بویینگ هفته آینده برای ادامه مذاکرات به تهران میآید/ بخاطر تحرکات اخیر ترامپ ریسک نکردیم
تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۷۰۴۷۸۶
تیننیوز |
قائممقام وزیر راهوشهرسازی در امور بینالملل در واکنش به جوسازیهای اخیر گفت: اینکه میگویند هواپیماهای ایران را فروختند و به حراج گذاشتند، کذب است. هواپیمایی که هنوز تحویل نشده است، چگونه حراج گذاشتهاند؟ وقتی حراج گذاشته میشود که ما پول هواپیما را دادهایم و خریدهایم.
به گزارش روزنامه شرق، این خبر واکنش فخریهکاشان به شایعهپراکنیهای رسانهای است که چند روز پیش مطرح شده بود.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
این خبر با تأخیر یکروزه از سوی قائممقام وزیر راهوشهرسازی و همچنین سازمان هواپیمایی به صورت رسمی تکذیب شد؛ اما واقعا چه اتفاقی افتاده بود؟ اصغر فخریهکاشان گفته بود: «ادعای فوق شایعهای بیش نیست و یک دروغ رسانهای است؛ چراکه فاینانسها در مراحل نهایی انعقاد قرارداد به سر میبرند و تاکنون هیچ تغییری در وضعیت آنها ایجاد نشده است».
او درباره تاریخ ورود هواپیماها هم گفته بود: «زمانبندی ورود هواپیماها طبق قرارداد است و مطابق این برنامه هواپیمای بعدی در تیر آینده به ایران تحویل داده خواهد شد». تا اینجای کار پیداست که تأخیری در کار است؛ چراکه او اوایل امسال، تحویل چهار فروند از این مدل ایرباس تا پایان آذر سال ۹۶ را وعده داده بود.
بهانهجویی میکنند
فخریهکاشان در گفتوگو با «شرق» تأخیر در تحویل هواپیما را تأیید میکند و علت آن را نیز کاهش ریسک قراردادها به واسطه تحرکات اخیر ترامپ بیان میکند.
قائممقام وزیر راهوشهرسازی در امور بینالملل در واکنش به این جوسازیها سه موضوع را تفکیک میکند: اینکه میگویند هواپیماهای ایران را فروختند و به حراج گذاشتند، کذب است. هواپیمایی که هنوز تحویل نشده است، چگونه حراج گذاشتهاند؟ وقتی حراج گذاشته میشود که ما پول هواپیما را دادهایم و خریدهایم. دو حالت دارد: یا تحویل دادهاند و ما حراج گذاشتهایم یا تحویل ندادهاند و به حراج گذاشتهاند. اینکه اصلا موضوعیت ندارد. هواپیمایی آنجا نداشتهایم که آنها بخواهند حراج کنند.
او ادامه میدهد: دوم، اینکه نوبت یک شرکت را به شرکت دیگری بدهند که بسیار متداول است. اگر یادتان باشد، همان اوایل که هواپیما آورده بودیم، هم ادعا میکردند که هواپیما دستدوم و مرجوعی است. درحالیکه اینگونه نبود. نوبت یک شرکت هواپیمایی دیگر را به ما داده بودند.
حتی اگر خاطرتان باشد چندی بعد ترکیشایرلاین هم یکسری هواپیما داشت که نمیخواست از نوبت خود استفاده کند، تلاش کردیم تا از نوبت آن استفاده کنیم، بعد ترکیشایرلاین دو مرتبه از نوبت خود استفاده کرد؛ بنابراین اینکه بگوییم نوبت ما را به شرکت دیگری دادهاند، درست است؛ اما این هم موضوعیتی ندارد. ایرباس که ماهی ٩٠ تا صد فروند هواپیما میسازد، نمیتواند که هواپیما را همانجا نگه دارد؛ بنابراین هرکسی که زودتر تعهداتش را انجام دهد، میتواند هواپیما را تحویل بگیرد.
خودمان نوبت را جابهجا کردیم
فخریهکاشان درباره ادعای ناتوانی ایران در یافتن فاینانسور نیز میگوید: طبق قرارداد عقب نیستیم. واقعیت این است که ایران به دلایلی احتیاط میکند. بعد از داستانی که ترامپ درست کرده، نوبتمان را ممکن است جابهجا کنیم؛ اما این به آن معنا نیست که قرارداد ما لغو یا جابهجا شده یا فاینانس آماده نشده است.
از او درباره ملاحظات ایران میپرسم. پاسخ میدهد: ما بنا بر ملاحظاتی، در حال تعیین تکلیف برخی از موضوعات مبهم در قراردادهای مالی بودهایم که با توجه به موضوعهای اخیر ترامپ، مشکلی پیش نیاید. کارها را انجام دادیم و قراردادها نهایی است؛ اما باید چنین موضوعاتی که نگرانیهای ماست، رفع شود و بعد، قرارداد را امضا کنیم. به گفته او، درحالحاضر قرارداد ما هم با ایرباس و هم بویینگ سر جایش است؛ اما به دلیل همین ملاحظات، زمانبندیها ممکن است تغییر کند.
او با بیان اینکه این ادعاهای مطرحشده بهانهجویی است، میگوید: تغییر زمانبندیها میتواند از سوی دو طرف باشد. گاهی اتفاق میافتد کارخانه تأخیر در تحویل را طلب کند و اجازه بخواهد تا تحویل خریدار را با خریدار دیگری جابهجا کند. از آن طرف، ممکن است ما بخواهیم سفارش را چند ماه عقب بیندازیم تا تکلیف موضوعی مشخص شود؛ بنابراین موضوع خاصی پیش نیامده است.
میخواهیم تمام ریسکها را برطرف کنیم
فخریهکاشان در پاسخ به اینکه اکنون در حال تغییر بندها به واسطه تحریمهای احتمالی آمریکا هستند یا خیر، میافزاید: کاملا درست است میخواهیم کوچکترین ریسکهای احتمالی را هم برطرف کنیم. باید ابهامات را برطرف کنیم. بعد قرارداد را امضا کنیم.
میپرسم: آیا این فقط خواسته ایران است یا ایرباس هم در این موضوع با ایران همراه است؟ میگوید: ایرباس صددرصد همراهی میکند. بههرحال تعهد ایرباس است و اگر اتفاقی بیفتد این شرکت است که ضرر میکند. بنابراین او با ما همکاری میکند.
بویینگ به تهران میآید
او همچنین درباره مذاکرات ایران و بویینگ نیز میگوید: مذاکرات با بویینگ نیز همین شرایط را دارد. هفته گذشته، فرزانه شرفبافی، مدیرعامل ایرانایر در دوبی، با نمایندگان بویینگ مذاکره داشتند. بویینگ هم هفته آینده به تهران میآید تا موضوع مربوط به فاینانس بویینگ توسط بویینگ را نهایی کنیم.
جلوی ضرر را میگیریم
نگرانیها درباره مواضع آمریکای پس از ترامپ سبب شد تا پرسشی را با او مطرح کنم. میپرسم: آیا آمریکا میتواند جلوی فروش هواپیمای بویینگ به ایران را بگیرد؟ میگوید: اینکه دولت آمریکا بخواهد جلوی بویینگ را بگیرد، بله میتواند، خوشباوری است که فکر کنیم کاری نمیکند. وقتی برجام را امضا کرده و این بیمنطقی و خلاف مقررات بینالمللی را در پیش گرفته، این کار را هم میتواند بکند. او ادامه میدهد: اینکه بویینگ چقدر مجبور است رعایت کند به مقررات داخلی آمریکا برمیگردد، آنچه به ما برمیگردد این است که اگر چنین اتفاقی افتاد، ضرر نکنیم و پولی را که پرداخت کردهایم، با سودش پس بگیریم و مشکلی برای پول ما ایجاد نشود. ترامپ دیوانهای بیمنطق است و از آدم دیوانه هر کاری سر میزند. مهم این است کاری کنیم که به ضرر ما نباشد.
منابع آگاه خبر دادهاند که «ارسال دیرهنگام لیست آپشنهای درخواستی ایرانایر به ایرباس» سبب شده است تا نام ایرانایر از فهرست تحویلگیرندههای پاییزه ایرباس خارج شود. آنها مدعی شدهاند که اگر شرکتی در نظر داشته باشد از بویینگ هواپیما بخرد پس از سفارش و عقد قرارداد لیست آپشنهای انتخابی خود را به این شرکت تحویل میدهد و این شرکت خود با شرکتهای تولیدکننده قطعات هواپیما وارد مذاکره میشود و قطعات را خریداری میکند، اما درمورد ایرباس اینگونه نیست؛ شرکتهای هواپیمایی پس از ثبت و عقد سفارش با ایرباس شخصا باید با تأمینکنندههای مختلف وارد مذاکره شوند که این مسئله برای هما بهدلیل اینکه پس از دههها تحریم، برای خرید هواپیماهای نو تقریبا هیچ نوع قراردادی در گذشته نداشته، کمی بیشتر از حد معمول طول کشید و باعث شد در مدت زمان مقرر این لیست آماده نشود. درنتیجه ایرباس نام ایرانایر را از فهرست خارج و نام شرکت هواپیمایی سعودی را جایگزین کرد.
این مسئله بههیچ عنوان ارتباطی با مسائلی همچون تحریم و فاینانس نداشت. براساس اخبار رسیده از فخریه کاشان، درباره موضوع مطروحه میپرسم. او پاسخ میدهد: ایرباس بنا بر مجوزی که دارد، متعهد است قطعات سازندگان ازجمله موتور، پروانه و... را به ما بدهد. یک هواپیما ١٥٠هزار قطعه دارد. مجوز ایرباس همه اینها را پوشش میدهد، اما این ما هستیم که برای اطمینان بیشتر میخواهیم بدانیم که اگر اتفاقی افتاد و تحریمی صورت گرفت، آن سازندگان حتما قطعات را در اختیار ایرباس قرار دهند و اینگونه نباشد که سازندگان بهانه بیاورند و ایرباس هم علیرغم تعهد، اعلام کند که نمیتواند به تعهد خود عمل کند. در آن صورت حتی اگر جریمه هم بگیریم، هواپیما دچار مشکل میشود. بنابراین برای اطمینان با سازندگان عمده هم مذاکره میکنیم که این اطمینان دوبرابر حاصل شود.
منبع: تین نیوز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.tinn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «تین نیوز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۷۰۴۷۸۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید به بازنگری در دکترین هستهای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
نشانههایی وجود دارد که تماسهای مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هستهای نیز در جریان است.
به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هستهای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.
بازنگری در دکترین هستهایبه نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هستهای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنشها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هستهای پیش خواهد کرد.
در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حقطلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هستهای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هستهای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هستهای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاستهای هستهای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلامشده توسط کشور، ممکن و قابلتصور است».
همزمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماسهای آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هستهای نیز ادامه داده است.
بنبست مذاکرات و توافق موقتآخرین دور مذاکرات رسمی هستهای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.
مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالیایران خواستار پایاندادن به اختلافات با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریمهای آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.
در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنیسازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانیآمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکهشدهاش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنالهایی فرستاد که تحریمهای نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.
هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مکگورک، هماهنگکننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکرهکننده ارشد هستهای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.
جنگهایی که سد مذاکرات شدندهمچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.
جنگ اوکراینبا افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیکتر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.
با این حال، روابط اقتصادی نزدیکتر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثیها در دریای دیدار کردند.
در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنشها میان آمریکا و گروههای مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنیسازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هستهای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را میتوان با روز اندازهگیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.
گزینههای غربهنوز هم برنامههایی روی میز وجود دارد که میتواند مذاکرات هستهای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانیها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گامبهگام» مشابه توافق می۲۰۲۳ ارائه کردهاند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاریهای منطقهای به عنوان راهی برای جبران محدودیتهایی در برنامه هستهای ایران است.
همچنین گزارشهایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هستهای به گوش میرسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقهای در میانجیگری هستهای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتشبس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.
اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی میشود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه میتوانند در صورت غنیسازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هستهای، تحریمهای سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریمها، از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.
سؤالی که مطرح میشود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافیجویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریمهای نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریمهای جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشارهای به تحریمهای نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران میتواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاستجمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.
با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریمها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.
ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرمهای خارج از موضوع هستهای استفاده کند.
جنگ غزه همچنین هم محدودیتها و هم فرصتهای ایران و گروههای مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیقتری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، میتواند برای استفاده در مذاکرات هستهای آتی اهرم فشار به دست آورد.
بهترین راه پیش رو میتواند ادامه تعهدات تکمادهای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خطقرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هستهای و منطقهای را رعایت کند. با درسگرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راهحلی متوازن برای حلوفصل موضوع هستهای بر اساس فرآیندی گامبهگام امکانپذیر است.