گردشگری دریاچه ارومیه در مدار صفر/ پل میان گذر اصلاح می شود
تاریخ انتشار: ۲۰ مرداد ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۴۷۲۸۴۱۵
خبرگزاری مهر، گروه استان‌ها _ آناهیتا رحیمی: این بار من و یک دریا آب؛ چشمانم محو رنگ فیروزه‌ای و موج‌های غلتان بر دل این دریاچه است؛ تنها چیزی که می‌تواند ذهن مرا به سمت دیگری بکشاند صدای کودکانی است که میهمان این روزهای دریاچه ارومیه هستند. آری اینجا قلب تپنده آذربایجان است همان نگین فیروزه‌ای که روزگاری همه کمر به همت خشک کردن این دریاچه بسته بودند اما قطره‌های باران سخاوتی دیگر داشت، بارید و بارید تا دریاچه پر از آب شد؛ البته نباید انجام برخی از اقدامات عمرانی را از یاد برد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
باید بگویم این روزها دریاچه ارومیه حال و هوای دیگری دارد تا چشم کار می‌کند پر از گردشگرانی است که روزی حسرت پر آب شدن این دریاچه را داشتند و حال فرصت را غنیمت شمرده و دل به نگین فیروزه‌ای آذربایجان سپرده‌اند؛ گردشگران می‌آیند و می‌روند اما آنچه که ذهن مرا به خود مشغول ساخته این است که دومین دریاچه شور جهان، فاقد برخی امکانات و زیرساخت‌های گردشگری است.
همین بهانه‌ای شد تا بار دیگر سری به دفتر منطقه‌ای ستاد احیا در آذربایجان شرقی بزنیم.
مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیا در آذربایجان شرقی در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان می‌کند : تراز دریاچه ارومیه در ۱۹مرداد ماه سال جاری، ۱۲۷۱/۵۰ می‌باشد که در سال گذشته ۱۲۷۰/۴۸ بوده که نسبت به سال گذشته ۱/۰۲ سانتی متر اختلاف تراز را از خود نشان می‌دهد؛ گفتنی است حجم آب موجود در دریاچه ارومیه به بیش از ۴ میلیارد متر مکعب افزایش یافته است.
زیرساخت‌های گردشگری در دریاچه ارومیه نیازمند زمان و اعتبار است
خلیل ساعی، تأمین زیرساخت‌ها برای گردشگری در دریاچه ارومیه را نیازمند زمان و اعتبار دانسته و ادامه می‌دهد : شرایط کنونی دریاچه ارومیه به گونه‌ای است که گردشگران بسیاری را به سمت خود جذب کرده است که با احیا دریاچه ارومیه، پتانسیل‌های اقتصادی نیز در آن منطقه شکوفا خواهد شد و اکنون با بالا آمدن تراز دریاچه ارومیه این اتفاق می‌افتد. اگر تراز دریاچه ارومیه مطلوب باشد خواهد توانست گردشگران زیادی را سمت خود جذب کند که با جذب گردشگر نیز، رونق اقتصادی در آن منطقه شکوفا شده و تحولاتی را رقم خواهد زد.
لایروبی مسیل‌ها و رهاسازی آب از پشت سدها
وی اضافه می‌کند : مقدار قابل توجهی از بارش‌ها و هم چنین اقدامات ستاد احیا دریاچه ارومیه از جمله لایروبی مسیل‌ها و رهاسازی آب از پشت سدها، انتظار داریم بر اثر اقدامات صورت گرفته از پایان امسال نزدیک بر ۱ میلیارد متر مکعب آب به طور دائم بر پیکر دریا روانه شودتوانست وضعیت دریاچه را به حالت فعلی برساند؛ با ادامه این وضعیت و وجود نزولات جوی، پروژه‌های که طی ۵ سال گذشته از سوی ستاد احیا انجام گرفته و سال ۹۸، به مرحله بهره‌برداری خواهد رسید نزدیک بر ۱ میلیارد متر مکعب آب به طور دائم بر پیکر دریا روانه خواهد شد و در جوار آن نیز با انجام سایر اقدامات عمرانی خواهیم توانست بارش‌های سال جدید را نیز بر پیکر دریاچه منتقل کنیم.
تأمین معیشت جایگزین برای کشاورزان توسط ستاد احیاء
ساعی، تأمین معیشت در دریاچه ارومیه را یکی از مهم‌ترین مباحث معرفی و بیان می‌کند : بحث اشتغال و معیشت جایگزین یکی از موضوعات اصلی و اساسی برای احیای دریاچه ارومیه است طبیعتاً زمانی که مباحث گردشگری به میان می‌آید ستاد احیا نیز از آن حمایت می‌کند چرا که تعدادی از افراد از بخش‌های کشاورزی منفک و به بخش صنعت گردشگری پیوند می‌یابند و تمام تلاش ستاد احیا، مطرح کردن شغل‌های جایگزین برای کشاورزان است؛ یکی از بهترین شغل‌ها برای کشاورزان می‌تواند بحث صنعت گردشگری باشد که ستاد احیا دریاچه ارومیه نیز از آن حمایت خواهد کرد.
وی اضافه می‌کند : وهله اول، احیای دریاچه ارومیه است که معتقدم اگر دریاچه احیا شود با توجه به پتانسیل‌های منطقه تعدادی از افراد اقدام به سرمایه گذاری خواهند کرد چرا که نگرش بخش خصوصی برای پول‌زایی فراتر از ما می‌باشد و می‌توانند مناطق را شناسایی و در مکان‌های مختلف برای توسعه و گردشگری سرمایه گذاری کنند؛ با توجه به تخصصی که افراد در این زمینه دارند راهکارهایی از جمله ایجاد زیرساخت‌ها همانند بازسازی مجدد هتل بندر شرفخانه به دلیل وجود گردشگران، جزو برنامه کاری قرار خواهد گرفت.
نقش ویژه جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه
ساعی ضمن تأکید بر نقش ویژه جوامع محلی در احیای دریاچه ارومیه خاطرنشان می‌کند : همواره از اقدامات عمرانی صحبت می‌شود اما جایگاه اقدامات فرهنگی کمتر از اقدامات عمرانی نیست؛ با همکاری جوامع محلی و افرادی که در حوضه آبریز دریاچه ارومیه قرار دارند، احیای دریاچه ارومیه پیش از موعد می‌تواند رخ دهد این در حالی است که با عدم رعایت الگوی کشت، برداشت‌های غیرمجاز آب و استفاده از محصولات پرمصرف آبی ، نتیجه‌ای به جز زمان بر بودن احیای دریاچه به دنبال نخواهد داشت؛ از این رو باید در بخش‌های صنعت و مصرف شرب خانگی به صورت بهینه از آب استفاده کرد، وجود روش‌های نوین آبیاری در دنیا و مورد توجه قرار گرفتن این روش‌ها توسط سازمان جهاد کشاورزی در حوضه آبریز دریاچه ارومیه، نیازمند تبعیت از گفته‌های این سازمان است چرا که میزان آبی که به هدر می‌رود حقابه دریاچه ارومیه است.
نبود آب و عدم کنترل در مسیر
مدیر دفتر منطقه‌ای ستاد احیا، نبود آب و عدم کنترل را مهم‌ترین عامل برای عدم رهاسازی آب به سمت پیکر دریاچه دانسته و ادامه می‌دهد : رهاسازی آب به سمت دریاچه معمولاً در ماه‌های بهمن، اسفند و فروردین، زمانی که بارش وجود داشته و کشاورز نیازی به برداشت غیر مجاز آب ندارد صورت می‌گیرد؛ آب پشت سدها با برنامه‌ریزی انجام گرفته و کسر نیاز شرب و کشاورزی بر پیکر دریا منتقل شده است و به نظر می‌رسد که در این زمان، آب اضافی در پشت سدها وجود ندارد تا بر پیکر دریا منتقل شود؛ از طرفی وجود برخی عدم کنترل‌ها در مسیر، موجب می‌شود تا نتوانیم تمامی مسیرها را کنترل کرده و اجازه ندهیم تا آب به صورت غیر مجاز برداشت شود.
آغاز عملیات اصلاح پل میان‌گذر دریاچه ارومیه
وی ادامه می‌دهد : یکی از راهکارهای احیای دریاچه ارومیه، بررسی اثرات خشک شدن دریاچه با احداث پل میان گذر شهید کلانتری بود که دانشگاه تبریز، بعد از مطالعه به این نتیجه رسید که تعدادی دهانه پل نیاز است تا باز گردد؛ طبق آخرین مکاتبات صورت گرفته با وزارت راه و شهرسازی ، راه‌داری و حمل و نقل جاده‌ای و معاون عمرانی آذربایجان غربی اعلام کرده‌اند که عملیات اصلاح پل میان گذر آغاز می‌شود. ارتقاء تراز دریاچه برای آغاز اقدامات عمرانی، اصلاح آن و اطمینان از اینکه دریاچه در حال احیا است از جمله مباحثی بود که در این جلسات عنوان گردید که خوشبختانه مطلوب بودن تراز کنونی دریاچه موجب خواهد شد تا اصلاح پل میان گذر، جزو برنامه کاری وزارت راه و شهرسازی قرار گیرد.
ساعی، با اشاره بر کم آبی در کشور و افزایش دوام و پایداری در جامعه به واسطه مصرف بهینه آب ادامه می‌دهد : ما متولی احیای دریاچه ارومیه هستیم و همه آگاهی کافی از کمبود آب را داریم و با توجه بر اینکه اقدامات آب بر در کشاورزی وجودآرد طبیعتاً سوق دادن به سمت غیر مصرف آب، می‌تواند رونق اقتصادی آن منطقه را نیز مهیا کند؛ ناآگاهی کشاورزان و عدم تألیف کار مشخص باعث می‌شود به سمت تولید محصولات پر مصرف آبی سوق یابند در صورتی که باید محصولاتی تولید کرد که با حداقل آب ، بیشترین بهره دهی را داشته باشد.
وی کشت گیاهان دارویی را از برنامه‌های ستاد احیا دانسته و بیان می‌کند : نزدیک بر ۲۹ کیلومتر حفاری و لاینینگ تونل زاینده انجام گرفته که ادامه آن نیز در سال جاری اتمام خواهد یافت طبق اعلام برنامه تا پایان سال جاری این پروژه نهایی خواهد گردید که با رسیدن به مرحله بهره برداری می‌تواند به عنوان یکی از منابع آب آور دریاچه ارومیه مطرح شود علاوه بر این پروژه، ۴ پروژه تصفیه خانه‌ها نیز در سال جاری به مرحله بهره برداری خواهد رسید.
لزوم فرهنگ سازی برای مصرف بهینه آب
ساعی در پایان، ارزش و اهمیت فرهنگ سازی برای مصرف بهینه را کمتر از اقدامات عمرانی ندانسته و ادامه می‌دهد : جوامع محلی در بخش احیای دریاچه ارومیه نقش ویژه‌ای دارد و باید از تمامی سمن‌ها در همراه ساختن جوامع محلی قدردانی کرد. به دلیل وقوع سیل در فروردین ماه سال جاری، یکی از راهکارهای احیای دریاچه ارومیه، بررسی اثرات خشک شدن دریاچه با احداث پل میان گذر شهید کلانتری بود که دانشگاه تبریز، بعد از مطالعه به این نتیجه رسید که تعدادی دهانه پل نیاز است تا باز گردددولت نمی‌تواند تمام اعتبارات لازم را تأمین کند گر چه احیای دریاچه ارومیه جزو برنامه‌های کاری است اما نجات انسان‌ها ، تأمین معاش برای زندگی آزادی که دچار آسیب شده‌اند نیز جزو برنامه کاری دولت است؛ بدین دلیل شاید دولت در مقطعی از زمان نتواند اعتبارات لازم را تأمین کند اما راهکارهایی که بدون تأمین اعتبار برای احیای دریاچه ارومیه مطرح شود جزو برنامه کاری است.
بازسازی و آماده نمودن سواحل دریاچه ارومیه
مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری در گفت و گو با خبرنگار مهر بیان می‌کند : بعد از چدین سال، امسال نخستین سال است که تراز آبی دریاچه ارومیه به سطح نسبتا مناسب رسیده است که در صورت تداوم این شرایط، امکان بهره برداری از آن وجود دارد. مسیرهای قدیمی و معرفی شده ساحل دریاچه ارومیه از شهرها و روستاهای مختلف، هم‌چنان قابل دسترسی است و با توجه به عدم استفاده طی سالهای قبل، نیاز به بازسازی مجدد و آماده نمودن برای گردشگران دارند.
لزوم همکاری و هم افزایی دستگاه‌های ذی ربط
مرتضی آبدار، توجه به زیرساخت‌های سواحل را موضوعی می‌داند که همکاری و هم افزایی دستگاه‌های درگیر در این زمینه را طلبیده و ادامه می‌دهد : مراحل بعدی معرفی مناطق جذاب دریاچه برای سرمایه گذاری بخش خصوصی، برگزاری دوره های آموزشی و نهایتا بازاریابی و تبلیغات در مراحل بعدی اقداماتی است که می بایست صورت پذیرد.زیرساخت های محدودی قبل از کم شدن آب دریاچه وجود داشته است که با تداوم شرایط مناسب آبی تمام تلاش دستگاه های ذی مدخل باید در مرحله اول احیا آنها باشد
وی توضیح می‌دهد : با توجه به وظایف قانونی تعیین شده برای اداره کل میراث فرهنگی، در شهرستان‌های همجوار دریاچه در قالب ستاد اجرایی خدمات سفر و کارگروه تخصصی میراث فرهنگی قدم‌های مثبتی برای رفع موانع و تسهیل و توسعه گردشگری در شهرها و روستاهای ساحلی صورت گرفته است که از میان می توان به برگزاری جشنواره های متعدد گردشگری در شهرستان های همجوار دریاچه ارومیه مانند جشنواره آلبالو، کباب، گردو و ... با همکاری اداره کل و سایر دستگاه ها برگزار شده است اشاره نمود.
وی اضافه می‌کند : افزایش بودجه زیرساخت‌ها و تاسیسات گردشگری شهرستان‌های همجوار، رایزنی با ادارات و ارگان‌های متولی از جمله راه و شهرسازی، محیط زیست، فرمانداری‌ها و برای توسعه این صنعت صورت گرفته است.
صدور مجوزهای لازم برای گردشگری در دریاچه ارومیه
آبدار در پایان، افزایش و تداوم تراز آبی دریاچه را در زمره اصلی تربن موضوعات قرار داده و بیان می‌کند : زیرساخت های محدودی قبل از کم شدن آب دریاچه وجود داشته است که با تداوم شرایط مناسب آبی تمام تلاش دستگاه های ذی مدخل باید در مرحله اول احیا آنها باشد. در این زمینه آمادگی داریم با صدور مجوزهای لازم زمینه را برای توسعه گردشگری در این منطقه فراهم نماییم؛ اصلی ترین موضوع در این زمینه افزایش و تداوم تراز آبی دریاچه است که در صورت استمرار آن دریاچه پتانسیل جذب سرمایه گذار و ایجاد زیرساخت های گردشگری را خواهد داشت.
روزگاری دریاچه ارومیه با خشکی دست و پنجه نرم می‌کرد اما حال لبخند رضایت را بر لبان گردشگران ارزانی داشته؛ اگر دریاچه ارومیه به طور کامل احیا شود گردشگران زیادی را به سمت خود جذب خواهد کرد که به دنبال آن رونق اقتصادی نیز شکوفا خواهد شد آنچه از این گزارش برداشت می‌شود این است که مطلوب بودن تراز آبی دریاچه ، اصلاح پل میان گذر شهید کلانتری را رقم خواهد زد و برای توسعه زیرساخت‌های گردشگری نیازمند زمان و اعتبار هستیم اما قدم‌های مثبت و مؤثری برای رفع موانع ، تسهیل و توسعه گردشگری در شهرها و روستاهای ساحلی انجام پذیرفته است.
کد خبر 4689879منبع: مهر
کلیدواژه: دریاچه ارومیه ستاد احیای دریاچه ارومیه گردشگری روز خبرنگار قزوین بوشهر شیراز گرگان شهرکرد خطبه های نماز جمعه بیرجند سانحه تصادف مجلس شورای اسلامی خرم آباد آتش سوزی مشهد ایلام
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۴۷۲۸۴۱۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
حال خوش این روزهای نگین فیروزه‌ای آذربایجان
دریاچه ارومیه به عنوان نگین منطقه آذربایجان پس از یک دوره خشکسالی و کاهش وسعت آبی، این روزها جان دوباره‌ای گرفته و امیدها برای احیای بزرگترین دریاچه داخلی ایران را زنده کرده است.
به گزارش خبرگزاری ایمنا از آذربایجان شرقی، دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه داخلی ایران، بزرگترین دریاچه آب شور در خاورمیانه و ششمین دریاچه بزرگ آب شور دنیا، روزگاری زیست‌گاه ۲۱۲ گونه پرنده، ۴۱ گونه خزنده، ۲۷ گونه پستاندار، ۲۶ گونه ماهی و هفت گونه دوزیست بود، اما همچون بسیاری از رودخانه‌ها و تالابهای کشور در پی تغییرات اقلیمی و برداشت بی‌رویه از حوضه‌های آبریز از وسعت آن کاسته شد.
دریاچه ارومیه در سال ۱۳۴۶ بر اساس مصوبه شماره یک شورای عالی حفاظت محیط زیست کشور، به عنوان منطقه حفاظت شده و طبق مصوبه شماره ۶۳ شورای عالی در سال ۱۳۵۴، به عنوان پارک ملی شناخته شد.
نگین فیروزه‌ای آذربایجان در سال ۱۳۵۶ در زمره مناطق بین‌المللی ذخیره‌گاه‌های زیست‌کره جهانی به ثبت رسید و سال ۱۳۵۴ با ۱۰۲ جزیره که از سوی سازمان یونسکو ذخیره‌گاه طبیعی جهان شناخته شده بود در کنوانسیون رامسر به‌عنوان یکی از تالابهای بین‌المللی به ثبت رسید و مؤسسه بین‌المللی تالابها آن را به عنوان یکی از مهم‌ترین زیستگاه‌های پرندگان معرفی کرده است.
دریاچه ارومیه جدای از تأثیرات زیست‌محیطی، پیوند عمیق و ناگسستنی با احساسات و علایق مردم منطقه آذربایجان دارد، خواهرخواندگی تبریز و ارومیه را به اثبات می‌رساند و روزهای پرشور این دریاچه، روزهای خوش مردمان منطقه نیز خواهد بود.
طی سالهای اخیر، خشک شدن دریاچه ارومیه و تلاش‌های ناکام سیاست‌گذاری‌های زیست‌محیطی، بحران خشکسالی نگین آبی آذربایجان را تبدیل به یک تهدید جدی کرده بود تا جایی که خبرهایی از مالچ‌پاشی، استخراج نمک، تیتانیوم و لیتیوم به گوش می‌رسید که پس از مدتی تکذیب شد.
خشک شدن دریاچه شایعه‌های بزرگی با خود به همراه می‌آورد و اندوه خشکسالی دریاچه، به حدی جدی بود که تبدیل به یکی از دغدغه‌های اصلی روزمره مردم شده بود. این نگین آبی که از نظر سطح آب‌های آزاد، بیستمین دریاچه جهان و به لحاظ وسعت و شوری پس از بحرالمیت قرار گرفته است، به شوره‌زاری هشت میلیارد تنی تبدیل شده بود که تهدیدی بزرگ برای زیست‌بوم منطقه بود و به خطر افتادن بهداشت و سلامتی مردم و نابودی کشاورزی را در پی داشت.
دریاچه ارومیه، پرونده‌ای با جنبه‌های حقوقی، اجتماعی، سیاسی و حتی امنیتی است که به‌دلیل مدیریت نادرست، حاشیه‌های زیادی را پشت سر گذاشته و به علت نبود اطلاع‌رسانی و شفافیت، با شایعات، تحلیل‌های نادرست و نقدهای غیرمنصفانه زیادی مواجه بوده است.
اقدامات نرم‌افزاری و سخت‌افزاری دولت، دو جنبه مکمل اقدامات پیشگیرانه خشکسالی دریاچه‌ی ارومیه بوده‌اند که چالش‌هایی با خود به همراه داشته‌اند و به نظر می‌رسد که اقدامات نرم‌افزاری در برخورد با مسئله دریاچه ارومیه باید از اهمیت بیشتری برخوردار باشد.
حوضه آبریز ۵۲ هزار و ۴۷ کیلومتر مربعی دریاچه ارومیه که از ۶۰ رودخانه‌ی فصلی، دائمی و دوره‌ای سیراب می‌شود در استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی، کردستان و کشور ترکیه قرار دارد. استان‌های آذربایجان غربی، آذربایجان شرقی و کردستان به ترتیب باید سالانه یک میلیارد و ۱۵۰ میلیون مترمکعب، ۳۹۴ میلیون مترمکعب و ۹۵۱ میلیون مترمکعب از حقابه‌ی دریاچه ارومیه را تأمین کنند.
رودخانه‌های زولاچای، نازلوچای، روضه‌چای، شهرچای، باراندوزچای، گدارچای، مهابادچای، سیمینه‌رود، زرینه‌رود، لیلان‌چای، مردق‌چای، صوفی‌چای، قلعه‌چای، آذرشهرچای و آجی‌چای تأمین کننده نیاز دریاچه ارومیه است.
ارزش‌های بوم‌شناختی اهمیت ویژه‌ای به موجودیت دریاچه ارومیه بخشیده و احیای آن چالشی فرامنطقه‌ای است؛ این دریاچه این روزها و پس از یک دوره طولانی خشکسالی، همزمان با بارش‌های زمستانه و بهاره جان دوباره گرفته و دلشوره‌های مردم را تا حد زیادی با آغوش گرم آب شورش به پایان رسانده است، اما این پایان ماجرا نیست و احیای دریاچه نیازمند راهکارهای طولانی مدت است.
چاه‌های غیرمجاز، تهدید جدی برای آب‌های زیرزمینی تلقی می‌شود و یکی از دلایل اصلی خشکسالی در حوضه آبریز دریاچه‌ی ارومیه است. آمار چاه‌های مجاز و غیرمجاز، همواره در هاله‌ای از ابهام به سر می‌برد و تنها راه احیای منابع آب‌های زیرزمینی اعمال مقررات سخت‌گیرانه در حفر و استفاده از این چاه‌ها است.
با توجه به اظهارات دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه‌ی ارومیه، ۷۳ هزار حلقه چاه غیرمجاز و ۴۰ هزار حلقه چاه مجاز در حوضه‌ی آبخیزداری دریاچه ارومیه وجود دارد.
یوسف غفارزاده، مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان آذربایجان‌شرقی انسداد چاه‌های غیرمجاز را ضرورت احیای دریاچه ارومیه می‌داند و می‌گوید: در حوزه استحفاظی استان، ۱۰ هزار حلقه چاه غیرمجاز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه وجود دارد که تاکنون انسداد ۸۶۵۲ حلقه چاه با هماهنگی دادستانی مرکز استان و نیروی انتظامی اجرایی شده است.
وی با اشاره به مسدودسازی ۹۱۲ حلقه چاه غیرمجاز در سال گذشته، ادامه می‌دهد: تاکنون ۴۶ درصد چاه‌های غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه با حکم قضائی مسدود شده و لازم است نسبت به مسدودسازی سالانه ۲۰۰۰ حلقه چاه غیرمجاز اقدام شود.
مدیرعامل شرکت آب منطقه‌ای استان آذربایجان‌شرقی تصریح می‌کند: صرفه‌جویی ۴۰ میلیون مترمکعبی آب در حوضه آبریز دریاچه ارومیه از مهر سال گذشته و بر اساس تصمیم ستاد احیای دریاچه ارومیه بوده که با قطع اضافه برداشت‌های چاه‌های دارای کنتورهای هوشمند عملی شده است.
غفارزاده همکاری سازمان جهاد کشاورزی را در این زمینه ضروری می‌داند و خاطرنشان می‌کند: احیای دریاچه ارومیه نیازمند عملکرد جدی دستگاه‌های اجرایی و نظارتی با هدف مسدودسازی چاه‌های غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه است.
وی با اشاره نصب کنتورهای هوشمند در چاه‌های مجاز اطراف دریاچه ارومیه، اظهار می‌کند: فرهنگ‌سازی و پرهیز از حفر چاه‌های غیرمجاز چه در حوضه آبریز دریاچه ارومیه و چه در مناطق دیگر با هدف جلوگیری از هدررفت آب‌های زیرزمینی نیازمند یک حرکت اجتماعی است تا ضریب خطر بحران‌های خشکسالی در آینده کاهش پیدا کند.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست نیز با اشاره به چاه‌های غیرمجاز حوضه آبریز دریاچه ارومیه، تاکید می‌کند: کشاورزی در این منطقه با برداشت غیرمجاز آب از منابع زیرزمینی انجام می‌شود و تعداد زیادی چاه غیرمجاز در این منطقه حفر شده است.
وی با اشاره به اما و اگرهای وجود چاه‌های مجاز، می‌گوید: برداشت آب توسط پمپ و ایجاد کانال برای انتقال آب به زمین‌های کشاورزی در این منطقه انجام و تا حد امکان از این کار ممانعت می‌شود.
یکی دیگر از عوامل کم آب شدن دریاچه ارومیه، توسعه بی رویه بخش کشاورزی است؛ توسعه ۱۴۰ هزار هکتاری باغات استان آذربایجان غربی به جای مدیریت مصرف، روند مصرف آب در باغات استان افزایش داشته است و ۵۷ درصد منابع آبی کشاورزی توسط سه محصول سیب، یونجه و چغندرقند مصرف می‌شود.
مجتبی ذوالجودی، معاون محیط‌زیست دریایی سازمان حفاظت محیط‌زیست با ابراز نگرانی از توسعه کمربند سبز پیرامون دریاچه ارومیه، تاکید می‌کند: با وجود شرایط بسیار بدِ آبی و خشکسالی طی سالهای اخیر، توسعه کشاورزی در باغاتی که در اطراف دریاچه‌ی ارومیه با بیشترین مصرف آب کمترین بهره‌وری قرار دارند، ادامه داشته است.
وی اضافه می‌کند: وزارتخانه‌های ذی‌ربط از وزارت نیرو و وزارت کشاورزی گرفته تا مردم، باید در این زمینه احساس تکلیف کنند، چراکه شرایط کنونی منجر به احیای دریاچه ارومیه نخواهد شد.
معاون محیط زیست دریایی سازمان حفاظت محیط زیست با اشاره به ضرورت طرح رویکرد علمی در خصوص دریاچه ارومیه، اظهار می‌کند: وزارت کشاورزی مکلف شده است تا این موضوعات را دنبال و سند الگوی کشت را برای تمام حوضه‌ها عملیاتی کند. وزارت نیرو نیز باید برای تأمین منابع آبی کشاورزی قانون را مدنظر قرار دهد.
ذوالجودی ادامه می‌دهد: وزارت کشاورزی، اولین وزارتخانه‌ای است که تأثیرات مثبتی در حوضه آبخیزداری دریاچه‌ی ارومیه دارد و با سیاست‌گذاری‌های علمی باید کشاورز را به خودداری از کشت بعضی محصولات یا اجتناب از توسعه کشت تشویق کند.
وی می‌گوید: احیای دریاچه ارومیه به مرور زمان محقق خواهد شد و شرایط همه تالابها از جمله دریاچه ارومیه تا شش سال دیگر و به مرور بهتر خواهد شد.
وضعیت فعلی، نتیجه دو دهه غفلت استحداکثر تراز مشاهداتی دریاچه ارومیه به سال ۱۳۷۴ بازمی‌گردد که تراز آب دریاچه از سطح آب‌های آزاد به بیش از یک هزار و ۲۷۸ متر می‌رسید و با مساحت ۵۷۳۰ کیلومترمربعی دریاچه و بر اساس برداشت ماهواره‌ای بیش از ۳۶ میلیارد مترمکعب آب در دریاچه وجود داشت.
حداقل تراز برای بقای دریاچه یک هزار و ۲۷۴ متر از سطح آب‌های آزاد است که برای رسیدن به این تراز به حجمی معادل ۱۴ میلیارد و ۶۰۰ میلیون مترمکعب آب نیاز است.
مالک رحمتی، استاندار آذربایجان‌شرقی در خصوص اهمیت احیای دریاچه ارومیه به‌عنوان مسئله‌ای ملی، می‌گوید: نگاه ما برای احیای دریاچه ارومیه، رویکرد و نگاهی ملی است و با تمام توان برای احیای آن تلاش می‌کنیم تا با مشکلات زیست‌محیطی مواجه نشویم.
وی وضعیت کنونی دریاچه ارومیه را نتیجه دو دهه غفلت می‌داند و عنوان می‌کند: احیای دریاچه زمان‌بر خواهد بود و در این راستا افتتاح و بهره‌برداری انتقال آب سد کانی سیب و تکمیل خط انتقال پساب تصفیه‌خانه تبریز که حیات تازه‌ای به دریاچه بخشیده، عملی شده است.
استاندار آذربایجان شرقی با اشاره به لزوم شتاب‌دهی به پروژه‌های در حال اجرا، تاکید می‌کند: تمام امکانات دانشگاه‌های دو استان آذربایجان‌شرقی و آذربایجان‌غربی و دانشکده‌های علمی ملی پای کار است تا با بهره‌مندی از خرد جمعی برای احیای دریاچه ارومیه موفق‌تر عمل کنیم.
رحمتی با تاکید بر مدیریت منابع آبی، اظهار می‌کند: با توجه به لزوم تغییر الگوی کشت، متناسب با اقلیم طبیعی و منابع آبی، کشاورزی سنتی دیگر کارساز نیست و اصلاح الگوی کشت، استفاده از آبیاری‌های نوین، اصلاح بذر و استفاده از دانش و علوم روز در حوضه آبریز دریاچه ارومیه باید مدنظر باشد.
انتقال پساب تصفیه‌خانه‌ها، راهکاری پایدار برای تأمین حقابه دریاچه ارومیه است و تمرکز بر تصفیه فاضلاب در مصوبات احیای دریاچه ارومیه مورد تأکید بوده است. مطابق طرح ستاد احیای دریاچه ارومیه، ۱۲ تصفیه‌خانه با حجم تولید پساب ۳۰۲ میلیون و ۳۰۰ هزار متر مکعب در احیای دریاچه نقش خواهد داشت.
پساب‌ها یا به صورت مستقیم به دریاچه سرریز می‌شود یا با هدف تعادل‌بخشی و جایگزینی منابع آب زیرزمینی استفاده می‌شود و یا به مصرف صنایع می‌رسد تا جایگزین مصرفی صنایع از رودخانه‌ها باشد و آب رودخانه‌ها به دریاچه منتقل شود.
محمد خانی، مدیرعامل شرکت آب و فاضلاب آذربایجان شرقی تاکید می‌کند: سالانه ۸۵ میلیون مترمکعب پساب تصفیه‌شده شهر تبریز به سمت دریاچه ارومیه رهاسازی می‌شود.
وی ۹۰ درصد پساب تصفیه شده تبریز را سهم دریاچه ارومیه می‌داند و ادامه می‌دهد: پساب تصفیه شده تبریز سهم بسیار ناچیزی در احیای دریاچه ارومیه دارد.
محمدصادق معتمدیان، دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه با اشاره به بارش‌های اخیر و رهاسازی‌های آب سدها، می‌گوید: وضعیت دریاچه ارومیه رو به بهبود است.
وی تصریح می‌کند: تراز فعلی دریاچه ارومیه به یک هزار و ۲۷۰ متر و ۳۸ سانتی‌متر رسیده است که در مقایسه با مدت مشابه سال گذشته، افزایش هفت سانتی‌متری داشته و این تراز نسبت به آغاز سال آبی جاری (اول مهر ۱۴۰۲) ۵۵ سانتی‌متر بیشتر است.
دبیر کارگروه ملی نجات دریاچه ارومیه از افزایش ۳۵۰ کیلومترمربعی وسعت دریاچه نسبت به مدت مشابه سال گذشته خبر می‌دهد و اضافه می‌کند: وسعت دریاچه ارومیه در حال حاضر یک هزار و ۵۰۰ کیلومترمربع است.
معتمدیان خاطرنشان می‌کند: دریاچه ارومیه، یک میلیارد و ۹۰۰ میلیون مترمکعب آب دارد که بیش از ۲۵۰ میلیون مترمکعب بیشتر از زمان مشابه سال گذشته است و ورودی آب به دریاچه ارومیه در حال حاضر ۴۱۱ مترمکعب در ثانیه است.
وی در خصوص آغاز رهاسازی آب از سدهای استان آذربایجان‌غربی از آذر سال گذشته، می‌گوید: روزانه حدود ۲۰ میلیون مترمکعب آب به سمت دریاچه رهاسازی می‌شود.
این‌روزها، دریاچه ارومیه به مردم لبخند می‌زند و با رهاسازی آب‌ها و حقابه‌ها، میزبان مردم در آب‌های شور خود شده است و ساکنان شهرهای دور و نزدیک برای دیدنش لحظه‌شماری می‌کنند.
سیاست‌های احیای دریاچه نه به صورت موقت، بلکه باید به عنوان راهکاری مداوم و مستمر دنبال شود تا نمک بر زخم‌های دریاچه نپاشند و ارومیه پناهگاه مردمی باشد که با خشک‌سالی‌اش اندوهگین و با جان‌گرفتنش سرزنده می‌شوند و به ساحلش پناه می‌آورند.
چنانچه سیاست‌های فعلی که منجر به احیای دریاچه شده است، ادامه نداشته باشد، باز هم خشکسالی و دیگر تهدیدات زیست‌محیطی گریبان‌گیر منطقه آذربایجان خواهد بود و زخم‌های بی‌شمار بر تن عریان دریاچه ارومیه خواهد نشست.
کد خبر 743948
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»