شهریار اتفاق دوره معاصر است/ادبیات فارسی میراث بشریت است
تاریخ انتشار: ۲۷ شهریور ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۵۱۵۲۵۳۵
به گزارش خبرنگار مهر، آیین نکوداشت روز شعر و ادب فارسی بزرگداشت مقام استاد شهریار صبح امروز با حضور سید عباس صالحی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی، محمدجواد حق‌شناس، شهربانو امانی و جمعی از مسئولان کشوری و علاقمندان به شعر و ادب فارسی در مرکز همایش‌های بین‌المللی برج میلاد برگزار شد صالحی در این مراسم ضمن ابراز خشنودی از حضور در محفل ادب‌دوستان و دوست‌داران شهریار گفت: زبان در ملت‌های مختلف به یک اندازه در شکل‌گیری هویت آنها نقش ندارد بلکه در برخی ملت‌ها زبان رکن و پایه است و جایگزین ندارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
او ادامه داد: در هویت ملی ایرانیان زبان فارسی یک رکن مبنایی بدون جایگزین است و این موضوع از چند جهت قابل بررسی است، نخست اینکه هر مقدار زبان کهن‌تر شود، در تار و پود هویت، نقش بیشتری دارد و زبان فارسی به عنوان زبانی دیرین و کهن در تاروپود هویت ایرانی نقش مؤثرتر و اساسی داشته است. طبیعی است که زبان‌های چندصد ساله کمتر از زبان‌های چند هزار ساله بر شکل‌گیری هویت نقش دارند.
صالحی اضافه کرد: هرچه زبان قدمت بیشتری داشته باشد تأثیر آن در شکل‌گیری هویت بیشتر است. از سوی دیگر ما ایرانی‌ها در چهارراه تاریخ و در معرض هجوم اقوام گوناگون بوده‌ایم. آنچه که هویت ایرانی را در برابر هجوم دشمنان محافظت کرده است زبان فارسی است و به عبارت دیگر زبان فارسی نقش پایداری هویت ایرانی در برابر تهاجمات را در این چهارراه جغرافیایی داشته است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه درباره‌ی نقش حفاظتی زبان فارسی در برابر تهاجمات می‌توان ساعت‌ها کتاب نوشت و سخن گفت افزود: زبان فارسی گنجینه دانسته‌های ما برای معارف و علوم ایرانی اسلامی و انسانی بوده است. همچنین این زبان کلید علوم و معارف ایرانی و اسلامی و بالاتر از آن کلید معارف علوم انسانی و بشری است. کلام، اخلاق و عرفان جز با زبان فارسی گشوده نمی‌شود و می‌توان سخن‌های بسیاری درباره اینکه چگونه زبان فارسی، زبان حکمت انسان ایرانی است بیان کرد.
او با اشاره به اینکه زبان فارسی زمینه و پایگاه در شعر و ادبیات دارد عنوان کرد ادبیات فارسی جزء شعرها و ادبیات مطرح جهانی است و حتی اگر ما ایرانی‌ها چنین ادعایی هم نداشته باشیم بازهم هیچ منصفی نمی‌تواند بگوید که شعر و ادبیات فارسی جزء ادبیات برتر بشری نیست.
صالحی با تأکید بر اینکه زبان فارسی داد و ستد قابل توجهی با شعر دارد یادآور شد روح شاعرانه ایرانی طی تاریخ کسوتی از شاعران و توالی آنها را طی تاریخ رقم زده است. ما به گونه‌ای حکمت کهن ایرانی را در شعر فارسی متجلی می‌بینیم و این شعر تعیین‌کننده و جلوه‌دهنده این حکمت کهن است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در بخش دیگری از سخنانش با بیان اینکه شعر و ادبیات فارسی تفسیرکننده و تعیین‌کننده‌ی معارف وحیانی است عنوان کرد می‌توان مدعی شد که ادبیات فارسی در تفسیر کلام وحی و معارف الهی نقش اساسی دارد و اگر کسی بخواهد به گونه‌ای تفسیری شفاف و آشکار از معارف دینی داشته باشد می‌تواند تجدی آن را در شعر و ادبیات فارسی ببیند. او شعر فارسی را مثل باغ ایرانی دانست که تکثر دارد و گفت اما این باغ همگرا و همگون است و قالب‌ها و مضامین به یکدیگر کمک می‌کنند.
او با تأکید بر اینکه شعر فارسی ملک مشاع همه‌ی فارسی‌دانان و ایرانیان است یادآور شد طی تاریخ فارسی‌دانان و شاعران بسیاری در اینکه شعر فارسی در قله قرار بگیرد سهیم بوده‌اند و ما در شکل‌گیری شعر فارسی بزرگانی را در خراسان مانند فردوسی، عطار، خیام و... مشاهده می‌کنیم. در سایر نقاط ایران از جمله آذربایجان هم شاعران بزرگی در به قله رسیدن شعر فارسی نقش داشته‌اند که از آن جمله در خطه آذربایجان به شمس تبریزی‌ها، اوحدالدین مراقی و هزاران شاعر دیگر اشاره کرد. بنابراین زبان و ادبیات فارسی به طور عام و شعر به طور خاص ملک مشاع ایرانی‌های فرهنگ دوست و فرهنگ‌پرور بوده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی در ادامه سخنانش با تأکید بر اینکه شهریار یک اتفاق معاصر است گفت: شهریار تنها یک شخص نیست بلکه نمادی است برای اینکه ببینیم چگونه به قله رسیدن شعر فارسی با خلق اشعار از سوی شاعران بزرگ رقم خورده است و در این میان شهریار نقطه‌ی عطفی است.
او ادامه داد: نقطه عطف بودن شهریار یک ادعا نیست چراکه ما در طول تاریخ اگرچه شاعرانی داشته‌ایم که به چندین زبان شعر می‌سرودند اما او شاعری است که در دو بال متوازن پرواز کرده و شعر سروده است. شهریار در دو زبان فارسی و ترکی اشعاری کم‌نظیری سروده که اوج آن را در شعر ترکی با منظومه‌ی حیدربابا می‌توان مشاهده کرد.
صالحی ویژگی متمایز شهریار را اشتهار طولانی او به شعر عنوان کرد و افزود: نخستین دفتر شعر شهریار در سال ۱۳۱۰ زمانی که او ۲۵ ساله بوده با مقدمه ۳ استاد بزرگ ملک‌الشعرای بهار، پژمان بختیاری و سعید نفیسی منتشر شده است و این نشان می‌دهد که چگونه شهریار زمان طولانی در آسمان شعر و ادب فارسی درخشیده است.
وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی با بیان اینکه شهریار شاعر فرازمینی ما است یادآور شد: او مانند شاعران بزرگ دیگر همچون فردوسی، خیام، مولوی و... در سرزمین خودش محسور نماند و در افق جهانی و انسانی سخن گفت و نام شعر ایرانی را بلند آوازه کرد.
به گفته صالحی فضای شعر شهریار عشق او به وطن و ایران تاریخی فرهنگی و جغرافیایی را نشان می‌دهد و این تعلق به ایران کم‌نظیر است. او به خوبی ترکیبی از هویت ملی و دینی طی یک تاریخ نشان داده است و به خوبی می‌توان ترکیب‌سازی‌های هویت ملی و قومی او را در اشعارش مشاهده کرد که چگونه با یکدیگر سازگار هستند.
صالحی با بیان اینکه شهریار یک شاعر آیینی است گفت: در فضای شاعرانگی و زندگی روزمره شهریار عشق به اهل‌بیت و معرفت به آنها را می‌توان مشاهده کرد.
او افزود: شهریار شاعر انقلاب اسلامی است و ما می‌بینیم که چگونه در ایام انقلاب اسلامی و جنگ تحمیلی به دور از همه‌ی منیت‌های روشنفکرانه شعرش را در اختیار اسلام قرار می‌دهد. این درحالی است که بسیاری از روشنفکران به او فشار می‌آوردند که شأن شعرش در حد سرودن شعر برای این ارزش‌ها نیست. اما شهریار نشان داد که در شعرش دفاع از انقلاب، نظام و... موج می‌زند و این نگاه او شهریار را از دیگران متمایز کرده است.
صالحی در بخش پایانی سخنانش ضمن ابراز امیدواری از اینکه برگزاری این همایش مقدمه‌ی اتفاق جدی‌تری در سال‌های آتی باشد گفت از بنیاد مقبرةالشعراء تبریز که این مراسم را برگزار کرده تقدیر می‌کنم و امیدوارم که مباحث مواریث تاریخی و انسانی را بیش از گذشته نگه‌داری کنیم.
او گفت: دبیرخانه‌ی استاد شهریار می‌تواند از همین امروز کار خود را آغاز کند و امیدوارم که شاهد برگزاری مراسم شکوهمند معرفتی و باورافزایی برای نسل‌های بعدی باشیم و مجموعه‌ی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی در سراسر کشور از این اتفاق همایت خواهد کرد.
کد خبر 4721975منبع: مهر
کلیدواژه: سید عباس صالحی شهریار کتاب و کتابخوانی معرفی کتاب ترجمه گردشگری ادبیات بازار نشر ماه محرم نشر نو تجدید چاپ ادبیات کودک و نوجوان سوریه فرانسه کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان ادبیات جهان
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۵۱۵۲۵۳۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مزخرفاتی که می‌گویند چرا در دیوان حافظ نام ایران نیست، بها ندهید/ قسم‌تان می‌دهم هر روز برای کودک خود دو بیت از «بوستان» بخوانید
ماهرخ ابراهیم‌پور: مراسم نکوداشت دکتر اصغر دادبه، استاد بازنشسته‌ی دانشگاه علامه و حافظ‌شناس نامی دوشنبه ۱۷ اردیبهشت در خانه‌ی اندیشمندان و علوم انسانی برگزار شد.
اصغر دادبه در ۱۸ اسفند ۱۳۲۵ در شهر یزد در خانواده‌ای ادب‌پرور به دنیا آمد. او پس از گذراندن تحصیلات ابتدایی به تهران آمد و بعد از دریافت دیپلم، در دانشگاه تهران در رشته‌ی الهیات مشغول به تحصیل شد. او کارشناسی ارشد و دکتری خود را هم در همین رشته ادامه داد. دادبه در زمان تحصیل از محضر استادان بنامی چون امیرحسن یزدگردی، مهدی حمیدی شیرازی، احمد مهدوی دامغانی و امیرحسین آریانپور بهره برد. او پس از پایان تحصیل در دانشگاه‌های تهران به تدریس پرداخت. از جمله تدریس فلسفه‌ی اسلامی و ادبیات عرفانی در دانشگاه علامه طباطبایی و مدیر گروه ادبیات دایره‌المعارف بزرگ اسلامی، همچنین مدیر گروه زبان و ادبیات فارسی در دانشکده‌ی علوم انسانی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران شمال.
تحصیل‌کردگان قادر نیستند اشعار فارسی را درست بخوانند!
اصغر دادبه طی سخنانی در مراسم نکوداشت خود گفت: امروز تحصیل‌کردگان ادبیات قادر نیستند به‌درستی اشعار فارسی را بخوانند و به‌درستی شعر بسرایند. در حالی که آنها درس این رشته را در دانشگاه خوانده‌اند. متاسفانه در خانواده‌ها اصرار بر این است که همه‌ی بچه‌ها پزشک و مهندس شوند و آن که از همه‌ی رشته‌ها رانده و مانده به ادبیات می‌آید که معلوم است از او چه هنری خواهد تراوید!
او افزود: همه‌ی این مهندسان و پزشکان هم به فرنگ می‌روند و آن موقع فرنگی به خودش می‌گوید ما که به اندازه‌ی کافی پزشک و مهندس از جهان سوم داریم که خدمت ما را می‌کنند پس خودمان مدیریت بخوانیم و آنها را مدیریت کنیم. در حالی که من کوره‌دهات یزد و کاشان را به صد سفر فرنگ ترجیح می‌دهم و آنچه در فرهنگ و ادبیات این مرز و بوم است با هیچ چیز عوض نمی‌کنم. همان کوره‌دهاتی که حالا سعی می‌کنند همه‌ی شکل و شمایلش را فرنگی کنند و خانه‌ی بتنی بسازند و جالب اینکه وقتی بحرانی پیش می‌آید و ناگه زلزله درمی‌گیرد همان خانه‌ی بتونی فرو می‌ریزد و خانه‌ی گلی بر جای خودش می‌ماند!
این استاد برجسته‌ی ادبیات اظهار کرد: زمانی که در موسسه‌ی ایران‌شناسی از ورودی‌های دکتری مصاحبه می‌گرفتیم آن که از رشته‌ی دیگری آمده بود هم شعر می‌دانست هم نثر و هم... اما آن که فارغ‌التحصیل ادبیات بود، دریغ که چند بیت شعر نمی‌توانست به‌درستی بخواند! این شیوه‌ی انتخاب رشته که همه‌ی گل‌درشت‌ها به رشته‌های ریاضی و تجربی بروند و وامانده‌ها به ادبیات روی بیاورند به گنجینه‌ی فرهنگ ما ضربه می‌زند. فکر نکنید همه چیز در تکنولوژی خلاصه می‌شود، چه تمدن‌هایی که فرو ریختند و اثری از آنها نمانده است اما اگر ایرانی تا به امروز برجای مانده به لطف فردوسی، سعدی، حافظ و نظامی و... است.
اصغر دادبه گفت: اگر امروز در مقر سازمان ملل شعر سعدی می‌درخشد، فکر می‌کنید اگر مشابه آن را داشتند، جایگزین نمی‌کردند؟ این شعر بیانگر فرهنگ ایرانی است و یک ایران‌دوست باعث شد که این شعر تا سازمان ملل برود. حالا امروز ما هر روز از فرهنگ خود دور و دوتر می‌شویم. دانشجویان ما جز معدودی بوستان و گلستان سعدی را که شیرازه‌ی فرهنگ ما در آنها نقش بسته است حتی ورق نمی‌زنند. در خانواده‌ها از آداب ایرانی خبری نیست.
او ادامه داد: شما را قسم می‌دهم که هر روز برای کودک خود دو بیت از ابیات بوستان بخوانید یا دو جمله از گلستان، به‌راحتی در حافظه‌شان جا می‌گیرد. می‌دانید من شیفته‌ی حافظم و همه‌ی عمر را در حافظ‌شناسی گذراندم، اگر حافظ نبود، سعدی بود، اما اگر سعدی نبود، حافظ هم نبود. حالا فهمیدید چرا در این صد سال این همه حمله به سعدی شد! با سعدی این ادبیات غنی در ذهن کودکان‌مان نهادینه می‌شود و در آینده این فرهنگ کلنگی نمی‌شود و در درون هر ایرانی زنده می‌ماند. من به خاطر دارم پدرم که تحصیلات آن‌چنانی نداشت، در هر حرفش یک ضرب‌المثل بود، همان ضرب‌المثل‌هایی که از آن به عنوان خرد ایرانی یاد می‌شود و امروز کمتر کسی ضرب‌المثل‌های اصیل ایرانی را به خاطر دارد.
این استاد بازنشسته‌ی ادبیات دانشگاه علامه عنوان کرد: امروز در بعضی از شبکه‌های تلویزیون افرادی شعر می‌خوانند که وقتی کلمه پس و پیش و وزن مختل می‌شود، خودشان متوجه نمی‌شوند. حال آن‌که مردم بی‌سواد قدیم اگر کلمه یک میلی‌متر جابه‌جا می‌شد، وزن را تشخیص می‌دادند. لذا آثار فرهنگی در یک کلام «علم آدمیت است و جوانمردی و ادب» مهم است که ما چنین گوهری را فراموش می‌کنیم.
اصغر دادبه در بخش پایان سخنانش با اشاره به دوست داشتن ایران گفت: در هیچ دوره‌ای هیچ‌یک از بزرگان ایران را از یاد نبردند؛ چنان‌که استاد محمد اسلامی ندوشن. مسئله‌ای که در تاریخ جریان داشت و نگرانی از فراموش شدن امری است که نیاکان ما همواره در تاریخ به آن توجه داشتند. لذا به مزخرفاتی که امروز می‌گویند چرا در دیوان حافظ نام ایران نیست، بها ندهید. چون اگر فردی کمی سواد داشته باشند می‌دانند که در دوره‌ی فردوسی و نظامی با واژه‌ی «ایران» به میهن مهر می‌ورزیدند، اما در دوره‌ی بعد به دلیل تحولات سیاسی و اجتماعی چنان که حماسه‌ی بیرونی تبدیل به حماسه‌ی درونی شد، اشاره به ایران از طرق دیگر صورت گرفت؛ یعنی «زبان ملی»، «تاریخ» و «اساطیر و حکمت ملی ایران». من از این سه ضلع به عنوان ارکان هویت ملی یاد کرده‌ام.
او ادامه داد: حافظ لفظ ایران را به کار نبرده است، اما می‌سراید « کِی بود در زمانه وفا؟ جامِ مِی بیار/ تا من حکایتِ جم و کاووسِ کِی کنم» یا «که آگه است که کاوس و کی کجا رفتند/ که واقف است که چون رفت تختِ جم بر باد» پس این حس چه می‌شود؟! کل حکمتی که حافظ به کار گرفته، باعث شده که اشاره به میهن از طریق دو ضلع دیگر هویت ملی صورت گیرد.
۲۵۹۵۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1904192
ببینید | فریادهای تهیهکننده سریالهای خاطرهانگیز رضا عطاران بر سر فرد محکوم در پرونده مرگ مشکوک زهره فکور صبور در صحنه دستگیری!