نگاهی به اقدام ترکیه درباره تنگههای دریایی در بحران اوکراین
تاریخ انتشار: ۱۰ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۸۷۷۷۴
عبور و مرور کشتیها از دریای سیاه به مدیترانه و بالعکس، سهم عظیمی در تجارت جهانی دارد و از آنجایی که تنها نقطه اتصال این دو دریای عظیم در اختیار ترکیه است، امتیاز جغرافیایی خاصی برای ترکیه به شمار میآید. - اخبار بین الملل -
به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، موقعیت خاص جغرافیای سیاسی ترکیه، در جنگ اخیر بین روسیه و اوکراین، شرایط حساسی برای دولت اردوغان به وجود آورده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این شرایط، از یکسو با جغرافیای ترکیه و تنگه های داردانل و بسفر ارتباط دارد و از دیگر سو، با ماهیت روابط رو به رشد دولت اردوغان با کنشگر مهمی به نام روسیه و در عین حال، تمایل به توسعه روابط با اوکراین.
در چنین شرایطی است که بررسی چند و چون بستن تنگه های بسفر و داردانل به روی ناوهای جنگی روسیه، تبدیل به موضوعی برای بحث و بررسی طولانی مدت در نشست هیات دولت ترکیه شد و سرانجام، نکاتی بیان شد که نشان می دهد آنکارا نمی تواند به راحتی در برابر روسیه موضع بگیرد و راه بر کشتی های جنگی این ابرقدرت ببندد.
رجب طیب اردوغان رئیس جمهور ترکیه و رهبر حزب عدالت و توسعه اعلام کرده که با حمله روسیه به اوکراین مخالف است و ترکیه پیمان مونترو را اجرا می کند.
همچنین خلوصی آکار، وزیر دفاع ترکیه پس از نشست کابینه دولت، در گفتگو با خبرنگاران درباره رویکرد آنکارا نسبت به عبور و مرور از تنگههای بسفر و داردانل گفت: مفاد پیمان مونترو درباره تنگهها به شکل کامل اجرا خواهد شد. همچون گذشته به اجرای کامل بندهای 19، 20 و 21 پیمان مونترو در مورد تنگهها پایبند هستیم. نقض پیمان مونترو و از بین رفتن ساز و کار موجود برای هیچ یک از طرفین مفید نخواهد بود. معتقد هستیم که تداوم پایبندی به پیمان مونترو به صلاح همه طرفها است. با نگرانی و ناراحتی وقایع را پیگیری میکنیم. جان باختن شمار زیادی طی درگیریها نیز ناراحت کننده است. ترکیه دارای روابط خوبی با اوکراین و روسیه است.»
ژنرال آکار افزود:«حمله روسیه نسبت به تمامیت ارضی و حاکمیت ملی اوکراین پذیرفتنی نیست. این در تناقض با حقوق بین المللی است. اجتناب از تبدیل دریای سیاه به منطقه رقابت میان کشورهای ساحلی و دیگر دولتها، برایمان اهمیت ویژه دارد.»
چرا بسفر و داردانل مهم است؟
عبور و مرور کشتی ها از دریای سیاه به مدیترانه و بالعکس، سهم عظیمی در تجارت جهانی دارد و از آنجایی که تنها نقطه اتصال این دو دریای عظیم در اختیار ترکیه است، تنگه بسفر امتیاز جغرافیایی خاصی برای ترکیه به شمار می آورد. چرا که کشتی هایی که به مقصد مدیترانه در حرکتند، با عبور از بسفر استانبول، وارد محیط دریایی مارمارا می شوند و سپس با عبور از تنگه داردانل که آن هم در اختیار ترکیه است، راه به مدیترانه پیدا می کنند.
بر اساس پیمانی که در سال 1936 میلادی در شهر مونتروی سوئیس امضا شده، کشورهای جهان، حق حاکمیت ترکیه بر تردد کشتی ها در این گذرگاه حساس را به رسمیت شناخته اند. در نتیجه حتی ناوهای جنگی کشورهایی که در دریای سیاه دارای ساحل هستند، برای عبور از دهانه، باید از قبل با ترکیه هماهنگ کنند و اجازه عبور بخواهند.
جالب اینجاست که طولانی ترین سواحل دریای سیاه از آن ترکیه و اوکراین است و روسیه نیز در دریای سیاه، ساحل دارد. در این صورت چه نیازی به مجوز وجود دارد؟ چرا یکراست از همان سواحل روسی دریای سیاه، ناوها به سمت اوکراین نمی روند؟ پاسخ چنین است: زیردریایی ها، ناوها و قایق های جنگی روسیه به طور مداوم بین دریای سیاه و دریای مدیترانه در حال حرکت هستند در نتیجه ناوی که مثلاً یکماه پیش از ترکیه عبور کرده و به مدیترانه رفته، حالا برای بازگشت به محیط دریای سیاه و حمله به اوکراین، باید منتظر اجازه ترکیه باشد.
ترکیه چه امتیازی می گیرد؟
حالا که یک بار دیگر اهمیت موقعیت بسفر و داردانل را به خاطر آوردیم، باید بپرسیم:
1.آیا ترکیه می تواند به راحتی تنگه را ببندد؟
2.آیا بستن بسفر و داردانل، سرنوشت جنگ را تغییرمی دهد؟
پاسخ به هر دو سوال منفی است. چرا که اولاً ترکیه نمی تواند به راحتی از تبعات و هزینه های سیاسی – اقتصادی سنگین مقابله با روسیه خود را در امان نگه دارد. دوم این که حتی اگر ترکیه دهانه ها را ببندد و ناوها اجازه عبور نداشته باشند، روسیه به راحتی با نیروی زمینی و هوایی می تواند به اهداف سیاسی و نظامی خود دست پیدا کند و نیازی به استفاده از ناو نداشته باشد. بنابراین ترکیه روغن ریخته را نذر امامزاده کرده و از موضوعی سخن می گوید که اساساً در چنین جنگی، نمی تواند نقش مهمی ایفا کند.
شواهد نشان می دهد که همین حالا هم روسیه برای دستیابی به اهداف سیاسی و نظامی خود، نیازی حیاتی و استراتژیک به استفاده از ناوهای جنگی ندارد و بستن یا نبستن بسفر و داردانل، نمی تواند سرنوشت جنگ را تغییر دهد.
بنابراین در تحلیل مواضع و رفتار کنونی اردوغان و تیم او باید گفت: به راه انداختن یک نمایش سیاسی و حقوقی برای تاکید بر اهمیت موقعیت ژئوپولیتیک ترکیه بخشی از این سناریو است.
بخش دیگر نیز مربوط به دنباله گیری سیاست دشوار حفظ موازنه بین شرق و غرب است. ترکیه دست کم در میدان رسانه و تبلیغات، به تمامی کنار اوکراین ایستاده و روسیه را نکوهش می کند. در همین حال، با صادرات پهپادهای پیشرفته خود به اوکراین، زمینه آن را فراهم کرده که تغییراتی به نفع اوکراین به وجود بیاید. اما قطعاً میزان تفوق و برتری، در مقایسه با جنگ قره باغ بسیار ناچیز است. چرا که جمهوری آذربایجان با پهپادهای داماد اردوغان، تیپ های زرهی، پدافند و تاسیسات حساس ارمنستان را در هم کوبید و ورق را برگرداند. اما روسیه ارمنستان نیست و چند فروند پهپاد در برابر ارتش عظیمی که همچون مور و ملخ وارد اوکراین می شوند، نمی تواند کارآیی قابل توجهی داشته باشد.
در پایان باید گفت، حق و حقوق مهم دولت ترکیه که در سال 1936 برای این کشور ایجاد شده، موقعیت خاصی ایجاد کرده که بر اساس آن، مدیریت بخش مهمی از مناسبات نظامی و امنیتی دریای سیاه به مدیترانه، در اختیار آنکارا است. اما با این حال، قدرت نظامی و سیاسی روسیه و میزان بالای وابستگی های دفاعی و اقتصادی ترکیه به روسیه، مانع از آن است که دولت اردوغان در این مورد تصمیم قاطعانه و یکجانبه بگیرد.
چرا ترکیه نگران تنش روسیه - اوکراین است؟نظرات متناقض در ترکیه درباره جنگ روسیه – اوکراین
انتهای پیام/
منبع: تسنیم
کلیدواژه: اوکراین ترکیه اوکراین ترکیه بسفر و داردانل دریای سیاه پیمان مونترو کشتی ها تنگه ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۸۷۷۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
اصابت موشک کرهشمالی به اوکراین؟
به گزارش خبرآنلاین در این گزارش ۳۲ صفحهای که نسخهای از آن دوشنبه به دست خبرگزاری رویترز رسید، آمده است ناظران تحریمهای سازمان ملل «به این نتیجه رسیدند بقایای به دست آمده از موشکی که ۲ ژانویه ۲۰۲۴ در خارکیف اوکراین فرود آمد، از موشک سری «هوآسونگ-۱۱» (Hwasong-۱۱) کرهشمالی ناشی میشود و این نقض تحریم تسلیحاتی کرهشمالی است.»
هیئتهای روسیه و کرهشمالی در سازمان ملل در نیویورک به درخواست ناظران تحریمها برای اظهارنظر درباره این گزارش پاسخ ندادند.
به نقل از ایسنا کرهشمالی که به طور رسمی بهعنوان جمهوری دموکراتیک خلق کره شناخته میشود، از سال ۲۰۰۶ تحت تحریمهای سازمان ملل به دلیل موشکهای بالستیک و برنامههای هستهای خود قرار گرفته و این اقدامات در طول سالها تقویت شده است. روابط نظامی پیونگیانگ-مسکو هم بعد از جنگ اوکراین در فوریه ۲۰۲۲ بیش از پیش تقویت شده اما طرفین جزئیات همکاریهای خود را علنی نکردهاند.
این ادعاها در حالی مطرح میشود که سه ناظر تحریمها اوایل ماه جاری برای بازرسی بقایای یافت شده به اوکراین سفر کردند و هیچ مدرکی دال بر ساخت این موشک در روسیه پیدا نکردند. آنها نمیتوانستند بهطور مستقل تشخیص دهند که موشک از کجا پرتاب شده و همچنین نمیدانستند چه طرفی آن را پرتاب کرده است.
با این حال آنها بعدا در گزارش ۲۵ آوریل به کمیته تحریمهای کرهشمالی در شورای امنیت مدعی شدند: «اطلاعات در مورد مسیر ارائه شده توسط مقامات اوکراینی، نشان میدهد که این موشک از داخل خاک فدراسیون روسیه پرتاب شده است. و اگر این موشک در کنترل نیروهای روسیه بوده باشد، اصابت در چنین نقطهای احتمالا نشاندهنده این است که از سوی طرفهای مرتبط با فدراسیون روسیه تهیه شده است. این میتواند نقض تحریم تسلیحاتی علیه کرهشمالی باشد که سال ۲۰۰۶ معرفی شد.»
ایالات متحده و متحدانش، کرهشمالی را به انتقال سلاح به روسیه برای استفاده علیه اوکراین متهم کردهاند، با این حالی مدرکی در اثبات ادعای خود ارائه نمیکنند. مسکو و پیونگیانگ با اینکه سال گذشته متعهد شدند روابط نظامی خود را تعمیق کنند، هر دو این اتهامات را رد کردهاند.
در نشست شورای امنیت سازمان ملل در فوریه، ایالات متحده روسیه را به پرتاب موشکهای بالستیک ارائه شده توسط کرهشمالی علیه اوکراین در حداقل ۹ مورد متهم کرد. ناظران سازمان ملل همچنین گفتند که موشکهای بالستیک سری هوآسونگ-۱۱ اولین بار در سال ۲۰۱۹ توسط پیونگیانگ آزمایش شد.
روسیه ماه گذشته تمدید سالانه فعالیت ناظران تحریمهای سازمان ملل را وتو کرد. این گروه به عنوان هیاتی متشکل از کارشناسان شناخته میشود که به مدت ۱۵ سال بر اجرای تحریمهای سازمان ملل علیه کرهشمالی به دلیل برنامههای موشکی و هستهای این کشور نظارت داشتهاند. ماموریت هیات کارشناسان فعلی امروز (سهشنبه) به پایان میرسد.
چند روز پس از حمله ۲ ژانویه، دفتر دادستانی منطقه خارکیف قطعاتی از موشک را در اختیار رسانه ها قرار داد و مدعی شد که این موشک با مدلهای روسی متفاوت است و «ممکن است این موشکی باشد که کرهشمالی تهیه کرده باشد.»
۳۱۱۳۱۱
برای دسترسی سریع به تازهترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1901253