به نقل از «باشگاه خبرنگاران»

آیا سیاست‌های خصمانه عربستان سعودی این کشور را به سمت جنگ داخلی سوق می‌دهد؟

تاریخ انتشار: ۱۵ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۴۶۱۴۲۷

به گزارش گروه بین‌الملل باشگاه خبرنگاران جوان؛ گلوبال ریسرچ در گزارشی به این سوال پرداخت: آیا راهبرد لبه پرتگاه و سیاست های خشونت آمیز عربستان سعودی برای مداخله در خاورمیانه گریبانگیر این کشور شده است؟

عربستان چندین دهه نقش واسطه را بین کشورهای خارجی بازی کرده و تلاش کرده است موقعیت خود را به عنوان یک قدرت منطقه‌ای تحکیم کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

اما به نظر می آید سیاست‌های عربستان سعودی که بر مداخله در امور کشورهای همسایه و حمایت از تروریسم برنامه ریزی شده‌اند در نهایت مسائل را به نحوی وخیم تر کرده است که ممکن است این کشور را درگیر هرج و مرج کند. افزایش خشم عمومی در پی تلاش برای اتخاذ تدابیر ریاضتی، مشکلات اقتصادی به سبب نوسان قیمت نفت و بروز نشانه ها در خصوص اختلافات سلطنتی بر سر جانشین ملک سلمان بن عبدالعزیز آل سعود، پادشاه سعودی، بدین معناست که ماجراجویی های عربستان در خارج زمینه را برای درگیری داخلی آماده می‌کند که ممکن است به بی ثباتی در خاورمیانه دامن بزند. این در حالی است که دیگر کشورها همچون ایران و ترکیه به رقبای احتمالی عربستان برای برعهده گرفتن رهبری جهان عرب تبدیل می‌شوند.

در ادامه این گزارش آمده است: عربستان سعودی برخی مشکلات را تجربه کرده است که به بی ثباتی داخلی منجر می شوند. «بلومبرگ» در آوریل 2017، گزارش داد که «ملک سلمان»، پادشاه عربستان سعودی، مجبور شده است پاداش و فوق العاده کارمندان دولت را به شکل قبل بازگرداند. ناظران نیز در ماه مارس خاطر نشان کردند که ذخایر ارزی عربستان سعودی در حال کاهش است.

افزایش مشکلات مالی عربستان سعودی تا حدی به علت کاهش قیمت نفت است. «ایندیپندنت» در ژانویه 2016 اعلام کرد کاهش ارزش نفت، طرح‌های اصلی عربستان را به خطر خواهد انداخت. این در حالی است که یک سوم افراد 15 تا 24 سال در این کشور بیکار هستند. «میدل ایست آی» نیز به نقل از کارشناسان در آمریکا نوشت صادرات خالص نفت عربستان سعودی در سال 2006 کاهش یافت و از سال 2005 تا سال 2015 به طور سالیانه 1.4 درصد در سال کاهش داشت. «سیتی گروپ» تخمین زده است که منابع صادرات نفت عربستان احتمالا تا سال 2030 به طور کامل تمام خواهد شد.

از سوی دیگر، برخی علائم وجود دارد که خانواده سلطنتی عربستان سعودی نیز در حال تجربه میزان زیادی از اختلافات داخلی است. ملک سلمان با اتخاذ اقدام جنجالی اصلاح کامل مسیر جانشینی در عربستان سعودی و انتصاب پسرش «محمد بن سلمان» به عنوان ولیعهد باعث دگرگونی عظیمی در این کشور شد. این اقدام باعث ایجاد اختلاف در خانواده سلطنتی شده و بسیار خطرناک است. «فارین پالسی» اعلام کرد نیروهای امنیتی عربستان سعودی تحت یک فرماندهی واحد نیستند. این بدان معناست که در صورت درگیری داخلی، ارتش با خطر شکاف مواجه است.

«ایندیپندنت» در سال 2015 با یک شاهزاده سعودی گفتگو و فاش کرد هشت تن از 11 برادر سلمان از رهبری وی ناراضی هستند و در حال بررسی برکناری‌اش از قدرت و جایگزین کردن او با «شاهزاده احمد بن عبدالعزیز» وزیر کشور سابق عربستان، هستند. «ان بی سی نیوز» نیز فاش کرد ترفیع پسر سلمان به جایگاه ولیعهدی باعث خشمگین شدن شاهزاده محمد بن نایف شده است که پیش از این در نوبت رسیدن به تاج و تخت قرار داشت و موضع تندش در قبال ایران شناخته شده است. «نیویورک تایمز» بیست و هشتم ژوئن 2017 گزارش داد از خروج نایف از عربستان جلوگیری و او در کاخش در جده حصر شده است.

ملک سلمان از جنگ در یمن برای مقابله با نارضایتی نخبگان از طریق ایجاد آن چه «واشنگتن پست» افزایش احساس ملی گرایانه در بین شهروندان توصیف می کند، استفاده کرده است. به رغم این که این مداخله احتمالا مزایای کوتاه مدت برای عربستان سعودی داشته است ولی به بیشتر شدن شکاف در خاورمیانه منجر شده و به کشورهای همسایه اجازه داده است اقداماتی برای گرفتن جای عربستان به عنوان قدرت مسلط منطقه انجام دهند.

نگارنده گزارش در ادامه می‌افزاید تنها یمن نیست که باعث نگرانی سعودی ها می شود. سال ها مداخله باعث می شود که عربستان بیش از پیش امور خارجه خود را با هدف اجتناب از بی ثباتی داخلی و ایجاد توازن منطقه ای، انجام دهد. تلکس های دیپلماتیک وزارت امور خارجه عربستان سعودی که توسط «ویکی‌لیکس» منتشر شد، نشان می دهد که مقامات این کشور به ادامه ویران کردن سوریه متعهد هستند. آنها بیم آن را دارند که دولت بشار اسد، رئیس جمهور سوریه، به سبب جنگ داخلی ویرانگر در این کشور، دست به تلافی بزند. عربستان از طریق حمایت از گروه های تروریستی، به این جنگ دامن زده است. تلکس های وزارت امور خارجه آمریکا که توسط ویکی‌لیکس منتشر شده است، حاکی از آن است که عربستان سعودی به عنوان مهم ترین کمک کننده مالی به گروه های تروریستی در سطح جهان قلمداد می شود. همواره نگرانی هایی وجود داشته که ممکن است این روش از کنترل خارج شود و مشکلاتی برای حامیان تروریسم ایجاد کند.

به طور سنتی، قدرت در خاورمیانه بین رژیم‌صهیونیستی و سعودی ها تقسیم شده است. با این حال، به علت تغییر راهبرد آمریکا و تلاش دیگر کشورهای خاورمیانه برای تبدیل شدن به بازیگران مهم تری در منطقه، ممکن است این نظم منطقه ای تغییر کند. «جولیان آسانژ» در مارس 2016، خاطر نشان کرد استراتژیست های آمریکایی همچون «جان برنن» بیش از پیش محور سعودی-اسرائیلی را به عنوان مانعی در مسیر منافع راهبردی گسترده تر آمریکا، به ویژه در قبال ایران، قلمداد می کنند.

در ادامه این گزارش آمده است این تغییر سیاسی هم اکنون در مورد بحران جاری در قطر، قابل توجه است. مناقشه با قطر یک خطر واقعی ایجاد می کند و ممکن است درگیری ها به داخل عربستان کشیده شود. بحران اخیر همچنین ظهور یک نظم جدید را در خاورمیانه فاش کرده است: کشورهایی که از محور قدیمی سعودی-اسرائیلی حمایت می کنند و آنهایی که می خواهند توازن قدرت را تغییر دهند. عربستان مورد حمایت مصر، امارات عربی متحده، بحرین، یمن و مالدیو است. قطر مورد حمایت ایران و ترکیه واقع شده است. ترکیه در سال های اخیر به طور پیوسته نقش خود را در خاورمیانه گسترش داده است و از سوی آمریکا به عنوان بازیگر مناسبی برای متوازن کردن نفوذ سعودی ها در کشورهایی همچون پاکستان قلمداد می شود. ترکیه و ایران هم اکنون فعالانه تلاش می کنند عربستان سعودی را به چالش بکشند.

این گزارش همچنین می‌افزاید جنگ داخلی یا درگیری داخلی در عربستان سعودی به سرعت از لحاظ ماهیت، بین المللی خواهد شد. پیمانکاران دفاعی بیش از پیش جذب پول سعودی ها می شوند. عربستان همچنین بیش از پیش از شرکت های نظامی خصوصی همچون «بلک واتر» استفاده کرده است. شبح اشاعه تسلیحات هسته ای در خاورمیانه همچنین به نگرانی ها درباره احتمال افتادن تسلیحات به دست افراد ناباب یا استفاده بی هدف از آنها، قوت می بخشد.

نگارنده مطلب همچنین هشدار می‌دهد: در صورتی که مناقشه با قطر (یا هر یک از چندین منطقه ای که عربستان سعودی در آنها مداخله کرده است) از کنترل خارج شود، اشاعه احتمالی تسلیحات هسته ای، یک خطر جدی به وجود می آورد. جنگ داخلی در عربستان همچنین خطری برای جامعه بین المللی دارد؛ زیرا در صورتی که شهرهای مقدس مکه و مدینه در جریان جنگ لطمه ببیند، ناآرامی گسترده‌ای روی خواهد داد. کاهش ذخایر ارزی، کاهش ذخایر نفت، درگیری داخلی خانواده سلطنتی و تهدید همیشگی گروه های تروریستی برای حامیان خودشان، همگی نشان می دهد که عربستان سعودی در مسیر روبرو شدن با یک بحران قرار دارد.

 

انتهای پیام/

گزارش گلوبال ریسرچ از احتمال وقوع بحران داخلی در عربستان سعودی

 

منبع: باشگاه خبرنگاران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.yjc.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «باشگاه خبرنگاران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۶۱۴۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بایدن هم مثل ترامپ عربستان را قربانی می‌کند؟

آیا دولت بایدن برای نجات رژیم صهیونیستی از انزوا و شکست بین‌المللی، عربستان را پیش پای اسرائیل قربانی می‌کند؟

به گزارش مشرق، روزنامه کیهان در ستون خبر ویژه خود نوشت: در حالی که پایتخت‌ها، شهرها و دانشگاه‌های بسیاری از کشورهای جهان شاهد گسترده‌ترین اعتراضات ضد صهیونیستی است، وزیر خارجه آمریکا پس از دیدار با همتای سعودی در ریاض مدعی شد: «روابط عربستان و اسرائیل به زودی عادی می‌شود. اقدام دوطرفه عربستان و آمریکا در رابطه با پرونده عادی‌سازی روابط با اسرائیل در مراحل پایانی است. آمریکا و عربستان سعودی طی یک ماه گذشته درباره عادی‌سازی روابط میان ریاض و اسرائیل اقداماتی انجام دادند».

فیصل بن‌فرحان وزیر خارجه عربستان هم گفته است: «به مراحل نهائی توافق امنیتی با آمریکا نزدیک شده‌ایم». این در حالی است که بلینکن با وقاحت گفته است: اسرائیل برنامه‌ای برای حفاظت از غیرنظامیان در حمله به «رفح» در جنوب غزه ندارد.

بلینکن در نشست با وزیران شورای همکاری خلیج‌فارس هم، خواستار سیستم دفاعی یکپارچه در مقابل ایران شد و ادعا کرد: رویارویی ایران با اسرائیل، نیاز به یکپارچگی دفاعی بیشتر را نشان می‌دهد. این حمله، تهدید حاد و فزاینده ایران را نشان می‌دهد، اما همچنین ضرورت همکاری ما در زمینه دفاع یکپارچه را نشان می‌دهد.

اظهارات بلینکن مبنی بر این که آمریکا و عربستان طی یک ماه گذشته درباره عادی‌سازی روابط میان ریاض و اسرائیل اقداماتی انجام دادند، در حالی است که تشدید جنایت‌های اسرائیل در ماه‌های اخیر، موجب برانگیختگی گسترده جهانی و همچنین آماده شدن محاکم بین‌المللی برای صدور حکم تعقیب و بازداشت مقامات جنایتکار صهیونیست شده است. در میدان نظامی نیز تحلیلگران، از قطعیت شکست اسرائیل خبر می‌دهند و این علاوه‌بر ضربت راهبردی تحقیرآمیزی بود که اسرائیل از ایران خورد.

در چنین شرایطی به نظر می‌رسد دولت بایدن و نتانیاهو اصرار دارند دولت‌هایی مانند سعودی، اردن و امارات را قربانی کنند تا هر طور که شده اسرائیل را از باتلاقی که در آن دست‌وپا می‌زند، بیرون بکشند.

پیش از این، دیوید هرست، سردبیر وب‌سایت آمریکایی میدل‌ایست‌آی با اشاره به نقش‌آفرینی اردن، هنگام حمله ایران به اسرائیل هشدار داده بود: «در حالی که مردم اردن، شلیک موشک‌های ایرانی به اهداف خود در اسرائیل را تشویق می‌کردند، ارتش اردن آنها را از طرف اسرائیل سرنگون می‌کرد. اسرائیل ممکن است این واقعیت که متحدان واقعی دارد را جشن بگیرد، اما با این کار، مشروعیت دوستان خود را به طرز مُهلکی تضعیف می‌کند».

البته ایران در آن حمله، پایگاه‌های جاسوسی و نظامی اسرائیل از جمله پایگاه نواتیم را که حفاظت‌شده‌ترین پایگاه نظامی دنیا توصیف می‌شود، درهم کوبید و فقط ذلت و خفّت ماجرا برای شاه خائن اردن بماند.

بیگاری کشیدن اخیر از عربستان و واداشتن او به انتحار با باقی‌مانده حیثیت خود نزد ملت‌های مسلمان، در حالی است که میدل‌ایست مانیتور، آبان ۱۴۰۰ با اشاره به «گاو شیرده» توصیف‌شدن سعودی از سوی ترامپ نوشت: «زمانی که ترامپ، عربستان را گاو شیرده توصیف کرد، بن‌سلمان احساس توهین نکرد. او چرا در مقابل توهین‌های مداوم رهبران غربی سکوت می‌کند، اما در لبنان تنش ایجاد می‌کند؟».

دونالد ترامپ سال ۱۳۹۵ در حالی که هنوز رئیس‌جمهور نشده بود، گفته بود: «عربستان برای ما مانند گاوی شیرده است که هر وقت دیگر نتواند دلار و طلا بدهد، دستور ذبح آن را صادر می‌کنیم و این واقعیتی است که همه دوستان و دشمنان آمریکا به ویژه خود مقامات سعودی از آن آگاهند. عربستان، باید سه‌چهارم ثروتش را به آمریکا بابت حمایت‌های ما بپردازد».

او پس از ریاست‌جمهوری هم در جریان نشست خبری مشترک با سران لتونی، لیتوانی و استونی گفته بود: «می‌خواهم از سوریه خارج شویم و به کشورمان بازگردیم، می‌خواهم کشور خود را بازسازی کنم، هفت تریلیون دلار صرف کردیم اما هیچ چیزی نگرفتیم. ما در این مورد خیلی جدی فکر می‌کنیم و به‌زودی در این مورد تصمیم قطعی خواهیم گرفت. من به ریاض گفتم اگر می‌خواهید در این‌جا بمانیم، پس هزینه‌اش را بپردازید». ترامپ، اردیبهشت ۱۳۹۷ هم در دیدار با محمد بن‌سلمان گفت: «عربستان سعودی جزو خریداران بزرگ ما بوده است. [خطاب به بن‌سلمان] یکی از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ شما خرید سهام و اقلام مختلف و تولید شغل برای آمریکایی‌ها است. من در ماه می در ریاض بودم. صدها میلیارد دلار به ایالات‌متحده بازگرداندیم. ما این را می‌دانیم و آنها هم می‌دانند». ترامپ سپس با نشان دادن چند لوح درباره خریدهای سعودی گفت: «اینها بعضی از چیزهایی هستند که از ما خریده‌اند. این یکی سه میلیارد دلار است، آن ۵۳۳میلیون دلار و آن یکی ۵۲۵میلیون دلار. این پول‌ها برای شما چیزی نیست؛ بیشتر بخرید این ۸۸۰میلیون دلار، این ۶۴۵میلیون دلار، این یکی ۶میلیارد دلار...».

اما بیش از صد میلیارد خرید نظامی از آمریکا- فقط ظرف یکی دو سال- نتوانست عربستان را به هنگام حمله متجاوزانه به یمن و تلافی‌شدن از سوی انصارالله، از گرداب نجات دهد و مانع از فرود آمدن موشک‌های در مناطق نفتی و نظامی شود. حالا هم به نظر می‌رسد اگر پای عربستان بیش از گذشته به بازی جنایتکارانه اسرائیل و آمریکا سُر بخورد، طرفی که بیش از همه زیان خواهد کرد، دولت سعودی است. مقاومت یمن نشان داده که کمترین ملاحظه‌ای درباره حامیان جنایات رژیم صهیونیستی ندارد.