چرا نمیتوانم لاغر شوم؟ | علل شکست رژیمهای متنوع کاهش وزن
تاریخ انتشار: ۱۷ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۱۷۵۱۶۶
همشهری آنلاین - یکتا فراهانی: با وجود اینکه این روزها شاهد اطلاع رسانیهای متنوعی در فضاهای مجازی و رسانهها در مورد فواید برخورداری از تغذیه صحیح و پرهیز از اضافه وزن هستیم؛ اما هنوز هم افراد زیادی همچنان در این زمینه مشکل دارند. یعنی همیشه به دنبال رژیمهای لاغری میگردند که بدون هیچ زحمتی و در کوتاهترین زمان ممکن آنها را به وزن ایدهآلشان برساند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
برای بسیاری از ما پیش آمده که به دلایل مختلف مجبور شدهایم برای مدتی تحت رژیم غذایی خاصی قرار بگیریم. شاید قرار گرفتن در چنین شرایطی ابتدا برای ما جالب و قابل تحمل باشد و فکر میکنیم حتما میتوانیم از پس آن برآییم. ولی معمولا بعد از مدتی خسته شده و نیمهکاره آن را رها کردهایم. اما در این شرایط به جای تغییر شیوه و امتحان راههای مختلف دیگر باید آگاهی لازم و شناخت کافی از تغییر سبک غذایی و شرایط جدید رژیم غذایی خود با اطلاع شویم و ببینیم چرا نمیتوانیم یک رژیم رابه اندازه لازم ادامه دهیم.
انتخاب رژیم غذایی درستبرای انتخاب درست رژیم غذایی باید از اصولی پیروی کنیم که به تدریج و به مرور نتیجه میدهند. بنابراین نباید به توصیههای دوستان یا دستورات اینترنی اطمینان داشته باشیم و حتما باید به متخصص مراجعه کنیم.
دکتر پیام فرحبخش متخصص تغذیه بالینی و رژیم درمانی در مورد انتخاب درست رژیم غذایی میگوید: «انتخاب رژیم معمولا به سبک زندگی ما برمیگردد. مثلا در زندگی پر مشغله امروزی بسیاری افراد حتی وقت ندارند به غذا خوردن خود توجه کنند و به اصطلاح هر چیزی پیدا کنند میخورند تا سیر شوند؛ در صورتی که انتخاب غذاهای چرب، شور یا حاوی افزودنیهای غیر مجاز خوراکی و انواع فستفودها برای رفع گرسنگی در طولانی مدت، مشکلات زیادی به دنبال خواهد داشت و سلامت افراد را به خطر میاندازد. فرموش نکنیم تغذیه نقش مهمی در سلامت جسم و روان فرد دارد. بنابراین نباید نسبت به آن بی توجه بود.»
البته انتخاب نوع تغذیه به جنسیت، سن یا شرایط جسمی و روحی افراد مرتبط است و نمیتوان یک نوع رژیم خاص را برای همه تجویز کرد.
داشتن انگیزه و اراده لازم برای شروع رژیم غذاییبه گفته فرحبخش، معمولا افراد با نقصی در سلامت یا ظاهر فیزیکی خود تصمیم میگیرند از رژیم غذایی خاصی پیروی کنند. با توجه به اینکه چاقی یا لاغری بیش از حد در ظاهر افراد تاثیرگذار است؛ معمولا دیگران هم به خود اجازه میدهند در مورد آن اظهار نظر کنند. گاهی هم افراد به همدیگر توصیه می کنند که چون نسبت به قبل اضافه وزن زیادی پیدا کرده، رژیم بگیرد و وزن کم کند.
خودسرانه رژیم نگیریداین متخصص تغذیه میگوید نخستین گام برای شروع هرگونه رژیمی مراجعه به پزشک متخصص است. پزشک نیز با بررسی آزمایشهای لازم و شرایط فرد به او رژیم غذایی خاصی را توصیه می کند تا بدنش در طول رژیم با مشکل و کمبودی مواجه نشود.
این متخصص تغذیه میگوید عدهای فکر میکنند با نخوردن یا کم خوردن میتوانند به وزن دلخواه خود برسند. البته ممکن است با چنین روشی فرد بتواند وزن کم کند؛ ولی در بسیاری موارد باعث می شود فرد دچار مشکلات و عوارض غیر قابل جبرانی شود و سال ها او را درگیربیماری کند.
بنابراین استفاده از نظریههای مختلف در اینترنت مانند لاغری در چند روز، کاهش وزن فقط با خوردن یک ماده غذایی یا انواع رژیمهایی که پایه و اساس علمی ندارند یا تبعیت از دستور تغذیه و رژیم دیگران نمی توان به نتیجه مطلوبی رسید.
توجه داشته باشیم بدن ما در هر شرایطی به گروههای مختلف و همه مواد غذایی احتیاج دارد و فقط میزان دریافت آنهاست که باید با توصیه پزشک و با توجه به شرایط یا مشکلات جسمی هر فرد مشخص و توسط متخصص در مورد آن تصمیم گرفته شود.
کاهش وزن با سرعت ملایمفرحبخش میگوید: کاهش وزن باید به تدریج انجام شود و نباید بدن را با کم خوری شدید و کاهش وزن سریع مواجه کرد. چون در پیش گرفتن چنین روشهایی نه تنها به جسم آسیب میزنند؛ بلکه معمولا فرد به سرعت هم به وزن قبل خود و شاید بیش ازآن هم برگردد.
البته متخصصان هم به جای توصیه یک برنامه سفت و سخت و از پیش تعیین شده برای افراد باید ابتدا مشکل اصلی آنها و همچنین الگوی تغذیه خانوادگی آنها را مورد بررسی قرار دهند. مهمتر از آن باید ببینند چه چیزی باعث بروز مشکل اضافه وزن در آنها شده است. بعد از آن توجه به شرایط جسمی و روحی فرد هم موضوع بسیار مهم دیگری است که باید بررسی شود. در واقع متخصصان باید متناسب با فرهنگ غذایی و سبک زندگی مراجعان برای آنها رژیم قابل اجرایی را در نظر بگیرند.
توجه به سن و سال و شرایطی که فرد در آن قرار دارد نیز موضوع مهم دیگریاست که باید مد نظر قرار گیرد. مثلا دوره نوجوانی دوره بسیار مهمی است و بدن برای رشد کافی به مواد غذایی خاصی نیاز دارد. مثلا برای نوجوانی که دچار اضافه وزن شده نباید به یکباره دریافت بسیاری از مواد غذایی لازم برای رشد را قطع کرد.
تنوع در انتخاب مواد غذاییبه گفته این متخصص تغذیه گاهی پزشکان برنامه غذایی خاص و محدودی را برای مراجعان در نظر میگیرند که امکان تهیه همیشگی آن وجود ندارد. ضمن اینکه صرفه اقتصادی هم ندارد.
مثلا برای شخصی که تا به حال آووکادو یا کره بادام زمینی نخورده نباید چنین چیزهایی یا مواد غذایی دور از ذهن دیگری که در فرهنگ تغذیه ای او هم جایی ندارد تجویز کرد. اما میتوان جایگزینهایی را برای آنها در نظر گرفت. چون در این صورت، فرد نمیتواند از چنین رژیمی به مدت طولانی تبعیت کند و همچنین به پزشک خود نیز احساس اعتماد داشته باشد. در واقع هماهنگی با فرهنگ افراد برای عملی کردن رژیم غذایی موضوع بسیار مهمی است که باید در نظر گرفته شود.
در واقع پزشکان باید به مراجعان خود آزادی عمل بیشتری بدهند و آنها را محدود به استفاده از یک نوع خاص از مواد غذیی نکنند.
پذیرش روانیفرحبخش میگوید یکی از نکات مهم دیگر در رژیمهای غذایی این است که شخص بتواند از لحاظ روانی آن را قبول داشته باشد و بپذیرد که میتواند به نتیجه دلخواه برسد. در غیر این صورت، افراد تبدیل به رژیمگیران قهاری میشوند و بدون اینکه به نتیجه رسیده باشند، انواع رژیمهای غذایی را امتحان کرده و با روشهای زیادی هم آشنا شدهاند. اما به هیچ کدام از آنها پایبند نبوده و بیش از چند روز آنها را امتحان نکردهاند.
برای راحتتر و عملیتر کردن رژیمهای کاهش وزن؛ پزشک حتی باید به نوع زندگی، ساعات کاری و امکان عملی بودن رژیم غذایی افراد هم توجه داشته باشد.
مثلا از توصیه مصرف مواد غذایی که امکان استفاده آنها در محل کار وجود ندارد خودداری کند و برای آنها جایگزین های دیگری را در نظر بگیرد که تهیه آنها آن قدر سخت نباشد که فرد خیلی زود آن را رها کند. به این ترتیب یکی از عوامل موثر در موفقیت رژیمهای غذایی عملی بودن آنهاست.
توجه به چنین مواردی از سوی متخصصان باعث میشود فرد علاقه و امکان بیشتری برای اجرا کردن رژیم غذایی خود داشته باشد. چون همیشه درنظر گرفتن مواردی که شاید کوچک و جزیی به نظر برسند؛ بازدهی بیشتری در بردارند و فرد نیز مداومت بیشتری در اجرای آنها به خرج خواهد داد.
در نظر گرفتن این موارد و توجه متقابل پزشک و مراجعهکننده به طور همزمان میتواند موفقیت بیشتری را برای رژیمهای کاهش وزن رقم بزند و آنها را از هزار تویی که اغلب افراد سالها در آن اسیر شدهاند رهایی بخشد.
کد خبر 681702 برچسبها چاقی مواد غذایی خبر مهم رژیم غذایی پزشکیمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: چاقی مواد غذایی خبر مهم رژیم غذایی پزشکی متخصص تغذیه رژیم غذایی مواد غذایی غذایی خاصی اضافه وزن کاهش وزن
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۱۷۵۱۶۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هشدار مرکز پژوهشهای مجلس درباره سبد غذایی خانوار
به گزارش «تابناک» به نقل از دنیای اقتصاد، برخی از نکات این گزارش قابل تامل است. این گزارش میگوید که میزان مصرف کالری نیمی از جمعیت ایرانیها در سال۱۴۰۱ کمتر از حد استاندارد (یعنی ۲۱۰۰کالری در روز) است. از سوی دیگر، همه دهکها از میزان کالری خود نسبت به سال۱۴۰۰ کم کردهاند. این کاهش کالری در دهکهای متوسط شدیدتر بوده است.
از نگاه گزارش مرکز پژوهشهای مجلس، دو عامل در این روند، نقش اصلی را ایفا کردهاند؛ نخست اینکه خانوارها بهدلیل تورم بالای مواد غذایی و افزایش سایر هزینهها نظیر مسکن، سعی کردهاند که مصرف غذایی خود را کاهش دهند. نکته دیگر اینکه خانوارها بهدلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد، سعی کردهاند که از میزان کالای خوراکی خود بکاهند تا بتوانند کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند. این گزارش برآورد کرده است که در سال۱۴۰۲، خط فقر خانوار سهنفره در تهران ۱۵.۳ میلیون تومان و برای کل کشور ۸.۲ میلیون تومان بوده است.
بررسی دادههای مربوط به مصرف کالری ایرانیان در سال ۱۴۰۱ نشان میدهد که بیش از نیمی از افراد کشور کمتر از کالری استاندارد، یعنی کمتر از ۲۱۰۰ کالری در روز استفاده میکنند. در سالهای گذشته تورم مزمن موجب شده قیمت مواد خوراکی افزایش پیدا کند و قدرت اقتصادی مردم کاهش یابد.
با اینحال دهکهای مختلف درآمدی واکنش یکسانی در مواجهه با تورم مواد خوراکی نداشته و دهکهای میانی بیشترین واکنش را به این تورم نشان دادهاند. با توجه به کاهش حدود ۰.۴ واحد درصدی نرخ فقر در سال ۱۴۰۱ نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش میانگین کالری مصرفی میتواند به دو دلیل رخ داده باشد. اول آنکه خانوارها به دلیل تورم بالا مصرف موادغذایی را کاهش دادهاند. دوم آنکه به دلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد کشور، ترجیح دادهاند کالاهای خوراکی کمتری مصرف کرده و به جای آن کالاهای بادوام بیشتری خریداری کنند. در چنین شرایطی پیشنهاد میشود که بسترهای مناسبی برای رشد اقتصادی پایدار و فراگیر ایجاد شود تا وضعیت فقر نیز به دنبال آن بهبود یابد. مرکز پژوهشهای مجلس در گزارش «وضعیت فقر در ۱۴۰۱» ابعاد مختلف این مساله را بررسی کرده است.
با توجه به شرایط تورمی حاکم بر اقتصاد ایران که در سال ۱۴۰۱ نیز ادامه پیدا کرده، خط فقر سرانه در کشور به ۲ میلیون و ۵۶۱ هزار تومان رسیده است. با احتساب بعد خانوار، خط فقر برای خانوار ۳ نفره در سال ۱۴۰۱ در حدود ۵ میلیون و ۶۳۴ هزار تومان است. این عدد برای مناطق شهری استان تهران ۱۰ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان محاسبه شده است. همچنین خط فقر شدید در سال ۱۴۰۱ در حدود ۸۷۵ هزار تومان برای هر نفر برآورد شده که این عدد معادل حداقل نیازهای غذایی فرد است. برآورد میشود که خطر فقر خانوار سه نفره برای کل کشور در سال ۱۴۰۲ به ۸ میلیون و ۲۰۰ هزارتومان و در تهران به ۱۵ میلیون و ۳۰۰ هزارتومان برسد.
بر اساس خط فقر محاسبهشده، نرخ فقر در سال ۱۴۰۱ حدود ۳۰ درصد جمعیت کشور بوده که نسبت به سال ۱۴۰۰ تغییر چندانی نکرده است. در نتیجه جمعیت فقرا در ایران در سال ۱۴۰۱ در حدود ۲۵ میلیون و ۴۰۰ هزار نفر برآورد میشود. علاوه بر این، شکاف فقر نیز نسبت به سال گذشته تغییر چشمگیری نداشته است. به بیان دیگر نه تنها نرخ فقر در کشور ثابت باقی مانده، بلکه میانگین فاصله از خط فقر نیز در سال گذشته تغییر نداشته است.
مقایسه دادهای حداقل دستمزد و خط فقر استانی نشان میدهد که حداقل دستمزد در استانهای تهران، البرز و قم، نمیتواند هزینههای سبد مصرفی فقر برای یک خانواده ۳ نفره را تامین کند. به عبارت دیگر در این استانها برخی از افراد حتی در صورت داشتن شغل رسمی باز هم فقیر محسوب میشوند که از آن با عنوان پدیده شاغلان فقیر یاد میشود؛ بنابراین پیشنهاد میشود در سیاستگذاری عمومی، از جمله در تعیین حداقل دستمزد، تفاوتهای منطقهای در نظر گرفته شود.
واکنش شدید دهکهای میانی
یکی از معیارهای مهمی که بر اساس آن وضعیت فقر در یک جامعه سنجیده میشود، میزان کالری مصرفی افراد در کشور است. حداقل استاندارد برای هر فرد مصرف ۲۱۰۰ کالری در روز است. بررسی آمارها نشان میدهد که در یک دهه اخیر میانگین کالری مصرفی سرانه ایرانیان کاهش یافته و در سال ۱۴۰۱ به میزانی پایینتر از حداقل کالری مورد نیاز برای یک نفر رسیده است.
در واقع در ادامه روند نزولی مصرف کالری در سال ۱۴۰۱ میانگین مصرف کالری در کشور نیز به زیر حد مصرف کالری استاندارد سقوط کرده است. در این سال بیش از نیمی از افراد جامعه در کشور، کمتر از کالری استاندارد مصرف میکنند. این مساله یعنی کاهش میانگین کالری مصرفی ایرانیان با توجه به شرایط اقتصادی در سالهای گذشته چندان دور از انتظار نیست.
در یک دهه اخیر تورمهای بالا موجب شده قدرت اقتصادی ایرانیان کاهش یابد و این مساله روی سبد مصرفی آنان تاثیر زیادی گذاشته است. بااینحال میتوان گفت واکنش دهکهای مختلف درآمدی نسبت به تورم مواد خوراکی متفاوت بوده است. این گزارش بیان میکند بیشترین واکنش به افزایش قیمت خوراکیها و آشامیدنیها متعلق به دهکهای میانی درآمدی است. دهکهای بالای درآمدی عمدتا دارای کالای بادوام و داراییهای مالی هستند.
به همین دلیل این افراد توان بیشتری برای پوشش ریسک ناشی از تورم را دارند. این درحالی است که دهکهای پایین درآمدی به دلیل کمکشش بودن کالاهای خوراکی برای این گروه و همچنین بیشتر بودن یارانه نقدی میزان اندکی از مصرف خود را نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش دادهاند. اما دهک میانی درآمدی از هر دو مولفه محروم بوده است؛ این به معنای آن است که عموما این افراد دارای کالاهای بادوام و دارایی مالی نیستند و یارانه نقدی هم سهم قابلتوجهی از سبد هزینههای آنان را پوشش نمیدهد، به همین دلیل واکنش شدیدتری نسبت به سایر دهکها در مقابل افزایش تورم خوراکیها و آشامیدنیها نشان میدهند.
چشمانداز نامطلوب اقتصاد
این گزارش بیان میکند در سال ۱۴۰۱ مصرف برخی از اقلام خوراکی برای خانوارها در همه دهکهای درآمدی نسبت به سال ۱۴۰۰ کاهش داشته است. اما نحوه کاهش مصرف در دهکهای مختلف از الگوی یکسانی پیروی نکرده است. با توجه به تورمهای شدید خوراکیها و آشامیدنیها افراد مصرف خود را از کالای خوراکی و آشامیدنی کاهش داده و مصرف سایر کالاها را جایگزین کردهاند.
این مساله برای دهکهای میانی که به طور نسبی یارانه کمتری را دریافت کردهاند بهوضوح روشن است؛ زیرا در تمامی اقلام، دهکهای میانی مصرف خود را از این گروه کالاها کم کردهاند. کاهش مصرف خوراکیها و آشامیدنیها درحالی اتفاق افتاده که نرخ فقر تقریبا ثابت مانده است. از کاهش مصرف کالای اساسی میتوان استنباط کرد که با افزایش قیمت مواد خوراکی، خانوارها مصرف خود از این گروه از کالاها را به دو منظور کاهش دادهاند.
اول اینکه به دلیل افزایش قیمت نسبی کالاهای اساسی نسبت به سایر کالاها و خدمات، خانوارها مصرف خود از این کالاها را کاهش دادهاند؛ و دوم آنکه به دلیل چشمانداز نامطلوب اقتصاد، خانوار انتظار قیمت بیشتری در آینده دارد؛ در نتیجه با هدف هموارسازی، مصرف خود را از کالاهای مصرفی بیدوام کاهش میدهد و برعکس مصرف خود را از کالاهای باداوم افزایش میدهد.
هر چند ممکن است کاهش مصرف خوراکیها و آشامیدنیها دلایل دیگری نیز داشته باشد، از جمله اینکه فشار تورمی میتواند باعث شود خانوار از مصرف بخشی از خوراکیها و آشامیدنیها صرفنظر کند تا توان تامین سایر نیازهای اساسی را به دست آورد. این مساله بهخصوص در مورد تامین مسکن بسیار محتمل است. سهم مسکن از کل هزینه خانوار مستاجر در سالهای ۱۳۹۸ تا ۱۴۰۰ در سطح ۳۴ درصد بوده که در سال ۱۴۰۱ به ۳۶ درصد افزایش داشته است.