به نقل از «خبرگزاری آریا»

تراژدي دو ميليارد توماني؛ مشکلات تيم خودرو خورشيدي ايران در مسابقات استراليا

تاریخ انتشار: ۲۰ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۲۱۹۴۷

خبرگزاري آريا - دو سال زمان و دو ميليارد تومان هزينه صرف شد تا خودرو خورشيدي غزال 4 ساخته شود اما به مقصد نرسد.
محموله گران بهايي که همواره در ايران با بي‌ مهري مسئولان و خودروسازان مواجه بود، در فرودگاه امام خميني (ره) معطل شد، در دبي از ادامه سفر جا ماند و در نهايت تکه‌ تکه‌ هايش به سيدني رسيد و از شرکت در مسابقات بين‌المللي خودروهاي خورشيدي محروم شد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

کارن ابري‌نيا رئيس مرکز طراحي و ساخت غزال ايراني دانشکده مهندسي مکانيک پرديس دانشکده هاي فني دانشگاه تهران پس از انتشار اين خبر به گفت‌وگو با خبرنگار سايت ديجياتو نشست و به سوالات پاسخ داد.
ـ چه دلايلي موجب شدند تا خودرو خورشيدي غزال4 و تيم دانشگاه تهران نتوانند در مسابقات سيدني شرکت کنند؟
از تهران به سيدني پرواز مستقيم وجود ندارد و پروازها با يک يا دو توقف از تهران به سيدني مي‌رسد. به علاوه در ايران هواپيماهاي باربري هاي خارجي وجود ندارند و بايد بار به ساير کشورها منتقل و از آنجا به سمت مقصد بارگيري مي‌شد. ما بخاطر جلوگيري از حوادث گوناگون و براي به موقع حاضر شدن در مسابقات با يک شرکت معتبر حمل و نقل بين المللي دي اچ ال DHL قرارداد بستيم و 300 ميليون تومان بابت حمل خودرو هزينه کرديم.

عليرغم آنکه شرکت حمل و نقلي مدت زمان ارسال محموله از ايران به سيدني را يک هفته اعلام کرده بود، ما يک ماه زودتر بار را تحويل داديم تا احيانا مشکلي به وجود نيايد. بنابراين باقي مسائل به عهده آنهاست. شرکت حمل و نقلي دي اچ ال DHL مدعي است که شرکت هواپيمايي براي ارسال بار به امارات بدقولي کرده است. در دبي نيز بخاطر اينکه محموله دير رسيد و پرواز را از دست داد، مسئولان شرکت مجبور شدند تا پرواز بعدي صبر کنند. چون محموله در فرودگاه مانده بود، پليس مشکوک شده، محموله را باز کرده و به خودرو آسيب رساند.

بعد بسته‌بندي‌ها بهم خورد و سه بسته تبديل به 5 بسته شد و اسناد با بسته‌ها تداخل پيدا کردند همچنين زمانيکه بار به استراليا رسيد مشکلات ديگري به وجود آمد و در نهايت ما نتوانستيم در مسابقات شرکت کنيم.
ـ خودرو خورشيدي غزال4 چه اندازه آسيب ديده است و چه بيمه يا نهادي جبران خسارت خواهد کرد؟
خسارتي که وارد شده از چند جهت قابل بررسي است. اول خساراتي که به خودرو وارد شده و دوم هزينه هايي حمل‌ونقلي ارسال خودرو و شرکت حمل و نقلي بايد جبران خسارت کند. خسارت هايي که به خودرو غزال 4 وارد شده هنوز مشخص نيست و ما منتظر هستيم تا خودرو به ايران بازگردد و بعد از آن بتوانيم مبلغ خسارت را تعيين کنيم البته به نظر مي رسد خسارت وارد شده بسيار اندک باشد اما آنچه براي ما اهميت داشت، شرکت در مسابقات بود که نتوانستيم در آن شرکت کنيم. اگر يک هفته يا بيشتر زمان داشتيم مي‌توانستيم آسيب‌هاي وارده به خودرو را رفع کرده و در مسابقات شرکت کنيم.

ـ پروژه ساخت خودروهاي خورشيدي را از چه سالي و با چه هدفي آغاز کرديد؟
ما از سال 83 فعاليت خود را شروع کرديم و هدف ما صرفا حضور در مسابقات نبود. مرکزي بنام «مرکز طراحي و ساخت غزال ايراني» را در دانشگاه تاسيس کرديم که بر تکنولوژي و ساخت خودروهاي پاک برقي و خورشيدي کار کنيم و اينطور نباشد که خودروسازان ما همواره وابسته به خودروسازان خارجي باشند و از آنها ليسانس بگيرند. اگر ما بتوانيم در کشور خود اين فناوري‌ها را به‌وجود آورده و ريشه دار کنيم حتما مي‌توانيم براي مقاصد تجاري هم از آنها استفاده کنيم.
ـ تاکنون چند بار در مسابقات جهاني خودروهاي خورشيدي شرکت کرديد و چه مقام‌هايي بدست آورديد؟ تاثيرگذاري اين مسابقات را در روند پيشرفت علمي و تکولوژيکي خودروهاي خوشيدي غزال ايراني چگونه ارزيابي مي‌کنيد؟
پروژه هايي به اين شکل در کشور حمايت نمي شود و حتي خودروسازان با آن مخالفت مي کنند و ما براي اينکه بتوانيم بين دانشجويان انگيزه ايجاد کنيم مسابقات بين المللي را در استراليا هدف قرار داديم تا هر دو سال يکبار در مسابقات شرکت کنيم. شرکت در مسابقات بهانه است تا بتوانيم به هدف ميان مدت خود برسيم و پيشرفت حاصل کنيم. ما دو بار در مسابقات استراليا و يک بار در مسابقات تايوان شرکت کرديم. شرکت در مسابقات و فعاليت مداوم 13 ساله موجب تغيير در ساخت و پيشرفت خودروهاي غزال را به همراه داشته است.
اولين بار که با غزال ايراني1 در مسابقات تايوان شرکت کرديم، خودرو برقي خورشيدي 3 چرخ و تک نفره بود و حداکثر 80 کيلومتر در ساعت سرعت داشت. خودرو دوم غزال ايراني 2 بود که 3 چرخ و تک سرنشين بود منتها سبک‌تر شده و راندمان بالاتري داشت و سرعت آن حداکثر به 119 کيلومتر در ساعت مي‌رسيد. با اين خودرو در مسابقات استراليا شرکت کرديم. خودرو غزال3 چهار چرخ و دو نفره شد و با آن در مسابقات سال 94 شمسي يا 2015 ميلادي استراليا شرکت کرديم و در مسابقات سرعت مقام سوم و در مسابقات مسافت، مقام سوم را کسب کرديم.
طراحي نسل چهارم غزال ايراني تغيير کرد و شبيه به خودروهاي طرح تجاري چهارچرخ چهار نفره با طراحي منحصر به فرد و مدرن شد. اين خودرو برقي خورشيدي است. داراي باتري و سلول خورشيدي است و با يک بار شارژ کامل باتري مي‌تواند مسافت 500 کيلومتر بين شهري را طي کند.
ـ ساخت هرکدام از خودروهاي غزال چقدر هزينه درپي داشت؟
اولين خودرو 200 هزار دلار هزينه داشت چون دلار ارزان بود حدود 200 ميليون تومان هزينه شد. خودرو دوم حدود 350 ميليون تومان، خودرو غزال 3 حدود يک ميليارد و 50 ميليون تومان و غزال 4 نزديک 2 ميليارد تومان هزينه دربر داشت. هزينه ساخت يک خودرو بسيار زياد است چراکه نياز به قالب و تجهيزات، خط توليدي و ... دارد. بر اساس محاسبات ما اگر بخواهيم از همين خودرو حدود هزار خودرو توليد کنيم بيش از 20 ميليارد تومان بودجه نياز خواهيم داشت. اما براي ساخت يک خودرو به صورت نمونه ساخته مي‌شود هزينه بيشتري صرف مي‌شود.

ـ چه شرکت‌ ها و ارگان‌ هايي از ساخت خودرو غزال 4 حمايت کردند؟
حاميان مالي اين پروژه بنياد خيريه مصلي نژاد، بانک پاسارگاد، شرکت مپنا شرکت ماهتاب گستر، بانک رفاه، معاونت عملي و فناوري رياست جمهوري و شرکت بهينه سازي مصرف سوخت بودند. پس از اينکه خودرو به ايران بازگردانده شود از خودرو رونمايي خواهيم کرد تا علاقمندان متوجه تغييرات خودرو شوند همچنين از حاميان مالي پروژه دعوت به عمل خواهد آمد.
ـ چه برنامه‌هايي جهت معرفي خودرو غزال 4 داريد؟
تور داخل شهر تهران برگزار مي‌شود تا متوجه شويم اين خودرو در ترافيک و سيکل شهري چقدر انرژي مصرف مي‌کند همچنين سيکل بيرون شهري براي اندازه گيزي ميزان انرژي مصرفي انجام خواهد شد. البته ما قبلا تور داخل کشور گذاشته بوديم که مردم با اين فناوري و فرهنگ استفاده از خودروهاي پاک آشنا شوند.

ـ حمايت مردم و رسانه‌هاي داخلي از پروژه خود را چطور ارزيابي مي‌کنيد؟
بسيار خوب، همانطور که اشاره کردم ما در تابستان 95 تور داخلي براي خودرو غزال 3 برگزار کرديم ان تور از بندر انزلي آغاز و تا جزيره کيش ادامه داشت. در طول مسير توقف داشتيم و شاهد استقبال مردم بوديم و متوجه شديم مردم انتظارات بسيار بالايي از ما دارند. طبيعي است زماني جوانان کشور کاري انجام دهند مردم حمايت کنند.
ـ استفاده از انرژي محرک خورشيدي تا چه اندازه در خودروهاي امروزي بکار گرفته شده است؟
خودروهاي خورشيدي تجاري سازي نشده‌اند. اما استفاده از انرژي خورشيدي در خودروهايي نظير پريوس تجاري سازي شده است اين خودرو هيبريد است و روي سقف ان سلول خورشيدي نصب شده است و بخشي از نيروي محرک خود را با سلول هاي خورشيدي تامين مي کند. همين کاري است که ما در خودروهاي خورشيدي استفاده مي‌کنيم منتها نصب به خودرو پريوس از سلول هاي خورشيدي ببيشتري استفاده کرده‌ايم.
ـ خودرو غزال 4 تا چه اندازه ايراني است و کدام قطعات آن وارداتي است؟
ما در اين 13 سال اين فناوري را توسعه داديم و کاملا با ساخت خودروهاي برقي و خورشيدي آشنا شده ايم و ياد گرفته ايم چگونه يک خودرو برقي را از صفر تا 100 بسازيم.در خودرو فناوري هاي مختلف وجود دارد اما اصل قضيه طراحي خودرو است ما براي طراحي خودرو غزال4، ماه‌ها زمان صرف کرديم تا طرح آيروديناميکي که کمترين انرژي را مصرف مي‌کند طراحي کنيم. ايده اصلي و کانسپت مهم است که کاملا ايراني است.

سلول‌هاي خورشيدي که ما استفاده مي‌کنيم، سيليکوني با راندمان 23 درصد است و به همين دليل قيمت بالايي دارند. سلول‌ها از يک شرکت آلماني خريداري مي‌شود ولي شرکت آلماني سلول‌ها را بهم متصل مي‌کند و ماديول مي‌سازند. جنس اوليه سلول آمريکايي است که شرکت آلماني آن را خريداري و تبديل به صفحه و سلول مي‌کند و ما آن را خريداري مي‌کينم.
باتري‌ها ليتومي ژاپني هستند منتها ما از شرکت وارد کننده داخلي خريداري مي‌کنيم. باتري‌ها به صورت سلول‌هاي جداگانه‌اي هستند که با توجه به حجم مورد انتظار ما پک مي‌شوند و اين مرحله نياز به طراحي و سيستم مديريت انرژي دارد که دما افزايش پيدا نکند، در حد ثابتي بماند و منفجر نشود.
ـ حمايت ارگان‌ها و خودروسازان داخل کشور چگونه است؟
داخل کشور همه دچار روزمرگي و مسايل جاري خود هستند. اين پروژه‌ها مربوط به آينده است. خودروسازان داخلي به هيچ وجه حمايت نمي‌کنند. مکرر براي سرمايه گذاري و حمايت به آنها مراجعه کرديم تا آنها نيز بتوانند در آينده از اين خودروها استفاده کنند و تجاري سازي انجام دهند اما هيچ نتيجه‌اي نگرفتيم. ما همواره در کشورمان با اين مشکل مواجه هستيم که خودروسازان معتقد هستند که براي پيشرفت حتما بايد قراردادي با خودروسازان خارجي منعقد کنند.

سپس خودرويي وارد کشور مي‌کنند که خودرو به روز جهان نيست اما در داخل کشور قابل قبول است و شروع به توليد و ساخت داخلي آن مي کنند اما بعد از چند سال اين خودرو تبديل به مصيبت مي‌شود مثل پرايد و پژو. اين خودروها شايد در زمان خود خوب بودند اما بعد از چند سال تکنولوژي آن پيشرفت نکرده، فناوري روز را نداشته و هيچ خلاقيتي در ساخت آن به خرج نمي‌دهند. ولي چون بازار انحصاري در اختيار دارند، نگراني بابت هيچ چيز ندارند و در نتيجه به آينده فکر نمي کنند.
کشورهلند اعلام کرده است که حداکثر تا 10 سال آينده از ورود خودروهايي با سوخت فسيلي به داخل شهرها جلوگيري مي‌کند همچنين انگلستان حدود 30 سال و کشورهاي اتحاديه اروپا 20 سال ديگر اين طرح را اجرايي خواهند کرد. بنابراين در 20 سال آينده کشورهاي اروپايي خودروهايي با سوخت فسيلي توليد نمي‌کنند و همه خودروها برقي است. آن زمان ما کجا قرار داريم، اگر به فکر آينده باشيم مي‌توانيم فناوري‌ها را به‌روز کنيم و در همان زمان از آن فناوري‌ها استفاده کنيم.
بنابراين بايد از اين پروژه‌ها بايد حمايت شوند. مسئولان دائما تکرار مي‌کنند که ما از طرح‌هايي استفاده مي‌کنيم که قابليت تجاري سازي داشته باشند. طرح‌ها بايد از نقطه‌اي شروع شود تا به سطح تجاري سازي برسد. براي رسيدن به چنين هدفي بايد چندين سال مطالعات و تحقيقات و پژوهش انجام شود، سپس پژوهش تبديل به فناوري شده و در نهايت فناوري تبديل به تجاري سازي شود. اما مسئولان به بخش قبل از آن توجه نمي‌کنند.
ـ با توجه به حضور خودرو خورشيدي غزال در چندين دوره از مسابقات بين المللي خودروهاي خورشيدي، چه جايگاهي را براي ايران در حوزه ساخت اين دسته از خودروها متصوريد؟
در مسابقاتي که تاکنون شرکت کرده ايم ساير شرکت کنندگان متفاوت از تيم ما نبودند. ما در حد قابل رقابتي هستيم. رقابت در اين مسابقات شديد و تنگاتنگ نيست که اطلاعاتي به يکديگر ندهند. فضا مسابقات بسيار دوستانه و علمي است چون در اين مسابقات هدف کلي گسترش و اشاعه فرهنگ استفاده از خودروهاي برقي و خورشيدي با سوخت پاک است. در مسابقه اخير که ما قادر به شرکت کردن در آن نشديم تيمي از دانشگاه کمربيج شرکت کرده بود که به علت تست قبل از مسابقه تصادف کرد و نتوانست در مسابقه شرکت کند. تيمي از نروژ نيز در مسابقات حضور داشت و چون باتري جدا از خودرو ارسال شده بود و هنگام مسابقه باتري نداشتند تيم کمبريج باتري خود را در اختيار تيم نروژ قرار داد. مشابه اين اتفاق هم براي ما هم اتفاق افتاد و ما کنترل خودرو را به تيم ديگري که کنترل آن سوخته بود داديم تا در مسابقات شرکت کنند.
ـ خودرو غزال4 چند بار در ايران تست شد؟
يکي از مشکلاتي که ما با آن مواجه هستيم دريافت بودجه از حاميان مالي است که بسيار زمان بر است و ما فقط دو سال زمان داريم. از اين دو سال يک سال براي طراحي وقت گذاشتيم و 6 ماه براي ساخت زمان گذاشتيم. به اضافه مشکلاتي نظير تحريم و چالش‌هاي متفاوت ديگر در نتيجه هنگامي‌که ساخت خودرو تمام مي‌شود زمان کمي براي تست باقي مي‌ماند. خودرو غزال4 تنها يکبار در يکي از باندهاي خالي فرودگاه امام خميني (ره) تست شد و پس از آن براي بسته بندي و ارسال آماده شد. با اين حال ما تقريبا مطمعن بوديم اين خودرو تمام تست‌هاي استاتيکي و ديناميکي قبل از شروع مسابقه در استراليا را قبول خواهد شد.
ـ براي شرکت در مسابقات سال‌هاي آينده برنامه‌اي خواهيد داشت؟
بله حتما در مسابقات آينده حضور خواهيم داشت. امسال 40 تيم از 25 کشور شرکت کردند. در سال‌هاي اخير تيم‌هاي هلند و ژاپن مقام‌هاي اول تا سوم را کسب مي‌کنند. از هلند، ژاپن، انگلستان، سوئد و آلمان چند تيم شرکت مي‌کنند تقريبا تيم‌هاي تمام کشورهاي پيشرفته حضور دارند و هرسال حضور خود را تکرار مي‌کنند. در استراليا حدود 7 تيم در مسابقات حضور دارند. فايده اين کار در پيشرفت است. وقتي شما مهلتي را براي خود تعيين مي کنيد تا پروژه را به نتيجه برسانيد و بعد در مسابقات شرکت کنيد باعث پيشرفت و ارتقاء شما مي‌شود.
ـ تفاوت اصلي خودروهايي که در مسابقات مقام‌هاي نخست را کسب مي‌کنند با خودروهايي که در رده‌هاي آخر هستند چيست؟
هزينه‌اي که براي خودروها صرف مي‌شود عامل اصلي کيفيت خودروهاست. ما در سال 2011 براي اينکه بدانيم خودروهايي که در مسابقه شرکت کرده‌اند چقدر هزينه صرف شده از تيم هاي مختلف سوال کرديم. تيم ژاپن که مقام نخست را کسب کرده بود دو ميليون دلار خرج کرده بود درحاليکه ما در همان سال 200 هزار دلار خرج کرده بوديم. تيم هلندي که مقام چهارم را بدست آورده بود چهار ميليون دلار صرف کرده بود. يکي از کارهايي که ساير کشورها انجام مي‌دهند انواع تست خودرو مثلا تست در تونل باد است تا بتوانند اشکالات آيروديناميکي خودرو را رفع کنند. مواد، تجهيزات ساخت و تجهيزات تست هرچه بهتر باشند، محصول نهايي کيفيت بالاتري خواهد داشت.
ـ در ايران چند دانشگاه خودرو خورشيدي توليد مي‌کنند آيا در ايران رقابت و مسابقات داخلي وجود دارد؟
متاسفانه رقابت داخلي وجود ندارد. ما دومين خودرويي که ساختيم دانشگاه آزاد قزوين نيز شروع بکار کرد و دو خودرو خورشيدي ساخت اما به کار خود را ادامه نداد. ما اميدوار بوديم که ساير دانشگاه‌ها شروع به ساخت خودروهاي خورشيدي کنند اما مشکل عمده جلب حمايت مالي است که تاکنون موفق نشده‌اند. اگر ساير دانشگاه‌ها و مراکز بتوانند در داخل کشور بودجه جذب کنند و ما رقيب داشته باشيم حتما مي‌توانيم پيشرفت بيشتري داشته باشيم.
ـ باتوجه به دانش فعلي و زيرساخت‌هاي کشور آيا امکان ساخت خودروهاي برقي و خورشيدي در ايران وجود دارد؟
من تصور مي‌کنم اگر از اين طرح‌ها حمايت شود ما مي‌توانيم طي 5 سال آينده خودروهاي کوچک برقي بومي سازي شده را توليد کنيم. مشکل ساخت خودروهاي خورشيدي بيشتر اقتصادي است. ما هيچ مشکي در عرصه تکنولوژي نداريم فقط مشکل اقتصادي داريم زيرا ساخت خودرو برقي گران و خودروهاي خورشيدي برقي گران‌تر از خودروهايي با سوخت فسيلي است. قيمت سوخت ارزان است و همه به سمت خريد موتورهاي احتراق داخلي مي‌روند اما اگر قيمت سوخت افزايش پيدا کند و قيمت سلول خورشيدي و باتري کاهش پيدا کند، طبيعتا توليد و خريد خودروهاي خورشيدي اقتصادي خواهد شد. ضمن آنکه قيمت سلول‌هاي خورشيدي رو به کاهش است وقيمت سلول‌ها 10 سال قبل 10 برابر الان بوده است و در عرض 30 سال قيمت سلول‌ها به يک دهم رسيده است.

منبع: خبرگزاری آریا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.aryanews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرگزاری آریا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۲۱۹۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مشکلات اقتصاد ایران راه‌حل سیاسی دارد؟

آفتاب‌‌نیوز :

بورسی‌ها در شرایطی به استقبال معاملات روز سه‌شنبه می‌روند که دیروز شاخص کل بورس تهران برای دومین روز متوالی ریزش کرد. برای پیش بینی بورس امروز –سه‌شنبه ۱۱ اردیبهشت- به روند بازار سهام در روز کاری گذشته نگاه می‌کنیم. روز دوشنبه شاخص کل ۳ هزار و ۷۳۷ واحد افت کرد و شاخص کل هم‌وزن ۶۷۱ واحد نزول کرد. همچنین شاخص کل فرابورس کمتر از یک واحد بالا آمد و شاخص هم وزن فرابورس ریزش ۳۷۲ واحدی داشت. 

روز دوشنبه در بورس شرکت داروسازی کوثر (دکوثر)، شرکت توسعه شهری توس گستر (وتوس) و شرکت آبسال (لابسا) بیشترین افزایش قیمت را ثبت کردند. در فرابورس نیز شرکت مجتمع جهان فولاد سیرجان (فجهان)، شرکت پگاه فارس (غفارس) و شرکت مجتمع صنعتی آرتا ویل تایر (پارتا) بیشترین افزایش قیمت را داشتند.

در بورس نماد‌های سدشت (شرکت سیمان دشتستان)، شگل (شرکت گلتاش) و سقاین (شرکت سیمان قائن) در روز یکشنبه بیشترین کاهش قیمت بازار را داشتند و در معاملات فرابورس شرکت آ س پ (آ. س. پ)، شرکت توکا ریل (توریل) و شرکت تجارت الکترونیک پارسیان کیش (تاپکیش) بیشترین کاهش قیمت را داشتند.

در معاملات دوشنبه، ۶۶ نماد صف خرید داشتند و ۴۳ نماد با صف فروش مواجه بودند. مجموع ارزش صف‌های خرید با رشد ۲۵ درصدی نسبت به روز کاری قبل به ۱۵۹ میلیارد تومان افزایش یافت و مجموع ارزش صف‌های فروش نیز با افزایش ۱۵ درصدی به ۱۹۹ میلیارد تومان رسید.

دیروز شاخص بورس برای دومین روز ریزش کرد و فاصله خود با محدوده ۲ میلیون و ۳۰۰ هزار واحدی را زیاد کرد. نماد‌های فولاد، فملی، کچاد و کگل بیشترین اثر کاهشی را بر شاخص داشتند. 

به علاوه، برای دومین روز متوالی پول حقیقی از بازار خارج شد. نماد‌های خودرو، خبنیان، تاصیکو، آریا، وپاسار، شستا، کماسه، پارسان، شتران، وبصادر و شبریز بیشترین خروج سرمایه را داشتند. 

همچنین دیروز عرضه بر تقاضا غلبه داشت و ارزش صف‌های فروش بیش از صف‌های خرید بود. برخی تحلیلگران تکنیکی نوسان کوتاه بازار را یک تعدیل کوتاه مدت می‌دانند و معتقدند شاخص کل که در نزدیکی سقف کانال است برای بازگشت به محدوه بالاتر به یک نیروی محرک نیاز دارد. در مقابل برخی ناظران معتقدند سیاست‌های ارزی دولت و مداخلات آن در بازار‌ها ریسک بازار‌های متشکل را افزایش داده و فعالان اقتصادی را به سرمایه گذاری در بازار‌های غیرمتشکل و بازار‌هایی که خارج از کنترل دولت است سوق داده، از سوی دیگر همسو با موج مهاجرت به خارج از کشور برخی نیز سرمایه خود را از ایران خارج کرده‌اند. در چنین شرایطی دولت باید در سیاست گذاری خود تجدید نظر کند و به راه‌حل‌های سیاسی برای برقراری ارتباط تجاری با جهان بیندیشد.

منبع: اکوایران