به نقل از «تابناک»

معادلات بازار جهانی نفت

تاریخ انتشار: ۲۰ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۵۵۸۲۷۷

کارشناسان بازار نفت با در نظر گرفتن ناآرامی‌های خاورمیانه روند قیمت طلای سیاه را رو به افزایش پیش بینی می‌کنند.
به گزارش خبرنگار مهر، رییس سابق سازمان جاسوسی ایالات متحده در حالی کاهش قیمت نفت را راهکاری برای زمینگیر کردن اقتصاد ایران عنوان می کند که معادلات اخیر بین تولیدکنندگان عضو و غیر عضو اوپک نشان از افزایش قیمت طلای سیاه دارد.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این در حالی است که میزان وابستگی اقتصاد ایران به درآمدهای نفتی نسبت به برخی کشورهای تولیدکننده نفت، کمتر است. از سویی دیگر اظهارنظرهای اخیر مقامات کشورهای عضو و غیر عضو اوپک برای تمدید توافق کاهش تولید نفت، افزایش بیشتر قیمت نفت را نوید می دهد. به این چیدمان می توان تحولات اخیر عربستان و تکانه هایی در معادلات سیاسی خاورمیانه را نیز اضافه کرد.
به گفته کارشناسان بین المللی نفت  می توان گفت قیمت طلای سیاه بر خلاف آنچه از سوی برخی رسانه های خارجی مطرح می‌شود، روند به افزایشی در پیش دارد. صحت این گفته را می توان در خروجی روز دوشنبه ۱۵ آبان ماه سال جاری پایگاه اینترنتی دبیرخانه اوپک جست و جو کرد؛ به این ترتیب که بر اساس گزارش این دبیرخانه در تاریخ مذکور  قیمت سبد نفتی اوپک به ۶۱ دلار و پنج سنت برای هر بشکه رسید. این در حالی است که قیمت سبد نفتی اوپک روز جمعه هفته گذشته (۱۲ آبان ماه) ۵۹ دلار و ۱۵ سنت بود. به نظر می رسد موج دستگیری شاهزادگان و مسئولان سعودی در آغاز هفته جاری، از جمله دلایل جهش قیمت نفت در بازارهای جهانی به شمار می‌آید. از طرفی  اداره اطلاعات انرژی آمریکا برآورد خود را از مقدار رشد تقاضای جهانی نفت خام در سال ۲۰۱۸ میلادی با ۸۰ هزار بشکه افزایش به یک میلیون و ۶۶۰ هزار بشکه رساند. با این همه، این نهاد در گزارش ماهانه خود برآورد مقدار رشد تقاضای روزانه نفت در سال ۲۰۱۷ میلادی را کاهش داد و آن را با ۴۰ هزار بشکه کاهش به یک میلیون و ۳۱۰ هزار بشکه رساند. پیش از این، دیگر نهادهای ناظر بر بازار نفت ، از جمله سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) و آژانس بین‌المللی انرژی (IEA)، برآورد خود را از رشد تقاضای نفت جهان در سال ۲۰۱۸ میلادی افزایش داده بودند.
وقتی پای جنگ در میان باشد
سازمان کشورهای صادرکننده نفت (اوپک) در گزارش «دورنمای نفت ۲۰۱۷» اعلام کرد که تقاضای جهانی برای نفت خام تولیدی اعضای این نهاد در ۲ سال آینده رشدی کمتر از انتظار دارد، زیرا رشد قیمت نفت به دلیل کاهش تولید نفت این سازمان و متحدان آن، سبب رشد تولید دیگر تولیدکنندگان می‌شود. البته ضمن چنین پیش بینی شاهد شرایط متفاوت دیگری هستیم. به این معنا که با توجه به ناآرامی های خاورمیانه و در راس آن عربستان سعودی به عنوان یکی از بزرگترین تولیدکنندگان نفت می توان پیش بینی کرد که در صورت بروز جنگ، قیمت نفت می تواند به سرعت در سربالایی رشد قرار گیرد.
اوپک همچنین در گزارش دورنمای نفت ۲۰۱۷ خود اعلام کرد افزایش تمایل به خودروهای برقی می‌تواند سبب شود رشد تقاضای خودروهای برقی در سال ۲۰۳۰ میلادی متوقف شود و دورنمای بلند مدت این سازمان را به چالش بکشد. در همین راستا محمد سانوسی بارکیندو، دبیرکل اوپک، در مقدمه گزارش یاد شده، گفت: روشن است که این تعهد بزرگ به کاهش تولید نقشی مهم در فرایند بازگشت توازن به بازار نفت در سال جاری میلادی داشته است.
چشم انداز بازار نفت 
طبق گزارش اخیر اوپک، تقاضا برای نفت خام تولیدی این سازمان در سال ۲۰۱۹ میلادی ۳۳ میلیون و ۱۰۰ هزار بشکه در روز خواهد بود که نسبت به برآوردهای گزارش پارسال پایین‌تر است. اوپک همچنین برآورد خود را درباره رشد تولید نفت خام شیل بالا برد و رشد قیمت نفت در سال ۲۰۱۷ و استمرار رشد تقاضا را مهمترین دلیل این افزایش تولید ذکر کرد.
طبق گزارش این سازمان، عرضه جهانی نفت خام شیل در سال ۲۰۲۰ میلادی به هفت میلیون بشکه در روز و در سال ۲۰۳۰ میلادی به ۹ میلیون و ۲۲۰ هزار بشکه در روز می‌رسد، زیرا کشورهایی همچون آرژانتین و روسیه نیز همچون کشورهای آمریکای شمالی جمع تولیدکنندگان نفت شیل ملحق می‌شوند. اوپک همچنین برآورد رشد تقاضای نفت را در میان مدت افزایش داد و اعلام کرد تا سال ۲۰۲۲ میلادی تقاضای روزانه نفت به ۱۰۲ میلیون و ۳۰۰ هزار بشکه در روز می‌رسد.

منبع: تابناک

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tabnak.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تابناک» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۵۵۸۲۷۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

جنگ جهانی نفت؛ بایدن در تنگنای تحریم‌ها، قیمت‌ها و انتخابات

تدابیر تحریمی جدید مجلس آمریکا علیه ایران، ونزوئلا و روسیه می‌تواند با افزایش قیمت نفت خام، به شانس پیروزی مجدد بایدن در انتخابات امسال آسیب بزند.

به گزارش اکوایران، دولت بایدن از به کار گرفتن تحریم‌های نفتی برای تسلیم‌کردن کشورهای متخاصم بیزار بوده و از بالارفتن قیمت نفت در سال انتخاباتی آمریکا هراس دارد. اما ممکن است جو بایدن مجبور به این کار شود؛ چرا که قانون‌گذاران کنگره دور تحریم‌های جدیدی را علیه کشورهایی مانند ایران اعمال کرده‌اند که می‌تواند بخش بزرگی از نفت موجود در بازارهای جهانی را خارج ساخته و تعادل را به هم بزند.

به نوشته کیث جانسون برای وبگاه فارن پالیسی، سؤال این است که آیا تحریم‌های جدید بر تولیدکنندگان بزرگ نفت، منجر به افزایش قیمت نفت در اواخر سال جاری می‌شود یا اینکه جریان نفت از قاره آمریکا به واشنگتن این امکان را می‌دهد که قیمت نفت و رفتار کشورهای متخاصم را کنترل کند؟

وسواس کنگره به تحریم ایران

آخرین تلاش‌های کنگره شامل لایحه تحریمی جدیدی بود که صادرات نفت ایران (و خریداران چینی آن‌ها) را به عنوان بخشی از یک برنامه جامع هدف قرار می‌داد. این لایحه بخشی از بسته‌ای بزرگ‌تر است که شامل کمک‌های دفاعی به اوکراین، اسرائیل و آسیا-اقیانوسیه نیز می‌شود. در صورت تصویب، تأیید رئیس‌جمهور و اجرای کامل، این تحریم‌ها می‌توانند بیش از ۷۰۰ هزار بشکه در روز نفت ایران را از بازار حذف کند که تقریباً نیمی از صادرات فعلی ایران را تشکیل می‌دهد.

اما این همه ماجرا نیست. لایحه تحریم‌ها تنها چند روز پس از آن ارائه شد که دولت بایدن، تحت فشار دوحزبی کنگره، به دلیل نقض مکرر وعده‌های کاراکاس در مورد برگزاری انتخابات آزاد، امتیاز لغو تحریم‌ها علیه ونزوئلا را پس گرفت. این موضوع می‌تواند در آینده برای نفت خام سنگین که پالایشگاه‌های نفتی ساحل خلیج آمریکا به آن علاقه‌مند هستند، به مشکل تبدیل شود. در همین حال، برخلاف میل واشنگتن، کی‌یف به استفاده از پهپادهای دوربرد برای هدف قرار دادن زیرساخت‌های ضعیف صنعت نفت روسیه و آسیب‌زدن به توانایی صادرات محصولات نفتی این کشور ادامه می‌دهد.

مهار ناموفق اوپک

در مجموع، این اقدامات جدید بازار نفت که در حال حاضر با کمبود مواجه بوده را بیش از پیش تحت فشار قرار می‌دهد. شاخص نفت خام در لندن همچنان در حدود ۸۶ دلار در هر بشکه باقی مانده و اوپک و شرکای آن اعلام کرده‌اند که به طور داوطلبانه تا ژوئن برای حفظ قیمت‌ها، تولید نفت خود را محدود نگه می‌دارند و همچنین تنش‌های ژئوپلیتیکی در خاورمیانه نیز بازارهای نفت را نگران نگه داشته است.

روری جانستون، بنیانگذار شرکت مشاوره تحقیقات بازار نفت «کامودیتی کانتکست» گفت: «اوپک مقدار زیادی نفت را نگه داشته و ما در ابتدای امسال با رشد تقاضای قوی مواجه بودیم». او ادامه داد: «میزان افزایش تقاضا در سال جاری یا تسریع رشد نفت شِیل ایالات متحده دو عاملی هستند که تعادل بازارهای نفت را تعیین خواهند کرد».

از نظر عرضه جهانی نفت، در حالی که اوپک و شرکای آن همچنان به کاهش تولید خود (به جز برای عراق و ایران) ادامه می‌دهند، ایالات متحده، کانادا، برزیل وگویان در حال جبران این کمبود هستند.

ایالات متحده با تولید بیش از ۱۳.۱ میلیون بشکه در روز، دوباره به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شده، اما بعید است در سال جاری، شاهد رشد قابل توجهی در این زمینه باشد. کانادا می‌تواند در سال جاری نیم میلیون بشکه در روز به تولید جدید خود اضافه کند که آخرین تلاش برای بهره‌برداری از شن‌های نفتی جنجالی آن خواهد بود. گویان به عنوان بازیگری غیرمنتظره در قاره آمریکا، حدود ۲۵۰ هزار بشکه در روز به تولید خود نسبت به سال گذشته افزوده است. همه این‌ها با هم برای جبران هرگونه کاهش تولید از سوی اوپک کافی خواهد بود، مگر اینکه تقاضای جهانی برای نفت بسیار بیشتر از حد انتظار باشد.

در گذشته، اغلب می‌شد روی عربستان سعودی، به عنوان بزرگترین تولیدکننده اوپک برای بازکردن افزایش تولید و صادرات به منظور حفظ قیمت‌ها در محدوده معقول حساب کرد و به طور تئوری می‌توان انتظار داشت که در صورت لزوم، برای ضربه‌زدن به ایران این کار را انجام دهد. مشکل اینجاست که هدف‌گذاری عربستان سعودی و اوپک تغییر کرده است.

آن‌ها قبلاً بر حفظ قیمت نفت در محدوده ۶۰ تا ۷۵ دلار در هر بشکه تمرکز داشتند. با این حال، جانستون می‌گوید: «در حال حاضر، آن‌ها کف و سقف بسیار بالاتری دارند». او افزود که قیمت نفت باید به نزدیکی یا بالاتر از ۱۰۰ دلار در هر بشکه برسد تا تأمین‌کننده اصلی بازار جهانی نفت، رویکرد خود را به طور کلی تغییر دهد.

به همین دلیل است که هرگونه نفتی که به دلیل تحریم‌های جدید از بازار خارج گردد، می‌تواند برای عرضه و تقاضای جهانی، قیمت نفت و از نظر سیاسی برای دولت بایدن، به مشکلی تبدیل شود.

چالش تحریم‌های جدید

با وجود افزایش صادرات نفت ایران به بالاترین سطح خود از سال ۲۰۱۸، چند دلیل وجود دارد که نشان می‌دهد قوانین جدید علیه این صادرات، دولت بایدن را فلج نخواهد کرد.

اول، به گفته بن کاهیل، کارشناس انرژی در مرکز مطالعات راهبردی و بین‌المللی، تحریم‌ها تا اکتبر اجرایی نمی‌شوند. دوم، آن‌ها آمریکا را ملزم می‌کنند تا بخش بسیار پیچیده‌ای از بازار صادرات نفت را هدف قرار دهد؛ یعنی پالایشگاه‌های مستقل چین که ارتباط کمی با مؤسسات مالی آمریکا دارند. این مؤسسات همان‌هایی هستند که معمولاً ابزار اصلی اعمال تحریم‌هایند.

کاهیل خاطرنشان کرد: «متوقف‌ساختن تجارت نفت ایران کار سختی است. این تجارت با پالایشگاه‌های کوچک چینی (معروف به «قوری») انجام می‌شود که اصلاً با سیستم مالی آمریکا در ارتباط نیستند. اگر می‌خواهید با این پالایشگاه‌ها مقابله کنید، باید با دولت چین تعامل برقرار داشته و من فکر نمی‌کنم بحث واردات نفت ایران مهم‌ترین مسئله در روابط دوجانبه پکن-واشنگتن باشد».

دلیل اینکه دولت بایدن نسبت به اعمال تحریم‌های جهانی بر صادرات نفت چه ایران، چه ونزوئلا و چه روسیه محتاط بوده، قابل درک است. در شرایطی که اقتصاد آمریکا رونق دارد، تورم همچنان بالاست و قیمت بنزین هم بیشتر از همه به چشم می‌آید. مشاور اقتصادی بایدن در هفته گذشته قول داد که هر کاری برای پایین نگه داشتن قیمت بنزین در طول تابستان انجام دهد و حتی به آزادسازی احتمالی ذخایر استراتژیک نفت آمریکا اشاره کرد.

کاهیل گفت: «هزینه‌های انرژی برای این دولت، از ابتدا، یک دغدغه جدی بوده است. بنابراین، آن‌ها در اعمال شدید تحریم‌هایی که می‌تواند بازار جهانی نفت را بر هم بزند، انگار روی لبه تیغ راه می‌روند».

سلاح مخفی آمریکا

شاید برای کنگره فعلی بیش از کاخ سفید، تحریم‌های نفتی همچنان آوازی خوش برای گوش مقامات است. طی یک دهه گذشته، ایالات متحده به لطف انفجار تولید نفت شیل، به تولیدکننده‌ای بزرگ، سپس صادرکننده و در نهایت به بزرگترین تولیدکننده نفت جهان تبدیل شد.

در طول این مسیر، از نفوذ تازه به دست آمده خود برای اعمال تحریم بر کشورهایی مانند ایران، ونزوئلا و روسیه استفاده کرد، با این اطمینان که چاه‌های فوران‌کننده نفت آمریکا، هر کمبودی را از سوی تحریم‌شدگان جبران کند. قانون‌گذاران فکر می‌کنند اگر آمریکا یک سلاح نفتی دارد، پس چرا از آن استفاده نکند؟

کاهیل گفت: «این واقعیت که ایالات متحده در دهه گذشته چنین منبعی برای رشد تولید بوده است، به آن امکان داده تا بر تعداد بیشتری از کشورها تحریم اعمال کند. و واشنگتن عاشق تحریم‌های انرژی شده است. وقتی می‌خواهید فشار وارد کنید، این همیشه راه‌حل ساده‌ای است؛ هرچند همیشه هم مؤثر نیست».

از دیدگاه کاخ سفید بایدن، صرف اینکه آمریکا بزرگترین بازیگر عرصه نفت است، به این معنا نیست که درست چند ماه مانده به انتخابات ریاست‌جمهوری، می‌تواند از پویایی بازار جهانی نفت که بر قیمت‌ها در همه‌جا، حتی در شهرهای کوچک آمریکا تأثیر می‌گذارد، چشم‌پوشی کند.

کاهیل گفت: «نفت شیل به آمریکا آزادی عمل برای اعمال تحریم بر کشورهای بیشتری می‌دهد، اما این مجوزی بی‌قیدوشرط نیست».