به نقل از «بلاغ مازندران»

محسن رضایی: جنگ اقتصادی، آخرین مصاف ما و آمریکاست

تاریخ انتشار: ۱۳ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۸۹۲۵۳۲

محسن رضایی با اشاره به نظرات مقام معظم رهبری، یکی از خواسته های ایشان را جهاد اقتصادی علیه تهاجم اقتصادی دشمن عنوان کرد و گفت: از سال 2004 در آمریکا یک سازمان اطلاعاتی جدید بر اساس محور اقتصادی شکل گرفته است و این سازمان به جای سیا و اف بی آی یا پنتاگون، بر خلاف کشورهای آزاد، در وزارت اقتصاد و دارایی آمریکا مستقر شده است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

به گزارش بلاغ، دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با تشکر از دانشگاه امام حسین (ع) در لبیک گویی به مقام معظم رهبری در شفاف سازی اقدامات خصمانه و نامشروع آمریکا و رژیم صهیونیستی علیه ملت ایران، گفت: امیدوارم این همایش سر آغاز سلسله مباحث علمی و کارشناسانه در سطح نخبگان کشور به ویژه اساتید و دانشکده های اقتصاد ادامه باشد تا ملت و مسوولان در مذاکرات و اقدامات خود از نتایج آن استفاده کنند.

محسن رضایی با اشاره به نظرات مقام معظم رهبری، یکی از خواسته های ایشان را جهاد اقتصادی علیه تهاجم اقتصادی دشمن عنوان کرد و گفت: از سال 2004 در آمریکا یک سازمان اطلاعاتی جدید بر اساس محور اقتصادی شکل گرفته است و این سازمان به جای سیا و اف بی آی یا پنتاگون، بر خلاف کشورهای آزاد، در وزارت اقتصاد و دارایی آمریکا مستقر شده است.

وی گفت: مساله تهاجم اقتصادی یک مفهوم قدیمی است و بیش از یک قرن است که نبرد اقتصادی در ادبیات اقتصادی حکومت ها و بین ملت ها وجود داشته است. این که یک کشور مهاجم با دخالت در وضعیت اقتصادی دیگر کشورها ،موقعیت نظامی سیاسی و اقتصادی خود را بهبود ببخشد، استثمار از نوع جدید است.

استاد دانشگاه جامع امام حسین گفت: تاریخ بشر تا کنون سه نوع جنگ اقتصادی را پشت سر گذاشته است؛ جنگ اقتصادی اول در حوزه محاصره دریایی بود، مثل محاصره دریایی کوبا یا محاصره دریایی انگلستان توسط آلمان که موفق نبود. در این جنگ، بنادر را محاصره و به طور نظامی از واردات و صادرات جلوگیری می شد. دومین نوع جنگ اقتصادی، تحریم های اقتصادی بود که نوع اول را منسوخ کرد و هنوز تأثیر خود را دارد؛ مانند تحریم های اقتصادی ایران؛ اما جنگ جدید اقتصادی از سال 2004 شروع شده که مدرن ترین جنگ اقتصادی است و توسط آمریکایی ها طراحی شده است.

رضایی در ادامه افزود: در تحلیل مسائل ایران ممکن است گفته شود ما با جنگ های سایبری و فرهنگی مختلفی مواجه هستیم که همه آنها با محوریت جنگ اقتصادی ساماندهی شده است. سرنوشت ما و آمریکا در این جنگ اقتصادی تعیین خواهد شد که استراتژی واحد دارد. لذا در ایران نباید نیروها را به صورت جزایر جداگانه در نظر بگیریم؛ زیرا ما هم باید نبرد اقتصادی و هم دفاع فرهنگی و سیاسی داشته باشیم اما نمی توانیم پراکنده و با هدف گذاری های متفاوت پیش رویم؛ بنا براین باید استراتژی واحد داشته باشیم که محور آن نبرد اقتصادی است و این تاکیدی است که بیش از ده سال است از سوی مقام معظم رهبری با تبیین شعارهای اقتصادی سال به آن اشاره شده است.

فرمانده سپاه پاسداران در دوران دفاع مقدس با طرح این سوال که تفاوت جنگ اقتصادی جدید آمریکا با دیگر جنگ های آن چیست گفت: ایده ای پشت چنین جنگی نهفته است و آن اینکه بانک ها، شرکت ها و موسسات خصوصی ذاتا محافظه کارند و عقیده دارند که سرمایه در شیشه های شکننده قرار دارد؛ لذا طبیعت اقتصاد در جهان محافظه کارانه است و آمریکایی ها هم از همین دکترین استفاده کرده اند. یعنی ترساندن بخش خصوصی از ارتباط با کشورهای مخالف امریکا ، در این نوع جنگ به دلیل ماهیت اف بی آی و پنتاگون که امنیتی و نظامی است ، یک سازمان اطلاعاتی را در وزارت اقتصاد و دارایی ایجاد کرده اند.

وی افزود: در بسیاری از سفارتخانه های آمریکا که وابسته فرهنگی و یا نظامی حضور دارند ، هم اکنون یک وابسته از اداره تی اف آی مستقر شده است که کار آن انجام عملیات پنهان اقتصادی است.برخی کشورهای همسایه مثل عربستان، امارات و پاکستان وافغانستان بیش از تعداد وابسته اقتصادی خود به تاسیس دفتر اقدام کرده اند.

رضایی تاکید کرد: مقامات امنیتی و افراد صاحبنظر سیاسی و اقتصادی آمریکا در این ادارات عضو هستند و این نشان می دهد که چقدر دولت آمریکا به این مسأله اهمیت می دهد.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: سوال اساسی این است که یک گروه چهارنفره در وزارت دارایی امریکا بعد از سیزده سال، چگونه به مهمترین بازیگران عرصه امنیت ملی آمریکا مبدل شده اند. اولین تهاجم این اداره مساله کره شمالی بود. با طرحی زیرکانه از طریق بانک دلتا در ماکائو 24 میلیون دلار کره شمالی را در آن ایزوله و بعد مردم را تحریک کردند که همه سپرده های خود را بیرون آورند که این باعث ورشکستگی بانک ها شد. رئیس سازمان سیا این اقدام را موشک هدایت شونده مالی قرن 21 خواند که از طریق عملیات پنهان شروع شده بود.این موفقیت مورد تشویق دولت آمریکا برای سرمایه گذاری بر روی این پروژه شد. بخش خصوصی، بخشی بسیار محافظه کار و به دنبال فرار از ریسک و سپر نشدن در برابر خطرات آینده است.

رضایی در ادامه گفت:چرا بعد از امضای برجام، بخش خصوصی ایران امیدوار نشد و اعتماد نکرد ؟ چرا تحرکی در بخش خصوصی دیده نشد؟ چرا بانکهای بزرگ آلمان وفرانسه وانگلیس به نتایج برجام پاسخ درست ندادند ، پاسخ این است که بخش خصوصی دراثر عملیات پنهان دور از چشم سیاستمداران و دولتمردان کشور ما با عملیات پنهان از کار اقتصادی با ایران خارج شده بودند ، سازمان تی اف ای به این نتیجه رسید که نهادهای امنیتی را وارد مذاکره با بخش خصوصی جهان نکند، بنابراین مرزی بین اقتصاد و امنیت ایجاد کرده اند و از طریق اقتصاد واقتصاددانات وارد جنگ شده اند.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام گفت: قواعد اقتصاد ایجاب می کند که اگر سیاست های مالی شکست خورد، دولت کارآفرینانی را دعوت کند تا از طریق دیالوگ با موسسات مالی بزرگ سیاست های اقتصادی خود را به اجرا در آورد.

وی افزود: از جمله مسائل مهمی که آمریکایی ها با حساسیت دنبال می کردند فعالیت های اقتصادی سپاه بود. بنابراین تحریم های هوشمند ایران غیر از تحریم هایی است که در برجام وجود داشت.

استاد دانشگاه جامع امام حسین خاطر نشان کرد: دو لایه تحریم علیه ایران وجود داشته است و لایه دوم، تحریم های هوشمند وپنهان است که نه در سازمان ملل و نه در کنگره آمریکا رقم خورد، بلکه در بخش خصوصی که در اثر مذاکرات اقتصادی هدایت شده از صحنه ی تعامل با ایران کنارگذاشته شده بود، شکل گرفت و از این جهت روشن است که محور نبرد ما با آمریکا اقتصاد است.

رضایی گفت: عده ای نگویند که ایران دنبال جنگ است ، این ادبیاتی انحرافی در جهت کمک به آمریکا و بازی در زمین آمریکاست. مساله ما جنگ اقتصادی و روشن کردن ابعاد تهاجم اقتصادی است؛ به طوری که باید گفت جنگ اقتصادی ، آخرین مصاف ما و آمریکاست. بنابراین ایجاد حاشیه، مقاومت و انرژی ما را به هدر می دهد. به خصوص که امروز با دو نوع تهاجم اقتصادی مواجه هستیم، اول نبرد اقتصادی آشکار در شکل تحریم و دوم نبرد پنهان از طریق تهدید و ترساندن بخش های خصوصی دنیا از ایران.

دبیر مجمع تشخیص مصلحت نظام با ذکر این مطلب که در برجام به جنگ آشکار توجه شد اما جنگ پنهان مورد توجه قرار نگرفت، افزود:، از اشتباهات جدی سیاست خارجی ما این بود که تیم هسته ای و دیپلمات ها، تیم اقتصادی در کنار خود نداشتند.

دکتر محسن رضایی با اشاره به این مطلب که در صحنه تحریم های آشکار و جنگ پنهان اقتصادی باید راهکار داشته باشیم، اولین اولویت برای آشکار سازی و روکردن دست آمریکا را روشنگری دانست و افزود :مساله دوم راه های مقابله است. باید با شکایت به مراجع حقوقی بین المللی و پیگیری نسبت به تخلفات و زیر پا کذاشتن رویه های بین المللی نیز اقدام شود. در سند اقتصاد مقاومتی بندی هست که می گوید باید اقدامات دشمن را رصد و راهکار مقابله را ارائه کنیم که در این حوزه هم کم کاری شده است.

منبع: بلاغ مازندران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.bloghnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «بلاغ مازندران» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۸۹۲۵۳۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تحلیل مسعود نیلی از شرایط اقتصادی متفاوت ایران در 10 سال آینده

گروه اقتصاد و درآمد: دکتر مسعود نیلی با بیان اینکه با وجود رشد بالای اقتصاد در سه سال گذشته، سرمایه ‌گذاری رشد بسیار ناچیزی داشته است، تصریح کرد 10 سال آینده ما با امروز بسیار متفاوت خواهد بود. ممکن است که در شرایط بسیار نامناسبی قرار بگیریم و رشد اقتصادی در محدوده 2 تا 3 درصدی تا پایان این دهه خوش‌بینانه است.

به گزارش جماران، دکتر مسعود نیلی در مقاله مشترکی که با دکتر یاسر ملایی منتشر کرده، آورده است: پرنوسان ترین بازه زمانی رشد اقتصادی، دهه ۶۰ بوده است و بعد از آن، بازه ای که اکنون در آن قرار داریم. از لحاظ تورم نیز، پرنوسان‌ترین بازه ای که تابه حال تجربه کرده ایم، 10 سال گذشته بوده است. به لحاظ رکورد تورم هم بالاترین تورمی که تجربه کرده ایم در همین سال های اخیر، به طور مشخص از سال ۱۳۹۷ به بعد، بوده است.

وی افزود: از سال ۱۳۹۹ به بعد، ما رشد اقتصادی باثبات بالای ۴ درصد را تجربه کرده ایم. این موضوع برای ما این سوال را پیش می آورد که آیا واقعا با یک تحول ساختاری از نظر رشد اقتصادی مواجه بوده ایم و وارد یک دوره رشد باثبات شده ایم؟ به خصوص اینکه در شرایط کرونا در همه جا رشد منفی بوده، اما به عنوان پدیده ا‌ی عجیب، اقتصاد ایران وضعیت خوبی داشته است. نه تنها تحریم، کرونا و کاهش قیمت نفت بر اقتصاد ما اثر نکرده، بلکه اقتصاد وضعیت بهتری هم پیدا کرده است. گویی در شرایطی که بر روی واکسن کرونا کار می شد که به مردم تزریق شود، ما واکسنی برای اقتصاد فراهم کرده بوده ایم! اگر بخواهیم راجع به آینده رشد اقتصادی کشورمان فکری بکنیم باید بتوانیم این پدیده را تحلیل کنیم و اگر در تحلیل این پدیده خطایی داشته باشیم، نتیجه گیری‌های ما در مورد آینده هم با خطا مواجه خواهد شد.

این اقتصاددان با بیان اینکه چه در اقتصاد ایران و چه در اقتصادهای دیگر، دو دسته سازوکار وجود دارد که تغییرات تولید ناخالص داخلی را رقم می زند، توضیح داد: یک دسته سازوکارهای بلندمدت هستند که رشد اقتصادی پایدار را ایجاد می کنند. و دسته دیگر سازوکارهای کوتاه مدت هستند که نتیجه نوسانهایی هستند که از شوک ها ایجاد می شوند. اینکه شوکهای اقتصادی به چه صورت انتقال پیدا کنند و مستهلک شوند، نوسانات کوتاه مدت را تشکیل می دهد.

نیلی ادامه داد: اگر بخواهیم مشاهده اولیه مان را دقیقتر کنیم و به آن پاسخ دهیم، باید بدانیم که رشد اقتصادی سه سال اخیر ما محصول سازوکارهای بلند‌مدت اقتصاد است یا سازوکارهای کوتاه‌مدت. سازوکارهای بلندمدت رشد اقتصادی در ایران عمدتا با محوریت سرمایه ‌گذاری رخ می دهد. سرمایه ‌گذاری بر رشد موجودی سرمایه اثر می گذارد و موجودی سرمایه به ‌عنوان یک نهاده مسلط تولید، تولید ناخالص داخلی را ایجاد می کند. بخشی از آن تولید دوباره تبدیل به سرمایه ‌گذاری می شود و این موضوع یک چرخه ای را فعال می کند. البته آن چیزی که عمدتا در دنیا رشد اقتصادی پایدار را فراهم می کند، تکنولوژی است، اما از آنجا که تکنولوژی و به‌طور کلی، بهره ‌وری نقش ناچیزی در رشد اقتصادی ایران دارد، روی آن تاکید نکرده ایم.

 

بهره وری سرمایه ‌در ایران پایین است

این استاد اقتصاد با بیان اینکه میانگین نسبت موجودی سرمایه به تولید ایران از سال ۱۳۶۹ تا ۱۴۰۰ هم در کشور ما و هم در کشورهای دیگر، حول یک خط افقی نوسان می کند، گفت: آن چیزی که ما را از بقیه کشورها متمایز می کند زیاد بودن این نسبت است که نشان ‌دهنده بهره ‌وری پایین سرمایه است. این نسبت در ایران در اطراف 3.7 نوسان می ‌کند اما در کشورهای دیگر در حدود 2.7 تا ۳ است. این موضوع نشان می دهد که سرمایه ‌گذاری در ایران به تولید متناسب با خودش ختم نمی شود.

 

رشد موجودی سرمایه تعیین ‌کننده رشد بلندمدت اقتصاد ایران است

به گزارش جماران، نیلی در این مقاله که بخشی از آن هم در نشست بررسی چشم انداز اقتصاد ایران در موسسه آکادمی دانایان ارائه شد، با بیان اینکه در اقتصاد ایران هر چقدر موجودی سرمایه رشد کند، تولید داخلی هم رشد می کند، توضیح داد: در نتیجه اگر بخواهیم چشم‌اندازی از رشد داشته باشیم باید بدانیم که رشد موجودی سرمایه به چه صورتی‌ است. رشد موجودی سرمایه با تولید همبستگی بالایی دارد و در نتیجه رشد بلندمدت ایران حاصل رشد در موجودی سرمایه است. پس تا اینجا می توانیم نتیجه بگیریم که رشد موجودی سرمایه تعیین ‌کننده رشد بلندمدت اقتصاد ایران است.

این اقتصاددان ضمن تشریح نوسانات کوتاه ‌مدت تولید ناخالص داخلی در ایران، گفت: عمده نوسانات تولید ناخالص داخلی کل و تولید بدون نفت، دارای همبستگی بالا با نوسانات درآمد های ارزی نفتی است. یک جمع‌بندی اولیه به ما نشان می دهد که اقتصاد ایران در بلندمدت با رشد موجودی سرمایه رشد می ‌کند و افت ‌وخیزهای کوتاه‌مدت آن، به ‌وسیله نوسانات درآمدهای ارزی حاصل از صادرات نفت رقم زده می ‌شود.

 

ارزش افزوده بخش نفت نسبت به پایان سال ۹۸ بیش از 32.8 درصد رشد داشته بیشترین رشد نسبت به بقیه بخش‌ ها

این استاد اقتصاد ادامه داد: تولید ناخالص داخلی ما نسبت به سال ۱۳۹۸ در مجموع، 13 درصد رشد کرده است. ما می خواهیم بدانیم که این رشد در نتیجه چه عواملی حاصل شده و آیا می تواند برای ما رشد پایدار ایجاد کند یا خیر. ایران کشوری است که نفت در آن نقش زیادی دارد. این نقش شامل اثرات مستقیم و اثرات غیرمستقیم می شود. اثر مستقیم این است که اگر تولید نفت افزایش پیدا کند، ارزش افزوده بخش نفت هم به تبع آن افزایش پیدا می کند و به اندازه سهمی که این بخش دارد به افزایش تولید ناخالص داخلی کمک می کند. ارزش افزوده بخش نفت نسبت به پایان سال ۹۸ بیش از 32.8 درصد رشد داشته که به ‌طور کاملا واضحی، بیشترین رشد را نسبت به بقیه بخش‌ ها داشته است. اما اثرات غیرمستقیم از طریق چند کانال ظاهر می شود.

نیلی توضیح داد: افزایش تولید نفت اگر باعث افزایش صادرات ‌شود افزایش درآمد های ارزی را در پی دارد. درآمد های ارزی نفتی از حاصل‌ضرب دو مقدارِ صادرات و قیمت نفت حاصل می شود. قبل از تحریم، عامل اصلی نوسان درآمد‌ های ارزی ایران، نوسانات قیمت نفت بوده است. اما بعد از تحریم، مقدار صادرات هم به عامل نوسان‌زای دیگری تبدیل شده است که حاصل‌ضرب این دو عامل باعث افزایش نوسانات بیشتر شده است. برای مثال در سال ۹۷ هم صادرات نفت و هم قیمت نفت کم شده و در مواقعی دیگر هر دوی این متغیرها با هم افزایش پیدا کرده اند. بنابراین دو عامل نوسان در اقتصاد ایران اتفاق افتاده است. در سال‌ های اخیر به علت اتفاقاتی که در نتیجه حمله روسیه به اوکراین در بازار نفت رخ داده، صادرات نفت ایران نسبتا افزایش پیدا کرده و از ۲۴ میلیارد دلار در سال ۹۹ به بیش از ۵۵ میلیارد دلار رسیده است.

 

اهمیت افزایش تولید صنعتی و تاثیر آن بر دیگر بخشهای اقتصاد ایران

وی یادآورشد: وقتی این درآمدها افزایش پیدا می کند، به‌طور بالقوه، واردات هم می تواند افزایش یابد. اگر به قیمت‌ های ثابت ۱۴۰۱ واردات کالاهای غیرنفتی را ببینیم، رشد قابل توجهی کرده است. این رشد، در واقع، رکوردی در رشد واردات است. افزایش واردات، دسترسی واحدهای تولیدی عمدتا صنعتی را به قطعات و مواد اولیه افزایش می دهد و باعث افزایش ارزش افزوده بخش صنعت می شود. به همین دلیل، در سه سال اخیر ما 21.2 درصد رشد ارزش افزوده بخش صنعت را داشته ایم که عمدتا با محوریت نفت بوده است.

به گفته نیلی؛ هنگامی که تولید صنعتی افزایش پیدا می کند، تقاضا برای خرده فروشی، عمده فروشی و حمل‌ونقل و سایر موارد هم افزایش پیدا می کنند که این موضوع باعث رشد بخش خدمات می شود. به همین دلیل بخش خدمات ایران هم در سه سال اخیر 11.7 درصد رشد داشته است. ایران رشد 32.8 درصدی در بخش نفت و رشد ۲۱ درصدی در بخش صنعت داشته است که این‌ موارد باعث رشد در بخش عمده‌فروشی و خرده‌فروشی و سایر بخش‌ ها شده است.

وی اظهارداشت: یک سازوکار غیرمستقیم دیگر، می تواند این باشد که درآمدهای ارزی ایران صرف واردات ماشین آلات و تجهیزات شود که همان سرمایه ‌گذاری است و می تواند موجودی سرمایه ایجاد کند که در بلندمدت باعث رشد اقتصادی شود. برای این که ببینیم این اتفاق رخ داده است یا نه باید سمت مصارف تولید را نگاه کنیم تا ببینیم که این ۱۳ درصد افزایش به چه مصرفی رسیده است.

به گزارش جماران، این اقتصاددان با بیان اینکه تولید ناخالص داخلی می تواند به چهار حالت مصرف شود؛ مصرف خانوار، مصرف دولت، سرمایه ‌گذاری و تغییر در موجودی انبار را این چهار حالت عنوان کرد و ادامه داد: دولت می تواند با مصرف بیشتر، که معادل کالای عمومی است، رفاه را افزایش دهد اما این عامل در سال‌ های اخیر تغییر زیادی نداشته است.

 

با وجود رشد بالای اقتصاد در سه سال گذشته، سرمایه ‌گذاری رشد بسیار ناچیزی کرده است

نیلی گفت: بخش دیگری می تواند تبدیل به سرمایه ‌گذاری شود که با تبدیل به موجودی سرمایه باعث فعال ‌شدن چرخه رشد افتصادی ایران شود. اما علی‌رغم رشد بالای اقتصاد ایران در سه سال گذشته، سرمایه ‌گذاری رشد بسیار ناچیزی کرده است. به ‌صورتی که سرمایه ‌گذاری در سال ۱۴۰۰حدود نصف سرمایه ‌گذاری در سال ۱۳۹۰ بوده است.

 

افزایش تولید، عمدتا به موجودی انبار اضافه شده است روند صعودی تغییر در موجودی انبار در اقتصاد ایران، حاکی از ناکارایی‌های زیادی است

این استاد اقتصاد تاکید کرد: اتفاق جالبی که در اقتصاد ایران و طی این سه سال افتاده است این است که افزایش تولید، به‌جز بخشی که به مصرف خانوارها رسیده، عمدتا به موجودی انبار اضافه شده است. ۱۶ تغییر در موجودی انبار ایجاد شده که یا ناشی از کاهش تقاضا از سمت خانوارهاست یا ناشی از عدم ‌قطعیت‌ ها و انتظارات تورمی. روند صعودی تغییر در موجودی انبار در اقتصاد ایران، حاکی از ناکارایی‌ های زیادی است که آن هم در نتیجه عدم قطعیت‌ هایی است که وجود دارد. جمعبندی مصارف هم نشان می دهد افزایش موجودی انبار، بیشترین رشد مصارف را با 52.3 درصد داشته است.

 

رشد موجودی سرمایه در اقتصاد ایران به صفر رسیده است

وی افزود: اگر دوباره به سازوکارهای بلندمدت اقتصاد ایران بازگردیم، می بینیم که رشد موجودی سرمایه در اقتصاد ایران به صفر رسیده است. یعنی از سال ۱۳۹۶ به بعد، به همان مقداری که در اقتصاد ایران استهلاک داریم سرمایه ‌گذاری انجام شده است. بنابراین موجودی سرمایه دیگر در رشد اقتصادی ایران سهمی ندارد.

موجودی سرمایه در صنعت و نفت که برای ما رشد ایجاد می کنند، منفی است با رشد منفی موجودی سرمایه در نفت و صنعت، موتور رشد اقتصادی ما خاموش است

این اقتصاددان با بیان اینکه موجودی سرمایه یک ساختار بخشی دارد و قسمتی از آن در بخش کشاورزی و قسمتی در صنعت و قسمتی در نفت است، خاطرنشان کرد: در این ساختار، آن چیزی که عمدتا برای ما رشد ایجاد می کند، موجودی سرمایه در بخش‌ های صنعت و نفت است. اگر به موجودی سرمایه در این دو بخش نگاه کنیم، مشاهده می کنیم که هر دو شاهد رشد منفی بوده اند. یعنی از سال ۱۳۸۹ به بعد ،و ۱۳۹۶ برای بخش صنعت، موجودی سرمایه این دو بخش کوچک و کوچکتر می شود و ساختمان‌ ها و ماشین‌آلاتی که در قدرت تولید این دو بخش هستند ضعیف ‌تر می شوند. می توان گفت که با رشد منفی موجودی سرمایه در این دو بخش، موتور رشد اقتصادی ما خاموش است و آن چیزی که باعث افزایش موجودی سرمایه می شود، سرمایه ‌گذاری در بخش مسکن و خدمات است.

 

رشد اقتصادی سه سال گذشته، ناشی از عوامل پایدار رشد نبوده نوسانات کوتاه مدت و شوک ها عامل این رشد بوده اند

به گزارش جماران، نیلی تاکید کرد: از مجموع این شواهد می توان نتیجه گرفت که رشد اقتصادی سال‌ های ۱۳۹۹ تا ۱۴۰۱ ناشی از سازوکارهای بلندمدت و عوامل پایدار رشد اقتصادی نبوده‌ است، بلکه در نتیجه شوک‌ ها و نوسانات کوتاه‌مدت ایجاد شده ‌است. بنابراین ادامه رشد با ماهیت شرایط فعلی، تنها با ادامه افزایش تولید، صادرات یا افزایش قیمت نفت امکان‌پذیر است. ادامه افزایش صادرات شاید در شرایط تحریم غیرواقعی به ‌نظر برسد و افزایش قیمت نفت هم عاملی خارج از کنترل سیاست‌گذار است.

در برنامه هفتم توسعه، رشد 8 درصدی در هر سال برای ایران پیش‌بینی شده نکته بسیار قابل تاملی ا‌ست

وی با بررسی اینکه با فرض نرخ استهلاک برابر ۴/۵ درصد و ثبات نسبت موجودی سرمایه به تولید، اگر بخواهیم به اعداد مختلفی در رشد بلندمدت دست پیدا کنیم باید چه مقدار رشد سرمایه ‌گذاری داشته باشیم، توضیح داد: اگر بخواهیم تا سال ۱۴۱۰ مقدار ۱/۷ درصد رشد اقتصادی داشته باشیم باید رشد ۴/۵ درصدی در سرمایه ‌گذاری ایجاد کنیم. که در 10 سال گذشته چنین تجربه ای را نداشته ایم. اگر بخواهیم رشد ۴/۳ درصد تولید را تجربه کنیم، باید شاهد رشد ۱۵ درصدی در سرمایه ‌گذاری سالانه باشیم. توجه به این نکته ضروری است که متوسط رشد سرمایه ‌گذاری ما در سال‌ های گذشته هیچوقت از ۷/۵ درصد بیشتر نشده که این هم میانگین اعدادی با نوسان بسیار بالا (از ۲۵ درصد تا ۱ درصد) است. برای حالتی که رشد ۵/۸ درصدی در تولید را انتظار داریم، باید رشد ۲۰ درصدی در سرمایه ‌گذاری داشته باشیم. در برنامه هفتم توسعه، رشد 8 درصدی در هر سال برای ایران پیش‌بینی شده است که نکته بسیار قابل تاملی ا‌ست.

 

ضرورت توجه به محدودیتهای انرژی، آب، محیط زیست و غیره در برآورد رشد اقتصادی

نیلی تاکید کرد: این تحلیل با محوریت نقش سرمایه ‌گذاری در رشد اقتصادی کشور بود، اما برای این که رشد اقتصادی مناسب بتواند استمرار پیدا کند نیاز به چندین مقوله است. می توانستیم این موضوع را از سمت محدودیت‌ های انرژی هم بررسی کنیم. برای مثال، در بحث اخیر یک فرض بسیار ساده ‌کننده وجود دارد و آن هم این که برای رشد ۴ درصدی با محدودیت انرژی مواجه نیستیم. همین‌طور می توانستیم به محدودیت‌ های تامین مالی اشاره کنیم. می توانستیم از نگاه‌ محدودیت‌ های محیط ‌زیستی و مشکلات منابع آب به این موضوع توجه کنیم. به موارد دیگری هم می توانستیم اشاره کنیم از جمله محدودیت‌ های سرمایه انسانی، کاهش بهره‌ وری و بی‌ثباتی‌ های اقتصاد کلان و تورم بالا.

به ‌نظر نمی رسد ایران بتواند رشد بالاتر از 2 درصد را به راحتی تجربه کند رشد در محدوده 2 تا 3 درصدی تا پایان این دهه خوش‌بینانه است مگر اینکه...

وی با بیان اینکه در کنفرانس اقتصاد ایران در سال ۱۳۹۳ با آقای خاوری نژاد پیش ‌بینی کردیم که به ‌نظر نمی رسد ایران بتواند رشد بالاتر از 2 درصد را به راحتی تجربه کند که آمار هم حاکی از همین است، یادآورشد: اکنون هم می توان نتیجه گرفت که رشد در محدوده 2 تا 3 درصدی تا پایان این دهه خوش‌بینانه به‌نظر می رسد؛ مگر اینکه تغییرات بزرگی در عواملی که رشد اقتصادی برای ایران ایجاد می کنند رخ دهد. مانند دسترسی بیشتر به تکنولوژی، اصلاحاتی در ساختار بودجه و در نظام بانکی، حل مشکلات انرژی و منابع آبی و سایر عوامل.

 

10 سال آینده ما با امروز بسیار متفاوت خواهد بود ممکن است که در شرایط بسیار نامناسبی قرار بگیریم

به گزارش جماران،نیلی گفت: معتقدم که با توجه به شرایط خطیری که اکنون در آن قرار داریم، 10 سال آینده ما با امروز بسیار متفاوت خواهد بود. امیدواریم که بسیار بهتر باشد اما ممکن است که در شرایط بسیار نامناسبی قرار بگیریم.

وی در پایان افزود: اشاره به یک نکته حائز اهمیت است و آن اینکه بخش‌ های کوچکی از اقتصاد ایران که عمدتا کسب ‌وکارهای اینترنتی و کسب‌وکارهای نوین را شامل می شوند، با کیفیتی مناسب و با جذب نیروی انسانی کیفی، در حال رشد هستند. در صورتی که دولت محدودیتی در ادامه فعالیت این کسب‌وکارها ایجاد نکند، ممکن است چراغ امیدی برای آینده کسب‌وکارها در اقتصاد ایران هرچند محدود، روشن شود.