به نقل از «دانا»

سوگواری ماندگار گچسارانی ها با نوایسنج و دمام

تاریخ انتشار: ۱۸ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۰۶۱۸۰۸

نوازندگی سنج و دمام هیات های سینه زنی درگچسارانی حکایت از دردها و غم های فراوانی داردکه نواختن آن شور و شوقی در عاشقان و شیفتگان حسینی بوجود می آورد که آنها را برای سینه زنی و عزاداری آماده می کند.

به گزارش شبکه اطلاع رسانی راه دانا؛ به نقل از آفتاب جنوب،عزاداری ماه محرم تنها مراسمی است که نه کهنه می‌شود و نه تکراری و هر ساله به شدت برگزاری آن میان مردم پرشور حسینی نیزافزوده می‌شود،محرمی که برای همه شیعیان جهان حکم پیوند مهمی داشته و همه در این ماه وجه مشترکی دارند و آن ابراز ارادت و عشق در قالب هیات‌های عزاداری آقا ابا‌عبدالله الحسین(ع) است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

آیین دمام‌زنی

اگرچه عزاداری در هرکجای ایران رنگ و بوی خاصی دارد، یعنی هرکجای کشورمان، مردم بسته به آداب و رسوم و ویژگی‌های قومی خود عزاداری خاصی برپا می‌کنند. اما یکی از منحصر‌به‌فردترین این عزاداری‌ها در مناطق جنوبی ایران، عزاداری گچسارانی ها است.

 

سنت‌های عزاداری در گچساران گوناگون و متنوع هستند، مراسم‌ عزاداری ایام محرم در بام نفت ایران از شیوه‌های مختلف برپایی دسته جات تا غذاها و نذری‌های مختلف،متفاوت است و یکی از جالبترین این مراسم‌ها، سنت سنج و دمام‌زنی دراین شهرستان است.آیین دمام‌زنی در گچساران مراسمی قدیمی است که در آن از سازهای دمام، سنج، اشکون، غمبر و بوق استفاده می‌شود.

علامت آغاز محرم

سنج و دمام دو وسیله‌ای که همگان آن‌ها را به عنوان مهمترین علامت محرم و عزاداری در این شهرستان می‌دانند، دو وسیله‌ای که شاید تاریخچه ورود آن‌ها به هیات های عزاداری مردمان این دیار فاصله فراوانی با چند دهه اخیر نداشته باشد اما اکنون تبدیل به علامت آغاز محرم و شروع عزاداری در هیات ها شده است.

 

در این آیین برای جمع کردن عزاداران و سینه زنان بعد از ذکر ،روضه و زیارتنامه و قبل از سینه‌زنی مراسم سنج و دمام از دیرباز تاکنون اجرا می شود به طوری که  هنگام نواختن سنج و دمام در روحیه فرد شنونده حس عجیبی ایجاد می‌شود ومعمولا هر هیات سینه زنی تعدادی دمام داشته که در مراسم عزاداری به کار بسته می‌شود.

تاریخچه درگچساران

سنج و دمام زنی مراسمی است سنتی که در ماه محرم و ایام عزاداری سرور و سالار شهیدان ابا عبدالله الحسین علیه السلام از گذشته تا حال در هیات های سینه زنی گچسارانی ها اجرا می‌ شده‌ است که با آغاز جنگ تحمیلی و مهاجرت عده کثیری از هموطنان آبادانی به گچساران به نوعی پای این آیین قدیمی به این شهرستان هم باز شد و هر ساله در ماه محرم شاهد برگزاری این نوع مراسمات در این شهرستان هستیم.

 

در مراسم دمام زنی تعدادی دمام می زنند و تعدادی با در دست داشتن سنج و بوق، دمام زنان را همراهی می کنند ،دمام زنی از دوران گذشته تاکنون علاوه بر مراسمات سینه زنی ایام محرم، برای باخبر کردن مردم از ماه های محرم و صفر و نیزدعوت آنها به روضه ها و مراسمات عزاداری ابا عبدالله(ع) بویژه در نواحی جنوب غربی تا جنوب شرقی ایران از گذشته دور رواج داشته است.

شور و شوقی در عاشقان حسینی 

دربسیاری از هیات های سینه زنی گچسارانی ها نوازندگی سنج و دمام در ایام سوگواری سرور و سالار شهیدان ابا عبدالله الحسین (ع) حکایت از دردها و غم های فراوانی داردکه نواختن آن شور و شوقی در عاشقان و شیفتگان حسینی بوجود می آورد که آنها را برای سینه زنی و عزاداری آماده می کند.

 

سنج و دمام و بوق(شیپور) هر سه از سازهای تشکیل دهنده این همنوازی است و به گفته بسیاری از کارشناسان این عرصه صدای طبل، صدای سم اسبان؛ صدای سنج، صدای بهم خوردن شمشیرها و صدای بوق به معنای شیپور جنگ را برای مخاطب تداعی می کند.

تعداد دمام زنان در گچساران متفاوت است ،گاهی از 7 نفر شروع و تا دوبرابر این عدد و نیز بیشتر هم می رسد و می توان گفت که  تعداد دمام زنان بستگی به توان و بضاعت حسینیه و دمام زنان دارد.

 

 دمام زن حرفه ای

در این آیین یک نفر به عنوان "اشکون"(که دمام زن حرفه ای است) در مرکز صف دمام زنان می ایستد و بقیه نفرات در دو طرفش قرار می گیرند، دو نفر در سمت راست و چپ اشکون وظیفه "غمبر" را ایفا می نمایند و مابقی با آهنگی موزون با آنان همراهی می کنند.

در این آیین نیز سنج زنان در لابلای دمام زنان قرار گرفته و براساس یک همنوایی مشخص صدای سنج و دمام را به گوش و دلهای عزاداران حسینی می رساندند.در گچساران، شروع دمام زنی با نواختن بوق یا همان شیپور مخصوص بوده و پس از لحظاتی که از نواختن سنج و دمام گذشت مجددا بوق به صدادرمی آید واین وضع تا پایان مراسم به همین نحو ادامه دارد.

 

ساز کوبه ای

مراسم دمامزنی در گچساران چیزی حدود 20تا 60دقیقه به طول می انجامد و در پاره ای موارد مثل شب و ظهر عاشورا،این آیین به چند ساعت در مسافت های طولانی و همراه با دستجات عزاداری در خیایان های اصلی شهر تا گلزار مطهر شهدای این شهرستان به طول می انجامد.

دمام سازی است کوبه‌ای که نوازنده آن با چوبی از جنس شاخه‌های درخت  نخل بر روی آن می‌نوازد. این چوب با اندازه‌ای حدود چهل سانتی‌متر باید هنگام نوازندگی در دست راست نوازنده باشد و بر آن طرف از دمام نواخته شود که بدون علامت است؛ نوازنده همچنین با دست دیگر خود (بدون چوب) بر آن سوی دمام (که نشاندار است) می‌نوازد.اصولا طرف نشاندار صدای زیرتر و طرف بی‌نشان صدای بم‌تری دارد.

 

انتهای پیام/

دمام زنی در گچساران دانلود

منبع: دانا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.dana.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «دانا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۰۶۱۸۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دست رد پاکستان به سینه آمریکا درباره رابطه با ایران

به گزارش همشهری آنلاین، «فداحسین مالکی» در گفت وگو با ایرنا، در تشریح دستاورد های سفر رئیس جمهور به پاکستان، این سفر را از دو بُعد روابط بین دو کشور و مسائل منطقه‌ای و بین المللی قابل تجزیه و تحلیل دانست و تصریح کرد: ایران و پاکستان دارای روابط عمیق و دیرینه هستند اما با توجه به مسائلی که اخیرا اتفاق افتاده این روابط نیاز به ترمیم داشت که در جریان سفر آیت‌الله رئیسی به پاکستان این مسائل مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

وی افزود: در بحث امنیت مرز دو کشور فعالیت اشرار باعث شد تا مشکلاتی در این حوزه به وجود آید که رفع این مشکلات در سفر آقای رئیس جمهور به پاکستان مطرح شد و توافقات لازم در این زمینه بین طرفین صورت گرفت.

مالکی با اشاره به هدف گذاری روابط ۱۰ میلیارد دلاری با پاکستان خاطرنشان کرد: در حوزه تجاری نیز قراردادهای بسیار خوبی در حوزه مسائل بازرگانی اقتصادی انرژی و غیره بین طرفین به امضا رسید و ما مبادلات اقتصادی تا سقف ۱۰ میلیارد دلار را برای و کشور ترسیم کرده‌ایم.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس بیان کرد: در جریان این سفر توافقاتی بین طرفین برای تامین نیازهای یکدیگر از جمله در حوزه کشاورزی انرژی و غیره صورت گرفت و طرفین بر راه‌اندازی شهرک‌های صنعتی مشترک تاکید کردند.

وی افزود: باتوجه به شرارت‌های رژیم صهیونیستی و آمریکا در سطح منطقه نزدیک‌تر شدن هرچه بیشتر ایران و پاکستان از نظر منطقه‌ای و بین‌المللی نیز حائز اهمیت است و می‌تواند به ارتقاء امنیت منطقه کمک کند چرا که دو کشور ایران و پاکستان جز قدرت‌های منطقه‌ای محسوب می‌شوند.

مالکی خاطرنشان کرد: پس از عملیات وعده صادق، آمریکا پاکستان و دیگر کشورهای منطقه را تهدید کرد که اگر با ایران ارتباطات بیشتر برقرار کنند و یا توافقاتی با ایران داشته باشند آنها را تحریم خواهد کرد.

عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس اظهار داشت: با وجود تهدید پاکستان به تحریم از سوی آمریکا به خاطر ارتباط با ایران و امضای توافق‌نامه‌ها ما دیدیم که دولت پاکستان بدون توجه به این تحریم تهدیدها بزرگترین توافقات اقتصادی تجاری و بازرگانی را با ایران به امضا رساند که این نشان دهنده اقتدار ایران در سطح منطقه است.

کد خبر 847249 منبع: ایرنا برچسب‌ها ایران و پاکستان خبر ویژه ایران و آمریکا پاکستان