توازن نداشتن لایه‌های ساخت، مشکل محدوده بافت تاریخی است

مسئول فنی پایگاه میراث جهانی شهر تاریخی یزد، با اشاره به لزوم بررسی حریم بافت تاریخی، گفت: توازن نداشتن لایه‌های ساخت، از جمله مشکلات محدوده بافت تاریخی است .

نجمه نادری در گفت‌وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به این‌که شهر تاریخی یزد عرصه‌ای معادل 195 هکتار در دو قسمت مرکزی بافت تاریخی و محله زرتشتیان است که عرصه‌ای حدود 665 هکتار محدوده‌ی پیرامونی این دو عرصه را تشکیل می‌دهد، اظهار کرد: بخش‌هایی از حریم باغ جهانی دولت‌آباد به حساب می‌آید که در زمان ثبت محدوده شهر تاریخی به حریم آن اضافه شد .

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

وی عدم توازن لایه‌های ساخت را یکی ازمشکلات محدوده بافت تاریخی دانست و بیان کرد: در این محدوده بخش‌هایی وجود دارد که تاریخی نیستند یا این که در تغییر و تحولات قبلی بافت، نوسازی‌هایی صورت گرفته و ماهیت تاریخی بودن خود را از دست دادند .

مسئول فنی پایگاه میراث جهانی شهر تاریخی یزد، گفت: به دلیل کلی بودن ضوابط این محدوده به خصوص ضوابط محدوده حریم، پایگاه میراث فرهنگی بنا را براین گذاشته تا حریم بافت تاریخی با شناخت بیشتری مورد بررسی قرار گیرد و بر اساس معیارهایی آن را لایه بندی کند .

این مقام مسئول، با اشاره به این‌که هر لایه دارای ضوابط مخصوص به خود است، افزود: هدف از ایجاد این ضوابط کاهش مشکلات مردم و تسهیل بررسی ساخت و سازها در این محدوده است .

نادری با بیان این‌که از جمله معیارهای در نظر گرفته شده برای حریم، تصویر سال 35 است که به عنوان ملاک عمل پیوستگی بافت مورد بررسی قرار گرفت، تصریح کرد: بخش‌هایی از این حریم که در تصاویر تاریخی هنوز ساخته نشده و در محدوده بافت تاریخی نبودند، مشخص گردید .

وی در مورد حریم منظری عرصه خاطرنشان کرد: بخش‌هایی از حریم که نقش عملکرد حفاظت منظری دارند به لحاظ ساخت و ساز مورد نظر نیستند بلکه از لحاظ ارتفاع و ماهیت پوسته بیرونی می‌توانند معرف محدوده شهر تاریخی باشند .

نادری، ادامه داد: این بخش‌ها می توانند خط آسمان محدوده عرصه را تحت تاثیر قرار دهند و به حفظ این خط کمک کنند یا آن را از بین ببرند .

این مقام مسئول به محورهای گردشگری مسیرهای ورودی به محدوده بافت تاریخی و منتهی به این ناحیه اشاره کرد، و افزود: بر اساس وضع موجود، محورهای گردشگری به سه دسته محدوده نوسازی، استحفاظی و ویژه تقسیم شدند .

وی با بیان این‌که محدوده ویژه بخش‌هایی از بافت تاریخی است که به لحاظ قدمت، اصالت و همچنین ارزش بناهای تاریخی اهمیت زیادی دارند، گفت: این محدوده بخش‌هایی هستند که خارج از محدوده عرصه حریم جهانی قرار دارند اما از لحاظ ارزشی لایه‌های خیلی با ارزشی محسوب می‌شوند و امکان اتصال آن‌ها به محدوده جهانی در آینده نزدیک وجود دارد .

مسئول فنی پایگاه میراث جهانی یزد، در ادامه با لایه استحفاظی اشاره کرد و ادامه داد: لایه استحفاظی شامل بخش‌هایی از محدوده حریم جهانی می‌شود که در سطح تاریخی زمینه‌ای تاریخی دارند اما به لحاظ دانه بندی، نظام‌پر و خالی و وضع کنونی بافت، ساخت و ساز در آن‌ها دچار تغییرات زیادی شده است .

نادری در ادامه با اشاره به این‌که بیش از 60 درصد وضعیت بافت لایه استحفاظی تحت تاثیر قرار گرفته و نظام ساخت و ساز، بافت اصلی آن‌ها را از بین برده است، اظهار کرد: ضوابط این لایه‌ها که مامور حفاظت از بخش‌های باقی مانده هستند به گونه‌ای تدبیر شده که بناهای خشتی موجود کاملا در حفاظت قرار می‌گیرند و ساخت و به سازها با ضوابط روشن‌تری مجوز داده می‌شود .

وی با بیان این‌که لایه‌های نوساز بخش‌هایی از این محدوده هستند که در تصاویر سال 35 زمین بوده و یا این‌که نوسازی عمده‌ای در آن‌ها صورت گرفته که به‌هم پیوستگی و اصالت بافت تاریخی در آن‌ها به طور کامل از بین رفته است، افزود: در این محدوده تک دانه‌هایی نیز ممکن است وجود داشته باشد که بر اساس ضوابط خاص خود دیده شده اما از نظر نظام ساخت و معماری شهرسازی شباهت بیشتری به ضوابط سایر بخش‌ها دارند .

نادری در بخش دیگری از سخنان خود به فواید لایه بندی شهر تاریخی اشاره کرد و گفت: طبق این لایه بندی همه مردم در جریان شرایط نوسازی و بازسازی بناهای خود قرار می‌گیرند و روشن می‌شود در هر محدوده چه موضوعاتی را باید به عنوان مبنای اصلی کار خود قرار دهند تا عرصه جهانی بهتر کنترل شود .

این مقام مسئول با اشاره به این‌که در جلسه کمیته فنی کلیت لایه بندی مورد پذیرش قرار گرفته است، اظهار کرد: بر اساس این مصوبه بنا گردید ضوابط دانه‌های نوسازی که داخل محدوده ثبت ملی قرار داشتند با کمی تمایز نسبت به نوسازی‌هایی که بیرون از این محدوده هستند اما در محدوده حریم قرار دارند اصلاح شود .

نادری در پایان خاطر نشان کرد: در دستور کار است ضوابطی به صورت کلی‌تر با ارایه خط قرمزهایی ارایه شود تا خلاقیت‌ها و ملاک‌هایی که می‌تواند مدنظر طراحی و معماری قرار گیرد در آن‌ها جای داده شود .

انتهای پیام

منبع: ایسنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۶۵۸۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

ترک‌خوردگی‌ها و فرونشست عجیب نقش جهان

علی بیت‌الهی، دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایه‌های زمین درباره نرخ فرونشست در حرایم آثار تاریخی به ویژه تخت جمشید و نقش رستم در شیراز و میدان نقش جهان در اصفهان اظهار داشت: مطالعاتی درباره وضعیت برخی از آثار تاریخی ثبت شده جهانی انجام دادم که یکی از آنها تخت جمشید و نقش رستم است که حفظ این آثار ثبت جهانی ضوابطی دارد که براساس این ضوابط، برخی از اقدامات از جمله ساخت و سازها در حرایم این آثار باید رعایت شود.

وی ادامه داد: حال اینکه در معرض قرارگیری این آثار در محدوده‌های فرونشست خطرساز شده‌ است و تعداد زیادی از این آثار تاریخی و بناهای ارزشمند کشورمان در زون‌هایی با خطر فرونشست زمین واقع شده‌اند. منطقه مرودشت استان فارس،‌ رکورددار فرونشست زمین در این استان است و بیشترین نرخ فروشست در محدوده مرودشت بوده که نرخ آن در این منطقه به ۱۷ سانتیمتر در سال می‌رسد که آثار تاریخی تخت جمشید و نقش رستم در این محدوده قرار دارد.

رییس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد:‌ در حالی که ۵۰ سال گذشته در مرودشت با حفر چاه ۳۰ متری به آب می‌رسیدند امروز با حفر چاهی به عمق ۱۲۰ متری هم به آب نمی‌رسند و در طول این سال‌ها با برداشت‌های بی‌رویه آب وضعیت فرونشست در این منطقه بحرانی شده‌است.

بیت‌الهی گفت: ‌در حاشیه این پهنه فرونشستی خطرساز استان فارس دو آثار تاریخی ارزشمند و منحصربفرد نقش رستم و تخت جمشید واقع شده که متاسفانه در بازدیدها شکاف‌های فرونشستی در محوطه تخت جمشید کاملا مشخص و واضح و مهمتر اینکه در حال توسعه است. این شکاف‌ها به مجرای نفوذ آب تبدیل می‌شوند و تونل‌های زیرسطحی را ایجاد می‌کنند و در نهایت به فروریزش سطحی زمین منجر می‌شوند. در نقش رستم هم دقیقا در مجاورت و نزدیکی صخره‌های سنگی و نقش نگارهای سنگی ارزشمند، شکاف عمیق و عجیب طولی با عمق چشمی ۶ متر و با عرض نیم متری وجود دارد که این نشان می‌دهد این زون بسیار خطرساز است.

وی افزود: در حاشیه همین محدوده اثر تاریخی، مزارعی وجود دارند که هنوز هم با استخراج آب از طریق حفر چاه آبیاری می‌شوند.        

دبیر کارگروه ملی زلزله و لغزش لایه‌های زمین درباره الزام ممنوعیت حفر چاه در مجاورت آثار تاریخی ارزشمند، اظهار داشت:‌ به طور شبانه روزی پیگیر این موضوع هستیم که مقررات ملی فرونشستی تهیه شود که یکی از ارکان این مقررات ملی، ممنوعیت حفر و بهره‌برداری از آب زیرسطحی در حریم آثار تاریخی است. از آنجایی که ضابطه حقوقی نداریم و قانون و مقررات لازم الاجرا برای این اقدام نداریم نمی‌توان این ممنوعیت را اعمال کرد.

وی با بیان اینکه در استان اصفهان هم اثر تاریخی میدان نقش جهانی به عنوان مهمترین نماد تاریخی ایران متاسفانه دچار فرونشست زمین و ترک خوردگی عجیب شده‌ است، ادامه داد: نرخ فرونشست در میدان نقش جهان به حدود ۵ سانتیمتر در سال رسیده اما موضوع مهم این است که از آنجایی این آثار تاریخی خشتی و بنایی هستند و مصالح ساختمانی بهم پیوسته ندارند، با کوچکترین انزجاج دچار ترک خوردگی می‌شوند.

بیت‌الهی گفت: متاسفانه در اصفهان موضوع دیگری به غیر از حفر چاه، مساله فرونشست را تشدید کرده‌است. پس از اینکه در دولت احمدی‌نژاد حوزه آبریز استانی شد، آب زاینده رود با برداشت‌های آب در بالادست قطع شد. در مقطعی آب زاینده رود در بازه زمانی ۶ ماهه قطع می‌شد اما در حال حاضر به طور کلی قطع شده و هر از چند گاهی برای کشت بهاره و پاییزه برای چند روز جریان آب را باز می‌کنند

رییس بخش زلزله‌شناسی مهندسی و خطرپذیری مرکز تحقیقات راه و شهرسازی تاکید کرد: نکته جالب این است که از همین محدوده‌ای که با کمبود منابع آبی مواجه هستند آب را با لوله‌ای به یزد منتقل می‌کنند و جالب‌تر اینکه می‌خواهند آب دریا را با شیرین‌کن به یزد و دوباره از یزد به اصفهان منتقل کنند که به طور قطع، نتیجه این برنامه‌ها و اقدامات گسترش پهنه‌های فرونشستی و کمبود آب در هر دو استان است. 

منبع: خبرگزاری ایلنا