۲۰۰ سال پیش چه لباسهایی در ایران مد بود؟
تاریخ انتشار: ۲۶ مرداد ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۷۷۵۰۳۱
آیا میدانستید اجداد ما، بیشتر سفیدپوش و رنگیپوش بودند، اما در گذر زمان، کمکم تیرهپوش شدیم؛ روندی که از اوایل دوره پهلوی آغاز شده و این روزها به حداکثر رسیده است، در حالیکه در گذشته رنگهای شاد در همه بخشهای زندگی شامل پوشاک، نقاشیها و آثار هنری به وفور دیده میشد. در این باره با «داریوش شهبازی» تهرانپژوه و تاریخشناس گفتگو کردهایم.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
به گزارش همشهری، به گفته داریوش شهبازی برای اینکه بدانیم در گذشته مردم پایتخت از چه رنگی بیشتر استفاده میکردند باید به سابقه میناکاری در ایران توجه کنیم؛ هنری که به هزار و ۵۰۰ سال پیش از میلاد میرسد. او میگوید: «در عصر قاجار و بهخصوص دوره ناصری آثار متعددی از میناکاری مانند قلمدان و جلد کتاب، قلیان، انفیهدان، گوشواره، سنجاق سینه و پایههای چراغ و... میتوان دید که رنگهای مختلفی در آن به کار رفته است؛ آبی، سرمهای و زرد، رنگهای غالب است.
پارچههایی از ابریشم، زربافت و اطلس سفیددر پارچههایی که در دوره ناصری به کار رفته و الان در موزههای داخلی و خارجی در معرض تماشاست انواع رنگها به ویژه رنگ سبز دیده میشود و اگر به پوشش و لباس دقت کنیم متوجه میشویم اقوام و طوایف مختلف از رنگهای مختلف استفاده میکردند. شهبازی میگوید: «شاردن فرانسوی درباره پوشش در دوره صفوی نوشته زنان وقتی میخواستند از خانه بیرون بروند حجاب بلند سفیدی را میپوشیدند؛ پوششهایی که از جنس پارچههای زربافت و اطلس ضخیم توری با یراقهای زرین، سیمین و گلابدوزی شده، بود.»
سفید، رنگ غالب پوشاک«گارسیا دسیلوا» سفیر اسپانیا در دربار شاه عباس صفوی و جهانگرد در سفرنامهاش نوشته است؛ زنان در دوره ناصری لباسهای مختلفی میپوشند و کفش آنان از جنس چرم با رنگهای مختلف بود. او تأکید میکند که زنان لباسهای گشاد و سفید رنگ میپوشند؛ که بیشتر درباره روزگار شاه عباس صفوی و بعد از آن نوشته، هم در سفرنامهاش آورده زنان پایتخت خارج از خانه چادر سفید میپوشند.
«دورویل» از افسران همراه با ژنرال گاردان در دوره فتحعلی شاه هم از پوشاک صاحبمنصبان نظامی مینویسد که چکمههای پارچهای و لباسهای رنگی میپوشیدند. «اوژن فلاندن» نقاش فرانسوی که در دوره محمدشاه به ایران میآید مینویسد: «زنان روی سر پارچه سفید میگذارند و شلوار گشاد و چاقچور میپوشند. کفششان پاپوشی زرد یا سبز رنگ و عموم چادرها یکرنگ است.»
تغییر لباس زنان بعد از سفر ناصرالدین شاه به فرنگنوع و رنگ پوشاک در تهران بهخصوص در دوره قاجار را میتوانیم به ۳ دوره تقسیم کنیم. از ابتدای قاجار تا سفر ناصرالدین شاه به فرنگ لباسهای همه افراد جامعه تقریباً یکدست است و البته خیلی تفاوت بین این زمان و دوره محمدشاه و فتحعلی شاه قاجار وجود ندارد.
شهبازی توضیح میدهد: «بعد از سفر ناصرالدین شاه به فرنگ به یکباره پوشش تغییر میکند. ناصرالدین شاه وقتی شهرهای روسیه را میبیند و به لندن و پاریس میرود خیلی دوست داشت که زنانش از آن لباسها بپوشند. به همین دلیل ناگهان یک تغییر اساسی در پوشش زنان دربار به وجود میآید.» جالب اینجاست که این نوع پوشش کمکم به جامعه هم سرایت میکند و در نوع پوشش زنان جامعه به این شکل تغییر ایجاد میشود.
وقتی جوراب سفید با ساقه مشکی مد بوددوره بعدی از زمان مظفرالدین شاه تا پایان قاجار است که پوشش مخصوص خود را دارد. شهبازی میگوید: «در دوره ناصری اهالی اندرونی شامل زنان دربار و خدمهای که در اختیار زنان دربار بودند از شلوارهای کشی و بافته سفید استفاده میکردند. این نوع لباس در بسیاری از عکسهای دوره ناصری هم مشاهده میشود. البته گاهی هم شلوار مشکی میپوشیدند.»
«هانری دالمانی» تاریخ نگار فرانسوی درباره رنگ کفشها در این زمان نوشته: «رنگ کفشها اغلب سبز، زرد و قرمز است. جورابها نیز، سفید و دستبافت و گاهی ساقههایشان رنگ مشکی است.»
مردان با کلیجههای تیره رنگآنطور که شهبازی میگوید در واپسین سالهای حکومت ناصرالدین شاه، جوراب بدون حاشیه سفید، مرسوم و رنگ کفشها قرمز، سبز و آبی میشود: «پوشاک زیر مردان معمولاً به رنگ سفید و لباسهای رو مثل قبا، جبه، کلیجه، شال کمر، کمربند، شلوار و عمامه به رنگهای تیره و گاهی رنگهای دیگر بود. در کل در این دوران از رنگهای گرم مثل قهوهای و ارغوانی و... استفاده میشد.»
چادرهای کرباسی و راهدارنقاشی در دوره قاجار سیر تحول و تطور بسیاری را سپری کرده است. شهبازی میگوید: «از همه رنگها در آثار این دوران استفاده شده، اما به نسبت از برخی رنگها مثل قرمز تیره و روشن، طلایی و نارنجی، بیشتر استفاده شده است و در موزههای مختلف داخلی و خارجی نمونههای فراوانی از آنها را میبینیم. مثل موزه ملک و کاخ گلستان و موزههای دیگر.»
این تاریخشناس میافزاید: «وقتی به تابلوها و آثار نقاشی به جا مانده از عصر قاجار و پهلوی مثل کمالالملک دقت کنیم میبینیم که قبای مردان به رنگهای سبز، زرد، آبی، بنفش و قرمز است.» شهبازی میگوید: «در دوره مشروطه هم یکسری تغییرات به وجود آمد و در دوره پهلوی بانوان کمکم چادرهای مشکی بر سر میگذاشتند و زنان طبقه عادی هم از چادرهای کرباسی رنگ و راهراه آبی و سفید استفاده میکردند.»
زنان با سبیل و گونههای سرخبخشی از رنگ را هم در آرایش زنان در دوره ناصری میتوان مشاهده کرد. آرایش بانوان در این زمان سرخاب بود. شهبازی توضیح میدهد: «زنانگونههایشان را سرخ میکردند و سبیلی باریک پشت لبشان میکشیدند و از موادی مثل حنا، سرمه، سرخاب و سفیداب به رنگهای مختلف برای آرایش استفاده میکردند.»
یونیفورم نظامیاندر جنگ ایران و روسیه، عباس میرزا از ژنرال گاردان فرانسوی و هیئت همراهش برای آموزش و تعلیم سربازان استفاده میکند که آنها تغییراتی را در بخش نظامی کشور از جمله لباس میدهند؛ تغییراتی که برگرفته از نظام فرانسوی و شامل شلوارهایی به رنگهای مختلف، ولی غالباً سفید بود. شهبازی میافزاید: «این روند در دوره ناصری ادامه پیدا میکند. تابلویی از دوره ناصرالدین شاه هست که ناصرالدین شاه در حال سان دیدن از نظامیانی است که شلوار سفید و کت سرمهای به تن دارند.»
منبع: فرارو
کلیدواژه: قاجارها استفاده می کردند ناصرالدین شاه رنگ های مختلف دوره ناصری لباس ها چادر ها
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۷۷۵۰۳۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
ادامه مداخله جویی واشنگتن؛ کاخ سفید خواستار آزادی خواننده رپ ایرانی شد
به گزارش همشهری آنلاین جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن روز شنبه به وقت محلی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس (توییتر سابق) در تداوم مداخله جویی و ادعاهای حقوق بشری آمریکا در امور سایر کشورها درباره حکم بدوی دادگاه درباره توماج صالحی خواننده رپ زیر زمینی ایران نوشت: «حکم اعدام توماج صالحی خواننده رپ ایرانی را به شدت محکوم می کنیم.»
مشاور امنیت ملی کاخ سفید در حالیکه درباره سرکوب دانشجویان آمریکایی در روزهای اخیر در دانشگاههای آمریکا در حمایت از مردم غزه و مخالفت با کمک ها و حمایت های نظامی و امنیتی آمریکا از اسرائیل سکوت کرده است، درباره توماج صالحی نوشتن هشتگ نام او به انگلیسی، همسو با مخالفان جمهوری اسلامی ایران از این نظام بعنوان رژیم یاد کرد و مدعی شد: «صدای او آرزوهای مردم ایران و همه کسانی را که توسط رژیم ساکت شده اند تقویت می کند. ما خواستار آزادی فوری او هستیم.»
پیش از این نیز، ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا در پاسخ به سوالات خبرنگاران درباره حکم بدوی اعدام توماج صالحی اتهام افساد فی الارض در اظهاراتی مداخله جویانه گفت: «ما این گزارش های نگران کننده را دیده ایم. این نمونه دیگری از نقض وحشتناک و فراگیر حقوق بشر توسط حکومت ایران است.»
این مقام آمریکایی مدعی شد: ما بار دیگر استفاده حکومت ایران از حکم اعدام به عنوان ابزاری برای سرکوب حقوق بشر و آزادی های اساسی مردم را محکوم می کنیم. ما همچنان گزارشهای مربوط به وضعیت توماج صالحی را از نزدیک دنبال میکنیم.
معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا مدعی شد: ابزارهای مختلفی برای اعمال فشار بر حکومت ایران به منظور مقابله با «نقض جدی و فاحش حقوق بشر» وجود دارد.
دفتر نماینده ویژه آمریکا در امور ایران نیز عصر چهارشنبه به وقت محلی در حساب کاربری این دفتر در شبکه ایکس یا همان توئیتر سابق مدعی شد: «حکم اعدام توماج صالحی و حکم ۵ سال زندان برای سامان یاسین، خواننده رپ کرد ایرانی را قویا محکوم میکنیم. ما خواستار آزادی فوری آنها هستیم. اینها آخرین شواهد از آزار بیرحمانه حکومت علیه شهروندان خود و نشانه نادیده گرفتن حقوق بشر و هراس از مطالبات مردن ایران برای تغییرات دموکراتیک است».
بر اساس گزارش های رسانه ای، دادگاه توماج صالحی را به اتهام افساد فی الارض به اعدام و مجازاتهای تکمیلی محکوم کرده است که این حکم بدوی و قابل فرجام خواهی در دیوان عالی کشور است.
براساس حکم صادره از سوی دادگاه، به دلیل اظهار ندامت و پشیمانی و همکاری متهم، دادگاه وی را مستحق تخفیف دانسته به همین جهت در صورت فرجام خواهی احتمالی متهم و وکلای او و در صورت تایید حکم اعدام در دیوان عالی کشور، موضوع تخفیف مجازات در کمیسیون عفو و بخشودگی بررسی خواهد شد.
گفتنی است در صورت موافقت کمیسیون عفو و بخشودگی با تخفیف مجازات و طی همه فرایند قانونی، حکم توماج صالحی با یک درجه تخفیف به حبس طول المدت تبدیل و مجازاتهای تکمیلی در مورد متهم اجرا خواهد شد. سایر اتهامات این متهم نیز در حال رسیدگی قضایی است.
به گزارش دفتر ایرنا از اصفهان، روابط عمومی دادگستری استان اصفهان هشتم آبان ماه ۱۴۰۱ به نقل از سیدمحمد موسویان دادستان اصفهان اعلام کرد: "توماج صالحی" شب گذشته به اتهام فعالیت تبلیغی علیه نظام، همکاری با دولتهای مُتخاصم و تشکیل گروه غیرقانونی به قصد برهم زدن امنیت کشور، با نیابت قضایی در یکی از استانهای کشور دستگیر شد.
وی اضافه کرد: متهم در زمان حاضر با صدور قرار، تحت نظر شعبه بازپرسی دادگستری اصفهان قرار دارد. متهم در ایجاد اغتشاشات و دعوت و تشویق به آشوبهای اخیر در استان اصفهان و در شهرستان شاهینشهر، نقش کلیدی داشته است.
حجت الاسلام والمسلمین جعفری رییس کل دادگستری استان اصفهان نیز اعلام کرده بود: توماج صالحی به افساد فیالارض از طریق نشر اکاذیب به صورت گسترده به نحوی که موجب خسارات عمده گردیده است، فعالیت تبلیغی علیه نظام، تشکیل و اداره دستهجات غیر قانونی به قصد برهم زدن امنیت کشور، همکاری با دولت متخاصم علیه جمهوری اسلامی و نشر اکاذیب و تشویش اذهان عمومی از طریق فضای مجازی و تحریک و ترغیب افراد به اعمال خشونت آمیز متهم است.
کد خبر 847617 برچسبها خبر ویژه ایران و آمریکا