به نقل از «ایرنا»

چرا این همه هشدار اثر نمی کند؟ - فاطمه رشیدی*

تاریخ انتشار: ۲۷ فروردین ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۴۵۱۵۹۴

یاسوج- ایرنا- در روزهای گذشته سیل از سر برخی شهرها و روستاهای کشور گذشت ،اگر چه به غیر از خوزستان و گلستان وضعیت همه استانها عادی شده اما آثار به جا مانده از سیل به اندازه ای هست که تا سالها بر ذهن مردم درگیر با این حادثه تاثیر بگذارد.

درد بی خانمانی، از بین رفتن مزارع ،بدهی های پرداخت نشده، حساب های بسته شده و هزاران نگرانی و دغدغه ای که به اندازه تک تک آدم های درگیر در سیل وجود دارد یک طرف و درد بی اعتمادی به آینده در سوی دیگر قرار گرفته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آدم هایی که می دانند سیل خانه هایشان را با خود خواهد برد اما به هیچ قیمتی حاضر به ترک آن نیستند و البته برخی از ما نیز بیرون گود نشسته و فریاد می زنیم اگر از خانه خارج نشوید سیل زندگیتان را با خود می برد و در شگفتیم چرا این همه هشدار و اخطار اثر نمی کند.
دست آخر سیل یکی یکی خانه ها را می گیرد و امدادگران با قایق و بی قایق مجبورند آدم ها را از میان همان خرابه های سیل گرفته بیرون بکشند و بعد هم تصویر اشک و غم بی پایان همان آدم هایی که کشتی زندگیشان در سیلاب غرق شده همه وجودمان را می خراشد و دوست داریم همنوا با آنها گریه کنیم.
اما راستی این همه اصرار برای ماندن در خانه هایی که سیل تار و پودشان را درنوردیده برای چیست؟ آیا به واقا مردم نمی دانند و ندیده اند که سیل خروشان با هر آنچه بر سر راهش است چه می کند؟ چرا وقتی راهی جز شکستن سدها و انحراف مسیر آب به مزارع کشاورزی نیست مردم ترجیح می دهند روی همان یک هزارم درصد جان سالم بردن از سیل حساب کنند اما روی وعده و وام و بسته های پیشنهادی که برای ترغیب آنها ارایه می شود حساب باز نمی کنند.
پاسخ ساده است. باید نگاهی به گذشته بیندازیم .در سالهای گذشته و به طور مشخص از زلزله بم هرکجا حادثه غیر مترقبه ای بخشی از کشور را دچار مشکل کرد گروه هایی از جمله رسانه ها برای ناکارآمد نشان دادن دولت های وقت و دستگاه هایی مسئول در بحران دست به کار می شوند.
موارد خاص را آنچنان بزرگ کرده که افکار عمومی آن را همه ماجرا می پندارد. اشتباه یک فرد از مردم عادی یا مسئول را به همه تعمیم می دهند. اگر مسئولی بد قولی کرد آن را به همه مسئولان نسبت می دهند. اگر خانه ای ترمیم نشد می گویند هیچ کاری انجام نشده است. اگر کسی گرسنه ماند می گویند همه گرسنه اند. اگر چادری دزدیده شد می گویند همه چادرها را فلان نهاد دزدید. هزاران مورد کوچک و بزرگ اینچنینی که درستی آن ها هیچ وقت ثابت نشده است اما باعث شده در طول سالیان مردم نسبت به نهادهایی که در چنین مواقعی باید به کمک آنها بیایند بی اعتماد شوند. آنقدر حرف گفته و تکذیب می شود که همه دروغگو جلوه می کنند و باور عمومی بر ناکارآمدی کل سیستم قرار می گیرد.
پس هرچه این نهادها فریاد می زنند که سیل جدی است حرفشان شنیده نمی شود.
این در حالی است که در شروع هر بحرانی ایجاد آرامش، همدلی و وحدت نخستین وظیفه کسانی است که به نحوی مسئولیت اجتماعی و یا اداری دارند اما در حوادث ایران از لحظات اولیه انرژی گروهی صرف پیدا کردن متهم می شود و گروهی دیگر نیز به جای تمرکز روی عبور از بحران، بر مبرا کردن خود از اتهامات تمرکز می کنند.
و در این میان برخی رسانه ها نیز در آن سوی مرزها فرصت را غنیمت شمرده و میخ آخر را بر تابوت اعتماد می زنند و با ارایه خبر و گزارش هایی که ترکیبی از واقعیت و دروغ هستند ، مردمی که به لحاظ روحی و عاطفی در حساس ترین و شکننده ترین شرایط قرار دارند را به سمتی که خود می خواهند هدایت می کنند و بی شک مسیر این نوع از اطلاع رسانی به سوی بی اعتمادی بیشتر است.
اما این پافشاری مردم برای ماندن در بحران گاهی به عدم اعتماد به هشدارها و اظهار نظرهای کارشناسی مسئولانی باز می گردد که بخشی از بحران های به وجود آمده ناشی از تصمیم های غیر کارشناسی و اشتباه های خود آنهاست. آنجا که مجوز پروژه های بدون مطالعه و غیرکارشناسی داده اند و حالا مردم را گرفتار تصمیماتشان کرده اند.
یا مسئولانی که وعده داده اند و عمل نکرده اند و حالا وسط بحران مردم با مراجعه به این پیشینه های ذهنی آن را به همه مسئولان و همه وعده ها تعمیم می دهند.
البته دلایل زیادی برای این موضوع وجود دارد. بخشی از آن هم روانی است. شایعاتی که از شروع بارندگی ها در کشور شکل گرفت، قطع برق، تلفن ،اینترنت و ارتباطات در مناطق سیل زده و از سویی تعطیلات نوروزی بسیاری از رسانه های رسمی کشور و ضعف اطلاع رسانی و آگاهی بخشی به مناطق سیل زده که بخشی ناشی از قطع زیرساختها و بخشی به خاطر خلا حضور انواع رسانه ها در این مناطق بود باعث شد مردم در موج شایعات و خبرهای راست و دروغ شناور و سرگردان بمانند. به گونه ای که تشخیص مرز شایعات و خبرهای واقعی در آن شرایط برایشان سخت شود.گاهی یک هشدار جدی شایعه جلوه می کرد و گاهی یک شایعه مایه وحشت می شد.
در این میان شایعات و گاهی نیز خبرهای واقعی مبنی بر سرقت از منازل خالی از سکنه نیز باعث اصرار مردم بر ماندن در خانه هایشان شد.
اما شاید مهمترین دلیل بی توجهی مردم به هشدارها سختی دل کندن از خانه، خاک و سرزمین بود. در زمان وقوع سیل افراد باید از میان جان، وسایل ، اشیا و خاطرات دست به انتخاب بزنند که انتخابی سخت است برخی مردد می مانند و نمی دانند چه کنند برخی هم ترجیح می دهند اگر قرار بر از بین رفتن باشد با همه آنچه دوستش دارند از بین بروند.
در نهایت باید گفت مردم خوب می دانند سیل چه بر سرشان می آورد اما از فردای پس از سیل، از دربه دری، از وام های معوق، حساب های مسدود، خانه های ویران ، کشاورزی بی سرانجام، خاطرات آب گرفته و دوست داشتنی های از دست رفته می ترسند. چون نمی دانند پس از سیل چه می شود پس با ماندن در بحران احساس امنیت بیشتری می کنند زیرا با فکر کردن به تغییرات و زندگی پس از بحران احساس نا امنی و وحشت سراغشان می آید.
به رسانه، به وعده مسئول، به هشدار سیل، به هیچ چیز اعتماد ندارند و این بی اعتمادی اوضاع را از آنچه هست بحرانی تر می کند.می دانند سیل حتمی و هشدارها جدی است اما ترجیح می دهند با جانشان از هست و نیست زندگی خود دفاع کنند چون به وعده هایی که برای پس از سیل داده می شود اعتماد ندارند.
این بی اعتمادی حتی دیگرانی را که درگیر حادثه نیستند اما قصد کمک دارند را نیز تحت تاثیر قرار می دهد و این گونه می شود که هزاران نفر شخصا به مناطق بحران زده سفر می کنند تا گرهی از بحران بگشایند اما خود بحران می شوند.هر کس به صورت جزیره ای کاری انجام می دهد اقداماتی که جامع نگر نبوده و منجر به توانمندسازی حادثه دیدگان هم نمی شود و در مجموع انگار کاری انجام نشده است.
در نهایت باید گفت ذات بحران غافلگیری است. ولی سیل غافلگیر نمی کند. سیل قابل پیش بینی اما به سختی قابل پیشگیری است و تنها با اعتماد ، همدلی و امید به آینده می توان خسارت های ناشی از سیل را به حداقل کاهش داد.
خبرنگار ایرنا
9929/1662

منبع: ایرنا

کلیدواژه: اجتماعي سيل 98 اعتماد اجتماعي بحران

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۴۵۱۵۹۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

هزینه ۲۰ هزار میلیاردی برای پاکسازی مسیل‌ها از نخاله‌ها

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به رهاسازی زباله‌ها و نخاله‌ها توسط برخی هموطنان در مسیر گذرگاه‌های آبی و مسیل‌ها گفت: بیش از ۲۰ هزار میلیارد ریال در کشور برای پاکسازی مسیل‌ها و جمع آوری نخاله‌ها هزینه شده است. - اخبار استانها -

به گزارش خبرگزاری تسنیم، محمدحسن نامی در جلسه ستاد پیشگیری، هماهنگی و فرماندهی عملیات پاسخ به بحران استان ایلام با بیان اینکه مردم مولفه اصلی قدرت و اقتدار نظام اسلامی هستند، گفت: مردم همچنین در همه صحنه ها و عرصه ها به ویژه در حوزه مدیریت بحران پای کار هستند.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور با اشاره به تشکیل قرارگاه مردم‌نهاد در سازمان مدیریت بحران کشور، افزود: باید از ظرفیت مردم برای کاهش مخاطرات حوادث استفاده شود.

نامی ضمن تقدیر از تلاش و مدیریت همه دست اندرکاران استان برای مدیریت بحران در 2 سال اخیر، گفت: متاسفانه بعضی افراد با رهاسازی زباله ها و نخاله ها در مسیر گذرگاه‌های آبی و مسیل ها موجب بروز برخی مشکلات در هنگام بارش های شدید در سطح کشور می شود.

رئیس سازمان مدیریت بحران کشور با بیان اینکه رهاسازی نخاله در حاشیه شهرها، در واقع به‌مثابه نادیده گرفتن حقوق شهروندی است، افزود: بیش از 20 هزار میلیارد ریال در کشور برای پاکسازی مسیل‌ها و جمع آوری نخاله ها هزینه شده است.

 وی ادامه داد: در صورت رعایت قانون از سوی برخی افراد، این هزینه ها در راستای مدیریت بحران و کاهش مخاطرات ناشی از سیل تخصیص خواهد یافت.

نامی به ضرورت کار مردمی در حوزه مدیریت بحران برای کاهش مخاطرات حوادث غیرمترقبه اشاره کرد و گفت: قرارگاه مردم نهاد در سازمان مدیریت بحران کشور در راستای فرهنگ‌سازی، کاهش آسیب‌ها و مخاطرات ناشی از سوانح طبیعی از ظرفیت سازمان‌های مردم‌نهاد تشکیل شده است.

 رئیس سازمان مدیریت بحران کشور به استفاده صنایع از پساب طبق قانون بودجه 1403 اشاره کرد و افزود: صنایع کشور در راستای حفظ منابع آبی باید به سمت استفاده از پساب و تصفیه فاضلاب برای استفاده مجدد حرکت کنند.

نامی با تاکید بر فرهنگ سازی برای نگهداری و توسعه فضای سبز در کشور گفت: رهبر معظم انقلاب اسلامی نیز بر کاشت درخت و نهال با توجه به لزوم توسعه فضای سبز تاکید داشته‌اند.

رییس سازمان مدیریت بحران کشور به اهمیت بالای آبخیزداری در سطوح بالا و آبخوان داری در پایین دست نیز در حوزه مدیریت منابع آبی گفت: احداث سدهای زیرزمینی در مناطق خشک و نیمه خشک در سطح کشور در دستور کار قرار دارد و از وجود و ظرفیت شرکت های دانش بنیان در زمینه حفاظت از منابع آبی سطحی و زیرزمینی در کشور استفاده می شود.

وی با اشاره به اینکه هدایت زیست محیطی و آمایش سرزمین در حوزه مدیریت بحران در استان به خوبی در دست اقدام است،گفت: پیوند مدیریتی بسیار خوب در استان وجود دارد که این موضوع در مدیریت بحران و حوادث بسیار ارزشمند و فصلی مفید و پرفایده است.

نامی با اشاره به لزوم تدوین نقشه دیجیتالی شهر ایلام که لایه‌های مکان‌محور در معرض خطر سیلاب در مسیر مسیل ها در آن مشخص باشد، گفت: تهیه این نقشه لازم است تا بتوان بر اساس شیب در راستای ساماندهی این مسیل ها و مسیر رودخانه ها اقدامات پیشگیرانه انجام شود.

به گزارش تسنیم، در این نشست 10 هزار میلیارد ریال برای زیرساخت های حوزه مدیریت بحران استان ایلام در بخش های مختلف اختصاص یافت.

انتهای پیام/180/