نظریه چسبندگی قیمت‌ها
تاریخ انتشار: ۱۱ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۴۹۰۵۷۰
آفتاب‌‌نیوز :
هادی حق‌شناس در یادداشتی نوشت: یکی از پرسش‌های اساسی که این روزها در محافل اقتصادی و تخصصی کشور شکل گرفته، چرایی عدم ثبات در قیمت کالا‌ها و خدمات در کشور به‌رغم کاهش نسبی نرخ ارز است؟ یعنی در زمان افزایش قیمت ارز، مردم شاهدند که بلافاصله قیمت کالا و خدمات افزایش پیدا می‌کنند، اما زمانی که نرخ ارز در دالان ثبات یا کاهشی قرار می‌گیرد، بازارها عکس‌العملی از خود نشان نمی‌دهند و قیمت‌ها در شیب نزولی قرار نمی‌گیرند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
این ابهام در آستانه هفته‌های پایانی سال به اندازه‌ای اهمیت پیدا کرده که در آخرین نشست اقتصادی دولت، رییس‌جمهوری پاسخ آن را در قالب پرسشی از مدیران اقتصادی کابینه جویا شده است. عالمان علوم اقتصادی برای تفسیر یک چنین پدیده‌ای از نظریه «چسبندگی قیمت‌ها» استفاده می‌کنند که بیانگر وقوع نوع خاصی از ناهنجاری در اقتصاد و نظم و نظام کلی بازارها است.
در واقع اقتصادی که با معضل چسبندگی قیمت‌ها مواجه است، دچار ناکارآمدی در نظام عرضه و تقاضا از یک طرف و فقدان گزاره‌های اطمینان بخش سیاسی (تحریم‌ها، انتظارات تورمی و...) از سوی دیگر است. بر اساس این عدم اطمینان است که تصوری در جامعه ایرانی رسوب کرده که قیمت‌ها هرگز به سمت پایین حرکت نخواهند کرد و مدام در مسیر رشد گام برخواهند داشت. همین تصور عمومی که برآمده از شاخص‌های بی‌ثبات اقتصاد کشور است، یکی از دلایل اصلی نهادینه شدن چسبندگی قیمت‌ها است. در اقتصاد ایران بسیاری از کالا‌ها و خدمات هستند که هرچند شاید ارتباط مستقیمی با نرخ ارز نداشته باشند، اما با نوسانات ارزی با افزایش قیمت مواجه می‌شوند. ضرب‌المثلی عوامانه به این نکته اشاره می‌کند که نوسانات ارزی باعث می‌شود، حتی مرغ‌ها نیز تخم خود را گران‌تر در اختیار کشاورز روستایی قرار دهند. این در حالی است که در سال ۱۴۰۰ نوسانات نرخ ارز کمتر از ۱۰ درصدی در اقتصاد ایران ثبت شده است. این نوسانات نسبتا اندک باعث بروز این انتظار شده که رشد تورم در کشور مهار شده و بر اثر آن قیمت اقلام مصرفی و خدمات نیز باید ثبات یافته یا کاهش یابند.
اما به نظر می‌رسد مشکل اصلی در قسمت عرضه و تقاضا باشد. یعنی اگرچه قیمت ارز ثبات یافته، اما مشکلات موجود در بخش عرضه باعث تداوم افزایش قیمت‌ها شده است. نمونه بارز یک چنین مشکلاتی در بازار خودرو مشاهده می‌شود. اگر واردات خودرو به کشور، همچنان ممنوع باشد و خودروسازان داخلی نیز نتوانند حجم تولیدات خود را افزایش بدهند، نباید انتظار داشت که نرخ خودرو در ایران (به‌رغم کاهش نرخ ارز) ارزان شود. چرا که عرضه خودرو در کشور متعادل نیست و این روند باعث افزایش تقاضا و پس از آن افزایش نرخ می‌شود. بنیاد تحولات اقتصادی در بخش عرضه و تقاضا است و بدون توازن در این بخش نمی‌توان توقع ثبات در بازارها را داشت. آقای رییس‌جمهور اگر به دنبال یافتن پاسخی برای این پرسش است که چرا به‌رغم ثبات نسبی در بازار ارز، نرخ اقلام مصرفی و خدمات در جامعه کاهشی نشده، باید پاسخ را در بخش عرضه و تقاضا جست‌وجو کند. این عرضه و تقاضا است که شاکله اصلی قیمت‌ها در بازار را تشکیل می‌دهد و سایر عوامل در حاشیه این ارکان قرار می‌گیرند.
در کنار عرضه و تقاضا گزاره دیگری نیز وجود دارد که بر نوسانات بازارها اثر می‌گذارد. اگر خاطرتان مانده باشد، بلافاصله پس از خروج ترامپ از برجام در سال ۹۷، نرخ ارز افزایش پیدا کرد. پس از افزایش نرخ ارز نیز قیمت مجموعه کالا‌ها و خدمات افزایشی شد. اما در سال ۹۴ بعد از امضای برجام، هرچند قیمت ارز در کشور کاهشی شد، اما قیمت‌ها برای کاهش و ثبات مقاومت فراوانی از خود نشان می‌دادند. مجموعه این داده‌ها به ما می‌گویند که قیمت تمام شده یک کالا هم متاثر از متغیر‌های واقعی اقتصاد (نظام عرضه و تقاضا و...) و هم متاثر از متغیر‌های غیر اقتصادی و سیاسی (تحریم‌ها) است. اگر مجلس در زمان تصویب بودجه ۱۴۰۱ اعلام کند که واردات خودرو، آزاد است، بلافاصله پس از تصویب این قانون، احتمالا روند کاهش قیمت خودرو آغاز خواهد شد. تحولی که بیانگر اثرگذاری عوامل غیراقتصادی در شاکله کلی بازارها است. بنابراین برای توازن بخشیدن به قیمت‌ها نیاز است که در وهله نخست، عوامل اقتصادی مانند عرضه و تقاضا، افزایش نظارت‌های قانونی و... مورد توجه قرار بگیرد و از سوی دیگر تلاش برای حل مشکلات غیر اقتصادی مانند تحریم‌ها تسریع شوند. با تلفیق این تدابیر می‌توان امیدوار بود که روند افسارگسیخته رشد قیمت‌ها در کشور متوقف شده و بازارهای ایران نیز رنگ ثبات به خود بگیرند.
منبع: روزنامه اعتمادمنبع: آفتاب
کلیدواژه: هادی حق شناس تورم چسبندگی قیمت ها چسبندگی قیمت ها عرضه و تقاضا بازار ها نرخ ارز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۴۹۰۵۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بازار طلا از خواب خوش صعود، می‌پرد؟
به گزارش خبرآنلاین ، قیمت طلا و سکه در هفته دوم اردیبهشت با بازدهی منفی بسته شد.
تجارت نیوز در خبری نوشت:این در حالی بود که هفته گذشته با وجود کاهش قیمت دلار و اونس جهانی طلا، بازار فلز زرد تحت تاثیر ایجاد تنش در خصوص اجرای سامانه جامع تجارت و اعتراض طلافروشان قرار گرفته و برخلاف روند فاکتورهای اساسی در برخی روزها افزایشی بود.
اخبار مساعدی که طی هفته گذشته در پی سفر رئیس کل بانک مرکزی به عربستان روانه بازارهای مالی شد، جو مثبتی را در میان معامله‌گران به وجود آورد. در همین راستا برخی فعالان اقتصادی این سفر را زمینه‌ساز کاهش فشارهای اقتصادی و ارزی تعبیر می‌کنند و امیدوارند آینده بهتری در پرتوی تعاملات منطقه‌ای در انتظار تهران باشد.
علاوه بر آن، به نظر می‌رسد موضوع سفر مدیر کل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی به تهران در تاریخ ۱۷ تا ۱۸ اردیبهشت، معامله‌گران را در لاک احتیاطی خواهد برد تا برآیند نتیجه این مذاکرات را در بازارهای مالی بسنجند. بنابراین ریزش یا افزایش قیمت در بازارهای مالی در روزهای آینده به اخبار سیاسی بستگی دارد. باید توجه داشت که عرصه سیاسی در ایران عرصه غافلگیری در دقیقه ۹۰ است و برای همین نمی‌توان قدم سیاسی و اقتصادی بعدی را پیش‌بینی کرد.
گفتنی است در لحظه نگارش این گزارش طلای جهانی با رقم ۲۳۰۱ دلاری در حال معامله است. اونس جهانی نقره نیز روی قیمت ۲۶ دلار و ۵۵ سنتی ایستاده است. هر گرم نقره ۹۹۹ نیز روی رقم ۵۲ هزار و ۶۳۰ تومانی ایستاده است.
مثقال در کانال ۱۴ میلیونی بسته شدقیمت سکه امامی روز پنجشنبه ۱۳ اردیبهشت روی رقم ۴۱ میلیون و ۸۰۹ هزار تومانی بسته شد. قیمت سکه بهار روی قیمت ۳۸ میلیون و ۲۳۰ هزار تومانی ایستاد. گفتنی است قیمت نیم‌سکه و ربع سکه به ترتیب با قیمت ۲۴ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان و ۱۵ میلیون و ۵۰۰ هزار تومانی بسته شد. قیمت سکه گرمی روز پنجشنبه روی رقم ۶ میلیون و ۷۰۰ هزار تومانی ایستاد.
قیمت طلا در آخرین روز معاملاتی هفته افزایش محدودی داشت. هر مثقال طلای ۱۸ عیار با افزایش ۱۲۰ هزار تومانی در کانال ۱۴ میلیون تومانی بسته شد. هر گرم طلای ۱۸ عیار با رشد ۱۸ هزار تومانی روی رقم سه میلیون و ۴۴۸ هزار تومانی ایستاد. قیمت طلای دست دوم نیز با رقم سه میلیون و ۴۰۲ هزار تومان معامله شد.
حباب سکه روز پنجشنبه بیشتر از رشد قیمت افزایش دارد. حباب سکه امامی ۳۰۰ هزارتومان، سکه بهار ۲۷۸ هزار تومان، نیم‌سکه ۲۵۴ هزار تومان، ربع‌سکه ۲۲۷ هزار تومان و سکه گرمی ۲۱۴ هزار تومان افزایش دارد.
۲۱۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1902799
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟