عاقبت میانجیگری اردوغان در بحران قطر

«رجب طیب اردوغان» در حالی برای میانجیگری میان کشورهای عربی متحد عربستان با قطر به حاشیه خلیج فارس سفر کرده است که برخی این رویکرد ترکیه را تحت تاثیر منافع آنکارا ارزیابی می کنند و برخی دیگر آن را نشان دهنده فعال شدن دیپلماسی ترکیه می دانند. به گزارش ایرنا، رئیس جمهوری ترکیه که برای رایزنی درباره بحران قطر در راس هیاتی بلند پایه روز گذشته ( یکم مرداد ماه ) عازم منطقه خلیج فارس شده بود، پس از مذاکره با مقامات عربستان سعودی راهی کویت شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ژنرال «خلوصی آکار» رئیس ستاد مشترک ارتش ترکیه ، «مولود چاووش اوغلو» وزیر امور خارجه، «نهاد زیبکچی» وزیر اقتصاد، «برات آلبایراک» وزیر انرژی و منابع طبیعی، «نورالدین جانیکلی» وزیر دفاع ملی و «حاکان فیدان» رئیس سازمان اطلاعات ترکیه ، اردوغان را در این سفر همراهی می کنند. تلاش برای میانجیگری در باره قطع روابط کشورهای عربی با دوحه هدف این سفر اعلام شده است .

کشورهای تحریم کننده قطر پیش از این با ارائه پیشنهاد 13 ماده ای جهت ترمیم روابط که یکی از بندهای آن تعطیلی پایگاه نظامی ترکیه در قطر بود، پاسخ مناسبی به تلاش های آنکارا برای حل موضوع ندادند. ترکیه به همراه مقامات قطر تعطیلی این پایگاه نظامی را درخواستی غیرمنطقی و غیرقابل اجرا دانسته و دایر شدن آن را بی ارتباط با تحولات اخیر در روابط قطر با برخی کشورهای عربی اعلام کردند.

این گزارش در بردارنده مهمترین محور تحلیل هایی است که در رسانه های عربی دربار سفر رئیس جمهوری ترکیه به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس برای حل بحران در روابط کشورهای عربی متحد عربستان با قطر منتشر شده است.

** نگاه مخالفان به نقش میانجیگری ترکیه
صفحه عربی روزنامه های «هافینگتن پست» انگلیس و روزنامه «الاخبار» لبنان و تارنماهای «ارم نیوز» و «اسکای نیوز» امارات با پوشش اخبار سفر رجب طیب اردوغان به کشورهای عربی، دیدگاه مخالفان میانجیگری ترکیه در بحران روابط کشورهای عربی متحد عربستان با قطر را بررسی کردند.
به نوشته روزنامه هافینگتن پست، از زمان آغاز بحران میان قطر و عربستان و متحدان آن، آنکارا تلاش می کند نقش میانجیگری را بازی کند، اما موضع ترکیه به قطر نزدیک تر است. از این رو، تحلیلگران معتقدند فرصت مانور برای ترکیه در این زمینه اندک است.

روزنامه هافینگتن پست نوشت: ترکیه همپیمان قوی برای قطر است که در سال های اخیر روابط خود با این کشور را در زمینه های اقتصادی، سیاسی و امنیتی تقویت کرده است. ترکیه از زمان آغاز بحران در روابط عربستان و متحدان آن با قطر مواد غذایی به قطر صادر کرده است که نشان دهنده روابط مناسب این دو کشور است. افزون بر این، ترکیه در دوحه دارای پایگاه نظامی است.

تارنمای ارم نیوز به نقل از روزنامه «استرانفورد» آمریکا درباره سفر رجب طیب اردوغان به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس نوشت: این سفر تلاشی ناامیدانه است. ترکیه در بحران کنونی جانب قطر را گرفت و برای منافع سیاسی و اقتصادی خود تلاش کرد. آنچه اردوغان درباره تمایل خود برای میانجیگری تکرار می کند اکنون تاثیری در حل بحران پیچیده ندارد و به احتمال بالا سفر او به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس بحران را پیچیده تر و با دوام تر کند.
به نوشته ارم نیوز، روزنامه استرانفورد تنها رسانه ای نبود که این گونه تحلیل کرد که سفر رجب طیب اردوغان بحران را پیچیده تر خواهد کرد. بلکه بسیاری از رسانه ها هم نوشته اند ترکیه می داند که به زودی هدف کشورهای عربی و غیر عربی در مبارزه با تروریسم قرار خواهد کرد. زیرا این کشور نه تنها با قطر در حمایت ازتروریسم همکاری کرد. بلکه این کشور طرح اخوان المسلمین را به کار گرفت و در حمایت از گروه های تروریستی که در سوریه سرگرم نبرد هستند، نقش داشت.

تارنمای اسکای نیوز نیز نوشت: اردوغان به برخی کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سفر می کند. مقام های ترکیه هدف از این سفر را میانجیگری به شمار آورده اند، اما اردوغان فراموش کرده است که میانجیگر باید جانبداری را کنار گذارد تا بتواند ماموریت خود را به طور کامل انجام دهد. برجسته ترین ویژگی میانجیگر باید بی طرفی باشد، اما اردوغان از این ویژگی برخودار نیست. زیرا او بارها از قطر حمایت کرد و نیروهای ترکیه را برای حمایت از قطر به دوحه ارسال کرده است.

میانجیگر باید مورد توافق طرف های بحران باشد تا بتواند ماموریت خود را با موفقیت به پایان رساند. اما عربستان و متحدان آن ترکیه را به عنوان واسطه قبول ندارد. به ویژه که رجب طیب اردوغان موضع خصمانه ای را علیه مصر و رئیس جمهوری این کشور در پیش گرفته است. مصر از دخالت های ترکیه و لحن غیر دیپلماتیک ترکیه و گروه های تروریستی مورد حمایت آنکارا در خاک خود رنج های بسیاری متحمل شده است. کسی که می خواهد نقش میانجیگری را بازی کند باید عناصر بحران را بشناسد تا بتواند آن را حل کند اما اردوغان دیدگاه بی طرفانه ای ندارد و او بخشی از مشکلات منطقه خاورمیانه است.

«ترکیه چگونه می تواند نقش میانجیگر را بازی کند در حالی که این کشور بخشی از بحران در کشورهای عربی است. ترکیه تلاش می کند بحران ها ادامه داشته باشد. زیرا این کشور بیشترین استفاده را از بحران های منطقه می برد. همه این مسائل نشان می دهد سفر رجب طیب اردوغان بیهوده است و او تلاش می کند در داخل کشور خود را به عنوان اصلاح گر میان کشورهای عربی مطرح کند و این فعالیت وی نتیجه ای به دنبال ندارد. رئیس جمهوری ترکیه باید میان خود و مردم این کشور نقش میانجیگر را بازی کند؛ مردمی که علیه سیاست های او تظاهرات میلیون ها نفری راه می اندازند.»

به نوشته روزنامه الاخبار لبنان، برخلاف دیگر کسانی که در هفته های اخیر به کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس سفر کرده اند، رجب طیب اردوغان را در این سفر رئیس ستاد ارتش، رئیس دستگاه اطلاعاتی، وزیران دفاع، اقتصاد و انرژی همراهی می کنند. این سفر از آن جهت متمایز است که ترکیه بخشی از بحران است. نه تنها پرونده اخوان المسلمین هنوز هم در کشورهای عربی حاشیه خلیج فارس باز است. بلکه امارات و عربستان پایگاه نظامی ترکیه در قطر را یکی از بندهای اساسی تنش ها به شمار آورده اند و در فهرست درخواست های خود از قطر خواسته اند تا این پایگاه را تعطیل کند تا روابط خود را با دوحه از سرگیرند. این موضوعی است که رجب طیب اردوغان بارها آن را رد کرده است.

** فعال شدن دیپلماسی ترکیه
شبکه خبری «الجزیره» قطر و روزنامه «العربی الجدید» چاپ لندن، سفر مقام های ترکیه برای حل بحران در روابط کشورهای عربی با قطر را نشان دهنده فعال شدن دیپلماسی آنکارا دانسته اند.

به نوشته شبکه خبری الجزیره، ترکیه از همان آغاز بحران محاصره و نادیده گرفتن حاکمیت قطر را محکوم کرد و از فهرست کشورهای تحریم کننده قطر انتقاد کرد. عربستان، امارات، بحرین و مصر از ترکیه خواستند پایگاه نظامی خود را ببندد. اما پارلمان ترکیه ماه گذشته توافق همکاری راهبردی با قطر را تصویب کرد. چند روز پیش هم دوحه اعلام کرد گروه ششم نیروهای ترکیه به موجب این توافق وارد خاک قطر شده اند.

به نوشته روزنامه العربی الجدید، از آغاز بحران در روابط قطر با عربستان و متحدان آن دیپلماسی ترکیه برای همکاری در حل این بحران فعال شده است و این کشور پشتیبانی خود را از میانجیگری کویت اعلام کرده است. در این زمینه رئیس جمهوری ترکیه بارها در تماس تلفنی با امیر قطر، امیر کویت و «سلمان بن عبدالعزیز» پادشاه عربستان درباره این بحران گفت و گو کرد.

همچنین رئیس جمهوری ترکیه برای حل بحران در روابط این کشورها با «دونالد ترامپ» رئیس جمهوری آمریکا، «ولادیمیر پوتین» رئیس جمهوری روسیه گفت و گو کرد. او در حاشیه نشست گروه 20 در شهر هامبورگ آلمان با برخی از رهبران جهان در این باره رایزنی کرد. مولود چاووش اوغلو وزیر امور خارجه ترکیه نیز ماه گذشته به منطقه خلیج فارس سفر کرد و در این زمینه با مقام های کشورهای عربی بحث و گفت و گو کرد.

** مشخص شدن مرز بحران در روابط کشورهای عربی
روزنامه «الدستور» اردن هم احتمال افزایش یا کاهش تنش میان کشورهای عربی را دور از ذهن دانست و ادامه بحران را به سود برخی کشورها به ویژه آمریکا به شمار آورد.

روزنامه الدستور اردن در گزارشی به قلم «عریب الرنتاوی» با عنوان «بحران خلیج فارس نه گشایش و نه انفجار» نوشت: سقف بحران در روابط کشورهای عربی متحد عربستان با قطر ترسیم شده است و ترامپ در تماس تلفنی خود با رهبران کشورهای عربی و «تیلرسون» وزیر امور خارجه آمریکا با سفر به این کشورها حدود آن را مشخص کرده اند. این بحران در میان دو مرز گشایش کامل و انفجار فراگیر در نوسان است و نمی تواند از آن دو فراتر رود. هیچ کسی نمی خواهد همه توان خود را برای حل این بحران به کار گیرد. طرف های مختلف به ویژه آمریکا منافع خود را در ژرف کردن بحران و ادامه آن می داند و آن را مدیریت می کند.

چهار کشور عربی تحریم کننده قطر به خوبی می دانند که موانع آمریکایی و اروپایی عاملی است تا آنها نتوانند تهدیدهای گذشته خود را عملی سازند. پناه بردن به گزینه نظامی ناممکن است. احتمال افزایش محاصره هم اندک است. بلکه این کشورها ناچار شده اند درخواست های خود را کاهش دهند.

منبع: الف

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.alef.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «الف» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۱۵۱۴۴۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نقشه نتانیاهو برای غزه پس از جنگ فاش شد/ نیویورک تایمز: طرح نخست وزیر اسرائیل به احتمال زیاد از سوی کشورهای عربی رد خواهد شد

به گزارش جماران؛ به نقل از ایرنا، نیویورک تایمز در گزارشی از طرح جدیدی که بنیامین نتانیاهو نخست‌ وزیر رژیم صهیونیستی در حال بررسی آن برای اداره غزه پس از جنگ است، پرده برداشت.

در گزارش نیویورک تایمز آمده است: مقام‌های دفتر نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی طرحی را مطرح کرده‌اند که بر اساس آن، نتانیاهو به دنبال آن است تا غزه پس از پایان جنگ با کمک ائتلافی از کشورهای عربی از جمله عربستان سعودی، مصر و امارات متحده عربی اداره شود.

بر اساس گزارش نیویورک تایمز، این طرح به احتمال زیاد از سوی کشورهای عربی رد خواهد شد زیرا مسیر مشخصی را برای تشکیل یک کشور مستقل فلسطینی مشخص نکرده است.

این گزارش می‌افزاید: همچنین به احتمال زیاد شرکای تندروی نتانیاهو در کابینه جنگ (رژیم) اسرائیل نیز به علت اینکه این طرح احتمال بازگشت تشکیلات خودگران فلسطین به غزه و تشکیل کشور مستقل فلسطین را از اساس رد نکرده است، با آن مخالفت خواهند کرد.

در ادامه گزارش نیویورک تایمز آمده است: بر اساس طرح جدید نتانیاهو، ائتلافی که مسئولیت اداره غزه پس از جنگ را بر عهده خواهد داشت با همکاری واشنگتن، اشخاصی را از میان فلسطینیان غزه برای ساخت و ساز مجدد این باریکه و حفظ امنیت و ثبات آن انتخاب کرده و بعد از هفت تا ۱۰ سال، به مردم غزه این امکان را خواهد داد تا در خصوص الحاق به یک دولت واحد فلسطینی که بر روی کرانه باختری و نوار غزه حکمرانی می‌کند، پای صندوق‌های رأی بروند.

نیویورک تایمز در ادامه این گزارش می‌افزاید: بر اساس این طرح نتانیاهو، نیروهای رژیم صهیونیستی همچنان توانایی فعالیت در داخل غزه را خواهند داشت.

در پایان این گزارش نیویورک تایمز آمده است: مراحل ابتدایی تهیه و تکمیل این طرح در ماه نوامبر با همکاری چندین تاجر که برخی از آنها ارتباط بسیار نزدیکی با نتانیاهو دارند، انجام شده است.

نیویورک تایمز در حالی از این طرح جدید نتانیاهو برای اداره غزه پس از جنگ پرده برداشته است که پس از گذشت بیش از ۲۰۰ روز از جنگ رژیم صهیونیستی علیه نوار غزه و ناکامی این رژیم در تحقق اهداف اعلامی خود، اکنون این جنگ به مهمترین عامل تشدید تنش بین سران رژیم اشغالگر تبدیل شده و در حالی که نتانیاهو و متحدانش خواهان تداوم جنگ هستند، مخالفان آنها بر آتش بس و آزادی اسرای صهیونیست تاکید دارند.

بسیاری از کارشناسان، هدف نتانیاهو از اصرار بر تداوم جنگ را، حفظ حیات سیاسی و فرار از تعقیب قضائی می‌دانند.

همچنین نتایج یک نظرسنجی در فلسطین اشغالی نشان می‌دهد که ۶۸ درصد صهیونیست‌ها از پیروزی بنیامین نتانیاهو نخست وزیر این رژیم در جنگ غزه نا امید هستند.

نظرسنجی کانال ۱۳ تلویزیون رژیم صهیونیستی نشان داده است که ۶۸ درصد مخاطبان آن می‌گویند نتانیاهو نمی‌تواند در غزه پیروز شود.

از سوی دیگر رسانه‌های رژیم صهیونیستی گزارش دادند که تماس‌ها با حماس برای انجام توافق مبادله اسرا به در بسته خورده است و مشخص نیست که چه زمانی این گره باز می‌شود.

روزنامه عبری زبان هاآرتص نیز به نقل از منابعی گزارش داد، سطح سیاسی رژیم صهیونیستی، روی یک توافق عادی سازی احتمالی با عربستان سعودی حساب باز کرده که ممکن است این رژیم را مجبور به توقف جنگ در غزه کند.

بر اساس این گزارش، دولت آمریکا پایان ماه می را برای دستیابی به توافق عادی سازی بین (رژیم) اسرائیل و عربستان سعودی تعیین کرده است.

معاون نخست وزیر و وزیر خارجه اردن نیز روز دوشنبه گذشته تاکید کرد که نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی برخلاف ادعاهایش، جنگ غزه را باخته است.

ایمن الصفدی وزیر خارجه اردن در سخنانی در نشست گفت‌ وگو محوری که در حاشیه نشست مجمع جهانی اقتصاد در ریاض برگزار شد، گفت که بنیامین نتانیاهو نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی در جنگ غزه شکست خورده است.

وی افزود: نتانیاهو می‌گوید که به دنبال پیروزی در غزه است اما وی اکنون به شکست رسیده و اسرائیل نیز مطرود شده است. روشن است که نتانیاهو به دنبال صلح نیست.

الصفدی با اشاره به اینکه ۱.۳ میلیون فلسطینی بمباران می‌شوند، گفت: همه خواهان صلحی مبتنی بر راه‌حل دو دولتی هستیم و باید اسرائیل پایبندی خود به صلح عادلانه و فراگیر را اعلام کند؛ همچنان که جامعه جهانی نیز بر این باور است که راه حل دو دولتی تنها راه تضمین امنیت و صلح خواهد بود.

شبکه «المیادین» نیز به نقل از وزیر خارجه اردن گزارش داد که ابتدا رژیم صهیونیستی باید جنگ را متوقف کند و پس از آن از حماس برای آزادی اسرای صهیونیست درخواست خواهد شد.

گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که سرانجام پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ (۲۴ نوامبر ۲۰۲۳) آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد.

این وقفه در جنگ، هفت روز ادامه یافت و سرانجام صبح جمعه ۱۰ آذر (اول دسامبر ۲۰۲۳) آتش‌بس موقت به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت.

این رژیم برای جبران شکست خود و توقف عملیات مقاومت، گذرگاه‌های نوار غزه را بسته و در حال بمباران این منطقه است.