معلمی که زندگی‌اش را وقف آموزش عشایر کرد
تاریخ انتشار: ۱۳ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۹۶۹۳۶۴
میانمان ۹۳۵ کیلومتر فاصله است؛ از بلوار میرداماد تهران تا بلوار بهشت شیراز. آن سوی خط تلفن، نوذر فریدونی نشسته، یک عشایرزاده، پسر کدخدای ایل، از طایفه دشمن زیاری ممسنی، متولد ۷۸ سال قبل که گاه صدایش می‌لرزید.
به گزارش گروه رسانه های بی‌باک، صدایش اما مهربان است و حوصله‌اش نظیر ندارد. او جایزه ترویج علم را در ویترین افتخاراتش چیده و به واسطه سال‌ها تلاش برای آموزش دانش‌آموزان مناطق محروم، نامش در میان معلمان و راهنمایان مجرب تعلیمات عشایری جاودان شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
شما متولد 1318 هستید بیش از 70 سال قبل شانس تحصیل داشتید.
همین طور است، اما چون پدر من کدخدای ایل بود و آن زمان خانواده‌های اصیل به فرزندانشان اجازه تحصیل می‌دادند، من هم این فرصت را پیدا کردم.
تحصیلتان از مکتبخانه شروع شد؟
نه، آن زمان خان منطقه که اسمش بابا خان ایلامی بود، برای منطقه خودش معلمی آورده بود که پدر من هم که با خان خویشاوندی داشت، مرا برای تحصیل به آنجا فرستاد. دو سالی آنجا درس خواندم، اما تا ششم ابتدایی خودم خواندم و به عنوان داوطلب به شیراز آمدم و امتحان دادم و مدرک ششم ابتدایی را گرفتم. بعد از آن هم کلاس هفتم و هشتم را دوباره خودم خواندم و امتحان دادم و قبول شدم، تا این که شنیدم قرار است دانشسرایی در شیراز باز شود و دارندگان مدرک ششم ابتدایی را جذب کند و بعد از یک سال آموزش فشرده، آنها را به عنوان معلم به مناطق عشایری بفرستد. آن موقع 19 ساله بودم که وارد دانشسرا شدم که مصادف بود با اول مهر سال 37.
بیایید کمی به عقب برگردیم، به آن زمان که در مدرسه خان درس می‌خواندید. مدرسه‌تان کجا بود؟
مدرسه نبود بلکه خانه حیدرقلی‌خان بود که به شیراز کوچ کرده و خانه‌اش خالی مانده بود.
اسم معلمتان یادتان هست؟
اسم کوچکش یادم رفته ولی فامیلی‌اش حاتم بود. در کارش هم وارد نبود و دانشسرا دیده نبود.
یعنی معلم بداخلاق و بدرفتاری بود؟
اگر بچه‌ها درس را بلند نبودند یا نکته‌ای یادشان نبود، بشدت آنها را کتک می‌زد. من هم از او زیاد کتک خوردم. او مردی عصبانی، ناراحت و تندخو بود.
این باعث نشد از درس زده شوید؟
در مقطعی از درس بشدت زده شده بودم؛ حتی از علی‌آباد که این معلم آنجا بود.
و حتما همه شاگردهای کلاس پسر بودید؟
بله 30 پسر. آن زمان دخترها فقط در مکتبخانه اجازه تحصیل داشتند، اما با افتتاح دانشسرای عشایری وضع کم‌کم تغییر کرد چون محمد بهمن‌بیگی که پایه‌گذار آموزش و پرورش عشایری بود، تاکید داشت دخترها هم باید به مدرسه بیایند و اگر در مدرسه‌ای دانش‌آموز دختر نباشد، او هیچ توجهی به آن مدرسه و منطقه نخواهد داشت. این سیاست بسیار خوب جواب داد و باعث پیشرفت مردم عشایر شد. محمد بهمن‌بیگی درباره کیفیت آموزش هم سختگیری زیادی داشت و همیشه به معلم‌ها می‌گفت، اگر تعلیماتشان خوب نباشد و باکیفیت کار نکنند، تنبیه می‌شوند.
چه جور تنبیهی؟
معمولا می‌گفت از حقوقشان کم می‌کند که البته هیچ وقت این کار را نمی‌کرد و به جایش می‌گفت تابستان‌ها هم باید درس بدهند.
اولین مدرسه‌ای که به عنوان معلم در آن مشغول شدید، کجا بود؟
دهی بود به نام گِوِرِک در منطقه دشمن زیاری، مدرسه‌ای بود در دل کوه و جنگل‌های انبوه، جاده‌ای صعب‌العبور هم داشت. یک بار محمد بهمن‌بیگی اطلاع داده بود که در فلان روز برای بازدید از مدرسه و وضعیت تحصیلی دانش‌آموزان به مدرسه ما می‌آید، اما چون جاده ماشین رو نبود، من و دانش‌آموزانم صبح زود حرکت کردیم و تخته سیاه و وسایل را روی الاغ بستیم و به سمت جاده‌ای آمدیم که او قرار بود از آن بگذرد. نزدیک ظهر بود که به جاده رسیدیم. وسایل را زمین گذاشتیم، زیلویی پهن کردیم و تخته سیاه را به درخت بلوطی بستیم و منتظر ماندیم. آن موقع من 23 دانش‌آموز از کلاس اول تا سوم ابتدایی داشتم که وضع درسی‌شان خیلی خوب بود و وقتی آقای بهمن‌بیگی از آنها امتحان گرفت، بسیار خوشش آمد و به عنوان تشویق، یک رادیو هم به من داد.
در میان اولین گروه دانش‌آموزان، کسی بود که بعد از گذشت سال‌ها هنوز در ذهنتان مانده باشد؟
شاگردان اولین دوره‌ام همه‌شان خوب بودند ولی پسری بود به اسم مهماندار غلامی، شاگرد کلاس سوم که بسیار زرنگ بود و همیشه تشویق می‌شد. روزی هم که محمد بهمن‌بیگی به ما سر زد، ضربی را برای حل کردن به او داد که با سرعت آن را انجام داد و تحسین شد.
از سرنوشتش خبر دارید؟
او معلم شد. وضع مالی‌اش هم بسیار خوب شد. خودش الان بازنشسته است و فرزندانش همه پیشرفت کرده‌اند.
بعد از ده گورک برای تدریس به کجا رفتید؟
آقای بهمن‌بیگی مرا فرستاد به ده خودمان. چهار سالی هم در منطقه بخشی بودم از تیره‌های طایفه دشمن زیاری. بعد به مدت یک سال به راشک جاوید از طوایف ممسنی رفتم.
در همه این سال‌ها وضعیت تحصیلی دانش‌آموزانتان خوب بود؟
اغلب همین طور بود، اما یک بار که محمد بهمن‌بیگی تازه ازدواج کرده بود و با همسرش به مدرسه ما سر زده بود، ضعیف‌ترین دانش‌آموز مرا که کلاس چهارم بود، پای تخته برد و از او خواست این جمله را بخواند: «القای رژیم ارباب رعیتی...». دانش‌آموز هم خواند الاغ‌های رژیم... یادم هست بهمن‌بیگی آن روز بشدت می‌خندید و دیگران هم به خنده افتاده بودند. بعد از آن آقای بهمن‌بیگی از من خواست، مدیر یک مدرسه شوم و به همراه دو معلم به منطقه‌ای بروم که تا پیش از آن نسبت به راه‌اندازی مدرسه و تعلیمات عشایری مقاومت و مخالفت می‌کردند. ما هم چنین کردیم و برای این که دانش‌آموزان خوبی تربیت کنیم، شبانه روز تلاش می‌کردیم؛ حتی روزهای جمعه و تعطیل هم کار می‌کردیم و به درس بچه‌ها می‌رسیدیم تا پیشرفت کنند.
اما تحصیل شبانه‌روزی به نظر زیاد می‌آید.
ما می‌خواستیم اگر دانش‌آموزی کلاس پنجم ابتدایی را تمام می‌کند، دانشش به اندازه سیکل باشد. این علت داشت چون آن زمان رقابتی میان طوایف مختلف پیش آمده بود که هر کدام مدرسه پیشرفته‌تری داشته باشند و دانش‌آموزان بهتر و باسوادتری تربیت کنند.
در تمام این مدت حتما برای جذب دانش‌آموزان دختر هم تلاش می‌کردید؟
بله، همان طور که گفتم، این تکلیفی بود که آقای بهمن‌بیگی تعیین کرده بود و اصلا با مدرسه‌ای که دانش‌آموز دختر نداشت، کنار نمی‌آمد. آن زمان درس خواندن دخترها را بد می‌دانستند، اما بعد از این که چند خانواده دخترانشان را به دانشسرا فرستادند و کم‌کم همه دیدند، دختران با همان لباس‌های محلی درس می‌خوانند و خوابگاه جداگانه دارند و حین تحصیل حقوق هم می‌گیرند، نظرها تغییر کرد. وضع حتی به جایی رسید که وقتی در مریوان، کومله‌های عراقی یک معلم ایرانی را کشته بودند، چند معلم دختر دانش‌آموخته دانشسرا داوطلب شدند که به آن منطقه بروند و تدریس کنند. در واقع دخترانی اینچنین باشهامت که مایه تعریف و تمجید بودند وعده‌ای از آنها که بعد از سال 46 به دبیرستان عشایری راه یافتند، امروز پزشکان و مهندسان و تحصیلکرده‌های نام‌آوری هستند.
از شما بجز معلم به عنوان راهنمای مجرب تعلیمات عشایری هم یاد می‌شود. ماجرای راهنما شدنتان چه بود؟
وقتی دانشسرای عشایری فارس جا افتاد و نتایج مثبت آن ملموس شد، وزیر وقت آموزش و پرورش گفت، این خدمات باید در همه نقاط ایران گسترش پیدا کند و معلمان عشایری باید به همه مناطق بروند. من و آقای بهمن‌بیگی به نقاط مختلف ازجمله آذربایجان، کردستان، کرمانشاه و سیستان و بلوچستان رفتیم و وضعیت ایلات و نیازشان را بررسی کردیم. پس از آن من مسئول سرکشی و رسیدگی به مدارسی شدم که در این مناطق فعال می‌شد. در آن سال‌ها پیشرفت‌های خوبی حاصل شد و معلمانی که تربیت شده بودند، عالی کار می‌کردند.
به نظرتان این سوادآموزی‌ها چه تاثیری در مناطق عشایری داشت؟
تاثیر این فعالیت‌ها چند وجهی بود. اول این که بچه‌های خانواده‌های فقیر به کمک این مدارس و بعد هم دانشسرا معلم می‌شدند و حقوقی دریافت می‌کردند که کفاف امور خود و خانواده‌شان را می‌کرد. کسانی هم که وضع مالی خوبی داشتند، به کمک همین تعلیمات موفق به ادامه تحصیل و راهیابی به دانشگاه می‌شدند. آموزش‌های عشایری به تغییر فرهنگ مناطق هم کمک شایانی کرد، به طوری که اگر تا پیش از آن میان طوایف جنگ و درگیری بود، بعد از گسترش سوادآموزی، اختلافات را رها کردند و در مسیر تازه‌ای قرار گرفتند.
در مجموع، چند سال در این حوزه فعالیت کردید؟
9 سال تدریس کردم و 17 سال راهنمای معلمان بودم و بعد از 26 سال کار بازنشسته شدم. به واسطه بیماری قلبی دیگر نتوانستم به فعالیت‌هایم ادامه دهم. بعد از انقلاب هم که تعلیمات عشایری و روستایی با هم ادغام شد، دیگر نتوانستم با نسل جدید و سیاست‌های تازه کار کنم.
در آن سال‌ها معلم خوبی بودید؛ کسی که شبیه حاتمِ عصبانی نبود؟
من معلم مهربانی بودم و همیشه مورد تایید آقای بهمن‌بیگی. هیچ وقت بچه‌ها را کتک نمی‌زدم بلکه روشم نصیحت کردن با زبان نرم بود و ریشه‌یابی این که چرا بعضی بچه‌ها درس نمی‌خوانند.
اگر معلم نمی‌شدید، به نظرتان الان چه کاره بودید؟
به نظرم کشاورز می‌شدم، آن هم یک کشاورز تنبل که زندگی فقیرانه‌ای داشت.
پس هیچ وقت از راهی که رفتید، پشیمان نشدید.
هیچ وقت، چون نتایج کار به اندازه‌ای درخشان بود و به قدری باعث تغییر زندگی بچه‌ها و خانواده‌هایشان می‌شد که بجز لذت، هیچ حسی به من دست نمی‌داد.
یادتان هست، اولین حقوقی که گرفتید، چقدر بود؟
400 تومان که البته 100 تومان آن خواربار بود؛ برنج و روغن و قند و شکر و از این قبیل چیزها.
حقوق خوبی بود؟
تقریبا خوب بود و زندگی با آن می‌چرخید.
قبول دارید که وضعیت معیشتی معلمان بر کیفیت تدریس و انگیزه برخی از آنها برای کار
اثر منفی می‌گذارد؟
بله، این هم درست است. به نظرم، برخی معلمان بیشتر به فکر شغل دوم و کسب درآمد بیشتر هستند. بنابراین در کلاس از جان و دل مایه نمی‌گذارند، اما اگر معلمان تامین شوند بیشترشان آنقدر به کارشان علاقه‌مند هستند که مشکلات فعلی پیش نیاید.
منبع:جام جم
رسانه‌ها
منبع: بی باک نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.bibaknews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بی باک نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۹۶۹۳۶۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
هیچ منعی برای ثبت‌نام دانشجومعلمان در طرح مسکن فرهنگیان وجود ندارد
رضامراد صحرایی در گردهمایی مشترک اعضای شورای معاونان وزارت، مدیران کل و روسای استانی آموزش‌وپرورش که در کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان برگزار شد، با اشاره به اینکه گردهمایی‌ها فرصت مغتنمی است برای بررسی فعالیت‌های انجام شده و برنامه ریزی برای آینده، گفت: کلید حل مشکلات آموزش و پرورش درون خودش است و با اتحاد، انسجام، همدلی و همراهی میتوانیم بسیاری از مشکلات را حل کرد.
وی افزود: اگر با هم کارکنیم به توان هم می‌رسیم و ظرفیت‌های درونی آموزش و پرورش برای ارتقای آن کافی است.
وزیر آموزش و پرورش با بیان اینکه راهبرد ما یکپارچگی و همدلی درونی آموزش و پرورش است، گفت: اگر امکانات و توانمندی‌های‌مان را شبکه کنیم از رموز موفقیت ما خواهد شد.
در ادامه وی تحول را محور همه اقدامات دانست و تصریح کرد که مرحله اول این تحول، شناختی است.
صحرایی با بیان اینکه گفتمان اول آموزش و پرورش است، خاطرنشان کرد:آموزش و پرورش نقطه اتکای همه کسانی است که برای پیشرفت کشور فعالیت می‌کنند و ما باید کاری کنیم که آموزش و پرورش مسئله اول تمامی مسئولان و مدیران ارشد باشد.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به اصل بازگشت به مدرسه، خاطرنشان کرد: مدرسه مزرعه آینده کشور است و این یک گفتمان است و کماکان مدرسه قوی، ایران قوی جهت و شعار اصلی ما خواهد بود و مدرسه باید به والدین اطمینان بدهد که میتوانیم فرزندی تربیت کنیم که دغدغه آنهاست.
وی ادامه داد: حذف تدریجی کنکور، اولویت پیدا کردن تربیت معلم نسبت به تأمین معلم، تحولات مدرسه سازی، تربیت بدنی و سلامت، امور پرورشی، سازمان تعلیم و تربیت کودک، فعالیت‌های کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان، احیای باشگاه دانش پژوهان و... از تحولات آموزش و پرورش در سال گذشته بود.
وزیر آموزش و پرورش با تاکید بر اینکه سال ۱۴۰۳ سال اجرای پرشتاب‌تر سند تحول بنیادین آموزش و پرورش خواهد بود، گفت: سال جاری سال نهضت ملی آموزش و توانمندسازی معلمان است و تمامی ظرفیت برای آموزش معلمان باید بسیج شود.
وی افزود: آیین نامه مسیر رشد معلمی در دستورکار شورای عالی است و مسیر رشد در سه ساحت صلاحیت‌های عمومی، حرفه‌ای و تخصصی به طور روشن مشخص شده است.
وزیر آموزش و پرورش تاکید کرد: آیین نامه مسیر رشد معلمی به نتیجه عملکرد معلم در آموزش توجه خواهد شد.
صحرایی با بیان اینکه، اقدام بعدی برنامه ملی مهارت آموزی دانش آموزان است، گفت: در این برنامه برای هر دانش آموز ۳۰۰ ساعت آموزش مهارت در نظر گرفته شده وتقویت هنرستان‌ها و ساخت هنرستان‌ها در کنار کارخانجات در دستور کار قرار گرفته است.
وزیر آموزش و پرورش تصریح کرد: برنامه ملی دیگر ارتقای کیفیت آموزش و تقویت مدارس دولتی است که ماده واحده کاهش تنوع مدارس در دستور کار است و همه ظرفیت‌ها برای تقویت مدارس دولتی بسیج خواهد شد.
وی اذعان کرد: برنامه ملی بعدی؛ انسداد مبادی بی‌سوادی و ارتقای سواد عمومی است چراکه باید برنامه ویژه‌ای برای ریشه کنی بی‌سوادی در تمام مناطق کشور داشته باشیم و ارتقای سواد عمومی و خواندن در این برنامه مورد تاکید است.
صحرایی با اشاره به ارتقای بهره وری و بهبود آموزش و پرورش، گفت: باید هر آنچه بهره‌وری سازمانی را کاهش می‌دهد، شناسایی و برطرف شود.
هیچ جلسه و گردهمایی و همایشی نباید خارج از ظرفیت اردوگاه‌های آموزش و پرورش برگزار شود
وزیر آموزش و پرورش بر ارتقای بهره‌وری اردوگاه‌ها، تاکید کرد و گفت: هیچ جلسه و گردهمایی و همایشی نباید خارج از ظرفیت اردوگاه‌های آموزش و پرورش برگزار شود و باید ظرفیت اردوگاه‌ها فعال شود.
وزیر آموزش و پرورش خبر داد: اساس‌نامه سازمان دانش آموزی تغییر و به سازمان دانش آموزی - اردویی تبدیل خواهد شد.
وی با بیان اینکه سیاست دیگر ما تداوم نهضت مدرسه سازی است، تصریح کرد: دولت سیزدهم در مدرسه سازی درخشان عمل کرده است و به لطف خدا ۷ هزار مدرسه افتتاح شده است.
صحرایی ادامه داد: ساخت هنرستان‌ها و تجهیز آنها، تجهیز و تقویت اردوگاه‌ها و خوابگاه‌های دانشگاه فرهنگیان از امور اصلی ما در سال جاری است.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به ساماندهی معلمان، گفت: حدود ۱۰۵ هزار ردیف استخدامی جدید به آموزش و پرورش اختصاص پیدا کرده است.
وی ادامه داد: در سال جاری دانشگاه فرهنگیان کار بزرگ آزمون اختصاصی تعلیم و تربیت را خواهد داشت و فرصت کافی برای ارزیابی دارد.
صحرایی با اشاره به محتوای کتاب‌های درسی و نظام پایه شایستگی‌ها دانش آموزان، اظهارکرد: سازمان پژوهش و برنامه ریزی آموزشی کار دو ساله‌ای انجام داده که هر دانش آموزی در پایان پایه تحصیلی چه شایستگی عمومی باید داشته باشد تا کتاب‌های درسی بر مبنای احراز آن شایستگی‌ها تألیف شود.
نقشه راه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نهایی شده است
وی با اشاره به اینکه نقشه راه سند تحول بنیادین آموزش و پرورش نهایی شده است، گفت: پیش از این زیر نظام‌های َسند نگاشته شده بود اما چون پشتوانه‌ای نداشت، اجرایی نشد. امروز آئین نامه مدرسه تراز سند تحول، نهایی شده است.
وزیر آموزش و پرورش با اشاره به سیاست‌ها و ضوابط کیفیت بخشی دانشگاه فرهنگیان، گفت: یک مصوبه ۱۱ ماده‌ای گرفته شده است که خیلی از مسایل دانشگاه را حل کرده است؛ از جمله کنکور اختصاصی تربیت معلم است که قانون پیدا کرد و آیین نامه آن نگاشته و امسال هم اجرا شد.
وی افزود: هیئت جذب مرکزی در دانشگاه فرهنگیان، آیین نامه ویژه جذب استعدادهای برتر بدون کنکور به معلمی، آیین نامه ارتقا اساتید، مدارس وابسته، نظام صلاحیت حرفه‌ای معلمان و دانشجو معلمان از دیگر مسایلی است که در دانشگاه پیگیری شده است.
صحرایی اظهار کرد: سال ۱۴۰۳، سال آغاز برنامه هفتم پیشرفت کشور است و آموزش و پرورش ۳۸ حکم در این برنامه دارد و باید هم عهد شویم که در اجرای برنامه هفتم کوشش و تلاش حداکثری داشته باشیم.
هیچ مانع قانونی برای ثبت نام دانشجو معلمان در طرح تأمین مسکن فرهنگیان وجود ندارد
وی تصریح کرد: پروژه تامین مسکن فرهنگیان برنامه ملی بعدی است که مرحله اول این پروژه در ۱۸استان آغاز شده است.
وزیر آموزش و پرورش افزود: هیچ مانع قانونی برای ثبت نام دانشجو معلمان در طرح تأمین مسکن فرهنگیان وجود ندارد.
وی با بیان اینکه سازمان ملی تعلیم و تربیت کودک از افتخارات دولت سیزدهم است، گفت: تامین محتوا برای کودکستان‌ها و برگزاری رویدادهای مهم مثل یارستان کودکستان و هوای مادرانه از اقدامات ارزشمند این سازمان در سال ۱۴۰۲ بود.
صحرایی با اشاره به فعالیت‌های حوزه تربیت بدنی در سال گذشته، اظهار کرد: بیش از دو هزار فضای ورزشی درون مدرسه‌ای در طرح شهید به بهره برداری رسیده است و در سال جاری طرح هر دانش آموزان ابتدایی یک مهارت ورزشی را بطور جدی پیگیری می‌کنیم و در این حوزه طرح ملی غربالگری دانش آموزان را اجرایی خواهیم کرد.
به گزارش مرکز اطلاع رسانی و روابط عمومی وزارت آموزش و پرورش، صحرایی تاکید کرد: اولویت وزارت آموزش و پرورش سلامت جسمی، روحی و روانی دانش آموزان است و طرح نماد در دستور کار وزارت است و گزارش نماد حکایت از آن دارد که می‌توان بسیاری از چالش‌های آینده کشور را در مدارس برطرف کنیم.
منبع: خبرگزاری ایسنا
تیم فوتسال افغانستان نیمی از راه جام جهانی را طی کرد