افزایش ظرفیت تولید نفت با بالا بردن ضریب بازیافت در اوج تحریم
تاریخ انتشار: ۶ دی ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۰۴۵۵۴۹۱
برخی با تکیه بر موضعگیریهای سیاسی و غیرکارشناسی و با اشاره به تولید کنونی نفت که متاثر از شدیدترین تحریمها علیه کشور است، عملکرد وزارت نفت را در ظرفیتسازی برای تولید نفت زیرسوال میبرند؛ حال آنکه نمودهای بسیاری از تلاش برای افزایش ظرفیت تولید نفت، نگهداشت و افزایش تولید و بالا بردن ضریب بازیافت میدانها میتوان یافت که طی سالهای اخیر و در اوج تحریمها، پرچم صنعت نفت را برافراشته نگاه داشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
افزایش چندبرابری ظرفیت تولید نفت و گاز
وزارت نفت دولت تدبیر و امید در آغازین سال فعالیت خود و با هدف اولویتبخشی به توسعه میدانهای مشترک، توسعه غرب کارون و پارس جنوبی را در اولویت قرار داد و بهطور طبیعی با درنظر گرفتن محدودیت منابع بهمنظور تحقق این برنامه، میدانهای مستقل در درجه بعدی اولویتهای توسعهای قرار گرفتند، عملکرد توسعهای نفت در پارس جنوبی و غرب کارون هم که اظهر من الشمس است. ظرفیت امروز تولید گاز در پارس جنوبی نسبت به سال ۹۲ با افزایش ۲.۵ برابری همراه است و ظرفیت تولید نفت در میدانهای مشترک غرب کارون هم در این مدت بیش از ۵ برابر افزایش یافته است.
فراموش نکنیم قطر کار توسعه را در پارس جنوبی زودتر از ایران آغاز کرد و ایران توانست با تمرکز بر توسعه این میدان مشترک، در تولید روزانه گاز از قطر پیشی گیرد. این را هم به یاد داشته باشیم که عراق با بهرهمندی از توان شرکتهای خارجی، توسعه میدانهایش را با شتاب دنبال میکند و ایران در شرایطی که زیر فشار سختترین تحریمها قرار دارد، تنها با اتکا به توان داخلی در غرب کارون عملکرد قابل دفاعی به نمایش گذاشته است.
توسعه میدانهای مشترک نفتی
اگر بخواهیم بهطور جزئیتر به توسعه میدانهای نفتی در غرب کارون بپردازیم باید گفت در این دولت، افزون بر آنکه فاز نخست طرحهای توسعهای یادآوران و آزادگان شمالی و طرح توسعه یاران شمالی به بهرهبرداری رسیدند؛ میدان یاران جنوبی نیز به تولید رسید و روند توسعه آزادگان جنوبی که در دولت گذشته تقریبا متوقف بود، به جریان افتاد.
یاران شمالی هم که با افت تولید روبهرو شده بود، به واسطه نصب پمپهای درونچاهی جان دوبارهای گرفت؛ نخستین پمپ های دروچاهی و نخستین پمپ میلهای مکشی (SRP) غرب کارون در یاران شمالی با موفقیت به کار گرفته شد و نخستین واحد فرآورش پیشساخته نفت کشور با سرمایهگذاری خارجی در میدان آزادگان جنوبی ساخته شد.
همه فعالیتهای توسعهای غرب کارون در شرایطی انجام شد که صیانت از محیط زیست نیز در اولویت بود و تالاب هورالعظیم که تقریبا خشک شده بود، در این دولت تا حدود ۹۰ درصد آبگیری شد.
وزارت نفت در این سالها با وجود همه محدودیتهای مالی، تنها به توسعه میدانهای مشترک غرب کارون اکتفا نکرد و از دیگر میدانهای مشترک نفتی هم غافل نبود. از جمله میدان مشترک آذر که از پیچیدهترین میدانهای نفتی به شمار میرود و توسعه آن با جدیت ادامه یافت و اکنون در آستانه بهرهبرداری نهایی قرار گرفته است. تکلیف توسعه میدانهای آبان و پایدارغرب نیز در قالب قراردادهای جدید نفتی مشخص شد و توسعه بعضی دیگر از میدانها مانند دهلران، نفتشهر و فروزان هم در قالب طرح نگهداشت و افزایش توان تولید نفت در دستور کار قرار گرفت.
نگهداشت و افزایش تولید نفت
اتهامزنیها به وزارت نفت به بحث توسعه میدانهای مشترک محدود نیست و در میان هجمهها، موضوع غفلت از نگهداشت میدانهای نفتی هم دیده میشود؛ حال آنکه وزارت نفت در عین حال که توسعه میدانهای مشترک را با اولویت دنبال کرد، طرح نگهداشت و افزایش توان تولید نفت میدانهای مشترک و غیرمشترک را نیز با هدف پرداختن به نگهداشت میدانها و حمایت حداکثری از کسبوکارهای فعال در صنعت نفت کشور در دستور کار قرار داد به طوریکه تاکنون ۳۳ قرارداد به ارزش بیش از ۲.۲ میلیارد یورو با هدف افزایش ۲۸۰ هزار بشکهای ظرفیت تولید نفت امضا شده است.
امروز بهواسطه امضای این قراردادها، نگهداشت و افزایش تولید نفت میدانهای نفتشهر، گچساران (خامی)، بالارود، سعادتآباد، زیلایی، چلینگر و گرنگان، منصوری (آسماری)، رامشیر، سیوند و اسفند، منصورآباد، مارون ۲ و ۵، مارون ۶، مارون ۳، مارون ۱ و ۴، کبود، لالی (آسماری)، فروزان، نرگسی، دانان، رامین، سیاهمکان، اهواز ۱ و ۴ و رسالت با همکاری ۱۹ شرکت ایرانی در حال اجرا و پیگیری است. دیگر قراردادهای مربوط به این طرح نیز بهزودی امضا خواهند شد.
ازدیاد برداشت
وزارت نفت در بحث افزایش ضریب بازیافت نیز برنامه مدونی داشت؛ برنامهای که از سال ۹۳ با همکاری ظرفیتهای علمی و دانشگاهی کشور کلید خورد و اکنون نهال این ارتباط صنعت و دانشگاه به درخت محکمی بدل شده است.
شهریورماه امسال ۱۳ قرارداد پژوهشی در حوزه ازدیاد برداشت با هدف انجام مطالعات فناورانه ۱۱ میدان نفتی و دو میدان گازی، بین شرکت ملی نفت ایران و ۱۳ دانشگاه و مرکز تحقیقاتی کشور امضا شد. از آغاز فعالیت وزارت نفت در دولت تدبیر و امید، این چهارمین مرحلهای بود که قراردادهای کلان پژوهشی میان زیرمجموعههای وزارت نفت و دانشگاهها و مراکز تحقیقاتی امضا میشد.
نخستین بار اواخر سال ۹۳ بود که مطالعات ازدیاد برداشت ۹ میدان نفتی در قالب ۹ قرارداد به دانشگاهها واگذار شد؛ دومین مرحله به سال ۹۵ برمیگردد که ۱۲ قرارداد بهمنظور ایجاد انستیتوهای تحقیقاتی در پاییندست صنعت نفت میان سه شرکت تابع وزارت نفت (شرکت ملی گاز ایران، شرکت ملی پالایش و پخش فرآوردههای نفتی ایران و شرکت ملی صنایع پتروشیمی) با دانشگاهها امضا شد؛ سومین مرحله در سال ۹۶ با امضای پنج قرارداد پژوهشی در حوزه اکتشاف عملیاتی شد و شهریورماه امسال نیز ۱۳ قرارداد پژوهشی دیگر در حوزه ازدیاد برداشت نفت امضا شد.
اکنون در وزارت نفت ۳۹ قرارداد کلان پژوهشی فعال وجود دارد که با همکاری ۱۸ دانشگاه و مراکز تحقیقاتی دنبال میشود و بخش قابل توجه آن به بحث مطالعات ازدیاد برداشت با همکاری دانشگاهها مربوط است. این همکاریها در ۹ میدان نفتی که در مرحله نخست قراردادهای مطالعاتی ازدیاد برداشت کلید خورد، اکنون به نتایج قابل دفاعی رسیده و امیدها را به افزایش ضریب بازیافت در این میدانهای افزایش داده است.
در عین حال با دستور وزیر نفت، طرح مطالعات جامع مخازن هم در دستور کار شرکت ملی نفت ایران قرار دارد؛ طرحی که شامل بررسیهای دقیق و تمرکز بر جزئیات مخزن مانند خواص سیال، خواص سنگ مخزن و دیگر مشخصات مخزن است تا با مطالعه جدی و اساسی برخی مخازن، مسیر دستیابی به ضریب بازیافت بیشتر در این مخازن هموار شود.
تداوم مسیر توسعه
مجموع موارد مورد اشاره به خوبی بیانگر این واقعیت است که وزارت نفت در هشت سال اخیر باوجود مشکلات و تنگناهای فراوان، از کارشکنیهای داخلی گرفته تا تحریمهای سختگیرانه و از کمبود منابع مالی تا رویارویی با موانع متعدد برای نقل و انتقالات مالی و …، توسعه میدانهای نفتی به ویژه میدانهای مشترک را با جدیت دنبال کرده و در این مسیر به فعالیتهای مطالعاتی، همکاری با دانشگاهها، افزایش بهرهمندی از توان بخش خصوصی و تقویت اتکا به توان داخل توجه زیادی داشته است.
فراموش نکنیم میدانهای نفتی ایران اغلب در نیمه دوم عمر خود قرار دارند بنابراین برای توسعه و بهرهمندی از ظرفیتهای این میدانها، دسترسی به سرمایه کافی و فناوریهای روزآمد اجتنابناپذیر است؛ پیشنیازهایی که دستیابی به آنها بهواسطه تحریمها به آسانی مقدور نبوده و حتی با فرض توسعه و تولید روزافزون هم، تحریم بازارهای صادراتی کشور را نشانه رفته و فرصتهای بسیاری را از صنعت نفت ایران سلب کرده است. نفت در چنین شرایطی زنده است و مسیر توسعه را ادامه میدهد.
منبع: انرژی امروز
کلیدواژه: آسیا اروپا انرژی امروز ایران بین الملل تحریم خبرگزاری بین المللی خبرگزاری داخلی خبرگزاری دانشجویان ایران ایسنا ریاست جمهوری سازمان های بین المللی سایتهای اینترنتی شرکت ملی نفت ایران NIOC شرکت های بین المللی مجلس شورای اسلامی نفت خام وزارت نفت وزارت نیرو توسعه میدان های مشترک نگهداشت و افزایش ظرفیت تولید نفت میدان های نفتی ازدیاد برداشت میدان های نفت ضریب بازیافت وزارت نفت دانشگاه ها پارس جنوبی غرب کارون صنعت نفت تحریم ها شرکت ملی توسعه ای امضا شد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۰۴۵۵۴۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
شاخص شدت انرژی در کشور رو به افزایش است
محمد صادق مهرجو کارشناس انرژی در گفت و گو با خبر نگار مهر با اشاره به اینکه میزان تولید گاز در کشور ما به اندازه توانایی و سرمایه گذاری که تا کنون انجام شده است، گفت: بین سالهای ۱۳۹۰ تا ۱۴۰۰ تنها در پارس جنوبی بالغ بر ۳۵ میلیارد دلار بالغ بر سرمایه گذاری انجام شده است و باید در نظر داشت که همه کشورها همه منابع را در اختیار ندارند و مسألهای که وجود دارد منابع انرژی تجدید ناپذیر سقفی برای برداشت دارند.
وی ادامه داد: زمانی که بهره برداری از منابع آغاز میشود در دوره ابتدایی توسعه قرار میگیریم و پس از آن با تولید از میادین مختلف به دوره حداکثر تولید میرسیم، دوره حداکثر تولید را میتوان با تمهیداتی برای مدت زمان مشخصی نگه داشت و پس از آن دوران روع افت تولید آغاز میشود که ما در این دوران هستیم.
این کارشناس انرژی توضیح داد: بر اساس پیش بینیهای شرکت توتال فرانسه در سال ۲۰۰۷ که م در ابتدای تولید فازهای مختلف پارس جنوبی قرار داشتیم و به حداکثر تولید نرسیده بودیم توتال بر روند تولید هر فاز تحقیقاتی کرد و بر اساس پیش بینی آنها از سال ۲۰۲۴ دوران شروع افت تولید است که کمکم نشانههای افت تولید نمایان میشود فاز ۱۱ به عنوان آخرین فازی که توسعه داده میشود و امکان توسعه در پارس جنوبی وجود ندارد
مهرجو خاطر نشان کرد: پارس جنوبی از این جهت حائز اهمیت است که ۷۰ درصد گاز کشور مربوط به این میدان است و مابقی میادین ۳۰ درصد تولید گاز را تشکیل میدهند و میتوان گفت که به حداکثر تولید در پارس جنوبی رسیدهایم و از این به بعد دوران شروع افت تولید است که نشانههای آن ظاهر شده است و علی الرغم اینکه فاز ۱۱ پارس جنوبی را توسعه دادیم و تولید قابل توجهی به تولید گاز اضافه شد، اما متأسفانه شاهد آن هستیم که سال گذشته با وجود توسعه فاز ۱۱ پارس جنوبی و به رقم تولید ۱۵ میلیون متر مکعب در روز رسید تفاوت آنچنانی در تولید این میدان احساس نشد و تقریباً به اندازه سال گذشته بود که نشان دهنده آن است که افت تولید در سایر فازها آغاز شده است.
به گفته وی به دوران تولید حداکثری در پارس جنوبی که تولید ۷۰ درصد گاز کشور را بر عهده دارد رسیدهایم و از این به بعد با بحران افت تولید مواجه خواهیم بود، که علت فشار افزایی همین است و برای مدیریت دوران افت تولید این اقدام را انجام میدهیم.
این کارشناس انرژی با اشاره به اینکه گاز یک ثروت یک بار مصرف و تجدید ناپذیر است توضیح داد: با اتمام این انرژی امکان جایگزینی وجود ندارد به همین علت تبدیل به ثروت میشود و هزینه توسعه زیر ساختها میشود مانند برق، صنعت، کشاورزی و… که منجر به ایجاد ارزش افزوده اقتصادی باشد
وی ادامه داد: ما اندازهای که میتوانیم و مخازن استعداد دارند تولید وجود دارد البته ممکن است سرعت توسعه با کشورهای ترغیب کند تر باشد ولی این مساله اکنون هم وجود دارد به طوری که ما در پارس جنوبی از قطر تولید بیشتری داریم چرا زیرا مصرف بیشتری داریم
مهرجو با اشاره به مصرف بی رویه و بالا بودن شاخص شدت انرژی کشور نسبت به تمام دنیا و سایر کشورهای خاورمیانه، خاطر نشان کرد: در تمام کشورها شاخص شدت انرژی رو به کاهش است و یا ثابت است در حالی که در کشور ما رو به افزایش است که علت آن پایین بودن قیمت تمام شده انرژی در کشور ما نسبت به سایر کشورها است به همین دلیل کسی اهمیتی به بهینه سازی مصرف انرژی به خصوص در بخشهای صنعتی نمیدهد
وی با بیان اینکه ما باید یک مدیریت متمرکز انرژی داشته باشیم تا بتوانیم سیاست گذاری متمرکز و تنظیمگری متمرکز در بخشهای مختلف داشته باشیم توضیح داد: این مدیریت میتواند منجر به هماهنگی و بهینه سازی متمرکز میشود به عنوان مثال وزارت نفت که متولی امر تولید است نمیتواند در زمینه بهینه سازی سایر بخشهای صنعتی و کشاورزی دخالتی داشته باشد به همین علت به نهادی فرا دست نیاز داریم که امکان کنترل و هماهنگی همه این نهادها را داشته باشد
این کارشناس انرژی اضافه کرد: متأسفانه شورای عالی انرژی کارکرد خود را از دست داده است زیرا مخصوص سیاست گذاری است و دخالتی در هماهنگی، تنظیمگری و بهینه سازی ندارد و ما نیاز داریم که دائماً رصد کنیم که چه میزان انرژی تولید میشود و به کدام بخش چه مقدار میدهیم و هر بخش چه مقدار بهینه سازی کردند و چه میزان هدر رفت انرژی وجود داشته است.
مهرجو با اشاره به اینکه علاوه بر مصرف بالای انرژی در کشور هدر رفت فراوانی وجود دارد، اضافه کرد: گازهای فلز مصرف گزافی داشتهاند، نیروگاههای حرارتی راندمان بالایی نداریم و در بخش خانگی که ۴۵ درصد گاز کشور مصرف میشود بخاریهای گازی راندمان بالایی ندارد اگر بتوانیم از بخاریها با راندمان بالا استفاده کنیم تا حدی این مشکل مرتفع میشود که آن هم باید دولت سرمایه گذاری کند و به صورت اقساط ماهانه بر روی قبوض گاز هزینه آن را از مردم دریافت کند، به همین دلیل نیازمند یک نهاد فرا دستگاهی برای مدیریت بخشهای مختلف هستیم.
کد خبر 6088962 فاطمه صفری دهکردی