Web Analytics Made Easy - Statcounter
به نقل از «فرارو»
2024-04-28@23:10:11 GMT

خواجه حافظ و شاخ نبات در نگارۀ «عاشقان و معشوقان»

تاریخ انتشار: ۲۲ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۴۹۸۳۶۳۳

خواجه حافظ و شاخ نبات در نگارۀ «عاشقان و معشوقان»

فرارو- چیتارمن دوم (یا چَتَرمن) (Chitarman II) یکی از نقاشان مشهور تاریخ هندوستان است که در سال‌های سلطنت محمدشاه گورکانی یعنی در حدود سال‌های ۱۷۱۹ تا ۱۷۴۸ میلادی برجسته‌ترین نقاش دربار بود. این دوران مقارن است با سال‌های زوال سلطنت صفوی و ظهور نادرشاه افشار.   به گزارش فرارو؛ یکی از مهم‌ترین ویژگی‌های حکومت گورکانیان توجه چشمگیر آن‌ها به هنر‌های مختلف از جمله شعر، خطاطی، نقاشی و معماری بود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

گورکانیان با اینکه خود مسلمان بودند، اما در حکومت بر سرزمین هزارفرهنگ هندوستان تا حد زیادی با تساهل رفتار می‌کردند و این شیوۀ حکمرانی خودش را در غنای هنری دربار نیز نشان داده بود. هنر دربار گورکانی ترکیبی حیرت‌انگیز و دلنشین از عناصر ایرانی و اسلامی، هندو، چینی، مغولی و حتی مسیحی بود. نقاشی موسوم به «عاشقان و معشوقان» که در سال ۱۷۳۵ میلادی (۱۱۴۷ قمری) کشیده شده نمونه‌ای از این ترکیب دیدنی میان عناصر فرهنگی متفاوت است. این نقاشی شامل صحنه‌های متفاوتی است که عشاق معروف ادبیات فارسی (مثل شیرین و فرهاد، لیلی و مجنون و حتی یوسف و زلیخا) و ادبیات هندی (مثل شاه نالا، رانجا و برخی دیگر) را به تصویر کشیده است. توضیحاتی که روی این نقاشی نوشته شده به زبان فارسی هستند که در آن زمان زبان رسمی دربار هند بود.   یکی از جالب‌ترین صحنه‌های این نقاشی مربوط به خواجه حافظ و شاخ نبات است. بر اساس یک برداشت عامیانه از برخی ابیات حافظ، او در جوانی عاشق شخصی بوده که نام یا صفتش شاخ نبات بوده است. جالب توجه است که چیتارمن چهرۀ حافظ را با شمایلی کاملا ایرانی و متفاوت از چهرۀ عشاق هندی به تصویر کشیده است. بر خلاف نقاشی‌های معاصری که معمولا از چهرۀ عارفان و شاعران دیده‌ایم در اینجا حافظ سر و وضع آشفته و ژولیده‌ای ندارد بلکه دستاری سبزرنگ به سر دارد و محاسن کاملا مرتبی هم دارد که چهرۀ او را بیشتر به تصویرسازی‌های معاصر از قدیسین و اولیاء شبیه کرده است. البته چهرۀ معشوق‌ها اغلب شبیه هم است و شاخ نبات هم تفاوت خاصی با معشوق‌های هندی یا حتی زلیخا ندارد. در صحنۀ مربوط به لیلی و مجنون، سیمای مجنون تکیده و تقریبا عریان است و انگار حتی توان برخاستن ندارد. او در این صحنه سورۀ «اخلاص» را روی ورقی نوشته و ظاهرا دارد آن را به لیلی تقدیم می‌کند. شیرین و فرهاد تراژیک‌ترین صحنۀ این نقاشی است که پیکر بی‌جان فرهاد و سوگواری شیرین و ندیمه‌هایش در مرگ او را به تصویر کشیده است. در صحنۀ مربوط به یوسف و زلیخا، داستان زنان مصری و بریدن دست‌ها نشان داده شده است. خود نقاش در توضیح این صحنه و در سمت چپ تصویر یوسف نوشته است: «نشستن حضرت یوسف پیغمبر و کف‌بریده و مدهوش شدن زنان مصر». در این تصویر برخی از زنان مصری با چشم بسته ترسیم شده‌اند که نشانۀ از هوش رفتن آن‌هاست. رانجا هم نمونه‌ای از عشاق ادبیات سانسکریت است که در این نقاشی حضور دارد. رانجا جوان چوپانی بود که دختر یک خانوادۀ ثروتمند به اسم هیر، نوای سحرانگیز فلوتش را شنید و دلباختۀ او شد. دو ایوان مسقف هم در این نقاشی وجود دارند که با فرش و پشتی‌های رنگارنگ آراسته شده‌اند، اما هیچ کس در آن‌ها حضور ندارد. این فضا‌های خالی از یک نظر شاید گیراترین و مسحورکننده‌ترین قسمت‌های نقاشی باشند. انگار نقاش بعد از به تصویر کشیدن چندین ماجرای عاشقانه و چندین مواجهۀ شورانگیز میان عشاق معروف تاریخ، فضایی را برای خیال مخاطب باز گذاشته است تا صحنه‌ای عاشقانه و ابدی از زندگی خودش را هم در گوشه‌ای از این مجلس خیال‌انگیز و پر افسون تصور کند.

اندازۀ این نقاشی 41 در 29 سانتیمتر است و با آبرنگ مات و طلا روی کاغذ کشیده شده است. این اثر در حال حاضر در موزۀ هنر کلیولند نگه‌داری می‌شود.

منبع: فرارو

کلیدواژه: نقاشی حافظ گورکانی عشاق شاخ نبات

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۹۸۳۶۳۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

پس از ۳ ماه حاشیه؛ پای پژو پارس به شورای رقابت کشیده شد

به گزارش همشهری آنلاین،‌ از حدود ۳ ماه پیش حواشی پیرامون تحویل خودروی پژو پارس (موعد زمستان ۱۴۰۱) شکل گرفت و روز به روز هم به این حواشی افزوده می‌شود؛ ماجرا از آنجایی شروع شد که به دلیل عدم انطباق این خودرو با استانداردهای ۸۵ گانه قرار شد که تولید پژو پارس متوقف شود و پس از اعتراضات اعلام شد که صرفاً تا پایان سال ۱۴۰۲ تولید خواهد شد.

با این حال چند روز پیش سخنگوی تعزیرات حکومتی اعلام کرد که بنا به دستور رئیس جمهور مقرر شده تولید این خودرو در سال جاری نیز ادامه یابد. بر همین مبنا هم شرکت ایران خودرو با اعلام قیمت جدید برای پژو پارس، اقدام به ارسال فراخوان به متقاضیان کرد.

ارسال فراخوان با قیمت‌های جدید کافی بود تا متقاضیان با صدای بلندتری اعتراض و مقابل نهادهای ذی نفع از جمله شورای رقابت تجمع کنند.

با توجه به حجم بالای اعتراضات شورای رقابت امروز هشتم اردیبهشت ماه شورای رقابت در ششصد و پنجاه و ششمین جلسه خود به بررسی مسائل پیرامون عرضه پژو پارس می پردازد. در این جلسه نمایندگان وزارت صمت، سازمان ملی استاندارد و همچنین مدیر عامل ایران خودرو حضور خواهند داشت‌.

کد خبر 847530 منبع: مهر برچسب‌ها خبر مهم خودرو - ایرانی

دیگر خبرها

  • قلعه خواجه لرزید
  • معروفترین نقاشی جهان اتاق دار می‌شود
  • نمایشگاه نقاشی گروهی دانش آموزان ابتدایی شاهرود
  • پس از ۳ ماه حاشیه؛ پای پژو پارس به شورای رقابت کشیده شد
  • پای پژو پارس به شورای رقابت کشیده شد
  • خشم پدر، جان همسر و فرزندش را گرفت
  • امروز با حافظ : کس ندارد ذوقِ مستی میگساران را چه شد؟
  • هدیه به حسینی قبل از پرسپولیس
  • دستگیری ۵ متهم حفاری غیرمجازو کشف ۲ دستگاه گنج‌یاب در نیشابور
  • زورخانه حیدر کرار بندرعباس میزبان عاشقان ورزش زورخانه‌ای