حفظ عزت شیعه و رهبری سیاسی امام موسی کاظم(ع) ستودنی است
تاریخ انتشار: ۱۸ اسفند ۱۳۹۹ | کد خبر: ۳۱۲۵۳۱۷۴
امام موسی کاظم(ع) در دوران سیاسی پیچیده عباسیان، به امامت منصوب شد و در این شرایط هدایت مسلمین را به عهده گرفت. اگر چه ایشان مدت بسیاری در اسارت بودند، اما در مقابل جریان‌های فکری منحرف ایستاد و شبهه‌ها و انحرافات را اصلاح می‌کرد.
در سالروز شهادت باب‌الحوائج(ع) با حجت‌الاسلام دکتر محمدرضا جباری، دانشیار تاریخ اسلام مؤسسه امام خمینی(ره) درباره زمانه آن امام به گفت‌وگو پرداختیم که از نظر می‌گذرانید.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
حجت‌الاسلام جباری در ابتدا با بیان شرایط و دوره امامت امام موسی کاظم(ع) می‌گوید: عصر امامت امام کاظم(ع) پس از شهادت پدر بزرگوارشان در سال 148 هجری شروع و تا سال 173 هجری ادامه پیدا کرد. دوران امامت آن حضرت(ع) با روی کار آمدن بنی‌عباس و دوران خلافت سفاک‌ترین خلیفه عباسی، منصور دوانیقی مصادف بود. دوره این بزرگوار از نظر سیاسی بسیار حساس بود زیرا بنی‌عباس در صدد تثبیت خلافت خود بودند بنابراین هر گونه مانعی را از سر راه بر می‌داشتند.
عضو اتاق فکر تاریخ اسلام یادآور می‌شود: تاریخ گواه است که این افراد حتی به نزدیکان خود نیز رحم نکردند و افرادی مانند ابوسلمه، ابومسلم خراسانی و.... را که نقش بسیار مهمی در روی کار آمدن آنها داشتند، به گمان خطرساز بودن از میان برداشتند. بنابراین اسلام ستیزی در ذات عباسیان بود و امام(ع) با چنین افرادی رو به رو بودند. نوع برخورد عباسیان با علویان و شیعیان در تاریخ ثبت شده به طوری که زندانی کردن علویان و شیعیان در کوفه و قرار دادن آنها در زیر آوار نقل شده است. این برخوردها زمینه‌های قیام را فراهم می‌کرد.
این کارشناس تاریخ اسلام به برخی از این قیام‌ها نیز اشاره کرده و عنوان می‌کند: از قیام‌های مهم دوران امام موسی کاظم(ع) قیام حسین بن علی معروف به شهید فخ بود. همینطور قیام یحیی و ادریس که فرزندان عبدالله نحو افرادی مانند برادران محمد نفس زکیه و ابراهیم و در دوران هارون در برخی از مناطق اسلامی قیام کردند. امام کاظم(ع) در این دوره با مشکلات زیادی در پیشبرد اهداف شیعه مواجه بود و حفظ عزت شیعه و رهبری سیاسی آن حضرت بسیار ستودنی است.
دکتر جباری در ادامه با بیان برجسته‌ترین اتفاقات علمی عصر امام موسی کاظم(ع) تشریح می‌کند: امام موسی کاظم(ع) وارث دوران پدربزرگوارش امام صادق(ع) بود. نهضت علمی در دوره امام باقر(ع) و امام صادق(ع) آغاز شد. در دروان امام موسی کاظم(ع) رهبری علمی بسیار دشوار بود و می‌طلبید که امام(ع) با ظرافتی خاص اقدام کند. حدوداً در اوایل قرن دوم مواجهه‌ای بین خطوط فکری مهم آن دوره صورت گرفت. از طرفی گروه اهل حدیث با عقاید خاص همچون مسئله قدمت قرآن و در نقطه مقابل معتزله بودند که بازخورد عکس‌العمل آنها مخالف اهل حدیث بود.
این استاد حوزه و دانشگاه خاطرنشان می‌کند: امام کاظم(ع) مسئولیت رهبری جامعه اسلامی را در چنین فضایی به عهده داشت اما در روایاتی آمده که امام کاظم(ع) حدود مسایل شیعه را روشن کرد و اگر در کتب حدیث خود مانند اصول کافی دقت کنیم، روایات فراوانی را از این امام(ع) در زمینه‌های کلامی و فقهی مشاهده می کنیم. از روایات معروف آن حضرت می‌توان به روایاتی در مورد عقل و جهل اشاره کرد. حضرت(ع) توانست فضا را مطابق عقل و سنت نبوی هماهنگ کند و حرکت علمی آن حضرت در حوزه فقه و کلام اسباب دلگرمی مسلمانان را فراهم می‌کرد.
دانشیار تاریخ اسلام مؤسسه امام خمینی(ره) با اشاره اینکه امام کاظم(ع) بخشی از زندگی خود را در زندان گذراند، عنوان می‌کند: اگر چه مدت زندانی بودن آن حضرت را 14 سال ذکر کرده‌اند ولی در تاریخ این 14 سال را به طور مستمر نداریم، اما بنا بر روایات تاریخی آخرین زمان زندانی شدن آن حضرت در دوره هارون الرشید در سال 179 هجری قمری تا سال 183 است که تاریخ شهادت ایشان است. ایشان چهار سال آخر عمر خود را به صورت مستمر زندانی بود و در نهایت به دست یحیی بن خالدبرمکی به شهادت رسید. البته قبل از آن در دوره هادی عباسی و مهدی عباسی یعنی از سال 158تا170 و دوران هارون عباسی از 170تا193 امام(ع) به عناوین مختلف به اسارت برده می‌شد و این اسارت‌ها در دوران خلافت هارون بیشتر بود.
حجت‌الاسلام جباری در پایان به نحوه هدایت مسلمین در آن زمان نیز اشاره کرده و اضافه می‌کند: در این دوره‌های محدود حضرت(ع) برای هدایت جامعه روش‌های خاصی داشت. امام موسی کاظم(ع) اصحاب و شاگردانی تربیت کرده بود که روایات او را بین مردم بازگو می‌کرند و در این زمینه نقش مهمی داشتند. این افراد می‌شنیدند، می‌نوشتند و به مردم انتقال می‌دادند. آنها به عنوان نایب امام(ع) عمل می‌کردند. گروه دوم به عنوان وکلا و نمایندگان رسمی امام، به طور پنهانی در شهرهای مختلف شیعه نشین حضور داشتند. یکی از دستاوردهای مهم عصر امام کاظم(ع) توسعه جریان وکالت بود که البته از عصر امام صادق(ع) شروع شده بود و در دوره امام کاظم(ع) گسترش پیدا کرد.
منبع: قدس آنلاین
کلیدواژه: امام موسی کاظم ع شهادت امام موسی کاظم ع امام موسی کاظم ع تاریخ اسلام امام کاظم ع عصر امام آن حضرت امام ع
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۱۲۵۳۱۷۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چالش‌های جدی «وعده صادق» برای سامانه تدبیر آمریکا در منطقه
به گفته معاون وزیر خارجه، «وعده صادق» سامانه تدبیر آمریکا در منطقه را با چالش‌های جدی مواجه نمود و تجدیدنظر در راهبردهای امنیت ملی را بر آمریکا تحمیل کرد. - اخبار بین الملل -
به گزارش خبرگزاری تسنیم،
باقری: "وعده صادق" سامانه تدبیر آمریکا در منطقه را با چالش‌های جدی مواجه نمود
علی باقری، معاون سیاسی وزارت امور خارجه در نشست رونمایی از فصلنامه تاریخی- سیاسی "ماجرا" که به نحوه گذر موفق جمهوری اسلامی ایران از تهدیدهای امنیتی و نظامی سال‌های 1369 (تجاوز صدام به کویت) و 1377 (حاکم شدن طالبان در افغانستان و به شهادت رساندن دیپلمات‌های ایرانی در مزارشریف) و 1380 (رخداد یازده سپتامبر و حمله آمریکا به افغانستان) و 1381 (تجاوز آمریکا به عراق و سرنگونی صدام) پرداخته است، اظهار داشت: رمز عبور موفق و پیروزمند جمهوری اسلامی از چهار گذرگاه تهدید و خطر جدی، حکمت رهبر انقلاب اسلامی است.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به مدیریت و راهبری هوشمندانه رهبر انقلاب اسلامی در گذر موفق از چهار رویدادی که طی دهه نخست ولایت ایشان می‌توانست ایران را به جنگ‌های با نتیجه نامعلوم بکشاند و در تشریح ماهیت حکمت رهبری در این خصوص گفت: تعامل فعال و هوشمندانه ایران با دو گزاره راهبردی و به ظاهر متناقض "پرهیز از جنگ" و "نهراسیدن از جنگ"، رمز عبور موفق جمهوری اسلامی ایران از این تهدیدها بود و در عمل توانست با ایجاد بازدارندگی فعال، "پیروزی بدون جنگ" را محقق کند.
علی باقری با اشاره به لزوم الگوسازی از تدابیر رهبری و سیاست‌های نظام در طول دهه‌های گذشته با هدف بهره‌گیری از تجربه‌های موفق و عبرت از تجربه‌های ناموفق به لزوم تاریخ‌نگاری عالمانه، بی‌طرفانه و جامع رویدادها و تحولات اشاره کرد و گفت: تاریخ‌نگاری درست و صادقانه انقلاب اسلامی کاری جهادی و مصداق بارز جهاد تبیین است.
معاون سیاسی وزیر امور خارجه با اشاره به نقش و جایگاه حکمت در سامانه حکمرانی ولایت امر، گفت: حکمت فراتر از علم و دانش و تجربه و اطلاعات است و زمانی که نور تقوا بر علم و دانش تابیده شود، حکمت هویدا می‌شود و این ویژگی مختص نظام دینی است، چرا که منبع این نور آراستگی به زیور تقوای فردی و سیاسی است.
علی باقری با اشاره به فرآیند تربیت نیروی انسانی در مسیر حکمرانی دینی طی چهار و نیم دهه گذشته، گفت: شخصیتی برجسته و بی‌نظیر مانند سردار سلیمانی، محصول مکتب امامین انقلاب اسلامی و ثمره تربیت در سایه حکمت خمینی و خامنه‌ای است.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به اختلاف میان جریان‌های سیاسی داخلی در سال 1369 در موضوع ورود یا عدم ورود به جنگ علیه آمریکا در قضیه تجاوز صدام به کویت، گفت: سیر تکاملی انقلاب اسلامی و حکمت رهبری انقلاب توانست افکار عمومی را چنان ارتقا دهد که در سال 1403 درباره پاسخ قاطع به تجاوزگری رژیم صهیونیستی، مواجه با یک اجماع ملی قاطع بودیم و ابتکار تادیب رژیم صهیونیستی، نه‌تنها موجب تشویش افکار عمومی نشد، بلکه در عمل موجب تحکیم وحدت ملی و ارتقای همدلی ملی گردید.
علی باقری با اشاره به این که گذر موفق ایران از نشیب و فرازهای نظامی و امنیتی چند دهه گذشته مرهون حکمت آیت‌الله خامنه‌ای بوده است، تصریح کرد: دستاورد مهم و راهبردی صیانت از امنیت ملی، تامین منافع ملی، حراست از تمامیت ارضی و حفاظت از حاکمیت ملی، مرهون سازوکارهای سخت و نرمی است که در طول سال‌های گذشته بر اساس تدابیر رهبری انقلاب در کشور نهادینه شده و این مهم نیز جلوه‌ای از حکمت رهبری انقلاب است. وی در ادامه افزود: این که در اوایل دهه 1370 ایران مبادرت به طراحی و ساخت موشک‌هایی می‌کند که سامانه‌های پدافندی پرهزینه و پیشرفته آمریکا و صهیونیست‌ها و همپیمانان آنها در دهه 1400 از رهگیری و مقابله با آن ناتوانند، حاکی از درایت رهبری، هوشمندی نظامیان، تخصص دانشگاهیان، توانمندی فناوران، مهارت صنعتگران و دوراندیشی دیپلمات‌های ایرانی است.
معاون سیاسی وزارت امور خارجه با اشاره به پیروزی بزرگ ناشی از عملیات وعده صادق که بازدارندگی فعال را به نفع جمهوری اسلامی ایران رقم زد، گفت: همانگونه که "طوفان الاقصی" سامانه‌های نظامی، اطلاعاتی و امنیتی رژیم صهیونیستی را در معرض خسارات غیرقابل ترمیم قرار داد، "وعده صادق" نیز سامانه تدبیر آمریکا در منطقه را با چالش‌های جدی مواجه نمود و تجدیدنظر در راهبردهای امنیت ملی را بر آمریکا تحمیل کرد.
علی باقری با اشاره به اینکه حفظ بازدارندگی فعال در گرو هم افزایی بیشتر و موثرتر همه ارکان نظامی، امنیتی، اطلاعاتی و سیاسی و دیپلماسی عمومی کشور است، تصریح کرد: حکمت رهبری اجازه نمی‌دهد حتی در پرتو پیروزی بزرگ وعده صادق، دستگاه‌های مسئول حتی لحظه‌ای از ارتقای بازدارندگی فعال در عرصه‌های مختلف غفلت کنند و به همین جهت، دستورکار دستگاه سیاست خارجی نسبت به قبل از عملیات وعده صادق گسترده‌تر، هوشمندانه تر، مبتکرتر، دوراندیشیانه تر و عملیاتی تر شده است.
الدفاعی: وعده صادق، پایان‌بخش توهم ارتش شکست‌ناپذیر اسرائیلتاثیر عملیات وعده صادق بر اقتصادکارشناس یمنی: وعده صادق، شکستن مستحکم‌ترین قلعه جهان بودعملیات وعده صادق معادلات صهیونیست را به هم ریختانتهای پیام/
اعلام محدودیت های ترافیکی پایان هفته در جاده های شمالی کشور