به نقل از «فرارو»

میانجیگری‌ها میان ایران و آمریکا موفق می‌شود؟

تاریخ انتشار: ۱ خرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۳۸۵۸۷۹۷

فرارو- با اوج‌گیری تنش‌ها میان ایران و آمریکا، چندین کشور برای تنش‌زدایی میان دو طرف پا در میانی کرده‌اند. اما این رفت‌وآمدها، که غالبا با هدف جلوگیری از تشدید تنش‌های نظامی میان تهران و واشنگتن صورت گرفته است، تاکنون بنا به دلایل متعدد به گشودن باب مذاکرات میان دو طرف منجر نشده است.
به گزارش فرارو، در چند هفته گذشته، خصوصا پس از اجرای کل تحریم‌های نفتی ایران، تنش‌ها در منطقه به شکل ملموسی افزایش یافته است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آمریکا، با ادعای اینکه منافعش در خاورمیانه از ناحیه ایران تهدید شده است، تجهیزات نظامی متعددی نظیر ناو هواپیمابر آبراهام لینکلن و بمب‌افکن‌های بی ۵۲، به خلیج فارس اعزام کرد و برخی دیپلمات‌های غیرضروری خود را از عراق خارج کرد. به رغم اینکه تهران و واشنگتن تاکید می‌کنند که خواهان جنگ با یکدیگر نیستند، اما افزایش نگرانی‌ها از احتمال وقوع یک نوع سوء محاسبه، موجب شده است که چندین کشور، مانند عراق، عمان، قطر، سوئیس و حتی ژاپن برای تنش‌زدایی میان ایران و آمریکا اقدام کنند.
جدیدترین تلاش‌ها در این زمینه، مربوط به عراق است. منابع عراقی می‌گویند عادل عبدالمهدی، نخست‌وزیر عراق، قصد دارد که برای پایان دادن به جدال میان ایران و آمریکا، راهکاری ارائه کند. یک منبع آگاه، با بیان این خبر، به خبرگزاری «بغداد الیوم» گفته است عبدالمهدی تصمیم گرفته که به تهران و واشنگتن فرستادگانی اعزام کند و پیشنهادات عراق برای گشودن باب مذاکرات در بغداد را به دو طرف تحویل دهد. همین خبرگزاری در گزارش دیگری اعلام کرد محمد الحلبوسی، رئیس پارلمان عراق بزودی - احتمالا روز چهارشنبه یا پنج‌شنبه - به تهران سفر می‌کند و با مقامات ایرانی درباره یک مسئله «خیلی مهم» مرتبط با تحولات فعلی منطقه گفتگو خواهد کرد. عراق، پیش از این هم، برای تنش‌زدایی میان ایران و آمریکا وساطت کرده بود، اما در این زمینه موفقیت چندانی به دست نیاورد. در اواسط ماه مه، مایک پومپئو، وزیر خارجه آمریکا، در اقدامی ناگهانی، به عراق سفر و با عبدالمهدی دیدار کرد. پس از این دیدار، منابع عراقی اعلام کردند که پومپئو از عبدالمهدی خواسته است که به آغاز مذاکرات میان ایران و آمریکا کمک کند.
علاوه بر عراق، عمان نیز برای وساطت میان ایران و آمریکا اقدام کرده است. روز دوشنبه، یوسف بن علوی، وزیر خارجه عمان، در سفری غیرمنتظره وارد تهران شد و با همتای ایرانی خود، محمد جواد ظریف، گفتگو کرد. سفر ناگهانی بن علوی، در حالی صورت گرفته است که تنش‌ها میان ایران و آمریکا در منطقه به سطح کم‌سابقه‌ای رسیده است. به همین دلیل، برخی ناظران این گمانه‌زنی را مطرح کرده‌اند که دیپلمات عمانی ممکن است پیامی از جانب واشنگتن به تهران آورده است. خصوصا که چند روز پیش، مایک پومپئو با قابوس بن سعید، سلطان عمان، تلفنی گفتگو کرده بود. روزنامه فرامنطقه‌ای «العرب»، به نقل از دیپلمات‌های غربی، مدعی شد که بن علوی از جانب آمریکا به ایران پیامی آورده که در آن واشنگتن برای مذاکره با تهران ابراز تمایل کرده است. این منابع مدعی شدند که سفر بن علوی به تهران، پس از آن انجام شد که پومپئو چند روز پیش در تماسی تلفنی به سلطان عمان اطلاع داد که هدف آمریکا، «براندازی نظام» ایران نیست؛ بلکه تغییر رفتار آن است و به همین دلیل واشنگتن تحریم‌های بیشتری علیه ایران اعمال کرده است. پیش از بن علوی، شیخ محمد بن عبدالرحمن آل ثانی، وزیر خارجه قطر، هم پنهانی سفری به ایران داشت تا به تنش‌زدایی در خلیج فارس کمک کند، اما ظاهرا موفقیتی به دست نیاورد.
هنوز به طور دقیق معلوم نیست که چرا تلاش‌های میانجیگری چند کشور تا به حال در کمتر کردن تنش‌ها یا گشودن باب مذاکرات موفقیت‌آمیز نبوده است، اما در مجموع می‌توان چند گمانه‌زنی را مطرح کرد.
نخست اینکه، ایران شرایط فعلی را برای ورود به مذاکرات با آمریکا مناسب نمی‌داند. آمریکا شدیدترین تحریم‌های تاریخ را علیه ایران اجرا و در مجاورت ایران نیرو‌های نظامی مستقر کرده است. جمهوری اسلامی، این شرایط را برای شروع مذاکره سازنده نمی‌داند و بار‌ها اعلام کرده است که مذاکره تحت فشار را قبول ندارد.
در همین رابطه، حسن روحانی، رئیس‌جمهور، اخیرا گفته است که او طرفدار مذاکره و دیپلماسی است، اما آن را در شرایط فعلی قبول ندارد. او گفت: «شرایط امروز به هیچ عنوان شرایط مذاکره نیست و امروز شرایط ما شرایط مقاومت و ایستادگی است.» رئیس دفتر روحانی نیز، اظهارات مشابهی بیان کرده است.
طبق ادعای روزنامه کویتی «القبس»، به همین دلیل است که ایران پیشنهاد مذاکراتی که بن علوی به تهران آورده بود را رد کرد. این روزنامه به نقل از منابع دیپلماتیک مدعی شد ایران به بن علوی گفته است که زیر فشار تحریم‌ها و استقرار ناو‌های امریکایی در منطقه، مذاکره نخواهد کرد. کما اینکه شروطی که بن علوی از جانب آمریکایی‌ها به تهران منتقل کرد، «بی‌رحم و به مثابه تسلیم» ایران بود. گفته می‌شود که علوی درخواست‌های دوازده‌گانه پومپئو را به تهران آورده بود. اگر چنین چیزی درست باشد، نشان دهنده این مسئله است که آمریکا تمایلی به مذاکره با ایران در مقطع فعلی ندارد. چرا که لیست درخواست‌ها، از مدت‌ها پیش علنی بود و نیازی به انتقال آن توسط یک واسطه وجود ندارد. به هر حال، واسطه، باید بتواند یک پیام متفاوت و محرمانه انتقال بدهد تا زمینه مذاکرات فراهم شود.
به نظر می‌رسد که این عدم تمایل به مذاکرات، در دو طرف وجود دارد. برخی تحلیلگران معتقدند که ایران به دو دلیل تمایلی به مذاکره با دولت دونالد ترامپ ندارد؛ نخست آنکه، ایران معتقد است که ترامپ با خروج از توافق هسته‌ای، غیرقابل اعتماد شده است. دوم؛ ایران مایل است که ثابت کند جنگ روانی فعلی آمریکا و تهدیدات نظامی آن علیه ایران کارآمد نیست.
نکته دیگری که در تلاش‌های میانجیگری قابل توجه است، سوء تفاهمی که بعضی میانجیگران دارند. اکثر کشور‌هایی که برای وساطت میان تهران و واشنگتن به تکاپو افتاده‌اند، خصوصا عراق، گمان می‌کنند که آمریکا و ایران بزودی وارد جنگ خواهند شد. این در حالی است که در حال حاضر هیچکدام از دو طرف تمایلی به جنگ ندارند. از این رو، کشور‌های واسطه در واقع برای دفع چیزی وساطت می‌کنند که اساسا در برنامه‌های دو طرف نزاع وجود ندارد. این نکته را می‌توان از اظهارت محمود واعظی، رئیس دفتر رئیس‌جمهور ایران، استنتاج کرد. واعظی در حاشیه جلسه هیئت دولت در جمع خبرنگاران در پاسخ به سوالی مبنی بر اینکه آیا میانجیگری عراق برای روابط میان ایران و آمریکا موثر است، افزود: «پس از خروج آمریکا از برجام کشور‌ها و شخصیت‌های مختلف به دنبال حفظ برجام هستند و اینکه در منطقه درگیری به وجود نیاید، اما با توجه به اهمیت برجام آن‌ها به دنبال جلب نظر و رضایت ایران می‌باشند، اما این به معنای مذاکره میان ایران و آمریکا نیست.»

منبع: فرارو

کلیدواژه: ایران و آمریکا وساطت میانجیگری میان ایران و آمریکا عادل عبدالمهدی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت fararu.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فرارو» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۳۸۵۸۷۹۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

بایدن: حماس تنها مانع آتش بس فوری در غزه است

به گزارش صدای ایران از ایرنا، جو بایدن رئیس جمهور آمریکا روز سه شنبه به وقت محلی در حساب کاربری خود در شبکه ایکس (توئیتر سابق) نوشت: دیروز با عبد الفتاح السیسی رئیس جمهور مصر و شیخ تمیم بن حمد آل ثانی امیر قطر برای محقق شدن آزادی گروگان‌ها به همراه آتش‌بس فوری در غزه تماس و گفتگو داشتم.

رئیس جمهور آمریکا ادعا کرد: ایالات متحده با مصر و قطر برای اجرای کامل مفاد این توافق و انجام تمامی تلاش‌ها برای محقق کردن آزادی گروگان‌ها از دست حماس همکاری خواهد کرد. حماس اکنون تنها مانع بر سر راه آتش‌بس فوری و امداد رسانی به غیرنظامیان در غزه است.

پیش از این، سخنگویان دولت جو بایدن روز دوشنبه به وقت محلی درحمایت از اسرائیل، همچنان توپ توافق آتش بس در غزه را به زمین حماس انداختند.

کارین ژان پی یر سخنگوی دولت جو بایدن روز دوشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران در کاخ سفید افزود: پیشنهاد آتش بس بر روی میز است، این بر عهده حماس است که آن را بپذیرد.

ژان پی یر بدون اشاره به تجهیز اسرائیل از سوی آمریکا به تسلیحات بیشتر برای کشتار مردم فلسطین و غزه مدعی شد: ما باید امداد بیشتری به غزه برسانیم.

سخنگوی کاخ سفید مدعی شد: اسرائیل در چند هفته گذشته مشغول دفاع خود در مقابل ایران بوده است.

ژان پی یر همچنین مدعی شد: ما با اسرائیل در مورد عملیات زمینی نظامی به رفح با مقامات اسرائیلی صحبت کرده ایم و معتقدیم این مذاکرات، مثبت بودن و اسرائیل نگرانی‌های ما را در نظر خواهد گرفت.

ودانت پاتل معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا نیز روز دوشنبه به وقت محلی در جمع خبرنگاران در وزارت خارجه این کشور گفت: ما امیدواریم به یم توافق آزادی گروگان‌ها دست یابیم که منجر به آتش بس می‌شود.

او نیز توپ برقراری توافق میان اسرائیل و حماس را در حمایت از تل آویو به زمین حماس انداخت و مدعی شد: پیشنهاد ارائه شده است و تصمیم گیری در خصوص آن بر عهده حماس است.

جیک سالیوان مشاور امنیت ملی دولت جو بایدن روز جمعه به وقت محلی در گفتگو با شبکه تلویزیونی ام‌اس‌ان‌بی‌سی آمریکا گفت: «من معتقدم که تلاش‌های جدیدی در جریان است که قطر و مصر و همچنین اسرائیل را برای یافتن راهی به پیش می‌برد.»

وی ادامه داد: «فکر می‌کنم آزادی گروگان ها، شتاب و زندگی تازه‌ای وجود دارد.»

تاکنون مذاکرات میان حماس و اسرائیل با میانجیگری مصر و قطر و مشارکت آمریکا برای برقراری آتش بس در غزه و تبادل اسرا میان دو طرف به هیچ نتیجه‌ای نرسیده است.

گروه‌های مقاومت فلسطین ۱۵ مهرماه ۱۴۰۲برابر با هفتم اکتبر ۲۰۲۳، عملیات غافلگیرکننده‌ای با نام «طوفان الاقصی» را از غزه (جنوب فلسطین) علیه مواضع رژیم اسرائیل آغاز کردند که پس از ۴۵ روز نبرد و درگیری، سوم آذرماه ۱۴۰۲ برابر با ۲۴ نوامبر ۲۰۲۳، میان اسرائیل و حماس آتش بس موقت چهار روزه یا همان وقفه برای تبادل اسرا میان حماس و اسرائیل برقرار شد. این وقفه یا آتش بس موقت هفت روز طول کشید و سرانجام ۱۰ آذر برابر با اول دسامبر ۲۰۲۳ به پایان رسید و رژیم اسرائیل حملات علیه غزه را از سرگرفت.

عملیات طوفان الاقصی که پس از سال‌ها جنایات رژیم اسرائیل علیه مردم مظلوم فلسطین صورت گرفت، منجر به کشته شدن ۱۱۳۹ اسرائیلی شد. براساس اعلام وزارت بهداشت فلسطین، از هفتم اکتبر۲۰۲۳ (۱۵ مهرماه ۱۴۰۲) و همزمان با آغاز عملیات طوفان الاقصی تاکنون ۳۴ هزار و ۱۸۳ فلسطینی در غزه شهید و ۷۷ هزار و ۱۴۳ نفر دیگر مجروح شده اند و تقریباً تمام جمعیت ۲.۳ میلیونی غزه را آواره کرده است؛ رویداد‌هایی که منجر به طرح موضوع نسل کشی فلسطینی‌ها شده است، اما اسرائیل آن را رد می‌کند.

پس از نزدیک به ۶ ماه از جنگ اسرائیل در غزه، اعضای شورای امنیت سازمان ملل ۶ فروردین ماه ۱۴۰۳ برابر با ۲۵ مارس ۲۰۲۴ با ۱۴ رای مثبت این شورا و نیز رای ممتنع آمریکا و عدم وتوی این کشور، با قطعنامه ۲۷۲۸ را برای برقراری آتش‌بس فوری در غزه موافقت کردند تا در ۱۵ روز باقیمانده در ماه مبارک رمضان (از زمان تصویب قطعنامه) آتش بس میان اسرائیل و حماس برقرار شود.

قطعنامه ۲۷۲۸ شورای امنیت سازمان ملل متحد به دلیل تصمیم دولت بایدن مبنی بر عدم استفاده از حق وتوی خود به تصویب رسید. آمریکا پیش‌تر سه قطعنامه آتش‌بس را وتو کرده بود، اما این بار به این قطعنامه رای ممتنع داد و به این ترتیب، بدلیل عدم مخالفت اعضای دائم شورای امنیت و بدون هیچ مخالفتی این قطعنامه به تصویب رسید. این قطعنامه را ۱۰ عضو غیردائمی شورای امنیت تنطیم کرده بودند.

این قطعنامه که همچون دیگر قطعنامه‌های سازمان ملل علیه اسرائیل اجرا نشد، خواستار اجرای آتش بس فوری در غزه در ماه رمضان شده و گفته بود: آتش بس فوری در ماه رمضان توسط همه طرف‌ها رعایت شود که منجر به آتش بس پایدار می‌شود.

این قطعنامه همچنین خواستار آزادی فوری و بدون قید و شرط همه گروگان‌ها و تضمین دسترسی بشردوستانه برای رفع نیاز‌های پزشکی و سایر نیاز‌های بشردوستانه آنها شده بود و از طرفین می‌خواهد به تعهدات خود تحت قوانین بین المللی در رابطه با تمام افراد بازداشتی، عمل کنند.

آمریکا همچنین برغم همه شعارهایش در حمایت از مردم مظلوم فلسطین، با حمایت همه جانبه از اسرائیل، حتی به قطعنامه عضویت کامل فلسطین در سازمان ملل رای نداد و این قطعنامه را وتو کرد.