به نقل از «تسنیم»

حمایت ایران از ابتکارعمل روسیه درباره امنیت جمعی/ حضور نیروهای فرامنطقه‌ای علت مشکلات منطقه

تاریخ انتشار: ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۹۴۳۰۳۷

سفیر سابق ایران در روسیه با حمایت از پیشنهاد مسکو برای تأمین امنیت جمعی در خلیج فارس، مداخله آمریکا و دیگر کشورهای غربی در امور خاورمیانه را دلیل بسیاری از مشکلات کنونی نامیده و از آمادگی تهران برای گفت‌وگو با کشورهای منطقه خبر داد. ۲۹ بهمن ۱۳۹۸ - ۱۳:۰۱ بین الملل اروپا نظرات - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین‌الملل خبرگزاری تسنیم به نقل از خبرگزاری «نووستی»، "مهدی سنائی" سفیر پیشین ایران در روسیه و مشاور ارشد وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی در نهمین کنفرانس خاورمیانه در باشگاه مباحثات بین‌المللی "والدای" که روز دوشنبه در مسکو آغاز به کار کرد، اعلام کرد که مقامات تهران ایران از مکانیزم امنیت جمعی در منطقه خلیج فارس که توسط فدراسیون روسیه پیشنهاد شده است ، حمایت می کنند.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

این دیپلمات بلندپایه گفت: «ایران معتقد است که مشکلات در منطقه ما تا حدودی به دلیل حضور نظامیان خارج از منطقه و از طرف کشورهایی که اصلاً در منطقه ما نیستند، آغاز شده است. بنابراین، ما از رویکردهایی حمایت می کنیم که معتقدند امنیت منطقه باید از طریق همکاری‌های منطقه‌ای و توسط کشورهای منطقه تأمین شود. پیشنهاد روسیه نیز نمونه‌ای  از این نوع رویکرد است که نتایج مثبتی دارد، بنابراین ما قطعاً از این ابتکارعمل استقبال می کنیم.»

مشاور ارشد وزیر خارجه ایران افزود: «مشکلات در منطقه خاورمیانه تا حدود زیادی با مداخله ایالات متحده و سایر کشورهای غربی در امور منطقه در ارتباط است. چنین دخالت‌هایی نتیجه مثبتب برای منطقه نداشته است. من معتقدم که عمده ترین مشکلات و چالش‌های منطقه ما ناشی از این واقعیت است که  دولت‌های قانونی منطقه مورد حمله قرار گرفتند. در حالیکه دولت‌های قانونی ، نهادهای قانونی کشورهای منطقه باید مورد احترام قرار بگیرند. من فکر می کنم همه شرکت کنندگان نشست امروز ما در مسکو این مسئله را درک می کنند که هیچ نتیجه‌ای از دخالت آمریکا در امور کشورهای منطقه حاصل نشده است. به نظر من ، بدیهی است مشکلاتی که امروز شاهد آنها هستیم، عمدتاً نتیجه مداخله ایالات متحده و سایر کشورهای غربی در امور خاورمیانه است.»

آمادگی ایران برای مذاکره با همه کشورهای منطقه درباره امنیت جمعی

به گفته وی، چنین مداخله‌ای به حل مشکلات موجود کمک نمی‌کند. برای حل مشکلات، زمینه‌ای برای همکاری و گفت‌وگوی سازنده بین کشورهای منطقه لازم است.

مهدی سنائی یادآور شد که جمهوری اسلامی هیچ جاه طلبی در منطقه نداشته و در کشورهایی که در آنها حضور دارد ، با دعوت از طرف دولت مشروع آنها در حال همکاری در عرصه مبارزه با تروریسم است.

وی افزود: «ایران پیشنهاد مذاکرات با عربستان سعودی را ارائه داده و آمادگی گفتگو چه درباره روابط دوجانبه و چه پیرامون مسائل منطقه‌ای است و من آماده هستم تا دیدگاه مقامات تهران را برای همه توضیح دهم و با همه طرف‌های علاقه‌مند طبق "برنامه هرمز" و برای اطمینان از تامین امنیت در خلیج فارس با همه همکاری کنم.»

سفیر سابق ایران در مسکو تاکید کرد که ضروری است تا با ابتکارعمل‌های منطقه‌ای امنیت منطقه تأمین شود.

ضرورت ادامه همکاری‌های مشترک بین روسیه، ایران و ترکیه در سوریه

مشاور ارشد وزیر امور خارجه ایران ، در بخش دیگری از سخنانش گفت که کار مشترک روسیه، ایران و ترکیه برای حل مشکلات در سوریه باید ادامه یابد.

سنائی افزود: «مطمئناً روند برقررای صلح و ثبات در سوریه و اقداماتی که ایران، روسیه و ترکیه، بعنوان سه کشور ضامن صلح در چارچوب مذاکرات آستانه با هم آغاز کرده‌اند باید ادامه پیدا کند، برای اینکه نتایج بدست آمده از این همکاری و برقراری ثبات در سوریه، خود اثبات کننده مثبت بودن این کار مشترک است.»

روز گذشته "سرگئی لاوروف" وزیر امور خارجه روسیه نیز در پیامی برای شرکت کنندگان در کنفرانس خاورمیانه در باشگاه مباحثات بین‌المللی "والدای" نیز تاکید کرد، در شرایطی که امروزه تنش در منطقه خلیج فارس بطور مصنوعی و به خاطر دخالت‌های خارجی در حال افزایش است، یک عامل بی ثبات کننده جدی دیگر نیز ابتکارعمل به اصطلاح "معامله قرن" پیشنهادی از سوی رئیس جمهوری آمریکاست.

لاوروف: "معامله قرن" عامل بی‌ثبات‌کننده در کل خاورمیانه استانتقاد سخنگوی وزارت خارجه به تحریف نام خلیج فارس توسط وزارت دفاع کره‌جنوبیسازمان ملل: 27 هزار تروریست خارجی در عراق و سوریه حضور دارند

لاوروف گفت: «روسیه معتقد است که صلح و ثبات در خاورمیانه تنها با اتکاء بر قوانین بین المللی و احترام به حاکمیت، استقلال و تمامیت ارضی کشورهای این منطقه ممکن خواهد بود. بدیهی است، بهترین راه برای جلوگیری از تشدید خشونت‌ها، کار به روی جلوگیری از بروز درگیری‌های جدید است. دقیقاً به همین دلیل است که روسیه مایل است تا در منطقه خلیج فارس سازوکار یکپارچه‌ای برای تامین امنیت جمعی و همکاری کشورهای منطقه در این راستا بوجود آید و مقامات مسکو اطمینان دارند که اجرای پایدار این پیشنهادات به ایجاد پایه و اساس لازم برای تقویت اعتماد متقابل بین کشورهای منطقه خاورمیانه کمک خواهد کرد.»

انتهای پیام/

R1445/P36446/S8,89,90,95/CT10 واژه های کاربردی مرتبط اخبار "روسیه"

منبع: تسنیم

کلیدواژه: اخبار روسیه اخبار روسیه کشورهای غربی در امور منطقه خلیج فارس وزیر امور خارجه مشاور ارشد وزیر کشورهای منطقه امنیت جمعی ثبات کننده بین المللی حل مشکلات بین الملل مداخله ای منطقه ما منطقه ای

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۹۴۳۰۳۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تعیین مرزهای ارمنستان و جمهوری آذربایجان و ۳ سناریوی پیش رو

با شکل گیری مذاکرات ارمنستان و جمهوری آذربایجان برای مشخص شدن مرزهای مورد مناقشه، چند سناریو برای آینده قفقاز جنوبی پیش روی ماست که یکی از آنها تبدیل شدن این منطقه به پلی بین قدرتهای منطقه‌ای و جهانی است. - اخبار بین الملل -

به گزارش گروه بین الملل خبرگزاری تسنیم، از آنجایی که نظم جهانی در حال تبدیل شدن به معماری پیچیده تر با مجموعه ای از قدرت های جهانی و منطقه ای است، آینده ژئوپلیتیکی قفقاز جنوبی برای بازیگران داخلی و قدرت های خارجی حائز اهمیت است.

در حالی که روند طولانی و دشوار تعیین مرز بین ارمنستان و آذربایجان به عنوان یک مانع بزرگ برای عادی سازی روابط بین دو طرف بوده است، اکنون شاهد نشانه هایی از تحرکات برای شروع روند فیزیکی در جغرافیای این منطقه هستیم.

برخی استدلال می‌کنند که قفقاز جنوبی دنیای کوچک معماری گیج‌کننده کنونی قدرت جهانی است، با منافع متضاد، رقابتی و همزمان مجموعه‌ای از بازیگران منطقه‌ای و جهانی، مانند روسیه، ایران، ترکیه، ایالات متحده، رژیم اسرائیل، انگلیس، هند، پاکستان، چین، اتحادیه اروپا و تک تک اعضای اتحادیه اروپا.

کوتاه‌مدت‌ترین تهدید برای امنیت منطقه، تشدید احتمالی تهدید جدید آذربایجان علیه ارمنستان در صورت اختلاف بر سر مرزبندی جدید است که می‌تواند منجر به دخالت سایر بازیگران و شعله‌ور کردن جنگ منطقه‌ای با مشارکت مستقیم ایران، ترکیه و روسیه و دخالت غیرمستقیم رژیم اسرائیل و پاکستان، هند و فرانسه شود.

اگر این امر به واقعیت تبدیل شود، پیامدهای شدیدی برای همه کشورهای منطقه و همه قدرت‌های علاقه‌مند به یک منطقه چهارراهی باثبات قفقاز جنوبی خواهد داشت. هر کاری باید انجام شود تا آذربایجان و ارمنستان با حسن نیت به مذاکرات ادامه دهند.

پاشینیان نخست وزیر ارمنستان با درخواست باکو برای بازگرداندن چهار روستای مرزی که در زمان اتحاد جماهیر شوروی بخشی از آذربایجان بوده موافقت کرده است. این چهار روستا در سال1990 توسط نیروهای ارمنی تصرف و ساکنان آذربایجانی آن مجبور به فرار شدند.

این توافق در صورتی با توافق طرفین اجرایی شده که، روسیه نیروهای حافظ صلح را از منطقه قره باغ تخلیه و نیروهای نظامی آذربایجان جایگزین آنها خواهند شد. اهمیت مرز تعیین شده برای آذربایجان بسیار بالاست چرا که این مرز از نزدیکی خط لوله گاز اصلی روسیه عبور کرده و این منطقه دارای موقعیت نظامی مطلوبی است.

اما در خصوص تعیین مرز جدید و این توافق در آینده سناریوهای احتمالی وجود دارد که در این نوشتار به آن پرداخته شده است.

در سناریوی اول، منطقه به میدان نبرد فعال بازیگران مختلف منطقه‌ای و جهانی تبدیل می‌شود و ممکن است در نهایت تکه تکه و تقسیم شود. در این صورت ممکن است مرزهای ارمنستان و آذربایجان به خطوط گسل جدید بین قطب های جدید نظم منطقه ای و جهانی تبدیل شود که از همکاری های منطقه ای جلوگیری کرده و بر شانس ثبات و شکوفایی منطقه تأثیر منفی گذاشته و منطقه را به یک مرکز تجاری و حمل و نقل تبدیل می کند.

اگر ارمنستان در نهایت بخشی از غرب و آذربایجان با حفظ تعادل با روسیه و ایران به جهان ترک نزدیکتر شود، مرز ارمنستان و ایران به خط گسلی بین غرب و محور روسیه - ایران تبدیل خواهد شد، در حالی که ارمنستان – آذربایجان و مرزهای جدید آذربایجان خطی بین جهان غربی و غیر غربی خواهد بود.

برخی ممکن است استدلال کنند که بهترین راه حل این است که کل قفقاز جنوبی را در یک قطب از نظم نوین جهانی در حال ظهور بگنجانیم، در نتیجه یک منطقه را متحد کرده و از ایجاد هرگونه خطوط تقسیم جلوگیری می کنیم.

این سناریو کاملاً غیر واقعی است. حتی اگر ارمنستان به غرب بپیوندند که خود کاملاً چالش برانگیز به نظر می رسد، روسیه و ایران احتمالاً هر کاری را برای جلوگیری از چنین سناریویی انجام خواهند داد، زیرا نه روسیه و نه ایران خواستار قطع کامل ارتباط و تسلط بر ارمنستان نیستند. در همین حال، از آنجایی که آذربایجان بر سیاست خارجی خود بر توسعه همکاری با کشورهای ترک تاکید بیشتری دارد، تصور پیوستن آذربایجان به اتحادیه اروپا، اتحادیه اقتصادی اوراسیا و یا غرب چالش برانگیز است.

سناریوی دوم، آینده ای جایگزین برای قفقاز جنوبی وجود دارد تا از تبدیل شدن به یک منطقه تکه تکه شده تحت تأثیر قدرت های رقیب خودداری کند. در این آینده، این منطقه به پلی برای بازیگران منطقه ای و جهانی تبدیل خواهد شد و پتانسیل خود را برای خدمت به عنوان یک مرکز ترانزیت و لجستیک برای اروپا، روسیه، خاورمیانه، هند و چین به طور کامل درک خواهد کرد.

در این سناریو، منطقه بخشی (به طور کامل یا جزئی) از هیچ قدرت ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی در حال ظهور در جهان پسا تک قطبی نخواهد بود. این سناریو نه تنها منطقه را به یک هاب ترانزیتی و لجستیکی، بلکه به یک پلتفرم مناسب برای گفتگوهای بازیگران جهانی و منطقه ای، از جمله ایالات متحده – روسیه، ایالات متحده – ایران، اتحادیه اروپا – روسیه، تبدیل خواهد کرد.

این سناریو عاملیت کشورهای منطقه را افزایش می دهد و آنها ظرفیت و توانایی تأثیرگذاری بر تحولات قفقاز جنوبی را خواهند داشت و در مورد آینده خود اظهار نظر می کنند.

شرط اجباری تحقق سناریوی دوم، آغاز گفت‌وگو و همکاری بین هر 3 کشور منطقه است و به عنوان اولین گام در این مسیر، کشورها باید قوانین بین‌المللی از جمله عدم توسل به زور را بپذیرند و به آن پایبند باشند.

پس از بیش از 30 سال درگیری و جنگ، این سناریو ممکن است غیر واقعی به نظر برسد. با این حال، این تنها گزینه برای تأمین آینده ای امن، باثبات و مرفه برای منطقه و مردم آن است.

اولین گام برای تحقق این سناریو می‌تواند راه‌اندازی بسترهای کارشناسی منطقه‌ای برای گفتگو و مناظره با استفاده از جعبه ابزار دیپلماسی باشد. سپس ایده‌ها و پیشنهادات تدوین‌شده و مورد توافق در آن پلتفرم‌ها می‌تواند به مقامات مربوطه در منطقه و فراتر از آن از جمله روسیه، ایران، ترکیه، اتحادیه اروپا و آمریکا ارائه شود.

در حالت ایده آل، آذربایجان و ترکیه می توانند رقابت را در جهت تعامل سازنده هدایت کنند. از طریق فرمت 3+3، آذربایجان قصد دارد این رقابت را به سمت مسیری سازنده‌تر هدایت کند، آشتی منافع را تقویت کند و بحث‌های آزاد را در مورد همه مسائل منطقه‌ای که همه کشورهای منطقه را درگیر می‌کند، تسهیل کند.

شایان ذکر است، امضای معاهده صلح با آذربایجان فرصتی را برای ارمنستان و غرب فراهم می کند تا به طور مؤثری از نفوذ روسیه بر ارمنستان بکاهند. با این حال، به عنوان دموکراسی های انتخاباتی، این کشورهای غربی همچنان با چالش برآوردن خواسته های لابی ارمنی مواجه هستند. پیام صریح آذربایجان به غرب این است که نمی تواند هر دو طرف را داشته باشد. به عبارت دیگر، نمی‌تواند با لابی ارمنی مماشات کند و با وادار کردن آذربایجان به مصالحه بر سر منافع خود، به پیمان صلح دست یابد.

آذربایجان به عنوان تنها کشوری که بین روسیه و ایران واقع شده است، موقعیت منحصر به فردی دارد که هر دو جزو تحریم‌شده‌ترین کشورهای جهان توسط ایالات متحده و غرب به طور گسترده‌ هستند.

فاصله باکو تا مرز روسیه فقط 200 کیلومتر و در جهت مخالف تا مرز ایران 282 کیلومتر است.آذربایجان را می توان به طور استعاری به قلعه ای مستحکم تشبیه کرد که بر فراز تپه ای قرار گرفته و تحت تأثیر و فشار همسایگان قدرتمند خود قرار دارد. این موضع قدرت‌های غیرمنطقه‌ای را نیز به این فکر می‌اندازد که باید از خاک آذربایجان به عنوان پل ارتباطی علیه همسایگان خود استفاده کنند. بنابراین، یافتن توازن ظریف و خنثی کردن فشارهای همسایگان قدرتمند و قدرت های بیرونی بدون خطر رویارویی مستقیم با قدرت های منطقه ای و جهانی بسیار دشوار است.

این استراتژی بر اساس مجموعه ای از اصول با هدف معرفی آذربایجان به عنوان یک بازیگر قابل پیش بینی و قابل اعتماد در چشم قدرت های منطقه ای و جهانی است و سیاست های آذربایجان در خصوص تحولات در منطقه را چنین می توان بیان کرد:

همکاری آذربایجان با هیچ کشوری علیه کشور ثالث به ویژه کشورهای همسایه نبوده و نخواهد بود.همانطور که رئیس جمهور الهام علی اف تاکید کرد، خاک آذربایجان به عنوان میدان جنگ برای قدرت های منطقه ای و جهانی نخواهد بود. آذربایجان اجازه چنین استفاده ای را نخواهد داد.آذربایجان متعهد است که از تبدیل شدن قلمرو خود به پل ارتباطی قدرت های خارج از منطقه جلوگیری کند. آذربایجان از مداخله در انتخاب های سیاست خارجی همسایگان خود خودداری می کند، مگر اینکه این انتخاب ها تهدیدی مستقیم برای منافع ملی کشور باشد.حداقل انتظاراتی که روسیه از کشورهای پس از فروپاشی شوروی دارد، برای اینکه به عنوان یک تهدید تلقی نشود، شامل خودداری از مشارکت فعال در پروژه های ژئوپلیتیکی است که توسط غرب برای مقابله یا مهار روسیه تنظیم شده است. اساساً این به معنای نشان دادن عدم تمایل به پیوستن به ناتو یا ورود به اتحادیه گمرکی با اتحادیه اروپا است. با این حال، وسعت فضای موجود آذربایجان برای انجام یک سیاست خارجی مستقل قابل توجه است و دقیق تر است که آن را متعادل توصیف کنیم، به ویژه وقتی که از دریچه واقع گرایانه به آن نگاه کنیم. زیرا سیاست خارجی آذربایجان کاملاً واقع بینانه است.بر خلاف اتهامات باندبازی، آذربایجان با امضای توافقنامه همکاری استراتژیک و حمایت متقابل آذربایجان و ترکیه، اتحاد نظامی و سیاسی خود با ترکیه را مستحکم کرده است. این توافقنامه که توسط پارلمان های هر دو کشور به تصویب رسیده است، آنها را به عنوان متحدان نظامی و سیاسی معرفی می کند و مشارکت استراتژیک را به نمایش می گذارد که این امر موجب تقویت هژمونی ترکیه در منطقه خواهد شد. البته لازم است به اقداماتی که آذربایجان به ضرر منافع استراتژیک روسیه تلقی می شود اشاره ای داشته باشیم، این اقدامات شامل ایجاد خطوط لوله نفت و گاز است که روسیه را دور می زند. حمایت آذربایجان از گرجستان، به ویژه در سال های 2007 و 2008، کمک به امنیت انرژی گرجستان، توسعه زیرساخت های حمل و نقل که روسیه را دور می زند، ایفای نقش کلیدی در ادغام کشورهای ترک و حمایت آذربایجان از اوکراین پس از حمله روسیه در سال 2022 اشاره کرد.

در نهایت ذکر این مسئله که ایجاد مرز بندی جدید میان آذربایجان و ارمنستان همانطور که می تواند ایجاد کننده صلح و امنیت در منطقه باشد در مقابل با کوچکترین اشتباه در سیاست خارجی هر یک از طرفین دربردارنده و تشدید کننده تنش در منطقه خواهد بود.

یادداشت: معصومه محمدی کارشناس مسائل اوراسیا

انتهای پیام/