به نقل از «خبرآنلاین»

آیا ورود ایران به لیست سیاه اف ای تی اف به نفع ترامپ است؟

تاریخ انتشار: ۳ اسفند ۱۳۹۸ | کد خبر: ۲۶۹۹۱۷۵۸

مهسا مژدهی: عصر روز جمعه ایران وارد لیست سیاه اف ای تی اف شد. این اتفاق در حالی افتاد که برخی از کشورهای دوست مانند چین و روسیه، در خصوص آن هشدار داده بودند. این قدمی بود که کارگروه اقدام مالی تاکنون برای آن صبر کرده بود و الا ایران با ورود به این لیست با مشکلاتی رو به رو خواهد شد چرا که خروج از این فهرست، سخت تر از ورود به آن است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

  اتفاقی که روز گذشته برای ایران افتاده، به معنای این است که کشورمان بار دیگر با مشکلات بسیاری برای نقل و انتقال پول با بانک های خارجی رو به روست.

کشورهای دوست ایران پیش از این گفته بودند در صورت ورود ایران به این لیست، بانک های آنها همکاری با سیستم بانکی ایران را قطع خواهند کرد. با وجود این هشدارها اما عدم تصویب سی اف تی و پالرمو، موجب شد تا کشورهای عضو اف ای تی اف، دست به اقدامی بزنند که ایران را با مشکلات اقتصادی تازه ای رو به رو خواهد کرد. در خبرانلاین با عطا بهرامی، کارشناس اقتصاد بین الملل در مورد ورود ایران به لیست سیاه اف ای تی اف به گفتگو نشستیم:

نگرانی ها بابت اینکه بعد از ورود ایران به فهرست اف ای تی اف، جه تاثیراتی بر اقتصاد و دیپلماسی در کشور ما دارد بالا گرفته است. به نظر می رسد که با توجه به هشدارهایی که داده شده بود، ایران دیگر به سختی بتواند اعتماد جهانی را به خود جلب کند. به نظر شما اقدامی که دیروز در پی عدم تصویب سی اف تی و پالرمو، علیه ایران شک گرفت چه عواقبی برای کشورمان دارد؟

این موضوعی است که باید از دو جنبه داخلی و خارجی به آن پرداخته شود. از نظر داخی من فکر می کنم بانک مرکزی در دوره ای که همتی رئیس آن شده است، کار خود را به خوبی انجام داده و توانسته یک ثبات نسبی ایجاد کند. این ثباتی که به وجود آمده مانع از تاثیر هیجانات منفی بر روی بازار خواهد شد. در بعد خارجی اما موضوع کمی پیچیده تر است. ما به دلیل تحریم های بسیار شدیدی که شده ایم، عملا روابطی با بانک های خارجی و اقتصاد جهانی به آن شکل نداشتیم و پیش از این که به لیست سیاه اف ای تی اف هم بپیوندیم، مشکلات بسیاری بابت نقل و انتقالات مالی با بانک ها داشتیم. به دلیل اینکه بانک های خارجی اغلب خصوصی هستند، ترس از تحریم های امریکا و متعاقب آن جریمه هایی که ایالات متحده تعیین کرده مانع از روابط اقتصادی می شد. در شرایط فعلی به نظر می رسد همین روند ادامه خواهد یافت . اما یک اتفاق دیگری که خوهد افتاد این است که پیش از این در جهان ترامپ به عنوان کسی شناخته می شد که از برجام بیرون آمده و زیر قراردادی که کشورش بسته است زده، تجمیع جهانی به این شک بود که ترامپ تک روی کرده و او متهم به یک جانبه گرایی بود. اما حالا با اتفاقی که افتاده، شانس ترامپ برای همراه کردن اروپائی ها با خود علیه تهران افزایش خواهد یافت. چرا که دیگر ایران در فهرست سیاه یک نهاد بین المللی است که از اهمیت زیادی هم برخوردار است. این یک شانس برای ترامپ است که دیگران را بیش از گذشته با خود همراه کند و فشارها بر کشورمان را هم بیشتر کند.

به نظر شما عکس العمل ایران تا امروز در مقابل این وضعیت چطور بوده و بعد از این باید چطور باشد؟

در طول دوره ای که سایه ورود به فهرست اف ای تی اف بالای سر ایران بود، کشورما تلاش زیادی برای بستن پیمان های دوجانبه ای که بتواند در چنین شرایطی به کار ایران بیاید نکرد. البته قرار داد هایی با کشورهایی مثل عراق، سوریه و ترکیه وجود دارد اما عملی شدن آنها بسیار زمانبر شده است و تعداد آنها هم محدود است که می توانست بیشتر باشد. البته یادمان باشد پیش از این هم مثلا در سال نود و یک که ایران در این فهرست قرار داشت، بانک چینی با ایران کار می کرد چون برای این کشور، ارتباط اقتصادی با ایران به صرفه و با اهمیت بود. به نظر می رسد در این دوره هم بتوان چنین راه هایی را پیدا کرد. اما اگر قراردادهای دوجانبه با کشورهای دیگر بیشتر از این بود، امکان پیدا کردن راه ها هم بیشتر بود. اما به هر حال ما برخی کم تحرکی هایی در داخل داشتیم و مثلا در دوره پیش از حضور اقای همتی در بانک مرکزی، این بانک هم کم کاریهایی کرده بود که حالا نتیجه اش را می شود بهتر دید.

ایران این فرصت را داشت که با وجود تحریم ها، پیشنهادهایی را برای همکاری های دوجانبه با کشورهای همسایه ارائه دهد.اما این اتفاق نیافتاد. باز هم اشاره می کنم قراردادهای همکاری ای هم وجود دارند که چندان پیگیری نمی شوند و مسکوت مانده اند و روی این حساب در دادوستدهای مالی ایران در شرایطی که هم تحریم های سخت وجود دارد و هم نام ما در فهرست سیاه اف ای تی اف است، فعلا گشایشی نخواهد بود.

ایران چطور می تواند از این وضعیت عبور کند؟

اینجا اهمیت متحدان ما خودش را نشان می دهد. البته ما می دانیم که در قضیه اف ای تی اف ایران نتوانست اجماعی که علیه ایران در این نهاد مالی وجود داشت را بهم بزند و در این خصوص حتی متحدان ما هم نتوانستند کاری از پیش ببرند و فقط به ایران هشدار دادند که فکری به حال این وضعیت بکند. اما به هر حال انتظار می رود که دیپلماسی اقتصادی ایران راه بیفتد و ما بتوانیم با کمک دوستان و متحدانمان از این گردنه عبور کنیم.

پیش از این تصور می شد که ایران وارد لیست سیاه نخواهد شد و کماکان در وضعیت قبلی باقی خواهد ماند. اما این اتفاق نیفتاد و ایران نتوانست همکاری دیگر کشورها را به شکلی جلب کند که مانع از ورود ایران به این ماجرا شود. مشکلی که وجود داشت این بود که در داخل ایران گفته می شد که ما نمی توانیم به اف ای تی اف بپیوندیم چون در شرایط تحریم نیاز داریم که بتوانیم به نحوی معاملات خود را انجام دهیم. و در صورتی که به آن می پیوستیم این امکان حذف میشد. اما اگر ایران کماکان در وضعیت تعلیق می ماند، همزمان می توانست به کارش ادامه دهد بدون اینکه مانعی بر سر راهش باشد. این تصور در ایران به صورت جدی وجود داشت و کشورما تلاش کرد تا بین خیلی خیلی بد و خیلی بد یکی را انتخاب کند. اما این اتفاق در خلاء دیپلماسی اقتصادی قوی افتاد و عبور از آن نیازمند تدابیر جدی اقتصادی و دیپلماتیک است.

23 / 312 310

کد خبر 1355483

منبع: خبرآنلاین

کلیدواژه: اف ای تی اف FATF چین روسیه ترکیه لیست سیاه اف ای تی اف ورود ایران تحریم ها بانک ها

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.khabaronline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «خبرآنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۶۹۹۱۷۵۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

افشای لیست ارزبگیران توسط گمرک / یک میلیارد دلار برای مدیران خودرو! + اسامی

روزنامه تعادل نوشت: شرکت‌هایی چون «بازرگانی دولتی ایران، آوا تجارت صبا، پشتیبانی امور دام و ماهیدشت کرمانشاه، خودروسازی مدیران، وزارت دفاع، پاک دیده، کرمان موتور، کوروش موتور، اکسون، غذایی کوروش، ذوب آهن، بهمن موتور، صبا پیشرو، طبیعت، ایران خودرو دیزل، داریا همراه پایتخت، فولاد مبارکه، کروز، سایپا و آرین موتور» در صدر لیست ارزبگیران بزرگ خودنمایی می‌کند. طبق آمار منتشر شده، مجموع واردات کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶۶.۲ میلیارد دلار بوده، که ۲۴ میلیارد دلار به واردات ۱۰۰ واردکننده اول اختصاص دارد.

گمرک همچنین برای اولین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی‌گیرنده ارز را فاش کرده است. انتشار این جدول ارزی، توجه‌ها را به سمت چند موضوع هدایت می‌کند؛ اول اینکه دلیل ابر کسری تجاری ۱۷میلیارد دلاری کشور در سال گذشته را شاید بتوان به توزیع این میزان ارز و مسابقه این شرکت‌ها برای دریافت ارز ربط داد.

موضوع دیگر اینکه اگر فهرست ارزبگیران طبق روال گذشته، به‌روزرسانی می‌شد، زودتر جلوی فسادهای ارزی مثل دبش، نهاده‌های دامی و غیره را می‌شد، گرفت. اما سوال مهمی که اینجا مطرح می‌شود، این است که این میزان ارز دریافتی از سوی این شرکت‌ها، چه تاثیری روی قیمت کالاهای اساسی در بازار داشته است؟! چراکه در برخی موارد مشاهده می‌شود، نه تنها بازار کالاها متعادل نشده، بلکه واردکنندگان قیمت محصولات‌شان را افزایش داده‌اند!

از توقف یا انتشار دوباره اسامی ارزبگیران

براساس اعلام بانک مرکزی، آخرین فهرست منتشر شده از اسامی دریافت‌کنندگان ارز دولتی و نیمایی مربوط به بازه زمانی ۲۱ فروردین ۹۷ تا تاریخ ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۰ است. این فهرست تا دو سال پیش اعلام می‌شد که اکنون اعلام نمی‌شود. رسانه‌ها بارها با انتقاد از اینکه هنوز آمار دریافت‌کنندگان ارز نیمایی در سایت بانک مرکزی بروزرسانی نشده، خواستار به‌روزرسانی لیست دریافت‌کنندگان ارز نیمایی شدند.

البته چندی پیش روابط عمومی بانک مرکزی اعلام کرد که به زودی لیست ارز بگیران منتشر می‌شود که تا این لحظه این اتفاق رخ نداده است. این درحالی است، که اگر فهرست ارز‌های تخصیص یافته به صورت منظم و بی‌قید منتشر می‌شد، راه تخصیص ارز عجیب و غریب به چای دبش که موضوع آن آذرماه سال گذشته رسانه‌ای شد، بسته می‌شد و ثانیا اگر این اتفاق رخ می‌داد سریع‌تر علنی می‌شد و جلوی این فساد نجومی گرفته می‌شد. حال، اما گمرک ایران در ادامه شفاف‌سازی‌های اخیر این ‌بار دست به انتشار لیست ۱۰۰ واردکننده که بیشترین ارز را طی سال‌های ۱۴۰۱و ۱۴۰۲گرفته‌اند، زده است.

کدام شرکت‌ها بیشترین ارز را گرفته‌اند؟

طبق آمار منتشر شده از سوی گمرک ایران، مجموع واردات کشور در سال ۱۴۰۲ برابر با ۶۶.۲ میلیارد دلار بوده که میزان ۲۴ میلیارد دلار به واردات ۱۰۰ واردکننده اول اختصاص دارد. حجم واردات این واردکنندگان نیز ۲۱ میلیون و ۷۷۹ هزار تن برآورد شده است. مجموع واردات کشور در سال گذشته ۳۹ میلیون تن بوده است.

در مقایسه با مدت مشابه سال قبل کاهشی ۴/۲ درصدی در وزن ولی افزایشی ۷/۴۲ درصدی در ارزش دلاری داشته است. این وارد‌کنندگان در مجموع حدود ۸۲/۵۵ درصد از وزن و ۳۶,۳۴ درصد از ارزش کل واردات کشور را به خود اختصاص داده‌اند. سال ۱۴۰۱ میزان ارز دریافتی این صد شرکت در سال ۱۴۰۱ برابر با ۲۲ میلیارد و ۳۰۰ میلیون دلار ذکر شده است. در مجموع ارزش واردات تمامی ۱۰۰ واردکننده نخست، ۷.۴۲ درصد نسبت به مدت مشابه سال قبل رشد کرده است. اما واردات آنها به لحاظ وزنی افتی ۴.۱۸ درصدی داشته است.
براساس اعلام گمرک ایران، عمده‌ترین وارد‌کننده کشور، شرکت مادر تخصصی بازرگانی دولتی ایران بوده است که ۲، ۹۹۰ هزار تن کالا و به ارزش ۱/۹ میلیارد دلار را به کشور وارد کرده و سهمی در حدود ۷/۶۶ درصد از وزن و ۲/۸۴ درصد از ارزش دلاری کل واردات را به خود اختصاص داده است.

بنا بر این گزارش شرکت «آوا تجارت صبا» به عنوان دومین وارد‌کننده عمده با ارقام ۳، ۵۵۳ هزار تن و ۱/۵ میلیارد دلار و سهم ۹/۱ درصد از وزن و ۲/۲۶ درصد از ارزش دلاری در رتبه دوم قرار دارد. رتبه سوم نیز متعلق به شرکت پشتیبانی امور دام کشور با ارقام ۲، ۴۵۹ هزار تن و ۱/۳ میلیارد دلار و سهم‌های ۶/۳ و ۱/۹۹ درصد به ترتیب از کل وزن و ارزش واردات کشور بوده است.

«ﺗﻮﺳﻌﻪ ﮐﺸﺖ و ﺻﻨﻌﺖ اﮐﺴﻮن» که در رتبه دهم لیست وارداتچی‌ها قرار دارد، در سال ۱۴۰۱ بالای ۱۳۷ میلیون دلار ارز دریافت کرده، در سال ۱۴۰۲ با رشد ۲۳۶ درصدی بیش از ۴۶۲ میلیون دلار ارز گرفته است.

ارزبرترین‌های غذایی؛ از کورش تا طبیعت

«ﺻﻨﻌﺖ ﻏﺬاییﮐﻮرش» نیز در سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۳۵۶ میلیون دلار ارزی داشته که میزان آن در سال گذشته با افزایش ۱۲ درصدی به ۴۰۲ میلیون دلار رسیده است. همچنین در میان فهرست فهرست ارزبگیران دولتی به نام شرکتی برمی‌خوریم به نام «ﺻﺒﺎ پیشروﮐﺎﻻ» در سال ۱۴۰۱ بیش از ۱۹۲ میلیون دلار ارز گرفته که میزان دریافتی ارز او در سال ۱۴۰۲ با ۹۷ درصد افزایش به ۳۸۰ میلیون دلار رسیده است.

یکی دیگر از شرکت‌هایی که ارز دولتی چشمگیری بابت واردات دریافت کرده، شرکت «طبیعت ﺳﺒﺰ ﭘﺎرس ﮐﻬﻦ» است که در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳۲ میلیون دلار ارز دریافت کرده، که در سال ۱۴۰۲به ۳۷۰ میلیون دلار کاهش یافته است. نکته جالب اینجاست که به شرکت طبیعت، طی دو سال مجموعا ۹۰۲ میلیون دلار ارز داده شده است.!

این میزان ارز تخصیصی، در شرایطی است که فعالان بخش خصوصی در حوزه تولید و کشاورزی از مهرماه سال گذشته در صف تخصیص ارز قرار گرفته‌اند و ارزی به آنها تعلق نگرفته است. آنها اخیرا سیاست‌های تبعیضی بانک مرکزی در تخصیص ارز را مورد انتقاد جدی قرار داده که باعث بلاتکلیفی شان شده است. آنها گفته بودند، از اواخر اسفندماه، واردات نهاده‌های کشاورزی اعم از سم، کود و بذر تخصیص ارز نداشته‌اند و ثبت سفارش این اقلام نیز بسته شده است.

مساله این است که اگر تامین نهاده به موقع انجام نگیرد، دولت باید منابعی را برای واردات محصولات کشاورزی اختصاص دهد. بانک مرکزی اخیرا بخشنامه‌ای مساله‌آفرین صادر کرده که به موجب آن، رفع تعهد ارزی شرکت‌هایی که ارز ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومانی گرفته‌اند، باطل شده که این اقدام مشکلات فراوانی را ایجاد خواهد کرد.

البته بانک مرکزی در جوابیه‌ای که برای روزنامه «تعادل» ارسال کرده بوده، این ادعای بخش خصوصی را زیر سوال برده و با ارایه آماری اعلام کرد، که ارز مورد نیاز بخش خصوصی تامین شده است.

یک میلیارد دلار برای مدیران خودرو!

از سوی دیگر، طبق آنچه گمرک منتشر کرده، برخی خودروسازان، متعلق به بخش خصوصی در جمع پنج و ۱۰واردکننده برتر سال ۱۴۰۲ قرار گرفته‌اند. انتشار این لیست در شرایطی است که طی چند ماه گذشته حاشیه‌های زیادی درباره ارزبری مونتاژ خودرو در کشور ایجاد شده و اعتراض‌ها و نگرانی‌هایی از سوی فعالان صنایع خودرو و قطعه به دنبال داشته است.

اما سهم آنها از تخصیص ارز چقدر گزارش شده است؟ بنابر جدول ارزی منتشر شده، صنایع خودرو‌سازی مدیران با سهمی یک میلیارد دلاری، ارز برترین شرکت در صنعت خودروی کشور طی سال گذشته بوده است. بنابر آمار گمرک، مدیران‌خودرو سهمی ۱,۵درصدی از کل ارزش دلاری واردات سال گذشته به کشور را داراست.

این شرکت در سال ۱۴۰۱ بیش از ۵۳۰میلیون دلار ارزبری داشته، بنابراین ارزبری آن در سال ۱۴۰۲تقریبا ۹۰درصد رشد کرده است. جایگاه‌های هشتم و نهم لیست ۱۰۰ واردکننده برتر کشور در سال گذشته به کرمان‌موتور و کوروش‌موتور آریا اختصاص یافته است.

کرمانی‌ها در سال گذشته حدود ۷۴۸میلیون دلار ارزبری داشته‌اند که نسبت به سال ۱۴۰۱ رشد حدودا ۷۶درصدی را نشان می‌دهد. کوروش‌موتور آریا هم با ارزبری ۶۳۴میلیون و ۴۸۱میلیون دلاری در سال گذشته، رشد حدودا ۵۸درصدی را در ارزبری داشته است.

از نکات جالب در جدول ارزی، سهم بخش واردات قطعات به‌خصوص قطعات مربوط به مونتاژکاران است. طبق آمار گمرک، در سال ۱۴۰۲به اندازه ۸ ‌میلیارد و ۳۸۰میلیون دلار اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت از گمرکات ترخیص و وارد کشور شده است. بررسی جزییات واردات اجزا و قطعات خودرو و موتورسیکلت نشان می‌دهد، واردات قطعات خودرو در سال ۱۴۰۲، هفت‌میلیارد و ۵۹۸میلیون دلار بوده است. گمرک در این گزارش همچنین برای اولین‌بار، نام شرکت‌های خودروسازی اصلی‌گیرنده ارز را فاش کرده بود.

اما در جمع واردکنندگان بزرگ، نام سه شرکت فعال در حوزه خودرو و قطعه بیشتر به چشم می‌آید. گروه بهمن با قرار گرفتن در رده سیزدهم، ۳۸درصد رشد ارزبری را در سال ۱۴۰۲ و نسبت به ۱۴۰۱ به ثبت رسانده است. ارزبری گروه «خودروسازی بهمن» در سال گذشته نزدیک به ۳۹۴میلیون دلار بوده است.

در رده شانزدهم هم نام«ایران‌خودرودیزل» به چشم می‌آید، شرکتی که با ۳۶۹میلیون و ۴۸۲هزار دلار ارزبری، افت ۱۷درصدی نسبت به سال ۱۴۰۱ داشته است. صنایع قطعه‌سازی «کروز» که در جایگاه بیستم ارزبگیران جای خوش کرده، در سال ۱۴۰۲ بیش از ۳۰۱میلیون دلار ارز دریافتی به نام آن ثبت شده است. در مقایسه با سال ۱۴۰۱، شرکت کروز کمتر از یک ‌درصد رشد ارزبری داشته‌اند. 

در لیست سوم ۱۰ واردکننده برتر کشور طی سال ۱۴۰۲ نیز چهار شرکت مرتبط با خودروسازی کشور به چشم می‌آید که شامل «سایپا، آرین پارس موتور، ایران‌خودروی خراسان و ایران‌خودروی مرکزی» می‌شود. در این بین، سایپا و ایران‌خودرو در سال ۱۴۰۲به ‌ترتیب بیش از ۲۰و بیش از ۳۹ درصد رشد ارزبری داشته‌اند.

ارزبری سایپا در سال گذشته بیش از ۲۹۵میلیون دلار بوده و ایران‌خودرو هم ارزبری بالغ بر ۲۳۳میلیون دلاری داشته‌اند. ۱۰ شرکت واردکننده برتر چهارم ساپکوی ایران خودرو و بهمن‌دیزل را در خود جای داده که به ترتیب بیش از ۲۰۵میلیون دلار و حدود ۱۷۲میلیون دلار ارز دریافت کرده‌اند. از دیگر شرکت‌های خودرویی و قطعه‌ای که نام آنها در لیست ۱۰۰ واردکننده برتر کشور طی سال ۱۴۰۲ به چشم می‌آید، گروه خودروسازی «مایان، صنایع خودروسازی فردا و گروه صنعتی بارز» هستند. حضور پررنگ خودروسازان و قطعه‌سازان در بین واردکنندگان برتر کشور، نشان‌دهنده حجم بالای واردات قطعات و مواد اولیه در این صنعت است.

کانال عصر ایران در تلگرام بیشتر بخوانید: اگر ارزبگيران دولتي ارز را برگشت ندهند چه می شود؟ (فیلم)