تولیدات صداوسیما تاریخ مصرف دارند
تاریخ انتشار: ۱۰ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۳۸۸۴۲۷
کارن کیهانی، آهنگساز و نوازنده سنتور، به نسل جدید آهنگ‌سازان موسیقی معاصر ایران تعلق دارد. او که سال‌ها در حوزه موسیقی ایرانی و نواحی ایران فعالیت کرده است، آثارش را تحت تأثیر شعر سبک هندی و همین‌طور اشعار معاصر ایرانی می‌داند. سمیه قاضی‌زاده
ایران آنلاین / در کنار اینها، او که تحصیل‌کرده موسیقی و صاحب پایان‌نامه برتر دانشگاه هنر در مقطع ارشد است، توانسته در معتبرترین فستیوال‌های خارجی در آسیا، اروپا و آمریکا کنسرت‌های متعددی برگزار کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اکثر قطعات باغ بی‌برگی قطعاتی هستند که با سفارش ساخته شده‌اند، این سفارش‌ها به چه صورت به شما داده شد؟
اساسا درباره هریک از آثار، روند متفاوتی رخ داد؛ نقطه‌ای بود و دگر هیچ نبود، به‌عنوان قدیمی‌ترین قطعه در این مجموعه، در سال ٢٠١٣ و از سوی آنسامبل ماتکا کشور سوئیس سفارش داده شد؛ به این صورت که کمیته فنی این آنسامبل که علاقه‌مند به سفارش اثری به یک آهنگساز ایرانی بود، پس از بررسی آثار تعداد زیادی از آهنگ‌سازان معاصر ایرانی، تصمیم به همکاری با بنده گرفت و قطعه‌ای برای ساز سنتور و ١٢ساز کلاسیک سفارش داد. من این اثر را به دعوت آنسامبل، در شهر ژنو نوشتم و در پاییز همان سال، اجرا شد. نهایتا تجربه موفق همکاری با ماتکا باعث سفارش قطعه هجرانی در سال بعد شد. دو اثر «باغ بی‌برگی» و «و می‌بیند صدایی نیست» به سفارش فستیوال رزونانس ایتالیا نوشته شدند و «آخرین قطره صدا» به سفارش دوئت نیواک در تهران نوشته و اجرا شد.
در ایران موسیقی سفارشی در زمره ناپسندیده‌ترین انواع موسیقی است، اما در آن‌ور آب نه تنها این‌طور نیست که بیشتر فستیوال‌ها و آثار روی مدار همین سفارش‌ها می‌چرخد؟
ببینید آن نوع اثر سفارشی که ما غالبا در ایران با آن مواجه هستیم، بیشتر یک نوع اثر مناسبتی و باکلام است و در آن، آهنگساز خیلی قادر به اعمال اندیشه‌های هنری خود نیست و در بسیاری از نمونه‌ها، حتی متن/ شعر اثر را خود انتخاب نمی‌کند. مثلا بسیاری از آثاری که از صداوسیما می‌شنویم، از این نوع هستند؛ برای موقعیت زمانی و مکانی مشخصی ساخته می‌شوند و طبیعتا تاریخ مصرف دارند. اما در سفارش آثار جدی موسیقی، در همه جای جهان ارکسترها، آنسامبل‌ها و فستیوال‌ها در جست‌وجوی سلایق و اندیشه‌های جدید هنری هستند و طبیعتا چه در انتخاب آهنگساز و چه در رویکرد موسیقایی، تشابهی با نوع اول ندارند.
موسیقی شما را قطعا باید در سبک و سیاق موسیقی معاصر دانست، خودتان برداشتتان درباره موسیقی‌هایتان و انواع آنها چیست؟
برداشت من از موسیقی خودم چندان قابل تشریح نیست چراکه به‌لحاظ سبکی، اصولا تقسیم‌بندی‌های قطعی را در موسیقی‌ام دنبال نمی‌کنم. اما پیش از نوشتن هر قطعه جدیدی، پرسشی دارم که در فرایند نگارش سعی می‌کنم برایش پاسخی بیابم. از این منظر، بیشتر قطعاتم یا در ارتباط با ادبیات (در سال‌های اخیر شعر سبک هندی) یا در ارتباط با موسیقی دستگاهی ایرانی (نه در استفاده مستقیم از دستگاه‌ها بلکه با به‌کارگیری عناصر یا رفتارهای موسیقایی دستگاهی) شکل می‌گیرند.
فکر می‌کنید شنونده آثار شما چه قشری هستند و می‌شود جز لذت‌بردن برای شنیدن آنها چه اهدافی را دنبال کرد؟
در ایران، مخاطبان این نوع از موسیقی عموما هنرمندان و به‌طور ویژه موسیقی‌دانان هستند.
یادم می‌آید سال‌ها قبل خدمت علیرضا مشایخی بودم و به ایشان گفتم که نمی‌دانم چطور به این موسیقی باید گوش کرد و ایشان گفتند بعد از گوش‌دادن به هر ترک باید صبر کرد و بعد از مدتی به قطعه دیگر گوش کرد. شما هم موافق همین متد هستید یا طور دیگری فکر می‌کنید؟
برای من نحوه مواجهه با یک گویش جدید موسیقایی، بسیار به روش مواجهه با زبان شعر شبیه است. زبان شعر یقینا از زبان عامیانه پیچیده‌تر و دیریاب‌تر است. مثالی می‌زنم؛ اگر بگوییم: «صبح که آفتاب در اومد...» بی‌تردید هر ایرانی با هر سطح از سواد، تخیل و دایره واژگانی منظور را درک می‌کند اما همین عبارت را وقتی حافظ با زبان شعر بیان می‌کند «سحر چون خسرو خاور عَلَم بر کوهساران زد...»، آن‌وقت مجبوریم کمی تأمل کنیم، چند بار بخوانیم، تخیل خود را به کار بگیریم و آهسته‌آهسته درک کنیم. میان آن جمله ساده و بیت حافظ، به جز پیچیدگی، استعاره و تشبیه چیز دیگری هم نهفته است و برای من لذت کشف و تخیل است. بنابراین پیشنهاد می‌کنم بعد از شنیدن یک ترَک، آن را دوباره گوش کنید. آن وقت اوضاع کمی عوض می‌شود.
درباره همکارانتان در اجرای قطعات بگویید؟ همکاری‌تان به چه صورتی و در چه فرایندی آغاز شد؟
در این سال‌ها شانس همکاری با نوازندگان فوق‌العاده‌ای را داشتم و در آلبوم باغ بی‌برگی ضبط‌هایی از همین نوازندگان را می‌شنوید. آنسامبل ماتکا متشکل از نوازندگان نخبه اروپایی است و همکاری‌مان از همان ابتدای سفارش اثر شروع شد. از آنجا که در اجرای نخست قطعه، خودم نوازنده سنتور بودم، همکاری با این آنسامبل به مراتب جذاب‌تر شد. دوئت نیواک (خواهران زربخش) را از مدت‌ها قبل پیگیری می‌کردم و موسیقی‌شان را نیز می‌شناختم و طبیعتا این همکاری، بر شناخت عمیق‌تری مبتنی بود. سولیست‌هایی مانند بریجت کیبی (نوازنده هارپ آمریکایی) و روکو رسینیو (نوازنده ترومبون ایتالیایی) نیز به اندازه کافی شناخته‌شده بودند و تا پیش از زمانی که برای حضور در اجرای قطعات سفر کردم، آنها را ملاقات نکرده بودم.
به نظر شما موسیقی معاصر جذابیت کنسرتی دارد؟
مانند هر ژانر دیگری، موسیقی معاصر هم کیفیت‌های مختلف دارد. از نظر من یک اجرای درجه یک موسیقی معاصر بسیار جذاب است و در آن علاوه بر تجربیات جدید صوتی، لذت کشف و درک اندیشه‌های جدید از هر گونه دیگری، بیشتر است.
در کارهای شما، کمتر می‌توان رنگ‌وبوی ایرانی را دید، درحالی‌که شاید در آثار بسیاری از آهنگ‌سازان معاصر ایرانی ته‌مایه‌های موسیقی ایرانی شنیده می‌شود. دلیلش چیست؟
ببینید اگر شما به آلبوم پیشین من (همان یک شرار و هیچ) رجوع کنید شاید کمی نظرتان تغییر کند. در آن مجموعه حتی قطعه‌ای برای کوارتت سازهای ایرانی (دو کمانچه، قیچک‌آلتو و قیچک‌باس) دارم که فضای مدال آن کاملا دستگاهی است. اما در آثار اخیرم خیلی مستقیم از دستگاه‌ها یا مدهای ایرانی استفاده نمی‌کنم و بیشتر بر موضوع «رفتار دستگاهی» و بهره‌گیری از تزیینات و عناصر ریتمیک این موسیقی تمرکز دارم. از سویی دیگر باید اعتراف کنم که موسیقی کلاسیک (سنتی) ایرانی به شکل اورجینال آن و با رنگ سازهای ایرانی برایم به اندازه کافی جذاب است و برای استفاده مستقیم از دستگاه‌ها در موسیقی معاصر، دلیل و محرکی پیدا نمی‌کنم.
قطعات آلبوم باغ‌بی‌برگی به جز ارکستر با تک‌سازهایی مانند هارپ، ترومبون، یا فلوت‌باس نواخته شده‌اند، انتخاب سازها بر عهده خودتان بود؟
انتخاب ساز در قطعات مختلف شرایطی متفاوت داشته است. مثلا فستیوال رزونانس به من اثری برای هارپ‌سولو یا ترومبون‌سولو سفارش داد، اما مثلا در قطعه هجرانی، باید از میان چهار ساز، یک دوئت انتخاب می‌کردم که فلوت‌باس را شخصا برگزیدم.
شما سال‌ها در زمینه موسیقی سنتی ایران هم فعالیت کرده‌اید، دوست دارم بدانم چرا فعالیتتان در این زمینه قطع شد؟
درواقع این فعالیت به‌طور مطلق متوقف نشده است و همین سال گذشته در بی‌ینال ونیز، علاوه بر موسیقی معاصر (در جایگاه آهنگساز و نوازنده)، در اجرای موسیقی کلاسیک ایرانی نیز سنتور نواختم. اما از آنجا که آهنگ‌سازی و موسیقی معاصر، تدریجا به‌عنوان حرفه برایم جذابیت بیشتری یافت، در ١٥ سال گذشته عملا موسیقی کلاسیک ایرانی به حاشیه رفت.
آیا موسیقی نواحی ایران روی ساخت آثار فعلی شما هم تأثیر دارد؟
استفاده از سونوریته‌ها و تکنیک‌های سازی موسیقی نواحی ایران همواره برایم جذابیت زیادی داشته است و از آن خیلی بهره برده‌ام. به‌عنوان مثال در قطعه همان یک شرار و هیچ (برای ابوا)، عملا خیلی از تکنیک و سونوریته ساز سُرنا الهام گرفتم.
می‌دانم که در هنرستان موسیقی دختران مشغول به فعالیت هستید، آیا در میان نسل جدید علاقه‌ای به موسیقی معاصر و البته شناختی از آن وجود دارد؟
بنده نزدیک به هفت سال است که در هنرستان موسیقی دختران تهران تدریس می‌کنم و از چند سال پیش از آن، در دانشگاه هنر و هنرستان عالی هم درس می‌دادم. امروز به تمام معنا معتقدم که در ارتباط با موسیقی معاصر، جدی‌ترین مراکزی که در آن به طور طبیعی (و نه به حکم ضرورت‌های حرفه‌ای) نتایجی حاصل خواهد شد، هنرستان‌ها هستند. آنچه در محیط دانشگاهی ما بسیار کُند، با دشواری و به حکم ضرورت‌های حرفه‌ای پذیرفته می‌شود، در هنرستان با سرعتی شگفت‌انگیز پیشرفت می‌کند. من چه در کلاس تاریخ موسیقی، چه در کلاس‌های درک و دریافت موسیقی قرن بیستم و چه در کلاس‌های نوتاسیون معاصر (دو مورد آخر از کلاس‌های آزاد هنرستان در تابستان هستند)، این واقعیت را می‌بینم که پیش از شکل‌گیری عادات شنیداری، چه سطح وسیعی از تمایل و توانایی در درک و فراگیری موسیقی جدید وجود دارد. در میان فارغ‌التحصیلان چند سال گذشته ما و دانش‌آموزان فعلی، نوازندگان و آهنگ‌سازان مستعد و باسواد کم نیستند که مطمئنم جایگاه هنری و اجتماعی شایسته‌ای در این حوزه خواهند یافت. از این بابت البته بسیار مدیون مدیریت و شورای فنی هنرستان هستیم که برخلاف گذشته، تا این حد به موسیقی معاصر فرصت و اهمیت می‌دهند.
برنامه‌ای برای اجرا در ایران هم در نظر گرفته‌اید؟
بله، در ابتدای سال آینده منتخبی از آثار را در تهران به اجرا خواهیم گذاشت./ شرق
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۳۸۸۴۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بزرگداشت نیمای آواز ایرانی در چهل و ششمین نشست «آیین آواز»
به گزارش خبرگزاری مهر به نقل از روابط عمومی فرهنگسرای ارسباران، چهل و ششمین نشست تخصصی‌آموزشی «آیین آواز» به بزرگداشت غلامحسین بنان اختصاص دارد؛ خواننده‌ای که به سبب نوآوری‌هایش جایگاه او در آواز ایرانی به جایگاه نیما یوشیج -شاعر نوپرداز- در شعر و ادبیات تشبیه شده است.
در این نشست که سه‌شنبه ۱۸ اردیبهشت ساعت ۱۸ با اجرای حمید سهرابی در فرهنگسرای ارسباران برگزار می‌شود، پنج سخنرانی فنی و تخصصی توسط پنج پژوهشگر و موسیقیدان به همراه اجرای آواز توسط چهار خواننده و نوازندگان همراهشان تدارک و پیش‌بینی شده است.
علی رستمیان مدرس و خواننده باسابقه از شناخت دیرینه‌اش از شیوه و صدای بنان خواهد گفت. «واکاوی بی‌توجهی اهالی آواز به میراث بنان» عنوان سخنرانی بهروز وجدانی پژوهشگر موسیقی خواهد بود و یسنا خوش‌فکر خواننده و مدرس آواز نیز سخنرانی با عنوان «بنان میراث‌دار آواز» خواهد داشت. همچنین عنوان سخنرانی بهروز مبصری «نقش بنان در آواز ایرانی و اجراهای ارکسترال» است و علی شیرازی هم درباره «بنان و ساختار موسیقایی صدا در آواز جدید ایران» سخنرانی می‌کند.
محمدهاشم احمدوند، شهریار شهریاری، حسام صحرایی و امیرعلی هاشمی چهار خواننده‌ای هستند که هر یک به همراه گروه موسیقی همراهشان به اجرای آواز و چند تصنیف خواهند پرداخت.
حضور در این برنامه برای عموم علاقه‌مندان آزاد و رایگان است و برای شرکت در آن می‌توانید به فرهنگسرای ارسباران واقع در خیابان شریعتی، بالاتر از سیدخندان، خیابان جلفا مراجعه کنید.
کد خبر 6097170
حقوق کدام یک از ایثارگران در سال ۱۴۰۳ افزایش داشت؟