم و نشانه ها و عبارات حک شده با نگاهی به فرهنگ عمومی می‌توانند به عنوان پیام هایی برای آیندگان در نظر گرفته شوند.
مزارهایی که هر کدام از آنها به تنهایی شاخص و گویای اندیشه افراد است که گاهی باورها و آرمان‌ها در قالب وصایا و اشعار بر سنگ مزار حک می شود. همین امر سبب شده اســت تا در گســتره وســیعی از شهرها و روستاها، ســنگ مزارهایی با نقشهای گوناگون برجای بماند.
شهروندان باید توجه داشته باشند در طرحهای فرهنگی و اجتماعی همواره نواقص و کاستی‌ها را به مسئولان اطلاع دهند تا در توسعه فرهنگی در بلندمدت اقدامات پیشگیرانه جایگزین اقدامات اصلاحی و جبرانی شود.
نمی دانم پس از مرگم چه خواهد شد
نمی خواهم بدانم کوزه گر از خاک اندامم
چه خواهد ساخت
ولی بسیار مشتاقم
که ازخاک گلویم سوتکی سازد
گلویم سوتکی باشد
به دست کودکی گستاخ و بازیگوش
و او یکریز پی در پی
دم گرم خودش را بر گلویم سخت بفشارد
و خواب خفتگان خفته را آشفته تر سازد
بدین سان بشکند در من
سکوت مرگبارم را..
انتهای پیام/
منبع: دانا
کلیدواژه: طرح همسان سازی قبور آرامستان کرمانشاه گفتگو با مرصاد آرامستان ها روی سنگ قبر سنگ قبرها سنگ مزار راحت شده سنگ قبور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۴۰۲۸۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
آغاز پیش تولید سریال ماه‌شرف خانم در سنندج
مدیرکل صدا و‌سیمای استان کردستان از آغاز پیش تولید سریال ماه‌شرف خانم ملقب به مستوره اردلان خبر داد و گفت: این سریال در ۳۰ قسمت ۴۰ دقیقه‌ای تولید و روی آنتن خواهد رفت. - اخبار استانها -
به گزارش خبرگزاری تسنیم از سنندج، علی مرادی ظهر امروز در جلسه قرارگاه رسانه‌ای استان که به مناسبت برنامه‌ریزی و پاسداشت روز دختر در صداوسیمای کردستان برگزار شد، اظهار داشت: تقویت فرهنگ رضوی و آشنای با جایگاه فرهنگ ایرانی و اسلامی با هدف هم‌افزایی و راهکارهای عملیاتی و پیشنهاداتی برای تولید محتوا در فضای رسانه تشکیل شود.
وی گفت: تبیین جایگاه حضرت معصومه(س) به عنوان الگوی بی‌بدیل در کمال، معرفت، علم و شایستگی برای دختران به عنوان مادران آینده ایران بسیار ارزشمند و پراهمیت است، لذا توجه به پرداختن موضوع حجاب و عفاف و الگو سازی دختر ان مسلمان کُرد یک ضرورت اساسی و بنیادی برای استان کردستان است.
مدیرکل صدا و‌سیمای استان کردستان تصریح کرد: تأثیرگذاری دختران کُرد با رویکرد الگو آفرینی، بصیرت افزایی، نشاط بخشی و تبین جایگاه دختران کُرد در دفاع از عزت ملی و مقاومت هوشمندانه تبلیغات دشمان با تأیید بر کرامت زن ایرانی ضرورت است.
وی با بیان اینکه برنامه‌های متنوعی به صورت گسترده برای پاسداشت روز دختر و دهه کرامت تدارک دیده شده است، افزود: حضور پرنشاط و پرقدرت در فعالیت‌های اجتماعی، فرهنگی، ورزشی با رویکرد هویت قومی و ملی در تحقق این امر بسیار تأثیرگذار است.
مرادی عنوان کرد: امروز در نظام جدید حکمرانی دنیا قدرت رسانه تعریف شده و به عنوان قوه چهارم شناخته شده، رسانه‌های اجتماعی قوه چهارم با تأثیرگذاری هنری و فرهنگی تعریف کُرد و اهمیت حوزه رسانه برکسی پوشیده نیست.
وی درباره فعالیت قرارگاه قرارگاه رسانه‌ای استان توضیح داد: این قرارگاه براساس مصوبه شورای تامین استان تشکیل و با شکل‌گیری کارگروهای مربوطه نقش هم‌افزایی داشته و باید تمام توان خود را برای پیشبرد اهداف قرارگاه به‌کار بگیریم.
مدیرکل صدا و‌سیمای استان کردستان خطاب به اصحاب رسانه اظهار کرد: تلاش‌ها و خلاقیت‌های شما در مراسمات مختلف به ویژه انتخابات سال گذشته بسیار ارزشمند بود، مدیران فرهنگی و فعالان فرهنگی و عناصر رسانه‌ای در استان فرمانده‌های جنگ شناخته شده هستند و بسیار در این عرصه خوش درخشیده‌اند.
وی با یادآوری تولید و پخش سریال سنجرخان، از آغاز پیش تولید سریال ماه‌شرف خانم ملقب به مستوره اردلان خبر داد و افزود: این سریال در 30 قسمت 40 دقیقه‌ای تولید و روی آنتن خواهد رفت. عدم تعیین‌تکلیف شهرک سینمایی سنه‌دژ موجب تأخیر در تولید این سریال شده که هفته آینده استاندار پیگیری و تعیین تکلیف خواهد شد.
مدیرکل صدا و‌سیمای استان کردستان با اشاره به اینکه 58 شبکه ماهواره‌ای کُرد زبان تبلیغات منفی و جامعه ما را تهدید می‌کنند، یادآور شد: الگوسازی و توجه به ظرفیت‌های نمونه افراد شاخص کُرد و زبان فرهنگ و هنر به نوعی بازدارندگی خواهد داشت و می‌توان از این طریق بسیاری از مشکلات و آسیب‌های جامعه را کنترل کرد.
به گزارش تسنیم؛ ماه شرف خانم ملقب به مستوره اردلان در سال 1220 قمری، در زمان حکومت امان الله خان والی اردلان در خانواده‌ای اهل فرهنگ در سنندج به دنیا آمد. خانواده‌اش، برخلاف فرهنگ و سنت آن زمان، او را هم‌تراز با مردان به آموختن علوم آن زمان تشویق کردند و وی نیز با ذوق و قریحه شعری‌اش، به یکی از شاعران نامدار این دوره تبدیل شد و در تاریخ نویسی نیز برابر با سایر مورخان آن دوره جلوه کرد.
زبان‌های کُردی، فارسی و عربی را نزد پدرش ابوالحسن بیگ قادری آموخت.
اولین زن تاریخ نگار جهان در 17 سالگی به اجبار با خسرو خان، فرزند امان الله خان والی سنندج ازدواج کرد و بیشتر اوقات خود را به مطالعه و سرودن شعر و نوشتن تاریخ می‌گذرانید و چون خسرو خان نیز شاعر بود، بیشتر او را بدین کار تشویق می‌کرد، مستوره هم به خسروخان علاقه‌مند شد.
دوران خوشبختی و آرامش روحی مستوره چندان طولانی نبود، زیرا خسروخان اردلان در سال 1250 هجری قمری به بیماری کبدی دچار شد و در 29 سالگی درگذشت. مرگ همسر و داغ از دست‌دادن برادر جوان ناکامش ابوالمحمد، علاوه بر سلب نشاط و شادابی جوانی از مستوره، ضربات روحی زیادی که دو ماه پرستاری و شب‌زنده‌داری از همسرش تحمل کرده بود، او را به انزوا و عزلت و مطالعه کتب دینی و تألیف کتاب عقاید کشانید.
مستوره در سال 1263 سنندج را ترک کرد و به سلیمانیه رفت و در همان شهر دیده از جهان فروبست. از جمله آثار این بانو می‌توان به دیوان شعر با 2 هزار بیت در قالب‌های مثنوی و غزل، تاریخ اردلان که معروفیتش را دو چندان کرده و وی را در عرصه تاریخ نگاری پرآوازه کرد و عقاید و شرعیات که عقاید مستوره در مذهب اهل سنت شافعی است، اشاره کرد.
انتهای پیام/484/
جاده کندوان یک طرفه شد