خيام نه شخصيت پرآوازه ايراني که يک شخصيت پرآوازه جهاني است
تاریخ انتشار: ۲۸ اردیبهشت ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۰۲۹۶۷۷
خبرگزاری آریا- خیام نه شخصیت پرآوازه ایرانی که یک شخصیت پرآوازه جهانی است. تا کنون 2500 کتاب برایش نوشته شده است. دو چهره از فرهنگ و هنر ایران در نیشابور هستند که البته یکی حکیم عمر خیام است.
به گزارش خبرنگار آریا در نیشابور ،دکتر رحمانی دوست ، رئیس دانشگاه نیشابور اظهار کرد: خیام نه شخصیت پرآوازه ایرانی که یک شخصیت پرآوازه جهانی است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
وی افزود: قرار بود جشنواره سالیانه بزرگداشت حکیم عمرخیام برگزار شود اما پس از سال 96 دیگر جشنواره سالیانه خیام برگزار نشد؛ چرا؟ اساسنامه نوشته شده اما به دلایلی این برنامه متوقف شد. سال آینده امیدواریم بتوانیم این جشنواره را برگزار کنیم.
این همایش امسال با عنوان خیام در آینه هنر برگزار می شود. ضمن ارایه گزارش دکتر فرزانه فرخ فر، دبیر علمی همایش آغاز شد.
جایگاه خیام در مجموعه آثار استاد محمود فرشچیان
دکتر امیر رضائی نبرد (مدرس دانشگاه، فرشچیان‌پژوه و پژوهشگر هنر)از دیرباز تا کنون، نقاشی ایرانی و ادبیات فارسی دارای روابطی بنیادین و ریشه‌دار بوده و هر یک سبب غنای دیگری بوده است. از جمله شاخص‌ترین نقاشان معاصر ایران که می‌توان در آثارش، ارتباط نزدیکی با آثار شاعران و ادبای فارسی زبان جستجو کرد، استاد محمود فرشچیان است. در این راستا خیام در میان شاعران بزرگ ایرانی، بیشترین تاثیر را در سبک هنری آثار فرشچیان به خود اختصاص داده است. تاثیرپذیری هنرمند از خیام، دارای چهار دلیل مشخص است: نخست خود هنرمند است که در جوانی شعر می‌گفته و با صنایع ادبی و مفاهیم عالی اشعار خیام آشنا بوده است. دوم، اهمیت و جذابیت اندیشه و نظام دو قطبی حیات و مرگ در آثار خیام است. سوم، اندیشه خیامی که همواره موضوعی کلیشه‌ای در بین نقاشان دوره معاصر بوده است و دلیل مهم چهارم، احساس مسئولیت و غیرت ملی فرشچیان در برخورد با نام‌گذاری‌های ناشایست به نام خیام بوده است که هنرمند متعهد می شود در برابر این بی حرمتی و کج فهمی مجموعه ای مشخص بر پایه رباعیات خیام به تصویر بکشد که از شاهکارهای او به شمار می‌آیند.
مصورسازی و دستکاری در ترجمه اشعار خیام
دکتر صابر زاهدی (دانش‌آموخته دکتری ترجمه تخصصی، دانشکده ادبیات و علومانسانی، دانشگاه فردوسی مشهد)یکی از عوامل تاثیرگذار در شهرت جهانی حکیم عمر خیام، ترجمه و تصویرسازی اشعار منتسب به وی به وسیله فیتزجرالد است. ترجمه فیتزجرالد اگرچه منجر به شهرت جهانی خیام شد اما محتوا و صورت شعری وی را دستخوش تغییر قرار داد که در پژوهش‌های بسیار به آن اشاره شده است. این پژوهش از نقطه نظر دیگری به بررسی ترجمه مصور فیتزجرالد می‌پردازد و سعی دارد دستکاری و تحریف متن و فرهنگ اصلی در نسخه ترجمه شده به وسیله ادموند سالیوان، نشان دهد. تصویرگر غربی با عدم آگاهی کامل نسبت به محتوای عمیق اشعار خیام، در این اثر با ایجاد التقاط تصویری، نمادسازی، و فضاسازی و تلمیح درون متنی و تغییر ماهیت عناصر فیزیکی و غیرفیزیکی همانند اشیا، فضاها، پوشش‌ها، ایدئولوژی ها و ...، فرهنگ و هویت اصلی و ایرانی را تغییر داده و آن را با معیارها و کلیشه‌های غربی همگام ساخته است. به عبارتی دیگر مصورسازی که می‌تواند علیرغم به عنوان نوعی ترجمه بین نشانه‌ای ماهیت اصلی و ایرانی شعر خیام را دچار دستکاری و دگرگونی می‌کند.
خاکِ گلِ کوزه‌گران در عرفانِ هنری خیام
دکتر علیرضا باوندیان (عضو هیات علمی گروه پژوهش هنر، دانشگاه نیشابور)در عرفان هنریِ حکیم خیام نیشابوری که تجربه های هنرمندانه او در فروغ آموزه های عرفانی است، گاه با واژگانی روبرو می شویم که وی به دفعات آن را در اشعار خود تکرار کرده است؛ تکراری که گونه ای تذکار است. از جمله این واژگان خاک، گِل، کوزه، کوزه گری و مواردی از این دست است که تبیین آن می تواند به وسعتِ فهم ما از بُن مایه هایِ ارزشی هنر ایرانی اسلامی منجر شود. خیام؛ پیش و بیش از همه اهل حکمت است و شاعری او در ذیلِ اتصاف او به حکمت معنی می یابد. لذا به نظر می رسد که او شعر را -بیانی مخیل و تبیینی می‌داند- مَرکبی برای مقصدی خاص برمی شمارد. اما آنچه او انجام می دهد محصول اراده ای هنرمندانه در قالب رباعی است. او از ظرفیت های نمادین خاک و کوزه برای نهادینه سازی مقصد حِکمی خود نهایت استفاده را می کند. او -تلویحاً- نشان می دهد که در پرتو نگاه هنرمندانه حتی ساده ترین و متداول ترین چیزها همچون کوزه می تواند بستر بروز خلاقانه ترین نمودهای هنری باشد این مقاله با نگاهی پساساختارگرایانه، به روش مطالعات توصیفی تحلیلی و با هدف تبیین نمادهایی چون خاک و کوزه در اشعار وی به رشته تحریر درآمده و نگارنده کوشیده تا با رویکردی کیفی به گردآوری شواهد و قرائن مکتوب بپردازد.
«کیچ تصویری» در نقاشی‌های روی جلد رباعیات عمر خیام
دکتر آرمان یعقوب پور (عضو هیات علمی گروه نقاشی، دانشگاه نیشابور)رباعیات اصیل حکیم عمر خیام نیشابوری، از جمله متون ادبی غنی است که علاوه بر بهره‌گیری از صنایع و آرایه‌های ادبی ممتاز، دارای محتوای عمیقی است که به سهولت قابل درک نمی‌باشد. همین نکته یکی از امتیازات شیوه خیام در رباعی‌سرایی است که نه تنها در حوزه ادب فارسی بلکه در قلمرو هنر نیز قابلیت بررسی دارد. از آن جمله، می‌توان به نقاشی‌های روی جلد رباعیات خیام در عصر حاضر اشاره کرد که نه تنها نتوانسته‌اند غنای متن ادبی رباعیات خیام را بازگو کنند بلکه به دلیل پیشرفت تکنولوژی و فراهم آمدن امکان تکثیر و بازتولید فنی و مکانیکی آثار هنری، جایگاه جاودانی خود را از دست داده و دیگر به سان ابژه‌ای مقدس شناخته نمی‌شوند. بر همین اساس در دوران صنعتی با پدیده‌ای به نام «کیچ» روبرو می‌شویم که عرصه‌های مختلف زندگی را در برگرفته و فرهنگ و هنر نیز از آن مستثنا نیستند. این واژه به معنای آثار تقلیدی و تکراری و قابل دسترس می‌باشد و رابطه تنگاتنگی با کلیشه‌ها دارد و احساس رقیق مخاطب را نشانه می‌رود. مبحثی که با نقاشی‌های روی جلد رباعیات خیام در دوران تکنولوژی نسبتی نزدیک دارد و این آثار را با فاکتورهایی همچون دور بودن از ایده، تکرار فرم‌های آشنا و رجوع تقلیل‌گرایانه به سنت همراه می‌سازد. این پژوهش قصد دارد با تکیه بر دیدگاه دو تن از نظریه‌پردازان این حوزه به نام‌های: «والتر بنیامین» و «تئودور آدرنو»، نگاهی به نقاشی روی جلد کتاب رباعیات خیام در عصر حاضر داشته و مفهوم کیچ تصویری و تقلیل درک مخاطب نسبت به اندیشه خیام را متذکر شود. پرسش این است که چه رابطه‌ای بین نقاشی روی جلد کتاب رباعیات عمر خیام با دیدگاه و جهان‌بینی او وجود دارد؟
شیوه‌های بازنمائی مضامین رباعیات خیام در تصویرسازی‌های ادموند جوزف سالیوان
دکتر محمدجعفر سلیم‌زاده (عضو هیات علمی گروه تصویرسازی، دانشگاه نیشابور)خیام بدون تردید یکی از برجسته‌ترین اندیشمندان ایرانی است که خوشبختانه آثارش هم در زمینه شعر و هم دانش به دنیا معرفی شده است. در این راستا او از معدود شاعران ایرانی است که تصویرگران شاخص دنیا به تصویرسازی اشعارشان پرداخته‌اند. ادموند دولاک و جوزف سالیوان دو تن از شاخص‌ترین تصویرگران دنیا هستند که رباعیات خیام را به تصویر کشیده اند. دولاک عمدتا نگاهی تغزلی و سبکی بین واقعگرائی و نگارگری را درپیش گرفته اما نگاه سالیوان نگرشی مفهوم گرایانه، خیال انگیز و متفکرانه است. از این نظر اهمیت پرداختن به رابطه مضامین رباعیات خیام و شیوه بازنمائی سالیوان در تصویرسازی‌هایش نمودار می‌گردد. به ویژه اینکه او متعلق به فرهنگ تاریخ و مکتب فکری دیگری است. این مطالعه نوعی پژوهش بین فرهنگی است که تعاملی میان اندیشه‌های یک فیلسوف و دانشمند ایرانی و یک هنرمند غربی را مورد توجه قرار می‌دهد. پرسش اصلی تحقیق این است که سالیوان از چه شیوه‌های بازنمائی برای تصویرسازی اشعار خیام استفاده نموده است؟ هدف، شناسائی و کشف شیوه های باز نمائی‌ای است که او برای برای بیان مضامین این اشعار به کار گرفته. روش تحقیق بدین شکل است که پنج رباعی خیام با مضامین متنوع با تصویرسازی‌های ادموند سالیوان که براساس آنها کار شده است مورد مطالعه تطبیقی قرار خواهد گرفت. شاخصه های اصلی هر شعر بیان خواهد شد و شیوه‌های بازنمائی تصویرسازی‌های مبتنی برآن مورد نقد و تحلیل قرارخواهد گرفت.
تحلیلی بر ویژگی‌های کیفی مجسمه عمر خیام اثر استاد ابوالحسن خان صدیقی
استاد رضا قره باغی (عضو هیات علمی گروه مجسمه سازی، دانشگاه نیشابور)مروری بر مجسمه‌های ساخته شده‌ی منسوب به حکیم عمر خیام نیشابوری در ایران و کشورهای مختلف جهان، نه تنها جایگاه والای این عالم بزرگ را در گستره جهانی نشان می‌دهد، بلکه بیانگر تکنیک‌ها و کیفیت‌های متنوعی است که توسط هنرمندانی با دیدگاه‌ها و مهارت‌های متفاوت خلق شده است؛ هنرمندانی که هر یک سعی داشته‌اند با بهره‌گیری از ابزارهای موجود و توان هنری خویش به نمایش هر چه بهتر شخصیت والای این متفکر و عالم عالیقدر بپردازدند. از آثار مجسمه‌سازی فیگوراتیو ایران، بدون شک مجسمه خیام نیشابوری اثر ابوالحسن خان صدیقی (واقع در پارک لاله تهران) از آثار شاخص دوران معاصر محسوب می‌شود؛ اثری که با حداکثر توان زیبایی‌شناسانه به بیان مفاهیم و معانی در قالب فرم‌ها و روابط آن پرداخته است. این پژوهش قصد دارد ضمن بیان اهمیت مجسمه‌سازی به عنوان یک رسانه پویا و ارزشمند در فضای عمومی جهت معرفی چهره‌های برجسته تاریخ علم همچون عمر خیام نیشابوری، به کنکاش در خصوص چگونگی خلق اثر منحصر به فرد استاد ابوالحسن خان صدیقی بپردازد. با تمرکز بر این نکته که پردازش هنری و هوشمندانه به چه میزان می‌تواند یک اثر هنری را به یک پدیده فاخر و ماندگار در هنر و مجسمه‌سازی مبدل سازد و وظیفه اصلی خود را در قبال جامعه در توصیف و معرفی شخصیت‌های بزرگی همچون خیام نیشابوری ایفا نماید.
اصالت تصویر یا جعل اصالت: عمر خیام در سیطره نظم نمایشگاهی
سیامک دل زنده (دانش‌آموخته دانشکده هنرهای زیبا، دانشگاه کنکوردیا، کانادا)همزمان با شکل‌گیری نمایشگاه‌های جهانی از نیمه قرن نوزدهم به بعد و در امتداد ساز و کارهای طبقه‌بندی اشیاء و کالاهای فرهنگی در این نمایشگاه‌ها، نوعی نظام معرفتی همبسته با این فرآیند شکل گرفت که به تدریج بر گفتمان‌های فرهنگی و سیاسی محیط شد. تیموتی میچل این نظام معرفتی را شناسایی و آن را «نظم نمایشگاهی» نامیده است. این گفتار با نظر به جایگاه نسخه‌های مصور رباعیات عمرخیام به زبان انگلیسی در تاریخ تصویرگری و با توجه ویژه به «نظم نمایشگاهی» به عنوان پارادایم مسلط بر دوره‌ای که نسخه‌های مصور از ترجمه‌های رباعیات خیام به زبان انگلیسی در آمریکا و اروپا تهیه می‌شد، ظرفیت‌های معرفت‌شناسانه این پارادایم را در اصالت دادن به تصاویری که ضرورتاً نسبت مشخصی با رباعیات فارسی حکیم عمر خیام ندارند به بحث می‌گذارد. همچنین گفتمان اورینتالیستی را که بر کل فرآیند تصویرگری رباعیات در نیمه دوم قرن نوزدهم میلادی تا دهه‌های نخست قرن بیستم مسلط بوده است، به عنوان شاخص و معرف ویژگی‌های تصویری این نسخه‌ها بررسی و نسبت آن را با نظم نمایشگاهی نشان می‌دهد. در مرحله بعد به نقش گفتمان اورینتالیستی و اورینتالیست‌ها در شکل دادن به سنت تصویرگری رباعیات در ایران پرداخته، و آن را یکبار در مقام سنتی جعلی نقد کرده و بار دیگر، ظرفیت‌های آن را به مثابه رویکردی تازه در نقاشی و تصویرگری ایرانی به بحث می‌گذارد.
نظریه‌ی استعاره مفهومی مرگ و زندگی در شعر و تصویرگری
با نگاهی به رباعی «غور در دایره‌ی سپهر ناپیدا» خیام در نسخه‌های مصور فارسی و انگلیسی
سارا حاج طاهران (دانش‌آموخته پژوهش هنر، دانشکده هنر و معماری، دانشگاه سوره)
هدف این پژوهش، کاربرد نظریه‌ی استعاره مفهومی در هنر شعر و هنر تصویرگری است. حوزه‌ی مطالعه رباعیِ «در دایره‌ی سپهر ناپیدا غور» از خیام است که براساس چاپ نخست ترجمه‌ی شاعر انگلیسی، ادوارد فیتزجرالد توسط هنرمندان ایرانی (رسام ارژنگی و حسین بهزاد) و هنرمندان غربی (پوگانی، دولاک، رنه بول و سالیوان) تصویرسازی شده است. در همین راستا، ابتدا استعاره‌های مفهومی مرگ و زندگی را بر اساس نظریه‌ی استعاره مفهومی جرج لیکاف و مارک جانسون مورد بررسی قرار دادیم، سپس برای تحلیل و خوانش هر چه بهتر این تصاویر از روش نشانه‌شناسی اجتماعی گونتر کرس و تئو ونلیوو ن بهره بردیم تا پاسخی برای این پرسشها بیابیم که چه ارتباطی میان استعاره های کلامی و تصویری این نسخه‌های مصور وجود دارد؟ آیا این نمودهای تصویری که تداعی کننده‌ی مفهوم مرگ و زندگی هستند، به یک شکل در این نسخه ها بازنمایی شده اند؟ نتیجه‌ی این پژوهش گواه این مطلب است که در این رباعی خیام، این مفاهیم چه در متون و چه در تصویرسازی‌ها با استعاره‌های مفهومیِ متعددی مفهوم پردازی شده اند که کلان استعاره ی ظرف بنیاد «مرگ پایان یافتن جام می است» را شامل می‌شود که نشان از مرگ ارتباط کلامی و تصویری آنها دارد. همچنین، نمادهای مرگ و زندگی در این نسخه های مصور بیشتر در قالب فرشته‌ی مرگ، جام، شب، روز، بالا پایین، فصول مختلف و عناصر طبیعت بازنمایی شده‌اند؛ در نسخه‌های فارسی بیشتر سعی شده، از نمادهای ایرانی در کنار عناصر شعریِ ترجمه‌ی فیتزجرالد برای به تصویر کشیدن مفهوم مرگ و زندگی استفاده شود، در حالی که در نمونه‌های غربی شاهد بازتابِ نگرش شرق‌انگارنه‌ی آنها در بازنمایی این عناصر هستیم.
منبع: خبرگزاری آریا
کلیدواژه: خیام نه شخصیت پرآوازه ایرانی که یک شخصیت پرآوازه جهانی است عضو هیات علمی گروه دانشگاه نیشابور رباعیات خیام شخصیت پرآوازه خیام نیشابوری نسخه های مصور حکیم عمر خیام تصویرسازی ها مرگ و زندگی نسخه ها مجسمه سازی اشعار خیام ی مفهوم روی جلد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۰۲۹۶۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
عرضه جهانیِ تولید ایرانی علیه تحریم‌ها
به گزارش قدس آنلاین، بر اساس مشاهدات میدانی خبرنگار ما همزمان و حتی شاید ساعتی پیش از باز شدن در سالن‌های هفده‌گانه نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ به عنوان بزرگ‌ترین و شاخص‌ترین رویداد تجاری برای معرفی توانمندی‌های صادراتی کشورمان به بازارهای جهانی، خیل عظیم بازدیدکنندگان ایرانی و خارجی در محوطه نمایشگاه و ورودی‌ها خودنمایی می‌کند؛ بازدیدکنندگانی که طبعاً به واسطه ترکیب چهره و رنگ پوست، لباس‌های ملی و محلی و یا کت و شلوارهای رسمی به آسانی امکان تشخیص «خارجی بودن» یا «هموطن بودن» را به بیننده می‌دهند.
تحریم، حریف توان و اراده ایرانی نیست
ششمین نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران که از هشتم تا دوازدهم اردیبهشت ۱۴۰۳ برقرار است، خوشبختانه با استقبال چشمگیر استان‌ها و شرکت‌های داخلی و خارجی همراه بوده به طوری که فعالان حوزه‌های صنعت ساختمان و خدمات فنی، مهندسی و پتروشیمی، صنایع غذایی، کشاورزی و شیلات، فرش و صنایع دستی و گردشگری، صنعت دارو، تجهیزات پزشکی، آزمایشگاهی و محصولات شیمیایی، آرایشی و بهداشتی در آن حضور به هم رسانده‌اند تا ضمن معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های تولیدی و صادراتی خود عرصه تجارت خارجی کشور و بازارهای هدف برای محصولات وطنی را چابک‌تر، هموارتر و شفاف‌تر کنند.
در این گردهمایی بزرگ اقتصادی و تجاری ۲هزار و ۵۰۰ تاجر از ۱۰۰ کشور و ۸۰۰ شرکت برتر صادراتی داخلی حضور دارند.از سویی با توجه به حضور پررنگ استان‌ها به نظر می‌رسد رویداد بزرگ برای صاحبان صنعت و تولید در اقصی نقاط کشور به قدری انگیزه‌بخش بوده که غرفه‌هایی برای خود تدارک دیده‌اند تا از نزدیک هر آنچه در چنته دارند را برای معرفی به جامعه هدف ارائه کنند و به خوبی اثبات کنند میله‌های سخت و بلند تحریم هیچ گاه محکم‌تر و برافراشته‌تر از پرچم اراده صنعتگران و صادرکنندگان ایرانی و قوی‌تر از اراده دیپلماسی اقتصادی کشورمان برای توسعه ظرفیت‌ها و روابط اقتصادی با کشورهای همسایه، منطقه و بازارهای جهانی نیست.
حضور پرتعداد میهمانان خارجی در محوطه بیرونی سالن‌ها و همچنین غرفه‌های نمایشگاه ایران اکسپو ۲۰۲۴ به خوبی مؤید این واقعیت است که فرصت پنج‌روزه برگزاری این گردهمایی، علاوه بر معرفی ظرفیت‌ها و توانمندی‌های داخلی اقتصادی و تجاری کشور، امکان دستیابی بیش از پیش به ذائقه طرف‌های تجاری، آشنا شدن شرکت‌های ایرانی با توان و ظرفیت اقتصادی و تجاری میهمانانشان و بازاریابی به صورت رودررو و بی‌واسطه فراهم آمده است.
هدف گذاری یک میلیارد دلاری
بر اساس اظهارات مجریان نمایشگاه توانمندی‌های صادراتی ایران حدود ۶۰درصد از تاجران حاضر در نمایشگاه سال گذشته برای نخستین بار به ایران سفر کرده بودند و پس از بازدید از نمایشگاه پنجم و آشنایی با توان و ظرفیت‌های تجاری شرکت‌های ایرانی، امسال حضور پررنگ‌تر و پرتعدادتری در نمایشگاه داشته‌اند.
ارقام منتشر شده از دستاوردهای نمایشگاه سال گذشته ایران اکسپو نشان می‌دهد در نتیجه قراردادهای منعقد شده میان طرف‌های ایرانی و خارجی بیش از یک میلیارد دلار صادرات محقق شده و بر این اساس انتظار می‌رود امسال رقم صادرات حاصل از این گردهمایی فراتر از رقم یک میلیارد دلار باشد.
نمایشگاه ششم ایران اکسپو ۲۰۲۴ در شرایطی بستری هموار برای متنوع‌تر شدن کالاها و گروه‌های کالایی صادراتی و افزایش آمار مقاصد و بازارهای صادراتی ایران فراهم آورده که همزمان با این رویداد شاخص تجاری، برنامه‌هایی برای بازدید از کارخانه‌های بزرگ، شهرک‌های صنعتی و دانش‌بنیان‌ها هم پیش‌بینی شده و قرار است در این فرصت پنج‌روزه ۳هزار و ۵۰۰جلسه بی‌توبی (Business-to-Business) نیز برای فروش محصولات و خدمات بین شرکت‌ها برگزار شود.
استرداد ۸۵ میلیون ریال به حساب زائران حج تمتع ۱۴۰۲