تولید یک صَمغ صنعتی گیاهی برای حفاری در صنعت نفت

گروهی از محققان یکی از شرکت‌های فناور در مطالعات خود دریافتند گیاه "گوار" در ایران نیز رویش دارد و با توسعه این گیاه علاوه بر تولید صمغ گرید غذایی، مطالعات خود را برای تولید صمغ صنعتی با کاربرد در صنعت نفت آغاز کرده‌اند.

به گزارش ایران اکونومیست، گیاه"گوار" یکی از گیاهان مفیدی که در صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، در ایران و جهان رویش دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 غلاف‌های صاف گوار در ابتدای رشدشان سبز بوده و بافت کمی نرم و لزج دارند و با بالغ شدن، این غلاف‌ها به رنگ سبز مایل به زرد در می‌آیند و در زیر پوست صاف، دانه‌های خوشه‌ای قابل مشاهده‌ای پدیدار می‌شوند. 

دانه‌های گیاه گوار سبز، طعم کمی تلخ و مشابه با لوبیا دارند. دانه‌های آن در ایران، در تمام طول سال در دسترس هستند و فصل اوج آنها در اواخر فصل پاییز است. دانه‌های گیاه گوار حاوی فیبر غذایی، ویتامین A ، C و K، منگنز، کلسیم، آهن و پتاسیم است.

لوبیای گوار همچنین به عنوان لوبیای خوشه‌ای شناخته می‌شود که دارای آندوسپرم بزرگی است که حاوی مقادیر زیادی صمغ گالاکتومانان است. وقتی دانه‌های گوار آسیاب و با آب مخلوط شود، تبدیل به ژلی غلیظ می‌شود که ۸ برابر غلیظ‌تر از نشاسته ذرت است و از این صمغ به عنوان عامل غلیظ کننده در غذا، چاشنی‌ها، محصولات آرایشی و بهداشتی و فرآیندهای شرکت‌های حفاری صنعتی استفاده می‌شود.

تصور بر این بود که رویشگاه این گیاه صنعتی در هند است، ولی مطالعات اخیر محققان کشور نشان داد که این گیاه مقاوم به آب در مناطقی چون سیستان و بلوچستان می‌روید، ولی از آنجایی که مطالعه‌ای بر روی آن انجام نشده است، اطلاعاتی از این گونه ایرانی در دسترس نبود.

توسعه کشت گوار در ایران

دکتر حیدر مفتاحی، مدیر تحقیق و توسعه یکی از شرکت‌های فناور در گفت‌وگو با ایران اکونومیست، گیاه "گوار" را یک گیاه از خانواده حبوبات یا بقولات دانست و گفت: این گیاه به عنوان یک گیاه دارویی و صنعتی شناخته می‌شود؛ چرا که این گیاه در صنعت غذایی به عنوان حجم‌دهنده، پایدار کننده و استابلایزر غذایی (Stabilizers Food) کاربرد دارد، ضمن آنکه در صنایع نساجی به عنوان غلظت دهنده چاپ استفاده می‌شود.

وی به کاربردهای این گیاه در صنایع نفتی اشاره کرد و ادامه داد: این گیاه به عنوان روان‌کننده در بخش حفاری صنعت نفت کاربرد دارد.

مفتاحی با تاکید بر اینکه تنها بخش قابل استفاده گیاه "گوار" در صنایع، بخش "آندوسپِرم (endosperm)" بذر یا بافت مغز دانه گوار است، اظهار کرد: خاستگاه این گیاه در کشور هند است، ولی مطالعات ما نشان می‌دهد که در بسیاری از مناطق استان سیستان و بلوچستان، توده‌های بومی گوار رویش داشته، ولی در ایران بر روی این گیاه مطالعاتی صورت نگرفته است.

مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان، خاطر نشان کرد: بر این اساس ما در این تحقیقات، با اجرای چند پروژه تحقیقاتی اقدام به معرفی گیاه گوار در کشور کردیم.

وی به فرآیند فرآوری گیاه گوار اشاره کرد و یادآور شد: کاشت تا داشت این گیاه در ۹۰ روز به طول می‌انجامد، به این صورت که در اواخر خرداد ماه کاشت این گیاه صورت می‌گیرد و بعد از ۹۰ روز می‌توان این گیاه را برداشت کرد.

مفتاحی، گوار را یک گیاه بسیار کم آب‌بر توصیف کرد و افزود: از زمان کاشت تا برداشت "گوار" تنها به ۵ آبیاری نیاز دارد، به عبارت دیگر میزان آبیاری این گیاه نصف میزان آبیاری برای گندم است.

وی اضافه کرد: علاوه بر آن "گوار" سازگار با آب و هوای به شدت گرم است؛ از این رو امکان کاشت این گیاه در مناطقی چون جنوب استان کرمان، بلوچستان، خوزستان و هرمزگان وجود دارد.

مجری این طرح با بیان اینکه ما در این پروژه اقدام به کاشت و پرورش گوار در جنوب استان کرمان کردیم، ادامه داد: "گوار" علاوه بر آنکه از مزیت کم آب‌بر بودن برخوردار است، به راحتی در تناوب زراعی، کشت می‌شود؛ به این معنا که کشاورز می‌تواند بعد از کشت غلات خود اقدام به کشت گوار کند.

مفتاحی، صرفه اقتصادی را از دیگر مزایای این گیاه نام برد و گفت: بر این اساس تاکنون ۲ کارخانه فرآوری گوار در کشور راه‌اندازی شده است.

مطالعه ۸ ساله بر روی یک گیاه بومی ناشناخته

مدیر عامل این شرکت دانش‌بنیان آغاز مطالعه بر روی گیاه "گوار" را از ۸ سال پیش عنوان کرد و ادامه داد: در فاز مطالعاتی در مناطق مختلف کشور مطالعاتی را در زمینه خاستگاه این گیاه اجرایی کردیم؛ چرا که در ابتدا تصور بر این بود که گوار گیاه بومی کشور هند است و این کشور نیز مطالعات وسیعی بر روی این گونه انجام داده بود، ولی ما با مطالعه در مناطق مختلف کشور متوجه شدیم این گیاه همچنین در ایران رویش دارد.

به گفته این محقق، در این زمینه پروژه‌های تحقیقاتی با دو مرکز تحقیقاتی پاکستان و هند اجرایی شده است.

مفتاحی مطالعه در زمینه فرآوری گیاه گوار را بخش دیگری از این مطالعات ذکر کرد و یادآور شد: بعد از اجرای این مطالعات نسبت به کشت گوار در زمینی به مساحت ۱۵۰۰ هکتار در جنوب استان کرمان، سیستان و بلوچستان، خوزستان و ایلام اقدام کردیم.

این محقق و مجری طرح، کشت این گیاه را با هدف کاربرد در صنایع غذایی دانست و گفت: پودر صمغ تولیدشده از این گیاه در صنایع غذایی، نساجی و نفت کاربردهای فراوانی دارد.

گیاهی با کاربرد در صنعت نفت

مفتاحی به بیان کاربردهای گیاه گوار در صنعت نفت پرداخت و خاطر نشان کرد: صمغ تولیدشده از گوار در فرآیندهای حفاری چاه‌های نفت کاربرد دارد، به این صورت که برای خنک‌کاری مته حفاری و همچنین برای کمک به این مته‌ها که ذرات ریز را از عمق زمین به سطح منتقل کند، نیاز به محیط امولسیفایر دارد تا این ذرات به راحتی به سمت بالا هدایت شوند.

وی اضافه کرد: صمغ تولیدشده از این گیاه بهترین ترکیب بیوپلیمری است؛ چرا که گوار دارای ویژگی‌های رئولوژیکی است.

 

منبع: خبرگزاری ایسنا برچسب ها: گیاه گوار ، شرکت فناور ، هند ، سیستان و بلوچستان ، صمغ حفاری ، صنایع غذایی و آرایشی ، تولید دانش‌بنیان و اشتغال‌آفرین

منبع: ایران اکونومیست

کلیدواژه: گیاه گوار شرکت فناور هند سیستان و بلوچستان صنایع غذایی و آرایشی تولید دانش بنیان و اشتغال آفرین سیستان و بلوچستان صنعت نفت گیاه گوار یک گیاه بر روی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۸۱۳۴۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

واردات ۳ میلیارد دلار بنزین در سال گذشته

دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش گفت: ریشه ناترازی بنزین در بخش تولید نیست بلکه ریشه ناترازی بنزین در مصرف بی‌رویه است و مصارف بالا، کار را به‌جایی رسیده که به جای صادرات، در سال گذشته حدود ۳ میلیارد دلار واردات بنزین داشتیم.

به گزارش ایسنا، ناصر عاشوری در نشستی خبری با بیان اینکه متوسط ظرفیت تولید روزانه بنزین در کشور ۱۱۵ میلیون لیتر است، اظهار کرد: این میزان از ابتدای دولت تغییر محسوسی نداشته و تا پایان دولت هم تغییر محسوسی نخواهد داشت، چراکه از شرکت‌ها و پالایشگاه‌های فعلی نمی‌توان انتظار رشد ظرفیت تولید داشت، هرچند پروژه‌هایی در راستای افزایش کیفی محصولات در پالایشگاه‌ها در حال اجرا است.

وی افزود: ریشه ناترازی بنزین در بخش تولید نیست بلکه ریشه ناترازی بنزین در مصرف بی‌رویه است، ناوگان حمل‌و نقل کشور هر سال روبه‌ نزول است و خودروهای فرسوده هنوز در خیابان‌های کشور تردد می‌کنند و خودروسازها نیز بر اصول بهینه طراحی نمی‌شود و مصارف بالا، کار را به‌جایی رسیده که به جای صادرات، در سال گذشته حدود ۳ میلیارد دلار واردات بنزین داشتیم.

وی با بیان اینکه دولت به‌دنبال احداث پتروپالایشگاه‌ها و پالایشگاه‌های بزرگ است اما این روند زمان‌بر است، گفت: بهتر است روی پالایشگاه‌های کوچک برنامه ریزی شود که هم با سرمایه کمتر و هم در زمان کمتر قابل بهره‌برداری است و اشتغال‌زایی و ارزآوری برای کشور به‌دنبال دارد.

به گفته دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش اگر دولت پالایشگاه‌های کوچک را حمایت کند، می‌توان پالایشگاه‌های ۲۰ تا ۴۰ هزار بشکه‌ای احداث کرد که هر ۱۰‌ تای آن به اندازه یک پالایشگاه بزرگ آورده به دنبال دارد و به‌دلیل پراکندگی، هم سرمایه‌پذیری کمتری دارد و هم از نظر پدافند غیرعامل بسیار موثر خواهد بود.

عاشوری با بیان اینکه دولت و مجلس باید به دنبال بهینه سازی سوخت و کنترل مصرف باشند، اظهار کرد: با اطمینان می‌توان گفت ما تا دو سال آینده در همه حوزه های انرژی اعم از آب، برق، گاز و بنزین بحران خواهیم داشت.

وی با اشاره به برنامه‌های درنظر گرفته شده در طول نمایشگاه نفت، گفت: در این مدت با شرکتهای داخلی و خارجی از جمله سازندگان و شرکتهای دانش بنیان مذاکره خواهیم داشت و تعدادی از تفاهمنامه هایی را که سال‌های گذشته به امضا رسانده بودیم به قرارداد تبدیل خواهیم کرد که بخشی از این قراردادها و تفاهم‌نامه‌ها مربوط به استفاده از توان شرکت‌های دانش بنیان است.

دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش با بیان اینکه با محوریت شعار سال که جهش تولید با مشارکت مردم است در نمایشگاه نفت امسال حضور خواهیم یافت، گفت: در ۳ پنل تخصصی حضور داریم که محور آنها، برنامه‌ریزی برای تولید با کیفیت و جهش تولید، تأثیر کاهش منابع مالی در استمرار تولید و تهدید ناشی از کاهش نیروهای متخصص در صنعت پالایش است.

عاشوری در خصوص مهاجرت نیروهای متخصص از پالایشگاه بتوان و مشکلات حاصل از این مساله، گفت: تا پیش از این، مهندسین ما درخواست رفتن به خارج از کشور داشتند، الان افراد فنی و آچار به‌ دست پالایشگاه‌ها نیز درخواست کار در کشورهای خارجی را دارند به‌طوری که از کشورهای همسایه دعوت‌نامه برای کارگران ماهر پالایشگاه‌ها با حقوق ۶۰۰ تا ۷۰۰ میلیون تومان در ماه ارسال می‌شود.

وی تصریح کرد: در تمامی ابعاد انرژی شامل برق، گاز، بنزین و گازوئیل دچار ناترازی هستیم و اگر امروز به اصلاح روند مصرف انرژی در کشور ورود جدی نکنیم، دو سال دیگر به‌طور حتم بحران تأمین انرژی خواهیم داشت.

دبیر انجمن صنفی کارفرمایی صنعت پالایش با اشاره به میزان بدهی دولت به پالایشگاه‌ها گفت: میزان بدهی دولت به این بخش حدود ۲۰۰ همت است، یکی از راهکار این است که دوات اجازه تهاتر بدهی مالیاتی ۵۰ همتی پالایشگاه‌ها را با بخشی از مطالبات آنها بدهد و راهکار دیگر که پیشنهاد شده این است که در ۶ فرآورده اصلی تولیدی پالایشگاه‌ها، در بخش مازاد به ما اجازه فروش بدهند.

انتهای پیام