روایتهایی از رسم کهن «نخلگردانی» در شمیران | نخلگردانی برای تهرانیها نماد چیست؟
تاریخ انتشار: ۱۵ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۶۸۷۹۶۷
همشهری آنلاین - حسن حسنزاده: تکایای دزاشیب، نیاوران، حصاربوعلی، تکیه پایین تجریش و... از قدیمیترین تکیههای شمیران هستند که بیش از چند دهه میزبان مراسم نخلگردانی بودهاند. این تکایای بزرگ شمیران، غرفههای فراوانی داشتند که هر غرفه پیش از شروع مراسم عزاداری محرم، توسط یکی از طایفههای آبادی سیاهپوش میشد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
خواندنیهای بیشتر را اینجا دنبال کنید
نخل تاریخی تکیه نیاوراندر تکیه نیاوران که به گفته موسفیدکردههای محله بیش از ۱۶۰ سال قدمت دارد، رسم نخلگردانی در فضای بزرگی با ۸ ستون چوبی برای اجرای نمایش تعزیه برگزار می شود و اجرای آن در این فضای تاریخی حال و هوای دیگری به عزاداران میدهد. در رسم نخلگردانی، نخل نمادی از تابوت امام حسین(ع) است که در تکایای قدیمی شمیران نمونههای این نخل با قدمتهای مختلف وجود دارد. نخل تکیه نیاوران اما با یک اثر ماندگار هنری و نقاشیهایی از واقعه عاشورا روی آن، در فهرست آثار ملی ثبت شده و در یکی از همان طاقنماها نگهداری میشود. در نیاوران مراسم نخلگردانی را روز عاشورا برگزار میکنند و این مراسم در شب شهادت امام حسن مجتبی(ع) هم برگزار میشود.
نخلگردانی در تکیه حصاربوعلیدر تکیه حصاربوعلی هم مراسم نخلگردانی یکی از رسوم دیرین به شمار میرود. نخل تکیه حصاربوعلی هم با نقاشیهایی از واقعه عاشورا زینت داده شده و شب تاسوعا که از راه میرسد، این نخل کهن به نیابت از تابوت سیدالشهدا(ع) در فضای داخل تکیه گردانده میشود. «مجید ناطقیان» یکی از اهالی قدیمی حصاربوعلی درباره این مراسم میگوید: «شب تاسوعا تکیه حصاربوعلی میزبان عزادارن بسیاری از دیگر حسینیهها و تکایای شمیران است. وقتی جمعیت عزاداران در فضای تکیه حاضر میشوند، نوبت به مراسم نخلگردانی میرسد. این رسم، قدمتی به اندازه تاریخچه کهن تکیه دارد و پیر و جوان در اجرای آن نقش دارند. نخلگردانی در تکیه حصاربوعلی برای نسل ما یادآور مرحوم «سید محمد جوزی» از بزرگان و قدمای تکیه است. او شب تاسوعا و با شروع مراسم نخلگردانی روی نخل مینشست و جوانها نخل را روی شانهها بلند میکردند. نحوه اجرای این مراسم به صورتی است که نخل ۴ دور گرد تکیه چرخانده میشود. پیش از مراسم، داخل نخل پر از سیب میشود و پس از پایان نخلگردانی، سیبها میان مردم توزیع میشوند.»
رسم دیرین دربندیهااگرچه رسم نخلگردانی هنوز هم در تکایای بزرگ شمیران برگزار میشود، اما نحوه اجرای این رسم در برخی محلهها تغییر کرده است. در محله دربند نیز رسم نخلگردانی قدمت زیادی دارد. چند دهه پیش، اهالی دسته عزاداری را با اجرای این مراسم تا مزار «سید علی دربندی» که از بزرگان آبادی بود حرکت میدادند. «علیرضا زمانی» تهرانشناس در اینباره میگوید: « اهالی دربند در روز عاشورا با اجرای مراسم نخلگردانی راهی آرامگاه قدیمی ییلاق خود میشدند. قبرستانی که در مرکز آن، مزار سیدعلی دربندی یکی از بزرگان روستای دربند، در اواخر دوره «ناصری» قرار داشت. کسی که اهالی روستا به پرهیزکاری و کراماتش باور داشتند.»
اکنون دیگر اثری از آن قبرستان قدیمی دربند که در دوره رضاشاه و در جریان توسعه کاخ سعدآباد از میان رفت، وجود ندارد و مراسم نخلگردانی دربندیها هم کمی تغییر کرده است. زمانی ادامه میدهد: «اگرچه آن قبرستان قدیمی از میان رفت، اما هنوز هم آن قبر ساده در محله دربند وجود دارد. با وجود این، دیگر رسم نخلگردانی تا قبر سیدعلی دربندی، انجام نمیشود و نخلگردانی به داخل تکیهها محدود شده است.»
با وجود این، در فضای داخلی تکیه دربند میتوان رد و نشانی از گذشتههای دور این تکیه پیدا کرد. از ساداتی که با بستن شال سبز به دور کمرشان در عزاداریها شرکت میکنند تا نخل چوبی قدیمی که هنوز هم مردم محله به آن دخیل میبندند.
کد خبر 695817 برچسبها ماه محرم - اربعین مذهب اماکن مذهبی ماه محرم دینمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ماه محرم اربعین مذهب اماکن مذهبی ماه محرم دین مراسم نخل گردانی رسم نخل گردانی نخل گردانی
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۶۸۷۹۶۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تفاهم نامه اجرای فیبرنوری بیرجند امضا شد
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی، مهدی روحانینژاد معاون راهبردی و توسعه بازار رگولاتوری در این مراسم گفت: این پروژه به عنوان یکی از پروژههای کلیدی وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات در حال اجرا است و همه مجوزهای لازم با توجه به سندهای بالا دستی گرفته شده و مجلس شورای اسلامی هم چند مصوبه در این زمینه داشته است.
روحانینژاد افزود: از ابتدای دولت سیزدهم انجام کارهای مقدماتی در این زمینه آغاز شده و اپراتورهایی که علاقهمند به مشارکت در اجرای این طرح بودند، آمادگی خود را اعلام کرده و مجوز اجرای پروژه در شهرهای مختلف را دریافت کردند.
به گفته وی براساس قانون بودجه امسال شهرداریها پس از دریافت درخواست اپراتور مورد نظر بایستی ظرف ۱۵ روز برای صدور مجوز حفاری در معابر شهری اقدام کنند.
روحانی نژاد همچنین تصریح کرد: در هر شهری که مجوز برای حفاری صادر شود، اپراتور متعهد باید پوشش فیبر نوری را برای تمامی جمعیت شهر فراهم نماید و نمی تواند فقط به نقاط برخوردار شهر تمرکز کند.
معاون راهبردی و توسعه بازار رگولاتوری خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه در این زمینه عقب ماندگی در مقایسه با کشورهای منطقه داریم، باید با همکاری همه دستگاههای مربوط زمینه تسریع در انجام آن در شهرهای کشور فراهم شود.
روحانی نژاد افزود علیرغم شروع با تاخیر این پروژه ملی در استان خراسان جنوبی ولیکن در صورت همکاری تمامی دستگاه های اجرایی به ویژه شهرداریها و باتوجه به توان اپراتورهای منتخب برای استان، این امکان وجود دارد که مراسم اتمام پوشش برای کل استان خیلی زودتر از استان های دیگر برگزار شود.
محمد جواد قتاعت، استاندار خراسان جنوبی نیز در این مراسم گفت: از ابتدای دولت سیزدهم ۳۵۳ روستای بالای ۲۰ خانوار استان از اینترنت پر سرعت بهرهمند شدند.
وی افزود: سعی ما در استان این است تا علاوه بر مرکز استان در سایر شهرستانها هم این طرح سریعتر اجرایی شود و مردم از آن بهرهمند شوند.
مصطفی بهی، مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خراسان جنوبی نیز گفت: براساس این تفاهمنامه شبکه فیبر نوری به طول بیش از ۱۰۰ کیلومتر شامل خیابانهای اصلی، فرعی و کوچهها اجرا و بستر اتصال ۶۵ هزار پورت برای استفاده مشترکین خانگی و تجاری در بیرجند فراهم می شود.
وی با بیان اینکه اجرای فیبر نوری پیش نیاز هر شهر هوشمند است، گفت: این طرح امکان استفاده شهروندان از اینترنت پرسرعت خانگی و فناوریهای نوین، ارتقای کیفیت عملکرد و کاهش هزینهها و مصرف بهینه منابع را فراهم میکند و ارزش سرمایه گذاری این طرح در بیرجند، حدود هزار میلیارد ریال است.
مهدی بهترین، شهردار بیرجند نیز در این مراسم تاکید کرد: تمام توان خود را در راستای ارایه خدمات ارتباطی مطلوب به شهروندان بکار گرفته ایم.
کد خبر 6092991 هنگامه فروغی