موجسواری اردوغان در ارس | ترکیه عذرخواهی کند | آذربایجان مراقب باشد
تاریخ انتشار: ۲۲ آذر ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۲۹۰۶۶۲
به گزارش همشهری آنلاین، اردوغان که در باکو در رژه نظامی به مناسبت جشن پیروزی آذربایجان در جنگ قرهباغ بهصورت مشترک با علیاف شرکت کرده بود، قطعهای از شعر ارس (آراز) با این مضمون را خواند: «ارس را جدا کردند و آنرا با میله و سنگ پر کردند / من از تو جدا نمیشدم، به زور جدایمان کردند.» پس از انعقاد قراردادهای ترکمانچای و گلستان مناطق شمالی ایران از جمله آذربایجان از ایران جدا شدند و رود ارس به عنوان مرز تعیین شد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
ساعاتی بعد محمدجواد ظریف، وزیر خارجه کشورمان که بهندرت به زبان فارسی توییت منتشر میکند، در پاسخ به اظهارات رئیسجمهور ترکیه، در صفحه توییتر خود به زبان فارسی نوشت: «به اردوغان نگفته بودند شعری که به غلط در باکو خواند، مربوط به جدایی قهری مناطق شمالی ارس از سرزمین مادریشان ایران است! آیا او نفهمید که علیه حاکمیت جمهوری آذربایجان سخن گفته است؟ هیچکس نمیتواند درباره آذربایجان عزیز ما صحبت کند.»
اظهارات اردوغان، با واکنش تند کاربران ایرانی در فضای مجازی ازجمله در توییتر همراه شده بود. یک روز بعد از اظهارات اردوغان سعید خطیبزاده، سخنگوی وزارت امور خارجه از احضار سفیر ترکیه در جمهوری اسلامی ایران خبر داد.
سخنگوی وزارت امور خارجه اظهار داشت: جمعه ۲۱آذر۱۳۹۹ سفیر ترکیه در تهران از سوی دستیار وزیر و مدیرکل اوراسیا به وزارت امور خارجه احضار و ضمن ابلاغ مراتب اعتراض شدید، به سفیر تأکید شد جمهوری اسلامی ایران خواستار توضیح فوری دولت ترکیه در این خصوص است.
خطیبزاده افزود: در جریان این احضار به سفیر ترکیه ابلاغ شد که دوران ادعاهای ارضی و امپراتوریهای جنگافروز و توسعهطلب سالهاست که سپری شده است.
سخنگوی دستگاه سیاست خارجی در ادامه اضافه کرد: به سفیر ترکیه تأکید شد جمهوری اسلامی ایران به هیچکس اجازه مداخله در مورد تمامیت ارضی خود را نمیدهد و همانطور که تاریخ پرافتخارش گواه است، درخصوص امنیت ملی خود حتی ذرهای کوتاه نمیآید.
سخنگوی وزارت خارجه ساعتی بعد در توییتر نوشت: به سفیر ترکیه گفته شد بنا کردن سیاست خارجی بر خیالات، خردمندانه نیست. بسیارند در ترکیه که تاریخ را نیک میدانند. لازم است پیش از خوانش شعرها، ریشه اصلی سرایش آن را به دولتمردان خود یادآوری کنند.
اظهارات اردوغان واکنشهای دیگری هم به همراه داشت، از جمله اینکه محسن پاکآیین، سفیر اسبق ایران در باکو هم در این رابطه در توییتر نوشت: اردوغان با شعرخوانی در باکو نشان داد که نه تاریخ میداند، نه جغرافیا، شعر را نمیشناسد و موقعیتشناس نیست. اردوغان داغ جدایی مناطق آذرینشین از ایران را تازه کرد و استقلال جمهوری آذربایجان را زیر سؤال برد. دوستی آنکارا با باکو همان دوستی خاله خرسه است. باکو باید مراقب آنکارا باشد.
منوچهر مرادی، سفیر جمهوری اسلامی ایران در اوکراین نیز در توییتی نوشت: «نظامی گنجوی شاعر بزرگ پارسیگوی ایران که برخی نابخردانه در پی مصادره او و دیگر مفاخر ایرانی هستند، چه زیبا میگوید:
همه عالم تن است و ایران دل
نیست گوینده زین قیاس خجل
چون که ایران دل زمین باشد
دل ز تن به بود، یقین باشد »
ناظران بر این باورند که اظهارات اردوغان با انتخابات پیشرو در ترکیه بیارتباط نیست و اردوغان برای جلبنظر ملیگرایان در انتخابات ریاستجمهوری آینده و نیز پوشش مسائل و بحرانهای داخلی این کشور که بهخصوص از سال۲۰۱۳ در این کشور با وقوع اعتراضات در استانبول کلید خورد و به کودتای ناکام در این کشور ختم شد، چنین اظهاراتی را مطرح کرده است.
کارشناسان حوزه ترکیه معتقدند اردوغان در حزب حاکم ترکیه با بحران داخلی مواجه است و در نتیجه رویکردهای او چهرههای شاخص این حزب ازجمله داوود اوغلو و عبدالله گل از تشکیلات حزب عدالت و توسعه فاصله گرفته و منتقد سیاستهای اردوغان شدهاند.
حسینی: اردوغان لقمه بزرگی برداشته استدیاکو حسینی، کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اظهارات اردوغان در باکو به خبرنگار همشهری گفت: بهنظر میرسد اردوغان سالهاست بهدنبال ایجاد فضای حیاتی در ژئوپلیتیک ترکیه است.
او در سالهای اخیر از جنوب تا شمال آفریقا و منطقه مدیترانه و سوریه مناقشه داشته و این سیر را در قرهباغ هم تکرار کرد؛ درحالیکه این رفتار مورد پذیرش سایر کشورهای منطقه نیست و میتواند نشاندهنده جاهطلبی و عامل بیثباتی در منطقه باشد.
حسینی با اشاره به اینکه ترکیه در هر مسئلهای ورود داشته منجر به مناقشه شده، افزود: اظهارات ترکیه کمکی به تامین امنیت منطقه نمیکند و میتواند روابط ترکیه با همسایگانش را هم به خطر بیندازد.
این کارشناس مسائل منطقه با اشاره به اینکه منطقه قفقاز و قرهباغ برای ترکیه لقمه کوچکی نیست، تأکید کرد: این نمایش قدرت کاذب نه فقط برای ایران و ارمنستان، بلکه برای روسیه هم قابل تحمل نیست.
حسینی در یک توییت هم در اینباره نوشت: در نبرد قرهباغ باید تعارف را کنار میگذاشتیم و در حمایت از توازن قدرت، ارمنستان را حمایت میکردیم. تاوان اشتباه ما رجزخوانی اردوغان- علیاف در رژه نظامی علیه تمامیت سرزمینی ایران بود. وقت آن رسیده که قطار را به ریل برگردانیم.
تجزیهطلبی را برنمیتابیممهدی اسماعیلی، نماینده مردم میانه (آذربایجانشرقی) به همشهری گفت: باتوجه به مناقشاتی که میان آذربایجان و قرهباغ صورت گرفت، متأسفانه آقای اردوغان بدون استناد تاریخی حرفی زد که منجر به ناامنی منطقه میشود. آقای اردوغان حس ناسیونالیستی دارد و فکر میکند با این حرفها آذربایجان را دنبالهرو خودش خواهد کرد. ما به تمامیت ارضی جمهوری آذربایجان معتقد هستیم و هرگونه تجزیهطلبی را برنمیتابیم، چراکه به امنیت منطقه لطمه وارد میکند. آقای اردوغان باید بداند در صحبتهایش نباید با موجآفرینی و احساسات حرف بزند. تاریخ هم این را نشان میدهد که این مناطقی که الان در اختیار جمهوری آذربایجان قرار گرفته متعلق به مردم این کشور بوده است. آقای اردوغان در فکر امپراتوری عثمانی است. او تصوراتی را در خود ایجاد کرده و بهدنبال احیای امپراتوری عثمانی است. این اندیشه بسیار سبکی است که او در فکر خودش پرورش میدهد. منطقه استقلال خودش را دارد و کشورها پشتوانه تاریخی خودشان را بهراحتی به جهان نشان دادهاند. آقای اردوغان نباید از احساسات منطقه و موقعیت ژئوپلیتیک منطقه سوءاستفاده کند.
هوس حکومت بر آذربایجانحجتالاسلام کاظم موسوی، نماینده مردم اردبیل در مجلس درباره تحرکات اردوغان در منطقه به همشهری گفت: آقای اردوغان در جنگ اخیر بین آذربایجان و ارمنستان نیروهایی را به آنجا فرستاد و کار غلط و حساسیتبرانگیزی انجام داد. این نیروها نظامی نبودند، بلکه تکفیری و داعشی بودند. آیا این برای دفاع از آذربایجان بوده است؟ این ایران است که از لحاظ ایل، قبیله، طایفه و گذشته مقرب به آذربایجان است. حکومت اردوغان نباید بهدنبال حکومت بر آذربایجان باشد یا بحثهای پانترکیسم را دنبال کند. بحث یکپارچهشدن آذربایجان و آذربایجانیها امر بسیار غلطی است. ما مقابل این افکار شوم میایستیم. مملکت ما مملکت اسلامی است و فرمایش مقام معظم رهبری که قرهباغ سرزمین اسلام است، برای ما فصلالخطاب است.
موسوی ادامه داد: برادر ارجمند جناب آقای دکتر ظریف، وزیر محترم امور خارجه باید متوجه این مسائل باشند و نسبت به آنها پاسخگو باشند. آقای ظریف باید به این نوع رفتارها و یک بام و دوهواهای رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه و امانوئل مکرون، رئیسجمهور فرانسه تذکر بدهند تا طمع و هوس حکومت بر آذربایجان و باکو را از ذهنشان بشویند. هدف آقای اردوغان از مداخلات و ارسال نیرو به آذربایجان فتنهانگیزی است تا مردم آذربایجان بگویند رئیسجمهور ترکیه به آنها کمک کرد ولی ایرانیها کمک نکردند. ایران هیچوقت دنبال دعوا و منازعه و مشاجره در منطقه نیست. ایران مالکیت مردم کشورهای همسایه بر سرزمینهایشان را به رسمیت میشناسد و بهدنبال اعزام نیرو نیست تا جنگ برپا کند و بر آتش اختلافات بدمد. آذربایجان مسلمان و شیعه است و رئیسجمهور و دولت مستقل دارد. باید به استقلال و مرز و بوم کشورها احترام گذاشت. در جمهوری اسلامی ایران، فارس و ترک، کرد، لر، عرب و بلوچ زیر چتر واحد زندگی میکنند و اجازه نمیدهند دیگران برای آنها تصمیم بگیرند. تفکر آقای اردوغان غلط است و دیگرانی هم که این تفکر را دنبال میکنند، باید مراقب تبعات رفتارهایشان باشند.
محسن پاکآیین: ترکیه باید عذرخواهی کندمحسن پاکآیین، سفیر اسبق ایران در باکو بر این باور است که هدف اصلی صحبتهای اردوغان در باکو، ایجاد اختلال در روابط ایران و آذربایجان بوده و باید دقت کنیم در عین اینکه جواب اردوغان را میدهیم، مراقب روابط خود با آذربایجان باشیم.
او در گفت و گو با همشهری با اشاره به اظهارات اردوغان همزمان با حضور وزیر خارجه آذربایجان در ایران، ادامه داد: اردوغان ۲ مطلب را در رژه نظامی باکو مطرح میکند؛ یکی شعری که آذری است با این مضمون که وقتی یک فردی عزیزی را از دست میدهد میگوید من نمیخواستم تو را از دست بدهم، تو را با زور از من جدا کردند و آقای اردوغان این را به ارس تبدیل کرده؛ درحالیکه این کاملا به ضرر آذربایجان است و استقلال آذربایجان را هدف قرار میدهد، چون معنای دیگر آن این است که قراردادهای ترکمانچای و گلستان که ما را از هم جدا کرد اجباری بوده و نباید این اتفاق میافتاد. بهعبارت دیگر اردوغان با این گفتهها خواسته آذربایجان را علیه ایران تحریک کند، ضمن اینکه اردوغان در بخش دیگری از سخنانش از سهند و سبلان که متعلق به ایران است، سخن میگوید و با این اظهارات نیز قصد داشته ایران را تحریک کند.
پاکآیین با بیان اینکه اردوغان معمولا هم با ایران هم آذربایجان غیرصادقانه برخورد کرده، یادآور شد: وقتی اوایل بحران سوریه بود، همین ترکیه، اهل سنت آذربایجان را آموزش داد، ۱۰۰۰نفر را به سوریه فرستاد و به داعش ملحق کرد که همان زمان عکسالعمل آذربایجان علیه ترکیه را به همراه داشت و در قضیه قرهباغ هم ترکیه تکفیریها را وارد کرد و وقتی دولت آذربایجان متوجه شد، آنها را دور کرد. بنابراین اینها رویکردهای نفاقآلود ترکیه نسبت به دوستان خودش است.
پاکآیین با بیان اینکه ترکیه باید از ایران عذرخواهی کند، افزود: آذربایجان مراقب نقشه ترکیه باشد و اجازه ندهد روابط ترکیه در روابط باکو و تهران اختلال ایجاد کند.
منبع: همشهری
کد خبر 571977 برچسبها ایران و ترکیه ایران و آذربایجانمنبع: همشهری آنلاین
کلیدواژه: ایران و ترکیه ایران و آذربایجان جمهوری اسلامی ایران جمهوری آذربایجان اظهارات اردوغان آقای اردوغان رئیس جمهور امور خارجه سفیر ترکیه پاک آیین قره باغ
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.hamshahrionline.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «همشهری آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۲۹۰۶۶۲ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
کریدور عراق-اردوغان- اروپا / چالشهای فنی و زیرساختی
علی آهنگر- روزنامه اعتماد-وقتی در ۱۹ شهریور ۱۴۰۲ بایدن در دهلینو توافق بر سر کریدور عرب-مد را اعلام کرد، تنها صدای مخالف رجب طیب اردوغان بود. بیست کشور ثروتمند جهان که عنوان جی۲۰ را با خود یدک میکشند، دو روز شهریور گذشته را در دهلینو به سر بردند. جهان و آنچه در او هست در این دو روز چشم به خیابانهای نه چندان پر زرق و برق دهلینو دوخته بود. همه میدانستند که چکشهای نارندرا مودی بر میز ریاست اجلاس نمادی بیش نیست و توافقهای اساسی همه از پیش صورت پذیرفته است. اما جهان بیتاب از اعلام توافقی بود که هندوستان را از یک کریدور به امارات و عربستان و از آنجا به دریای مدیترانه و اروپا متصل میکرد. کریدوری که از آن پس در ادبیات ژئوپلیتیک به کریدور عرب- مد شهرت یافت. معلوم بوده و هست که این کریدور به این سادگیها به سرانجامی نخواهد رسید. اما نکته این بود که رجب طیب اردوغان با صدای بلند مخالفتش را با این کریدور اعلام کرد و بیان داشت ترکیه باید از این معامله سهمی داشته باشد. امارات متحده عربی از سوی رهبران گروه ۲۰ ماموریت یافت تا رضایت خاطر این صدای بلند و پرغوغای آناتولی را کسب کند. نتیجه این سر و صدا و آن لابیهای پشت پرده با امارات و قطر در سفر روز دوشنبه سوم اردیبهشت ۱۴۰۳ اردوغان به عراق نمایان شد. وقتی اردوغان در فرودگاه بغداد با استقبال محمد شیاع السودانی بر فرش قرمز گام نهاد تا از یگان استقبال سان ببیند، وزیران راه و حمل و نقل امارات و قطر هم در هتلهای بغداد جا خوش کرده بودند. همه چیز مهیا بود تا رجب طیب اردوغان و شیاع السودانی در پشت میزهای سالن بزرگ تشریفات کاخ نخستوزیری بایستند و وزیران راه ترکیه، عراق، امارات و قطر امضاهایشان را پای یادداشت تفاهمی برای ایجاد کریدوری جدید بگذارند که چهره ژئوپلیتیک منطقه را تغییر میدهد.
کریدوری که از این پس کریدور عراق-ترکیه-اروپا نام دارد که ما بحق آن را در این نوشتار کریدور عراق- اردوغان-اروپا نام نهادیم، چراکه برپایی این کریدور بیش و پیش از هر چیز قاچ بزرگی از کیک تجارت و اقتصاد آینده اقیانوس هند-اروپا را نصیب ترکیه میکند و نقش رجب طیب اردوغان را در به دست آوردن این قاچ بزرگ ژئوپلیتیکی برای ترکیه روشن میدارد. با برپایی این کریدور که ظاهرا علاوه بر ارتباط با هند، تجارت و البته رضایت چین را نیز به همراه دارد، عراق و بندر فاو در جهان برجسته میشوند. فاو شهر بندری کوچکی در دهانه اروندرود است که برای رزمجویان آن سالها خاطرات عمیقی را به همراه دارد. مگر میشود فاو را بگویی و از آن همه درگذری؟!
آن فاو بیقرار با آن مسجد با نمازگزارهای مخلص بیشمار حالا تبدیل به یک بندر بزرگ میشود. بندری فخر جبل علی در امارات. اگر بندر جبل علی امارات با ۶۷ اسکله کانتینری لقب بزرگترین بندر خاورمیانه را به خود داده، حالا قرار است تا سال ۲۰۲۵ در برابر بندر ۹۰ اسکلهای کانتینری فاو کلاه از سر بردارد. میگویند با راهاندازی فاز نخست این کریدور در ۲۰۲۸ که ترکیبی از بزرگراهها، راهآهن، انتقال خطوط نفت و گاز و خطوط ارتباطات است، زمان رسیدن بارها به اروپا از ۴۵ روز دماغه امیدنیک و ۳۵ روز دریای سرخ، به ۲۵ روز کاهش مییابد. یعنی کالاهای ساخت چین و هند ده روز زودتر به دست مشتریان سیریناپذیر اروپایی میرسد. اما این تمام مطلب نیست. آنگونه که میدل ایستای میگوید؛ عراق چشم دارد در قالب این قرارداد، ۱۷ میلیارد دلار سرمایه جذب کند، ۱۲۰۰ کیلومتر راهآهن خود را از فاو به ترکیه و از آن طریق به اروپا برساند، قطارهایی با ۳۰۰ کیلومتر سرعت در ساعت در ریل بگذارد، سالانه ۴ میلیارد دلار درآمد کسب کند و برای ۱۰۰ هزار نفر از جوانان عراقی کار و شغل بسازد. اینها همه خوب است، اما یک نقص عمده و یک عیب بزرگ دارد. نقص عمده داستان پیش گفته این است که از دو مبدا اصلی تجارت امروز و آینده کریدورهایی که قرار است از خلیج فارس بگذرد، یعنی چین و هند کسی در بغداد نبود تا در کنار وزیران راه چهار کشور عراق، ترکیه، امارات و قطر، به عنوان تضمینکننده اصلی دادن کالا و کانتینر پای قرارداد را امضا کند. و، اما عیب بزرگ و بسیار بزرگش این است که هیج سهمی برای نقش ژئوپلیتیک ایران در منطقه قائل نشده است. مگر میشود ابرکشتیهای کانتینری با میلیونها تن کالا از جلوی چشمان بندر چابهار و آن پهنه بیکران دشت مکران بگذرند، برای لنجهای ماهیگیری کنارک دست تکان دهند و در شمالیترین نقطه خلیج فارس، در بندر فاو پهلو بگیرند؟! آقای رجب طیب اردوغان لابد فکری کردهاند که چنین چیزی تحقق یافتنی نیست. پس تا دیر نشده، چهار کشور ترکیه، عراق، امارات و قطر خوب است به تهران بیایند؛ وزیرانی از چین و هند هم در پایتخت ایران حضور یابند و بر نقش تاریخی ایران و بندر مکران و چابهار انگشت تایید بگذارند.