به نقل از «مهر»

آب انبارهای بافت تاریخی؛ موقوفاتی در آستانه تخریب

تاریخ انتشار: ۲۳ خرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۲۱۹۶۴۷

خبرگزاری مهر – گروه استان‌ها – سمیه گلابگیریان: بیش از ۱۰۰ آب انبار قدیمی در بافت تاریخی یزد وجود دارد و فراهم نشدن فرصت تغییر کاربری، آینده این اجزای مهم بافت تاریخی را در معرض تهدید قرار داده است.

بافت تاریخی یزد که امروزه با ویژگی های شاخصی از جمله بناهای تاریخی ارزشمند آن به ثبت جهانی رسیده است، اجزای مختلف با کارکردهای مختلفی دارد که برخی کارکرد امروزی خود را از دست داده اند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

از جمله این اجزا که امروزه به دلیل کاهش بارندگی ها، خشک شدن قنات ها و کمبود منابع آبی کارکردی ندارند، آب انبارها هستند که روزگاری آب شرب مورد نیاز ساکنان هسته اولیه شهر یزد یعنی بافت تاریخی را تامین می کردند.

با توجه به اینکه آب انبار یک کارکرد عمومی داشته و نیاز مبرم مردمان کویر بوده است، اغلب واقفان برای تامین نیاز مردم نسبت به ساخت آب انبار اقدام می کردند از اینرو در حال حاضر بیش از ۱۰۰ آب انبار در بافت تاریخی یزد وجود دارد که تعداد انگشت شماری از آن تغییر کاربری یافته و بقیه نادیده گرفته شده اند.

بی توجهی به زحمات معماران سختکوش

آب انبارهایی که روزی مردم، سختی طی کردن پله ها را یکی یکی به جان می خریدند تا با خنکای آب آن وجودشان گوارا شود، امروز زباله دانی بیش نیستند.

مسدود کردن ورودی بسیاری از این آب انبارها برای جلوگیری از بروز این وضعیت چاره ساز نبوده است و باز هم هستند کسانی که جایگاه این بناهای ارزشمند را نادیده گرفته و زباله های خود را به این مخازن ارزشمند آب در گذشته رها می کنند.

اینجا است که مشخص می شود برای زحمات معماری که از گرمای کویر به زیر زمین پناه برده تا با سختکوشی خود اسباب آسایش مردم کویر را فراهم کند، نادیده گرفته شده است.

دشواری‌های شهرداری برای مرمت و تغییر کاربری آب انبارها

مدیر منطقه بافت تاریخی شهرداری یزد با اشاره به دشواری هایی که برای مرمت و تغییر کاربری آب انبارهای قدیمی که عمدتاً در مالکیت اداره کل اوقاف و امور خیریه قرار دارند، از آمادگی بافت تاریخی برای مرمت همه این بناها در صورت تغییر کاربری خبر داد.

علیرضا نقوی از زباله‌دانی شدن آب انبارها به صورت مکرر و حتی با تلاش های شهرداری منطقه بافت تاریخی یزد ابراز تاسف کرد و افزود: با توجه به اینکه نگاه شهرداری به بافت تاریخی نگاه درآمدزایی نیست، تلاش می کنیم با رونق گردشگری، زیرساخت های توسعه ای را برای بافت تاریخی فراهم کنیم.

وی ادامه داد: در حال حاضر ۱۰۰ آب انبار در بافت تاریخی یزد وجود دارد که ۹۹.۹ درصد آنها زباله‌دانی شده اند و شهرداری برخی از آنها را تمیز می کند اما به دلیل اینکه متولی کلی آنها اداره اوقاف است و شاید نیت‌ها مانع تغییر کاربری آنها شود، امکان تبدیل آنها به شرایط بهتر فراهم نشده است.

رونق گردشگری با کارکردهای جدید آب انبارها

مدیر منطقه بافت تاریخی یزد اظهار داشت: شهرداری آمادگی کامل دارد که در صورت موافقت اداره کل اوقاف و امور خیریه استان یزد به تعداد مجوزهای تغییر کاربری که صادر می شود، نسبت به مرمت و واگذاری آنها به بخش خصوصی برای کاربری هایی چون چایخانه سنتی، شربتخانه، گالری، ورزشی و سایر کاربری های عمومی اقدام و تمام هزینه های مرمت را تقبل کند.

وی ادامه داد: مشابه این موقوفات در بافت تاریخی یزد بسیار است که خشت های آن روز به روز فرسوده می شوند و اگر رها شوند مخروبه خواهند شد از این رو تعامل با دستگاه های مختلف برای مرمت و تغییر کاربری آنها با توجه به زنده بودن بافت تاریخی یزد ضرورت دارد.

ضرورت تعامل بین شهرداری و اداره کل اوقاف

عضو شورای شهر و نماینده شورا در شهرداری منطقه بافت تاریخی نیز عقیده دارد که باید تعامل لازم برای تبدیل به احسن شدن موقوفات واقع در بافت تاریخی به ویژه آب انبارها بین شهرداری و اداره کل اوقاف و امور خیریه استان فراهم شود.

مجید تجملیان افزود: انتظاراتی که مردم در ارتباط با بافت تاریخی از شهرداری دارند، در اختیار شهرداری نیست و در بسیاری از مواقع اجازه تبدیل ابنیه از جمله آب انبارها به کاربری های مختلف به شهرداری داده نمی شود.

وی گفت: پدران ما در گذشته از نظر فرهنگی به مفهوم و فرهنگ وقف بسیار پایبند بودند و تعداد زیادی بنای تاریخی از جمله آب انبارها موقوفه در بافت تاریخی وجود دارد که با توجه به پیچیدگی های فراوان املاک موقوفه، شهرداری در اجرای طرح های خود با مشکل مواجه می شود و اجازه انجام هر اقدامی را ندارد.

این عضو شورای شهر بیان کرد: اگر این تعامل صورت نگیرد، اجزای بافت تاریخی یزد به ویژه آب انبارهایی که امروزه زباله دانی بیش نیستند، به مخروبه هایی تبدیل می شوند که به سمت نابودی پیش می روند.

از بین رفتن سازه آب انبارها بعد از دست دادن کاربری

کارکرد این آب انبارها در اثر بی آبی از بین رفته است اما بافت و سازه آنها نیز در اثر بی مسئولیتی ها و بی توجهی ها در حال نابودی است در حالی که می توان با احیای آنها و دادن کاربری های مختلف، از سازه های آن محافظت کرد.

آب انبارها در اثر عطش محکوم به زباله دان شدن هستند و هیچکس را یارای مقابله با این وضعیت نیست چرا که متولی اصلی موقوفات اداره کل اوقاف و امور خیریه است و نیات واقفان هم در این میان موثر است اما قطعاً تبدیل به احسن موقوفات و بهره برداری آنها بر اساس نیاز روز، با کارایی بخشیدن به این موقوفات، رضایت واقف و خیر بیشتری را به همراه خواهد داشت.

آب انبارها به عنوان یکی از اجزای مهم بافت تاریخی یزد، در گذشته با پرآب بودن قنات ها، پایان فصل تابستان و اواخر فصل زمستان لایروبی می شدند که پس از تخلیه کامل آب، رسوب مانده در مخزن قبل از خشک شدن توسط لایروبان یا لجن کشان از طریق منافذ گنبد خارج می شد و این گونه از آنها محافظت به عمل می آمد اما امروز آنچه از آب انبار در ذهن ما متجسم می شود، زباله است و زباله دانی!

کد خبر 5513161

منبع: مهر

کلیدواژه: میراث فرهنگی یزد شهرداری يزد اداره اوقاف یزد شوراي شهر يزد آب انبار بوشهر کرمانشاه خطبه های نماز جمعه سفر استانی خراسان رضوی دهه کرامت خروج قطار از ریل میلاد امام رضا ع ویروس کرونا اردبیل مشهد امام رضا ع آمار کرونا جهرم اداره کل اوقاف و امور خیریه بافت تاریخی یزد منطقه بافت تاریخی تغییر کاربری آب انبارها زباله دانی برای مرمت آب انبار

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۲۱۹۶۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

خسارت ندیدن بناهای بافت تاریخی زواره

به گزارش خبرگزاری صدا و سیما ، مرکز اصفهان ؛   رئیس اداره میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی شهرستان اردستان با اشاره به پایش کامل بافت تاریخی زواره از سیل اخیر گفت: با ورود سامانه بارشی در روز سه‌شنبه به استان اصفهان، شهرستان اردستان بارش فراوانی را تجربه کرد به‌گونه‌ای که میزان بارش در زواره در کمتر از یک روز به ۲۷ میلی‌متر رسید
نرگس بهشاد ادامه داد: با توجه به گستردگی بافت تاریخی زواره، این حجم سنگین بارندگی در کوچه‌ها و معابر زواره روان و باعث وقوع سیل و آب‌گرفتگی در بخش‌هایی از این شهر شد.

به گفته وی بررسی‌ها حاکی است تنها دو مورد تخریب در بافت تاریخی زواره اتفاق افتاد که خوشبختانه این خانه‌ها بدون ارزش تاریخی بوده است.
بارندگی روز گذشته باعث شده دریاچه وسیعی در کویر دق سرخ زواره تشکیل شده است.
شهر زواره با بیش از هشت هزار نفر جمعیت در فاصله ۱۴ کیلومتری شمال شرقی اردستان قرار دارد.
شهرستان ۴۲ هزار نفری اردستان با برخورداری از ۶۷ اثر ثبت ملی، یک اثر ثبت جهانی، ۲ بافت تاریخی و ۷۸ محوطه باستانی در فاصله نزدیک به ۱۱۸ کیلومتری شمال شرقی اصفهان واقع است.