به نقل از «تسنیم»

حقوق زنان در بیان امام سجاد (ع)

تاریخ انتشار: ۱ فروردین ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۶۲۹۹۳۲

امام سجاد علیه‌السلام می‌فرماید با وجود آنکه حقی که زن باید در قبال همسر ادا کند،‌ سنگین‌تر است، اما این مسئله سبب خشم و دوری نسبت به او نشود بلکه باید در نهایت رحمت و همدمی و مؤانست با او برخورد و زمینه‌های لذات او فراهم شود. - اخبار فرهنگی -

به گزارش خبرنگار فرهنگی خبرگزاری تسنیم، "رِسالَةُ الحُقوق" حدیثی از امام سجاد علیه‌السلام درباره پنجاه حقی است که انسان بر عهده دارد؛ همچون حق خدا، پیشوایان، اعضای بدن، خویشاوندان و اعمالی مانند نماز، روزه، حج، قربانی و صدقه.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 حدیث‌پژوهان این حدیث را به‌ جهت اعتبار راویان و منابع حدیثی‌اش معتبر می‌دانند. ترجمه‌های فارسی (متعدد)، انگلیسی، فرانسوی، اردو و هندی از این رساله منتشر و شرح‌های بسیاری بر آن نوشته‌ شده است. نکته‌ای که لازم است به آن اشاره شود، این است که هرچند نام این حدیث «رساله حقوق» نامید شده، اما منشوری اخلاقی در حوزه فردی و اجتماعی نیز شمرده می‌شود. 

امام سجاد علیه‌السلام در قسمتی از فراز این دعا به حقی که مرد نسبت به زن بر عهده دارد، اشاره کرده،‌ می‌فرماید

«و اما حق زیر دست زناشویى تو که همسر تو است، اینست که بدانى خدا او را آرامش جان و راحت باش توان و انیس و نگهدار تو کرده و نیز هر کدام از شما زن و شوهر باید به نعمت وجود همسرش حمد کند و بداند که این نعمت خدا است که به او داده و لازمست که با نعمت خدا خوشرفتارى کند و آن را گرامى دارد و با او بسازد و اگر چه حقّ تو بر عهده او سخت ‏تر و فرمان‌پذیرى از تو در آنچه دوست می‌دارى و ناپسند می‌‏شمارى تا جایى که گناه نباشد، بر او لازم‌‏تر است‏، اما زن نیز حقّ مهرورزى و همدمى دارد و حق دارد که آرامشش در برآوردن لذّتى که در انجامش ناگزیر است، فراهم شود و لا قوّة إلّا باللَّه؛ وَ أَمَّا حَقُّ رَعِیَّتِکَ بِمِلْکِ النِّکَاحِ فَأَنْ تَعْلَمَ أَنَّ اللَّهَ جَعَلَهَا سَکَناً وَ مُسْتَرَاحاً وَ أُنْساً وَ وَاقِیَةً وَ کَذَلِکَ کُلُّ أَحَدٍ مِنْکُمَا یَجِبُ أَنْ یَحْمَدَ اللَّهَ عَلَى صَاحِبِهِ وَ یَعْلَمَ أَنَّ ذَلِکَ نِعْمَةٌ مِنْهُ عَلَیْهِ وَ وَجَبَ أَنْ یُحْسِنَ صُحْبَةَ نِعْمَةِ اللَّهِ وَ یُکْرِمَهَا وَ یَرْفُقَ بِهَا وَ إِنْ کَانَ حَقُّکَ عَلَیْهَا أَغْلَظَ وَ طَاعَتُکَ لَهَا أَلْزَمَ فِیمَا أَحْبَبْتَ وَ کَرِهْتَ مَا لَمْ تَکُنْ مَعْصِیَةً فَإِنَّ لَهَا حَقَّ الرَّحْمَةِ وَ الْمُؤَانَسَةِ وَ مَوْضِعُ السُّکُونِ إِلَیْهَا قَضَاءُ اللَّذَّةِ الَّتِی لَا بُدَّ مِنْ قَضَائِهَا وَ ذَلِکَ عَظِیمٌ وَ لا قُوَّةَ إِلَّا بِاللَّهِ.»

امام در ابتدای این فراز از حدیث،‌ 4 ویژگیّ خدا دادی را برای زن بر می‌شمرند: «سَکَناً وَ مُسْتَرَاحاً وَ أُنْساً وَ وَاقِیَةً»؛ یعنی آرامش، راحتی،‌ انیس و واقیه و نگاهدار مرد. واقیه از مصدر "وَقَیَ" به معنای نگه داشته است. تقوا از این ریشه است. گفته‌اند واقیه یعنی "فلانى را از رنج و ناملایمات محفوظ نگه داشت‏." (فرهنگ ابجدی ص992) پس "واقیه" بودنِ زن یعنی مرد را دربحبوحه‌ی ناملایمت زندگی و رنج و سختی‌های اقتصادی و ... نگهداری کند؛ چرا که ماهیت زن، ایجاد مهر و محبت در فضای خانه است، چرا که خداوند او را مظهر رحمانیت خویش قرار داده است. 

امام سجاد علیه‌السلام در ادامه می‌فرماید در چنین شرایطی هر دو باید خداوند را درباره وجود همسر حمد کنند و این نعمت را در عمل، با خوشرفتاری نسبت به همسر و تکریم او، ادا و با او مدارا کند. بعد امام تأکید دارند با وجود آنکه حقی که زن باید در قبال همسر ادا کند،‌ سنگین‌تر است، اما این مسئله سبب خشم و دوری نسبت به او نشود بلکه باید در نهایت رحمت و همدمی و مؤانست با او برخورد و زمینه‌های لذات او فراهم شود. 

روش برخورد با والدین بد اخلاقروش صحیح صحبت کردن با والدین از نگاه امام سجاد علیه‌السلام

انتهای‌پیام/ 

منبع: تسنیم

کلیدواژه: سبک زندگی ایرانی اسلامی امام سجاد ع سبک زندگی ایرانی اسلامی امام سجاد ع امام سجاد علیه السلام امام سجاد ع

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۶۲۹۹۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

در هیچ مکتبی به اندازه اسلام به حقوق زنان توجه نشده است.

به گزارش خبرگزاری صدا وسیمای مرکز گلستان، آیت الله العظمی نوری همدانی مرجع عالیقدر به همایش ملی «هویت عصری زنان در آئینه قرآن و حدیث» پیامی ارسال کردند.

متن پیام حضرت آیت‌الله نوری همدانی به اختتامیه همایش ملی به این شرح است:

بسم الله الرحمن الرحیم الحمدلله رب العالمین و الصلاه و السلام علی سیدنا و نبینا ابی القاسم المصطفی محمد و علی اهل بیته الطیبین الطاهرین سیما بقیه الله فی الارضین

با سلام و تحیت به آن مجمع محترم

موضوع «جایگاه و موقعیت بانوان» از دیرباز مورد گفتمان اندیشمندان و صاحب نظران بوده و نویسندگان و نظریه پردازان در این زمین دیدگاه‌های گوناگونی ارائه داده و هر یک از آنان برداشت و تحلیلی داشته و طبق جهان بینی خود آن را ابراز داشته‌اند که این موضوع مطالعه تاریخ اقوام و ملل روشن‌تر می‌شود.

در این میان مکتب حیات بخش اسلام که کامل‌ترین ادیان است با توجه به نظر واقع بینانه به انسان و وظایف و تکالیف او، موقعیت بانوان را به نحو اصولی مورد تجزیه و تحلیل قرار داده و با عنایت به ساختار زنان به تبیین حقوق آنها پرداخته است که با نگرش دقیق و خالی از اغراض باید گفت: در هیچ مکتب و گرایشی اینگونه حریم و حقوق زنان مورد حمایت قرار نگرفته و شأن و منزلت آنان مصونیت پیدا نکرده است.

مگر نه این است که پیش از ظهور اسلام با زنان در همه نقاط جهان به بدترین نوع برخورد می‌شده و از کمترین حقوق اجتماعی محرومشان داشته بودندکه در آن فضای مسموم حضرت رسول اکرم (ص) رفعت مقام و شأن بالای بانوان را با کمال صراحت اعلام و قوانینی بر اساس فطرت انسان مقرر داشت.

مگر نه این است که با استقبال از حضور زنان در عرصه‌های جهادی و آموزشی و پرورشی و اجتماعی سال‌های نخستین ظهور اسلام به عصر طلایی تبدیل شد و بر تارک جبین تاریخ اسلام درخشید.

انسانی در میان دو دیوار بلند تحجر و تمدن کاذب.

محبوسی در اعماق دو زندان: زندان جاهلیت و زندان بردگی مدرن.

اسیر دو کمند: کمند اوهام و خرافات و کمند تهمت و افترا.

مقهور دو فرهنگ، فرهنگ جاهلی و فرهنگ کلمات فریبنده به نام آزادی و به عنوان علم و تمدن و تساوی حقوق.

بالاخره فریادگری بدون فریادرس! و مجرمی بدون ارتکاب جرم، مظلومی به ظلم مضاعف و محروم از حقوق زندگی صحیح.

در روزگاری که در تمام فرهنگ‌های اقوام و ملل جهان «زن» به عنوان یک «موجود پست» و «طفیلی» و انسان درجه دوم مطرح بود و تلخی و محرومیت بر همه ابعاد و زندگی او چه سیاسی، چه فرهنگی و چه اقتصادی سایه افکنده و مورد بدبینی‌ها و آماج تهمت‌ها بود و از هیچ روزنه‌ای بر افق زندگی او روشنایی نمی‌تابید و همه در‌ها بر روی او بسته بود، خورشید اسلام طلوع کرد و افق زندگی او را از کران تا کران روشن نمود و ندای عطوفت آمیز پیغمبر رحمت، حضرت محمد (ص) روح نشاط و امید در کالبد او دمید و راه ترقی و تکامل را به روی او از همه جهت باز کرد.

حضرتش موقعیت مهم «زن» در اجتماع بشری و جایگاه بلند او و شایستگی‌ها و استعداد‌های فراوانی را که دست آفرینش در وجود این موجود بدیع قرار داده است را گوش زد کرد و آیه‌هایی از قرآن مجید را در رابطه با معرفی مقام مهم زن و ارزش والای او برای مردم بیان نمود.

«زن» را به عنوان اینکه مانند مرد یک انسان کامل است و شایسته همه کمالات و کرامت‌های انسانی است و شایستگی خلیفه الهی بودن را دارد معرفی کرد.

«من عمل صالحا من ذکر أو انثی و هو مومن فلنحیینه حیاة طیبة ولنجزینهم اجرهم بأحسن ما کانوا یعملون» «ان المسلمین و المسلمات و المومنین والمومنات والقانتین والقانتات والصادقین والصادقات و الصابرین و الصابرات والخاشعین والخاشعات و المتصدقین و المتصدقات والصائمات والحافظین فروجهم والحافظات والذاکرین الله کثیرا و الذاکرات أعد الله لهم مغفرة و اجرا عظیما» این نمونه‌ای از آیات قرآن در عظمت زنان است و بر همین اساس همانطور که نمونه‌ای از مردان برای الگوسازی ذکر نمود، از زنان شایسته نیز به عنوان الگو معرفی می‌شود: «ضرب الله مثلاً للذین کفروا امرأت نوح و امرأت لوط کانتا تحت عبدین من عبادنا صالحین فخانتاهما فلهم یغنیا عنهما من الله شیئا و قیل ادخلا النار مع الداخلین و ضرب الله مثلاً للذین آمنوا امرأت فرعون إذ قالت رب ابن لی عندک بیتا فی الجنه و نجنی من فرعون و عمله و نجنی من القوم الظالمین و مریم ابنت عمران التی احصنت فرج‌ها فنفخنا فیه من روحنا و صدقت بکلمات رب‌ها و کتبه و کانت من القانتین» و در روایات ما نیز احادیث مختلف و متواتر درباره حقوق و جایگاه بانوان ذکر شده است که توصیه می‌شود به کتب حدیثی ما مراجعه کرده و با در نظر گرفتن سند احادیث بعضی از مطالب جعلی که با قرآن کریم مطابقت ندارد را استثنا نمود.

امروز نیز دنیای کفر با متهم ساختن اسلام نسبت به حقوق زن آنچه را که خود در عمل انجام می‌دهد به دین مقدس ما نسبت می‌دهد در حالی که با این عمل می‌خواهد پرده بر حقایق و موقعیت زن در اسلام بپوشاند و عمل ننگین خود را نسبت به بانوان توجیه نماید، اما باید با صدای رسا و بلند اعلام کرد که این دین بزرگترین حامی حقوق زن می‌باشد.

در پایان از همه حاضرین، خصوصاً از برگزارکنندگان این جلسه محترم و به ویژه نماینده معظم ولی فقیه آیت الله آقای نور مفیدی کمال سپاس و تشکر را دارم و و توفیق همگان را از خداوند متعال خواستارم و ملتمس دعای خیر هستم؛ و السلام علیکم و رحمه الله و برکاته

همایش ملی هویت اصلی زنان در آئینه قرآن و حدیث با معرفی مقالات برتر دیروز در گرگان پایان یافت.

همایش مولفان حوزه و دانشگاه در ۵ محور بیش از ۱۶۰ مقاله علمی ارائه کردند که سه مقاله برتر شدند و ده مقاله نیز عنوان شایسته تقدیر را کسب کردند.