چرا به سیگار عادت می‌کنیم؟دلایل وابستگی به نیکوتین
تاریخ انتشار: ۸ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۱۵۴۵۴
همشهری آنلاین -یکتا فراهانی: مصرف سیگار و دلایل گرایش افراد به آن سوال برانگیز است. اما نیکوتین در این میان نقش زیادی دارد چون تاثیرات فیزیکی در افراد وابسته به آن ایجاد می‌کند و باعث تغییر خلق و خو در مغز می‌شود که به‌طور موقت لذتبخش است. همین موضوع باعث ترغیب افراد به استفاده از دخانیات و منجر به وابستگی به آن می‌شود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
دکتر شیوا ثریا روانپزشک و عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران در مورد دلایل اعتیاد به سیگارمی‌گوید: «با توجه به اینکه تهیه سیگار آسان و قیمت آن هم نسبت به دیگر مواد مخدر مناسب است، مصرف آن در سطح جوامع مختلف بسیار بالاست. به همین دلیل هم شناسایی علل گرایش اعتیاد به سیگار و راه‌های پیشگیری از آن اهمیت زیادی دارد. »
بسیاری افراد با وجود اینکه با آسیب‌های سیگار و مشکلات و بیماری‌های ناشی از مصرف آن آشنا هستند؛ بازهم به مصرف آن ادامه می‌دهند. البته شروع مصرف سیگار معمولا به صورت تفننی است. اما خیلی زود تبدیل به عادتی می‌شود که ترک آن چندان ساده به نظر نمی‌رسد.
به عقیده دکتر ثریا، شاید علت این باشد که در این افراد به ریشه‌های روانی و علل اصلی گرایش به سیگار به‌درستی پرداخته نمی‌شود. درصورتی که می‌توان با آگاهی از دلایل گرایش به مصرف سیگار به افراد کمک کنیم بتوانند آن را ترک کنند.
اعتیاد به سیگاراین روانپزشک می‌گوید گرایش به سیگار و مصرف طولانی‌مدت آن درنهایت منجر به اعتیاد به سیگار می‌شود که مشکلات فراوانی رابه‌همراه دارد. درواقع سیگارهم مثل بقیه دخانیات، جزء مواد اعتیادآور به حساب می‌آید. بنابراین به هیچ عنوان نباید مصرف آن را دست کم و ساده گرفت.
دلایل گرایش به سیگاردکتر ثریا در مورد دلایل گرایش به مصرف سیگار می‌گوید عوامل متعددی دراین خصوص دخیل هستند و به‌اصطلاح اعتیاد به سیگار چند فاکتوری یا چندعاملی است. عوامل اجتماعی، خانوادگی، تاثیر گروه دوستان؛ خصوصا در دوره نوجوانی و انواع عوامل فردی و شخصیتی و غیره می‌توانند از دلایل گرایش به مصرف سیگار به حساب بیایند.
البته همه این عوامل با همدیگر ارتباط تنگاتنگ و چندجانبه‌ای دارند. مثلا در مورد عوامل خانوادگی باید گفت به طور کلی خانواده در شکل‌گیری شخصیت، ایجاد اعتمادبه‌نفس و امنیت و سبک‌های رفتاری فرد نقش مهمی دارند.
نقش خانوادهبه گفته این روانپزشک، حمایت، توجه و حساسیت کافی پدر و مادر و خانواده می‌تواند باعث سازگاری بهتر نوجوان با محیط شود. همچنین می‌تواند خطرات رفتارهای ناسالم و پرخطر را کاهش دهد. به همین‌دلیل نیز خانواده همان‌قدر که می‌تواند به نوجوان احساس امنیت بدهد می‌تواند باعث بروز ناسازگاری یا انواع اختلالات روانی نیز در او بشود.
نادیده گرفتن نوجوان باعث می‌شود او در برابر محیط و اجتماع آسیب‌پذیرتر شود. بنابراین ممکن است با شکست‌های متعددی که در زمینه تحصیلی و اجتماعی حاصل می‌کند و با دور شدن از خانواده رو به مصرف مواد مختلف از جمله علف، گل یا شیشه بیاورد. اما با توجه به‌اینکه انگ اجتماعی سیگار کمتر است، افراد کمتر هم به دلایل گرایش به مصرف و همچنین ترک آن فکر می‌کنند.
ضمن آنکه امکان سیگاری شدن بچه‌هایی که یک یا هر دو والدین آنها سیگاری هستند، نیز بیشتر است.
عوامل فردیدکترثریا می‌گوید عوامل فردی، ژنتیکی و شخصیتی از جمله عوامل مهم در گرایش و مصرف به سیگار به حساب می‌آیند. تنوع‌طلبی، هیجان‌خواهی زیاد و ویژگی‌های اضطرابی و تمایل به انجام رفتارهای پرخطر نیز می‌توانند تا حدود زیادی از دلایل گرایش به مصرف موادی مانند سیگار به حساب بیایند.
همچنین افراد حساس، زودرنج یا کسانی که اختلالات روانی مثل بیماری‌های اضطرابی و افسردگی دارند هم اغلب گرایش بیشتری به مصرف سیگار دارند. به علاوه اینکه در اغلب موارد، شروع مصرف مواد از روی کنجکاوی و گرایش به تجربیات جدید در دوران نوجوانی است. چون نوجوان قصد دارد به دیگران ثابت کند بزرگ شده است.
عوامل اجتماعیبه گفته این روانپزشک، عوامل اجتماعی نیز در گرایش افراد به مصرف سیگار اهمیت زیادی دارد که نخستین جرقه‌های آن با فشار گروه دوستان در نوجوانی شکل می‌گیرد و اینکه نوجوان می‌خواهد به اصطلاحا هم‌رنگ با جماعت دوستان خود شود. چون این موضوع اهمیت زیادی برای نوجوانان دارد چون فکر می‌کنند به این ترتیب می‌توانند هویت جدید اجتماعی برای خودقائل شوند.
یکی از عوامل دیگری که می‌تواند فرد را به مصرف سیگار تشویق کند؛ جذابیت‌های اجتماعی و تبلیغاتی است که در جوامع برای سیگار وجوددارد.
در واقع جامعه از یک طرف سعی در آگاه سازی افراد نسبت به پرخطر بودن مصرف سیگار دارد؛ اما از طرف دیگر نیز با تبلیغات گسترده و جذابیت‌های مصرف سیگار با شکل‌ها، رنگ‌ها و طعم‌های مختلف و بسته‌بندی‌های زیبا یا نمایش صحنه‌های جذاب فیلم‌ها که در آنها هنرپیشه‌های معروف خصوصا سلبریتی‌های محبوب جوانان از سیگار استفاده می‌کنند باعث می‌شود افراد به خصوص نوجوانان و جوانان بیشتر به مصرف سیگار ترغیب شوند.
در جامعه و رسانه‌ها نیز تبلیغات لازم و درست و کاملی برای آگاهی جوانان از مشکلات سیگار و مضرات همه جانبه آن وجود ندارد. البته دادن آمار و اطلاعات دقیق از تعداد مبتلایان به بیماری‌های سخت یا مرگ و میر ناشی از مصرف سیگار هم در این زمینه موثر است.
باورهای اشتباهدکتر ثریا می‌گوید یکی دیگر از دلایل گرایش به سیگار، شکل‌گیری باورهای غلط در مورد مصرف سیگار، قلیان و انواع تنباکوست که بیشتر آن را جنبه تفریحی و آرامش بخش جلوه می‌دهد. ضمن‌آنکه براساس چنین باوری، افراد عوارض مصرف آن را جدی نمی‌گیرند یا مثلا فکر می‌کنند نمی‌تواند نقشی در بروز بیماری‌هایی مثل سرطان ریه یا انواع دیگر سرطان و بیماری‌های جدی دیگر داشته باشد. در صورتی که سیگار در بعضی بیماری‌ها، مهم‌ترین عامل بروز مشکل به شمار می‌آید.
بنابراین حتما باید برنامه‌های تبلیغاتی و آگاهی‌رسانی در مطبوعات و رسانه ها وجود داشته باشند تا باور افراد به ویژه نوجوانان و جوانان را در مورد مصرف سیگار تغییر دهند و به آنها خاطرنشان کنند که سیگار در واقع عامل خطرساز بسیار مهمی در بروز بیماری‌های سخت و خطرناکی مانند سرطان است.
ضمن آنکه مصرف سیگار اغلب مقدمه‌ای برای روآوردن افراد به دیگر مواد مخدر هم هست.
عوامل روانی و فیزیولوژیکاین روانپزشک می‌گوید با وجود اینکه متخصصان سلامت همیشه در مورد عوارض مصرف سیگار اطلاعاتی می‌دهند؛ اما عواملی هستند که باعث ادامه دادن مصرف سیگار می شوند که از جمله مهم‌ترین آنها می توان به عوامل روانی و فیزیولوژیک اشاره کرد.
این عوامل همچنین باعث ادامه دادن و طولانی شدن مصرف سیگار هم می‌شوند. سیگار هم مانند هر ماده اعتیادآور دیگری بعد از مدتی حالت وابستگی به فرد می‌دهد و به‌تدریج نیز نیکوتینی که وارد بدن می‌شود افراد را وابسته می‌کند.
همین موضوع نی باعث می‌شود دوز مصرفی سیگار به تدریج افزایش پیدا کند. یعنی اگر فردی صبح با یک سیگار، حال بهتری را تجربه می‌کند؛ در نویت‌های بعدی به مرور آن را افزایش می‌دهد؛ به اندازه‌ای که گاهی اوقات می‌بینیم بعضی افراد درطول شبانه‌روز کمتر از نیم‌ساعت، یک سیگار می‌کشند.
به گفته دکتر ثریا، نیکوتین واکنش‌های فیزیولوژیک متعددی در بدن ایجاد می‌کند که در نهایت، حس آرامشی در فرد به وجود می آورد. ولی توجه داشته باشیم این آثار فقط مخصوص زمانی است که نیکوتین هنوز در خون وجود داشته باشد؛ در صورتی که وقتی نیکوتین از خون خارج شود، آثار آرامش بخش آن هم از بین خواهد رفت.
با توجه به اینکه افراد اغلب وقتی عصبی و ناآرام هستند رو به مصرف سیگار می‌آورند و با مصرف آن، تاحدودی آرامش پیدا می‌کنند به‌تدریج شرطی می‌شوند و برای رسیدن به آرامش بیشتر سیگار بیشتری هم مصرف می کنند. به همین دلیل ترک آن حالتی از ناآرامی و افسردگی در فرد ایجاد می‌کند. همین موضوع نیز باعث رو آوردن چندین باره افراد به مصرف سیگار می‌شود. سیگار همچنین بر مرکز پاداش در مغز هم اثر می گذارد و همین موضوع ترک آن را نیز سخت‌تر می‌کند.
ترک سیگاردکتر ثریا می‌گوید راه‌های بسیار زیادی برای ترک سیگار وجود دارد. اما بهتر است این موضوع با مراجعه به متخصص انجام شود تا او علل گرایش فرد به سیگار و پیشینه خانوادگی، شخصیتی و اجتماعی اش را بررسی کند تا فرد در صورت ترک، بار دیگر به مصرف آن روی نیاورد.
توجه داشته باشیم درمان‌های متعددی برای ترک سیگار وجود دارد؛ روش‌های دارویی و غیردارویی که البته برای هرشخص با توجه به مشکلاتی که دارد روش خاصی تجویز خواهد شد. اما درمان‌های گروهی معمولا در زمینه ترک موثرتر واقع می شوند. چون تجربه دیگران، انگیزه خوبی در افراد دیگر ایجاد خواهد کرد.
درمان‌های روان‌شناختی یا درمان‌های شناختی رفتاری نیز برای ترک سیگار وجود دارند که در جلسات متعدد به موضوعات مرتبط با اعتیاد به سیگار پرداخته می‌شود و به بیمار کمک می‌کند تا بتواند وسوسه‌های مصرف سیگار و استرس ناشی از آن را کنترل کند. البته درمان‌های مشاوره‌ای و شناختی رفتاری نیز برای ترک سیگار می‌تواند به شکل روان‌درمانی فردی یا گروه‌درمانی مفید واقع شود .
همچنین افراد می‌توانند بعد از ترک سیگار در گروهی حضور داشته باشند که دیگران را هم با تجربیات خود آشنا و آنها را نسبت به ترک سیگار ترغیب کنند و به آنها انگیزه کافی برای این کار بدهند.
مجله مقابله با سیگار کد خبر 679811 برچسب‌ها اعتیاد - مواد مخدر دخانیات - سیگار روانپزشکیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: اعتیاد مواد مخدر دخانیات سیگار روانپزشکی دلایل گرایش به مصرف دلایل گرایش اعتیاد به سیگار گرایش به سیگار برای ترک سیگار مصرف سیگار مصرف سیگار همین موضوع سیگار وجود بیماری ها دکتر ثریا مصرف آن ترک آن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۱۵۴۵۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
پیشتازی خاندان‌های نصف‌جهان؛ از تحریم تنباکو تا رهایی از وابستگی غرب در دوران مشروطه
اصفهان همواره مهد اولین‌ها بوده و بر این اساس بسیاری در این خطه حضور داشتند که اولین‌ها را رقم زدند و پیش‌قراول مسیری بودند که تا امروز و پس از گذشت قرن‌ها ادامه‌دار بوده، از پیشگامی در نهضت تنباکو تا تلاش برای رهایی از وابستگی به غرب آن هم در زمانی که شاید این مفاهیم، رواج چندانی نداشته است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا، اصفهان و نصف‌جهان همواره مهد اولین‌ها بوده و بر این اساس بسیاری در این خطه حضور داشتند که اولین‌ها را رقم زدند و پیش‌قراول مسیری بودند که تا امروز و پس از گذشت قرن‌ها ادامه‌دار بوده است؛ به‌عنوان مثال پیش از موضوع نهضت تنباکو سیاست فهم احساس خطر کردند و بر همین اساس اولین شخصی که متوجه خطر این موضوع شد، آقانجفی از علمای سرشناس اصفهان بود؛ راهکار او این بود که فتوا دهد و خریدوفروش تنباکو را برای مردم حرام اعلام کند.
بر این اساس بسیاری از ما نام خاندان‌های فراوانی از جمله آقانجفی، امین، کلباسی، اژه‌ای و… را شنیدیم که نقش‌آفرینی فراوانی در تاریخ این شهر داشته‌اند و بر همین اساس محمود فروزبخش نویسنده و اصفهان‌پژوه به خبرنگار ایمنا اظهار کرد: مهم‌ترین خاندان علمی اصفهان خاندان نجفی است که از شیخ محمدتقی رازی استاد میرزای شیرازی آغاز می‌شود.
وی با بیان اینکه پسر او محمدباقر نجفی است که رئیس حوزه علمیه اصفهان بوده و فرزندانش نیز آقانجفی، شیخ محمدحسین، حاج آقا نورالله و شیخ جمال هستند، افزود: آقا نجفی زعیم حوزه اصفهان بود که اولین فتوای تحریم تنباکو در اصفهان را داد، همچنین مبارزه با بهائیت را در دستورکار داشته است.
این نویسنده و اصفهان‌پژوه تصریح کرد: شیخ محمد حسین نیز در نجف فوت می‌کند و پسر او شیخ محمدرضا است که استاد امام خمینی (ره) و نویسنده کتاب نقد فلسفه داروین و نگه‌دارنده حوزه علمیه در زمان اختناق رضاشاه است؛ حاج‌آقا نورالله نیز رهبر مشروطه‌خواهان اصفهان بود که خانه او امروزه خانه مشروطه نام گرفته و کتابی به‌نام مقیم و مسافر دارد و در آن به زبان رمان از مشروطه دفاع کرده است.
فروزبخش با اشاره به اقدامات حاج‌آقا نورالله نجفی گفت: تأسیس بیمارستان خورشید، انجمن صفاخانه، شرکت اسلامیه (شرکت اسلامیه شرکتی سهامی عام و یکی از اولین و مهم‌ترین کارخانه‌هایی بود که در دوران مشروطه در ایران با هدف تأمین منسوجات مورد نیاز مردم ایران و مقابله با وابستگی به خارج، با تلاش و حمایت اغلب بازرگانان و علمای اصفهان و شیراز و کاشان، به ویژه آقا نجفی اصفهانی و نورالله نجفی اصفهانی در فروردین ۱۲۷۸ تأسیس شد.) و حمایت از مدارس و روزنامه‌ها از اقدامات حاج‌آقا نورالله بوده که ریاست شرکت اسلامیه به عهده کازرونی بوده و از سویی جمعی از تجار و روحانیون به این نتیجه رسیدند از پارچه داخلی حمایت کرده و آن به اقصی نقاط جهان توزیع کنند.
وی با بیان اینکه شیخ جمال نیز مشروطه‌خواه بود که به تهران تبعید شد و آنجا همراه با شهید مدرس از مخالفان رضاشاه بود، خاطرنشان کد: یکی دیگر از خاندان‌های مطرح، خاندان کلباسی است که افراد علمی زیادی دارند اما در مسائل سیاسی نبودند؛ رأس این خاندان محمدابراهیم کلباسی بود که مزار او پشت مسجد حکیم است و به زهد و تقوا شناخته می‌شود در واقع حاجی کلباسی و سید شفتی احیاکننده حوزه علمیه اصفهان در اوایل دوران قاجار بودند.
این نویسنده و اصفهان‌پژوه یادآور شد: از دیگر خاندان‌های مطرح نیز خاندان اژه‌ای هستند که شخصیت معروفشان ملاعلی‌اکبر اژه‌ای است که فتوای جهاد با روس را دارد و از دیگر شخصیت‌هایشان نیز میرزا علی‌اکبر اژه‌ای است که در بحث تحریم تنباکو به آقانجفی کمک کرد..
فروزبخش با بیان اینکه خاندان امین، مجلسی، درچه‌ای، روضاتی، چهارسوقی، فشارکی، خاتون‌آبادی، خراسانی، بهشتی، صدر و شفتی از دیگر خاندان‌های فعال در عرصه علمی هستند، عنوان کرد: همراهی پدر و همسر بانو امین و ساخت بیمارستان امین از نکات قابل توجه است.
به گزارش ایمنا، علمای ایرانی و خصوصاً اصفهانی با جایگاه ویژه خود در تاریخ‌سازی، مدنیت، هنر و سیاست، فرهنگ‌ساز و شاخه اصلی درخت انسانیت شناخته می‌شوند؛ در واقع باید گفت این پیشگامان تاریخ و تمدن در جای‌جای تاریخ، چه با حضور مستقیم خود و چه از طریق تربیت شاگردان همواره شاخص، والا و گرامی بوده‌اند اما آنگونه که باید و شاید، به معرفی آنها نپرداخته‌ایم و لازم است با سرلوحه قرار دادن تاریخ و تمدن خود، الگویی به عظمت تاریخ این دیار برای نسل جدید ارائه کنیم.
کد خبر 748194
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»