به نقل از «ایسنا»

کوچ زودهنگام عشایر منطقه ارسباران به قشلاق باعث تخریب سریع مراتع می‌شود

تاریخ انتشار: ۲۲ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۳۳۶۹۰

ایسنا/آذربایجان شرقی مسئول سازمان بسیج عشایری سپاه عاشورا آذربایجان شرقی گفت: کوچ زودهنگام عشایر منطقه ارسباران از مناطق ییلاقی به قشلاقی باعث تخریب سریع مراتع خواهد شد.  

سرهنگ پاسدار جهانبخش رستمی در گفت‌وگو با ایسنا، افزود: همه ساله کوچ عشایر از مناطق ییلاقی به قشلاقی از اوایل فصل پاییز آغاز و این روند سال‌ها در حال تکرار است و اگر این کوچ پیش از این تاریخ انجام شود باعث تخریب و از بین رفتن پوشش گیاهی در مناطق قشلاقی خواهد شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 

وی گفت: اکنون به دلایلی عشایر منطقه ارسباران اقدام به کوچ زودهنگام کرده‌اند که لازم است اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری در حل این معضل هرچه سریع تر وارد عمل شوند.

وی با اشاره به عوامل کوچ زودهنگام عشایر منطقه ارسباران از مناطق ییلاقی به قشلاقی، ادامه داد: نخستین عامل، عدم کوچ برخی عشایر مستقر در مناطق قشلاقی به مناطق ییلاقی است که این امر باعث شده تا عشایر کوچ نشین ییلاقات با توجه به غنی بودن مراتع قشلاقی برای چرای دام و به احتمال این‌که تا رسیدن این عشایر به مراتع قشلاقی علوفه و پوشش گیاهی به اتمام برسد اقدام به کوچ زودهنگام می‌کنند. 

رستمی مهمترین عامل کوچ زودهنگام عشایر را عدم توجه مسئولان ذیربط در خصوص مقابله جدی و اعمال جریمه به عشایری که اقدام به کوچ زودهنگام می‌کنند دانست و خواستار رسیدگی سریع و جدی به این موضوع شد.

وی افزود: کوچ زودهنگام علاوه بر تخریب مراتع قشلاقی، بزرگترین تهدید برای دام‌های عشایر نیز محسوب می‌شود، چرا که اگر کوچ خارج از تاریخ اعلام شده و زودتر انجام گیرد باعث از بین رفتن پوشش گیاهی، علوفه‌ای و در نتیجه کاهش نهاده‌های دامی و تلف شدن دام‌های عشایر خواهد شد.

وی گفت: سال گذشته در اثر کوچ زودهنگام عشایر از مناطق ییلاقی به مناطق قشلاقی ارسباران شاهد کاهش شدید نهاده دامی و در ادامه فروش اجباری حدود ۳۰ درصد از دام‌های عشایر به دلیل عدم تهیه نهاده‌های دامی در منطقه بودیم.

مسئول سازمان بسیج عشایری سپاه عاشورا آذربایجان شرقی افزود: امسال با توجه به پوشش گیاهی و وفور علوفه در مراتع ییلاقی و وجود آب و هوای مناسب در منطقه عشایری ارسباران از مسئولان اداره منابع طبیعی و آبخیزداری شهرستان اهر انتظار داریم با رسیدگی به مشکلات این قشر زحمتکش جامعه نسبت به جلوگیری از کوچ زودهنگام عشایر به مناطق قشلاقی اقدامات اساسی انجام دهند.

انتهای پیام

منبع: ایسنا

کلیدواژه: استانی اقتصادی عشاير عشایر منطقه ارسباران کوچ زودهنگام عشایر مناطق ییلاقی مناطق قشلاقی پوشش گیاهی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۳۳۶۹۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تحقیق و تفحص از مساجد تخریب شده منطقه ثامن

به گزارش قدس خراسان، حرف و حدیث و حاشیه درباره تخریب مساجد به بهانه توسعه و بهسازی بافت اطراف حرم مطهر رضوی زیاد است. در ابتدای دهه۷۰ پیش از مداخلات گسترده در مرکز شهر مشهد، کاربری‌های متنوع مذهبی و فرهنگی شامل ۸۵ مسجد و ۱۴۵ حسینیه در بافت اطراف حرم مطهر رضوی وجود داشته است.

این عناصر هویت‌بخش در محلات مختلف بافت بودند و هر یک به عنوان عامل انسجام‌بخش اهالی نقش ایفا می‌کردند. رویکرد تخریب و بازسازی طرح طاش، افزون بر پلاک‌های مسکونی به مساجد و حسینیه‌های قدیمی بافت نیز تسری یافت. 

برای توجیه تخریب مساجد؛ اما چند مسجد بزرگ‌مقیاس به عنوان جایگزین در طرح پیش‌بینی شد و اراضی قدیمی مساجد به کاربری‌های انتفاعی نظیر هتل‌های لوکس و چندستاره اختصاص یافت.

غافل از اینکه مساجد بزرگ‌مقیاس جدید در حاشیه‌ معابر عریض سواره از سوی جامعه‌ محلی پذیرفته نشده و نمی‌توانند نقش کانونی خود را در دل محلات ایفا کنند. در مجموع بر اساس طرح طاش تعداد مساجد از ۸۵ به ۳۰ و تعداد حسینیه‌ها از ۱۴۵ به ۴۸ مورد کاهش یافت که فقط حدود نیمی از آن‌ها با محل قرارگیری مسجد در ادوار گذشته انطباق داشته و نیمه‌ دیگر مساجد پیشنهادی جدید بوده‌اند.  

تخریب مساجد در بافت ثامن مجوز شرعی داشته است؟

محسن اکبرزاده که دارای مدرک دکترای معماری اسلامی تخصص مسجد، معاون پژوهشی پژوهشکده ثامن و عضو تیم تهیه‌کننده طرح جدید حریم رضوی است، در خصوص تخریب مساجد و ساخت معوض می‌گوید: در میان علمای شیعه و سنی هیچ فتوایی یافت نمی‌شود که اجازه دهد مسجد به کاربری تجاری، اقامتی یا فضای سبز تبدیل شود. تنها مواردی که در میان فتواها وجود دارد، در دو دسته عمده قرار می‌گیرند؛ دسته نخست جوازی است که برای تعمیر و توسعه مسجد داده می‌شود. در این موارد فقط زمانی اجازه داده شده بخشی از کالبد مسجد تخریب شود که تعمیر و بهره‌برداری از آن به هیچ وجه ممکن نبوده و بیم صدمه جانی و اتلاف نفوس مسلمانان برود و حتی با تخریب و بازسازی مسجد بدون چنین ضرورتی کاملاً مخالفت شده است.

خروج از مسجدیت برای زمینی که وقف ابدی مسجد شده، غیرممکن است

او ادامه می‌دهد: بر این اساس اگر قصد توسعه مسجد وجود داشته باشد، فقط یک یا دو دیواری که برای توسعه ضروری است، مجوز تخریب می‌یابد و بازسازی کلی مورد موافقت نیست. مورد دیگری که می‌تواند کانون اصلی این بحث باشد، قرار گرفتن مساجد در میانه راه‌های تازه‌ساخت است. مرحوم آیت‌الله بهجت تخریب مسجد را در چنین شرایطی کاملاً غیرمجاز می‌دانند و هیچ‌گونه توجیهی حتی طرح‌های قانونی را به عنوان دلیل نمی‌پذیرند. امام خمینی(ره) همچنان بر شرط بیم اتلاف نفوس در این مورد نیز تأکید می‌کنند و با مواردی که تعریض‌های معمول، بخشی از مسجد را برای سهولت تردد حذف کرده، با وجود توسعه مسجد از ضلع دیگر، مخالفت جدی دارند. رهبر معظم انقلاب نیز این امر را تنها در صورتی مجاز می‌دانند که مسئله بسیار ضروری، غیرقابل حل، غیرقابل جایگزینی و خطرآفرین باشد. در این شرایط نیز مانند اکل میته (خوردن گوشت مردار برای زنده ماندن) حد استفاده از زمین مسجد را تا زمانی تعیین می‌کنند که این ضرورت وجود دارد و با رفع ضرورت، احیای مسجد واجب می‌شود. حتی در مواردی تصریح شده که باید از نجس کردن این محدوده در معبر قرار گرفته اجتناب کرد و عملاً خروج از مسجدیت را برای زمینی که وقف ابدی مسجد شده، بنا به نص صریح دین ممکن نمی‌دانند. مفروضاتی مانند متروک واقع شدن مسجد، وجود مساجد متعدد در نزدیکی هم و تبدیل به احسن از جانب تمامی فقها مردود دانسته شده است.

معوض مسجد به غلط تعبیر شد

اکبرزاده تصریح می‌کند: رسم قبول کردن معوض مسجد از سمت سازمان اوقاف نیز مبتلای مغلطه‌ای شده که باید ابهام آن را زدود. شهرداری در هر تعریضی هزینه و قیمت ملک تخریبی را به مالکان پرداخت می‌کند و در این موضوع، اوقاف به عنوان متولی، و نه مالک، این وجه را دریافت و در همان موضوع وقف خرج می‌کند. حال اگر شهرداری به دلیل نبود نقدینگی، زمینی را به اداره اوقاف بدهد، از لفظ عمومی معوض استفاده می‌کند. این مسئله به هیچ وجه جابه‌جایی مسجد قلمداد نمی‌شود. باید دقت داشت که مسجدیت بر مکان و جایی مشخص جاری می‌شود و امری ابدی است. حتی بنای مسجد نیز به عنوان روبنا تنها به قصد خدمت‌رسانی به نمازگزاران ساخته می‌شود؛ مانند سرویس بهداشتی، وضوخانه، قفسه کتاب، جامهری و ساختمان حکم مسجد را نداشته و با تخریب آن مسجدیت مسجد برطرف نمی‌شود.

این پژوهشگر معماری اسلامی اضافه می‌کند: بر همین اساس، فقها بازگشت کارکرد مسجدی را که معبر شده، امری ضروری و واجب می‌دانند. اگر این مسجد در معبری قرار گرفته، باید در صورت امکان با اصلاح هندسی و رفع ضرورت ترافیکی دوباره زمین به کارکرد مسجدیت خود برگردد و در مورد فضای سبز یا مجتمع‌های تجاری و اقامتی ضرورت بازگشت، امری قطعی است. 

داد و ستد در زمینی که وقف ابدی مسجد است 

اکبرزاده بیان می‌کند: دردناک آنجاست که مردم، بی‌خبر از مسجد بودن یک فضا، بدون طهارت شرعی مناسب مسجد در آن فضا تردد کنند و جبران اثرات وضعی و تکوینی این هتک و تنجیس مسجد بدون شک بر عهده بانیان و مدیران قرار دارد. چگونه است وقتی حتی سخن گفتن از معامله و مال دنیا در مسجد حرام است و با واکنش جدی حضرت رسول(ص) روبه‌رو می‌شود و گویندگان را لعنت می‌کنند و بر عهده شنوندگان واجب می‌کنند تا آنان را لعنت کنند، در مجتمع‌های تجاری متعددی مانند فرهاد، نرگس، رضوان، یادگار۲ و مبین قرار است روی مساجد تخریب و غصب شده، داد و ستدی صورت بگیرد؟ زیان تکوینی این گستاخی در چند قدمی حرم مطهر رضوی را چه کسی بر عهده می‌گیرد؟ آیا هیچ راه اصلاح هندسی ترافیکی برای تخریب نکردن مسجد هفت در، مسجد حوض معجردار، مساجد محذوف در شارستان رضوی و بولوار امیرالمؤمنین(ع) و حدود ۳۰ مسجدی که در این سال‌ها در نزدیکی حرم مطهر رضوی تخریب شده، وجود نداشته است؟ آیا کسی هست که بتواند ضرورت تخریب یک به یک این مساجد را تا حد بیم از اتلاف نفوس مسلمین که شرط خروج موقت زمین مسجد از مسجدیت است، بر عهده بگیرد؟ و اگر چنین جسارتی هست، آیا چنین صلاحیت و کفایتی نیز دارد؟

موضوع را از رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای شهر مشهد پیگیری می‌کنیم.

تحقیق و تفحص از مساجد بافت اطراف حرم مطهر رضوی کلید خورد

حجت‌الاسلام حسن منصوریان در این خصوص می‌گوید: درباره مساجد و حسینیه‌های بافت اطراف حرم مطهر رضوی طرح تحقیق و تفحص داریم. در کمیسیون فرهنگی از توضیحات منطقه ثامن قانع نشدیم و موضوع طبق آیین‌نامه به جلسه کاری شورا کشیده شد. در آنجا هم اعضا از توضیحات قانع نشدند. در نتیجه هیئت تحقیق و تفحص تشکیل شد و به زودی احکام اعضای هیئت صادر و کار شروع می‌شود.

وی ادامه می‌دهد: مساجد بافت ثامن تنها موضوعی است که تحقیق و تفحص درباره آن به این مرحله رسیده؛ چراکه موضوع بسیار مهمی است و خیلی از دستگاه‌ها باید جوابگو باشند و از آن‌ها مدارک و مستندات مطالبه خواهیم کرد. 

منصوریان متذکر می‌شود: برآورد کلی که تاکنون در تحقیق و تفحص به آن رسیده‌ایم این است که چرا تعداد مساجد تا این اندازه کم شده است؟ مساجد، پشتوانه حرکت‌های دینی مذهبی و عناصر هویتی و دینی ما هستند. چرا به این راحتی از بین رفته‌اند و در عوض آن‌ها چه چیزی به شهر داده شده است؟ 

رئیس کمیسیون فرهنگی، اجتماعی، زیارت، گردشگری و رسانه شورای شهر مشهد می‌گوید: در یک موضوعی که توضیح دادند، حدود ۱۱ مسجد تخریب و در یک مسجد تجمیع شده؛ اما همان مسجد معوض هم خودش در طرح تعریض خیابان قرار داشته و مقداری از آن از بین رفته است!

منصوریان عنوان می‌کند: در این خصوص موارد گوناگونی وجود دارد و ما حتماً از باب صیانت از نیت واقفان و برگرداندن سرانه‌های اصلی مذهبی این شهر که مطابق با بوم مذهبی این شهر است، محکم ورود خواهیم کرد.

وی در ادامه به نکته دیگری در خصوص سرانه‌های مذهبی شهر اشاره و بیان می‌کند: این در حالی است که اضافه کردن یک سرانه مذهبی به این شهر مشکلات عدیده‌ای اعم از تغییر کاربری، ایجاد، تعمیر و تجهیز دارد. در حال حاضر حدود ۴۰۰ مسجد را مورد تعمیر و تجهیز قرار داده‌ایم و افزون بر این، ساخت چند مسجد را نیز برعهده گرفته‌ایم تا سرانه مذهبی شهر حفظ شود. اگر نتوانیم مساجد را حفظ و صیانت کنیم، مساجد دیگری هم که الان در حال ساخت هستند، در امان نخواهند بود و به مرور زمان زوال می‌یابند. به همین خاطر محکم پای این موضوع ایستاده‌ایم تا در خصوص مساجدی که در بافت ثامن دچار مشکل شده و از بین رفته‌اند، تحقیق و تفحص صورت بگیرد.

خبرنگار: معصومه مؤمنیان  

معصومه مؤمنیان