روسیه بدنبال حل مساله قره باغ میان ارمنستان وآذربایجان

مسکو - ایرنا - وزیران امور خارجه روسیه، ارمنستان و جمهوری آذربایجان فردا در مسکو گردهم می آیند تا راهی برای حل وفصل بحران قره باغ بیابند که سال ها است بر روابط دو همسایه در قفقاز جنوبی سایه انداخته است.

به گزارش ایرنا، سرگئی لاوروف روز دوشنبه با المار مامدیاروف و زهراب مناتساکانیان همتایان آذربایجانی و ارمنستانی خود در نشستی سه جانبه در خصوص مسائل قره باغ گفت وگو می کند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

ماریا زاخارووا سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه اعلام کرده است که در نشست سه جانبه قره باغ در مسکو، نمایندگان روسیه، آمریکا و فرانسه به عنوان سران گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز شرکت خواهند کرد.
انتظار می رود در این نشست در مسکو، مسائل مورد اختلاف طرفین مناقشه قره باغ مورد گفت وگو قرار گیرد.
وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان روز جمعه در بیانیه ای راه حل مناقشه قره باغ و برقراری صلح با ارمنستان را منوط به خروج نیروهای این کشور از سرزمین های جمهوری آذربایجان دانست.
وزارت خارجه جمهوری آذربایجان در واکنش به بیانیه اخیر نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان مبنی بر ایجاد فضای صلح میان طرفین مناقشه قره باغ افزود: بدون خروج نیروهای نظامی ارمنستان از سرزمین های جمهوری آذربایجان و بازگشت آوارگان جنگی آذربایجانی به خانه و کاشانه خود برقراری صلح امکان پذیر نیست.
وزارت امور خارجه جمهوری آذربایجان در این گزارش با اشاره به این که مسوولان ارمنستان باید این واقعیت را بصورت واضح درک کنند، افزود: ریشه و دلیل اصلی همه این مشکلات سیاست تجاوز نظامی ارمنستان و اشغال بخشی از سرزمین های جمهوری آذربایجان است.
وزیر امور خارجه ارمنستان نیز در راستای آماده شدن برای نشست سه جانبه مسکو، روز گذشته با ماسیس مایلیان وزیر خارجه جمهوری خودخوانده قره باغ دیدار و گفت وگو کرد.
وزارت امور خارجه ارمنستان در بیانیه ای با اشاره به این دیدار اعلام کرد:
مناتساکانیان و مایلیان در آستانه مذاکرات سه جانبه مسکو، درخصوص طیف وسیعی از مسائل مربوط به مناقشه قره باغ گفت وگو و تبادل نظر کردند.
در این دیدار، نتایج گفت وگوهای اخیر سران و وزیران خارجه ارمنستان و جمهوری آذربایجان که به تازگی در وین برگزار شد، مطرح و مورد بررسی قرار گرفت.
دیدار و مذاکرات الهام علی اف رئیس جمهوری آذربایجان و نیکول پاشینیان نخست وزیر ارمنستان روز نهم فروردین ماه با حضور نمایندگان آمریکا، فرانسه، روسیه، گروه میانجی مینسک، سازمان ملل و شورای همکاری اروپا ویژه حل مناقشه قره باغ، برگزار شد.
رییس جمهوری آذربایجان در پی دیدار با نخست وزیر ارمنستان در وین،به تاس گفت: تحرک جدیدی در روند مذاکرات حل مناقشه قره باغ آغاز شده است.
علی اف در باره نتایج مذاکراتش با نخست وزیر ارمنستان، افزود: این دیدار از نظر آغاز مذاکرات در باره ماهیت موضوع مربوط به حل مناقشه قره باغ ، از اهمیت خاصی برخوردار است.
وی اضافه کرد: وزیران خارجه دو کشور مذاکرات برای رسیدن به نتایج مشخص در راه حل این مناقشه را ادامه می دهند.
الهام علی اف افزود: برای ما مساله خروج بدون قید و شرط نیروهای ارمنستان از سرزمین های جمهوری آذربایجان بر اساس چهار قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد در اولویت قرار دارد.
مناقشه میان ارمنستان و جمهوری آذربایجان بر سر منطقه قره باغ در سال 1988 میلادی آغاز و در سال 1992 میلادی به درگیری های نظامی میان دو کشور تبدیل شد.
براثر این درگیری ها منطقه قره باغ کوهستانی و هفت شهرستان دیگر همجوار آن تحت کنترل نیروهای ارمنستان درآمد.
در سال 1994 میلادی با میانجیگری گروه مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا آتش بس میان طرفین مناقشه برقرار شد.
آمریکا، روسیه و فرانسه از سال 1997 میلادی ریاست مشترک در گروه میانجی مینسک سازمان امنیت و همکاری اروپا ویژه حل مناقشه قره باغ را برعهده دارند ولی میانجیگری بین المللی تا به حال نتیجه ای نداشته است.
با توجه به اختلافات شدید ارمنستان و جمهوری آذربایجان و فاصله زیاد مواضع دو کشور در مساله قره باغ امید چندانی برای کسب توافق درخصوص حل این مناقشه نمی رود.
در حالی که جمهوری آذربایجان بر خروج بدون قید و شرط همه نیروهای ارمنی از منطقه قره باغ و واگذاری این منطقه تاکید دارد، ارمنستان بر حفظ حاکمیت دولت محلی قره باغ بر این منطقه تاکید می کند.
«آناهید شیرینیان» یک تحلیلگر ارمنی می گوید: فعال شدن تماس های ارمنستان و جمهوری آذربایجان در مناقشه قره باغ، در آینده نزدیک ممکن است پایه و اساس اعتماد بین طرف های مناقشه را بنا کند.
وی به ایرنا گفت که با این وجود امیدی برای جهش و پیشرفت جدی در مذاکرات وجود ندارد.
شیرینیان ادامه داد: ما از امکان حل مناقشه قره باغ بسیار دور هستیم اما از طرف دیگر با خوش بینی زیاد می توان به ازسرگیری همکاریهای دو طرف و گام های هرچند کوچک برای اعتمادسازی طرفین نگریست.
به عقیده کارشناسان، با افزایش دیدارهای مقام های ارمنستان و جمهوری آذربایجان احتمال وقوع درگیریهای پراکنده بین نیروهای دو طرف در قره باغ که در سالهای اخیر در چند مورد موجب کشته و زخمی شدن شماری از نیروهای ارمنی و آذربایجانی شده است کاهش می یابد.
اروپام*391*1346**

منبع: ایرنا

کلیدواژه: سياسي مسكو ارمنستان آذربايجان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۲۷۶۸۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

مسکو از جنگ ایران و اسرائیل چه بهره‌ای برد؟ روسیه تمام تخم‌مرغ‌هایش را در سبد ایران نمی‌گذارد

عارف دهقان‌دار در اعتماد نوشت: عملیات توفان‌الاقصی توسط حماس علیه اسراییل در ۷ اکتبر و آغاز نبرد غزه، معادلات منطقه و نظام بین‌الملل را وارد مرحله جدیدی کرد که پیامد‌های بسیاری در سطح منطقه و فراتر از آن به جای گذاشت که شاید آوریل ۲۰۲۴ را بتوان نقطه عطف این پیامد‌ها دانست.

ایران و اسراییل که سال‌ها در منطقه به اصطلاح خاکستری با یکدیگر درگیر بودند و به‌رغم همه دشمنی‌ها و رقابت‌های ژئوپلیتیکی و هویتی، از رویارویی مستقیم با یکدیگر اجتناب می‌کردند، وارد یک رویارویی نظامی مستقیم و رودررو شدند.

هر چند که باید تاکید کرد که این رویارویی نظامی، محدود، کنترل شده و درچارچوب قواعد بازی بود و در نهایت سطح نزاع از حالت رویارویی مستقیم به نبرد در منطقه خاکستری بازگشت.

همان طور که پیش‌بینی می‌شد، پس از اقدام اسراییل، سطح تنش میان طرفین کاهش پیدا کرد و ایالات متحده امریکا، نقش قابل توجهی در این کاهش تنش داشت. چرا که دولت دموکرات مستقر در امریکا به دلایل فراوان، علاقه‌ای به گسترش سطح نزاع میان طرفین نداشته و تلاش کردند که از اهرم‌های خود برای کنترل رفتار کابینه نتانیاهو پس عملیات «وعده صادق» استفاده کند.

اما نکته‌ای که باید به آن توجه داشت این است که ایالات متحده تنها قدرت خارجی متاثر از این تغییر معادلات در منطقه خاورمیانه نبوده و باید تاثیرپذیری و موقعیت دیگر قدرت بزرگ جهانی یعنی روسیه را در این تحولات و همچنین جایگاه آن در آینده منطقه را مورد توجه و ارزیابی قرار داد.

روسیه در طی یک دهه گذشته تلاش زیادی برای تقویت شبکه‌ها و اعمال نفوذ خود در منطقه خاورمیانه انجام داده است و پس از ۷ اکتبر و تغییر معادلات در خاورمیانه و همچنین تمرکز بر جنگ اوکراین، جایگاه خود را در این منطقه متزلزل و در معرض خطر می‌بیند.

پس از افزایش تنش میان ایران و اسراییل، راهبرد روسیه در قبال این تنش اهمیت خاصی پیدا می‌کند، چرا که وقتی به گذشته برمی‌گردیم، مشاهده می‌کنیم که هیات حاکمه روسیه و ولادیمیر پوتین، رییس‌جمهور این کشور از یک سو در سوریه با ایران همکاری‌های نزدیکی می‌کرد و از سوی دیگر این اجازه را به اسراییل می‌داد که مواضع ایران را در خاک سوریه هدف قرار بدهد و در زمان انجام این حملات، پدافند‌های روسی مستقر در سوریه عمل نمی‌کرد.

همچنین نباید از نظر دور داشت که روابط تهران - مسکو پس از جنگ اوکراین، تغییرات مهمی را تجربه کرده است و سطح همکاری‌های نظامی طرفین وارد مرحله جدیدی شده است و به‌رغم خصومت‌های دیرینه تاریخی و اختلافات ژئوپلیتیکی، فضای کنونی خاورمیانه هر دو دولت را تشویق می‌کند تا با همکاری نزدیک‌تر، معادلات منطقه را به ضرر امریکا رقم بزنند.

به طور کلی، مقامات مسکو مانند همتایان خود در پکن به دنبال ثبات بیشتر در منطقه خاورمیانه هستند و هرگونه آشفتگی در منطقه می‌تواند به منافع روسیه آسیب برساند که از جمله آن‌ها رشد گروه‌های تکفیری و تروریستی در سطح منطقه است. روس‌ها حساسیت ویژه‌ای نیز نسبت به گروه‌های افراطی و تروریستی داشته که در سال‌های اخیر در بخش‌هایی از روسیه و همچنین سایر بخش‌های اتحاد جماهیر شوروی سابق، مانند تاجیکستان نفوذ کرده‌اند. همان طور که به یاد داریم، در ۲۲ مارس، گروه تروریستی داعش توسط تعدادی از عناصر تاجیکی خو به یک سالن کنسرت در مسکو حمله کردند و نزدیک به ۱۵۰ نفر را کشتند.

فراتر از مبارزه با تروریسم، روسیه به دنبال حمایت از دولت‌های عربی دوست در منطقه، حفاظت از حضور نظامیان کشور در سوریه، جذب سرمایه‌گذاری خارجی از کشور‌های ثروتمند عرب خلیج‌فارس و ایجاد روابط تجاری با منطقه است که از طریق آن بتواند تحریم‌های غرب را که به واسطه جنگ اوکراین بر این کشور وضع شده را دور بزند و بتواند سیاست‌های انرژی خود را با کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس هماهنگ کند؛ لذا علاوه بر ایران، روسیه نگاه ویژه‌ای به کشور‌های عربی خلیج‌فارس نیز دارد و مواضع این کشور نسبت به جزایر سه‌گانه ایران را نیز باید در همین راستا تعریف کرد؛ لذا درست است که در شرایط فعلی، سطح روابط نظامی ایران و روسیه در حالت خوبی قرار دارد.

اما این به آن معنا نیست که این کشور قرار است تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد ایران بگذارد و علاوه بر ایران، به دنبال روابط اقتصادی و حتی نظامی با کشور‌های عربی منطقه نیز هست.

اگر به بحث تنش‌های ایران و اسراییل بازگردیم، باید گفت که روسیه مخالف هر گونه جنگ همه‌جانبه و تمام عیار، میان این دو طرف است. با این حال، تشدید تنش آن هم به صورت محدود و کنترل شده بین ایران و اسراییل به طور بالقوه و از چند جهت به نفع منافع روسیه است که به طور خلاصه دلایل آن بیان می‌شود.

نخست اینکه افزایش سطح ناامنی و گسترش دامنه پیامد‌های جنگ در خاورمیانه، در حالی که نزدیک به ۷ ماه از آغاز جنگ غزه می‌گذرد، رویکرد و پیام روسیه به دولت‌ها و جوامع عربی را تقویت می‌کند که ایالات متحده عامل اصلی بی‌ثباتی و تنش در سطح منطقه است و امریکا رویکردی مسوولانه در قبال تحولات منطقه ندارد.

پوتین و دیگر مقامات روسی دهه‌هاست که امریکا را به واسطه حمایت‌های یک جانبه‌شان از اسراییل و ناتوانی در حل و فصل ریشه‌ای اصلی‌ترین بحران در این منطقه یعنی درگیری فلسطین و اسراییل سرزنش می‌کنند. این پیام و رویکرد از جانب روسیه برای مخاطبان عرب که به طور فزاینده‌ای از ایالات متحده به خاطر تلفات انسانی فزاینده در غزه خشمگین هستند، خوشایند است.

دوم اینکه پیامد‌های بیشتر جنگ غزه، و گسترش محدود دامنه تنش‌ها در منطقه، توجه جهانی را از اوکراین به خاورمیانه منحرف کرده که روسیه از آن استقبال می‌کند.

سوم، وجود سطح محدودی از درگیری مستقیم میان تهران و تل‌آویو می‌تواند نفوذ روسیه را در منطقه از طرق دیگری تقویت کند.

دولت بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر رژیم صهیونیستی، ممکن است به هیات حاکمه روسیه و شخص پوتین به عنوان رهبری نگاه کند که به واسطه روابطی که با تهران دارد، بتواند تا حدی روی تصمیمات تهران تاثیر بگذارد؛ و در آخر اینکه هر چند در حال حاضر سطح نزاع ایران و اسراییل تا حدی کاهش پیدا کرده، اما به واسطه احتمال افزایش سطح تنش، ایران در آینده نیاز بیشتری به جنگنده‌ها و سامانه‌های دفاعی روسیه پیدا خواهد کرد که از آن طریق برای خود ایجاد بازدارندگی کند.

هر چند که سطح تنش میان ایران و اسراییل در حال حاضر کنترل شده و ظاهرا به منطقه خاکستری بازگشته است، اما با توجه به ادامه جنگ خطر گسترش خصومت‌ها به یک جنگ منطقه‌ای را نباید نادیده گرفت. ادامه جنگ در غزه و دیگر درگیری‌های حل نشده در خاورمیانه، احتمال حملات آتی اسراییل علیه ایران و بالعکس را باز می‌گذارد که نباید آن را از نظر دور داشت.

هر چند که باید اندکی دقیق‌تر راهبرد روسیه را در منطقه بررسی کرد، اما این کشور در این جنگ تعارض منافع جدی با اسراییل نیز دارد و این را در مواضع خود نشان داده است.

ایران نیز می‌تواند از این فرصت به نفع منافع خود در منطقه استفاده کند، اما نباید از نظر دور داشت که روسیه اگر چه تا حدی در تحولات منطقه در محور مقابل غرب قرار می‌گیرد، اما قرار نیست که تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد ایران بگذارد و آن‌ها هم به دنبال منافع خود در این جنگ هستند.

نکته پایانی احتمال حضور ترامپ در جایگاه ریاست‌جمهوری امریکاست، که می‌تواند معادلات جنگ اوکراین و همچنین جنگ غزه را دچار تغییرات کند. باید صبر کرد و نتایج انتخابات امریکا را دید.