به نقل از «قدس آنلاین»

کودکان کار و مسئولیت گریزی بهزیستی

تاریخ انتشار: ۱۴ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۴۴۱۶۰۳

جامعه‌شناسان معتقدند ناتوانی در پرداخت هزینه‌های زندگی، از دست دادن سرپرست خانواده و منبع درآمدزایی، طرد شدن کودکان توسط خانواده و اطرافیان و فرار آن‌ها از مشکلات خانوادگی تنها بخشی از دلایلی است که به بروز پدیده کار کودکان می‌انجامد؛ موضوعی که عده‌ای آن را اجتناب‌ناپذیر و گروهی قابل درمان می‌دانند.

با وجود تلاش‌های مسئولان و نیز تشکل‌های غیردولتی برای رسیدگی و سامان دادن به وضعیت کار کودکان به نظر می‌رسد هنوز تا دستیابی به آنچه از آن با عنوان تحقق حقوق کودکان یاد می‌کنیم فاصله بسیاری باقی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

افزایش ۱۰ میلیون نفری کودکان کار در دنیا

فرشید یزدانی، فعال حقوق کودک در گفت‌وگو با ما از یک میلیون کودکی صحبت می‌کند که بر اساس آمار سال ۱۳۹۵ در کارگاه‌ها، مزارع، آشپزخانه‌ها، کوره‌های آجرپزی‌ و خیابان‌ها به کار مشغول بوده‌اند. وی معتقد است بر اساس همین آمار، ۵/۱ میلیون کودک نیز از چرخه تحصیل خارج بودند که آن‌ها نیز به نوعی کودک کار محسوب می‌شدند. بر اساس آمار نهادهای بین‌المللی با شیوع کرونا و افزایش بیکاری و فقر در دنیا تعداد کودکان کار که حدود ۱۲ سال رشد منفی داشت، طی سال ۲۰۲۰ تا ۲۰۲۱ از ۱۵۴ میلیون به ۱۶۴ میلیون نفر افزایش یافت. در ایران نیز با شیوع کرونا و مجازی شدن آموزش بیش از ۳.۵ میلیون کودک به دلیل فقر و دسترسی نداشتن به فضای مجازی از چرخه آموزش خارج شدند که با توجه به آنکه بیشتر آن‌ها از قشر ضعیف جامعه بودند وارد بدترین اشکال کار یعنی زباله‌گردی و کار در کارگاه‌های شیمیایی مثل کارگاه‌های کفش‌دوزی شدند و به این ترتیب به آمار یک میلیون نفری کودکان کار افزوده شد. بر همین اساس اگر بخواهیم آمار صحیحی در این خصوص ارائه دهیم باید بگوییم یک میلیون کودک کار و ۵ میلیون کودک خارج از چرخه تحصیل داریم که بیشتر کودکان خارج از چرخه تحصیل وارد بازار کار می‌شوند، زیرا خارج شدن اغلب آن‌ها از چرخه تحصیل به دلیل فقر و نداشتن امکانات تحصیلی است. نمونه آن کودکان کولبری هستند که برای تهیه وسایل آموزشی خود کولبری می‌کنند.

بهزیستی در حوزه سیاست‌گذاری نقشی ندارد

وی با اشاره به اینکه رویکرد بهزیستی در خصوص کودکان کار، رویکردی انفعالی است، می‌افزاید: بهزیستی نه تنها به لحاظ ساختاری برای کودکان کار و خیابانی نقشی ندارد بلکه به لحاظ عملکردی نیز نتوانسته نقش پیشگیرانه داشته باشد و معمولاً پس از وقوع اتفاق وارد عمل می‌شود. به تعبیری در حوزه کار کودکان مسئولیت جدی نپذیرفته است و نوعی بلاتکلیفی و مسئولیت‌گریزی در عرصه نهادهای حاکمیتی وجود دارد زیرا قانون، وزارت رفاه، کار و امور اجتماعی را ملزم کرده مراقب باشد کودک زیر ۱۵ سال کار نکند و کودک بین ۱۵ تا ۱۸ سال شرایط کار آسان‌تر، ساعت کار کمتر و شیفت کاری شبانه نداشته باشد، اما متأسفانه همه این موارد در حوزه کار کودکان مشاهده می‌شود و وزارت کار در سطح کلان و سازمان بهزیستی در سطح خردتر نظارت پیشگیرانه‌ای در این حوزه ندارد و رویکرد این نهادها به کودکان کار منفعلانه است. در حالی که ابزار قانونی این موضوع در اختیار وزارت رفاه است و طبق قانون، این وزارتخانه مکلف است با نظارت دقیق از آسیب‌های این حوزه پیشگیری کند، اما متأسفانه به نظر می‌رسد وزارت رفاه این مسئولیت را به فراموشی سپرده و رویکردی انفعالی دربرابر کودکان کار دارد.

هر روز شاهد افزایش آمار کودکان کار و خیابانی هستیم

به گفته مدیرعامل پیشین انجمن حمایت از حقوق کودکان ما به لحاظ قانونی مشکلی نداریم و قانون جامع حمایت از کودکان و نوجوانان که خرداد سال گذشته به تصویب مجلس رسید ابزارهای مختلفی در اختیار مجریان قانون قرار داده است که می‌توانند در حوزه پیشگیری از آسیب‌ها اثربخش باشند اما به دلیل اینکه قانون ذکر شده هنوز از سوی نهادها و دستگاه‌های متولی از جمله وزارت کار نهایی و اجرا نشده، هر روز شاهد افزایش آمار کودکان کار و خیابانی و آسیب‌های ناشی از کار کودکان هستیم.

یزدانی با اشاره به بودجه‌ای که سالانه برای ساماندهی کودکان کار از سوی بهزیستی صرف می‌شود، می‌گوید: سال ۹۸ حدود ۵ میلیارد تومان هزینه صرف ساماندهی این کودکان شد در حالی که اگر همان هزینه به صورت مستمری هر ماه به خانواده این کودکان پرداخته می‌شد، آن‌ها می‌توانستند با آرامش بیشتر در کانون خانواده به تحصیل خود ادامه دهند و از چرخه کار خارج می‌شدند. بنابراین اگر بهزیستی بخواهد طرح حمایت اجتماعی از کودکان کار و خیابانی مؤثر داشته باشد باید این طرح در قالب یک نظام حمایتی مددکاری و مشاوره‌ای مشخص تعریف شود تا بتواند آن‌ها را به کانون خانواده و چرخه تحصیل بازگرداند، در غیر این صورت اثربخشی آن نیز مانند سایر طرح‌هایی که در این حوزه اجرا شده در حد مسکن موقت خواهد بود.

منبع: قدس آنلاین

کلیدواژه: کودکان کار بهزیستی کودکان کار و خیابانی چرخه تحصیل میلیون کودک کار کودکان

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.qudsonline.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «قدس آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۴۴۱۶۰۳ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

دومینوی آسیب‌

علاقه به استفاده از لوازم‌آرایش توسط کودکان به‌ویژه دختران زیر ۷ سال از جمله نگرانی‌های بسیاری از خانواده‌هاست و مشکل اصلی زمانی پیش می‌آید که والدین نمی‌دانند در مقابل این خواسته و کنجکاوی فرزندشان چه پاسخی بدهند و چطور با او و خواسته‌اش برخورد کنند.

به گزارش ایسنا،روزنامه خراسان در گزارشی با این عنوان به ویدئوهای پربازدید آموزش میکاپ برای دختران زیر ۱۰ سال در شبکه‌های‌اجتماعی و آسیب‌های آن برای کودکان از دیدگاه یک کارشناس‌ارشد مشاوره توان‌بخشی پرداخته و نوشته است: امروزه جوامع بشری تغییرات‌اجتماعی و رشد فرهنگ مصرفی فزاینده‌ای را تجربه می‌کنند که بخشی از آن به زیباسازی چهره و بدن افراد برمی‌گردد. در این حوزه آرایش صورت در بین دختران جوان عمومیت و رواج زیادی یافته است به‌ویژه که سن آرایش پایین‌تر آمده و گاهی شاهد کودکان کم سن‌وسالی هستیم که در مجالس و مهمانی‌ها نه تنها چهره خود را آرایش می‌کنند بلکه آموزش آن را در اختیار کاربران زیادی در فضای‌ مجازی قرار می‌دهند.

علاقه به استفاده از لوازم‌آرایش توسط کودکان به‌ویژه دختران زیر ۷ سال از جمله نگرانی‌های بسیاری از خانواده‌هاست و مشکل اصلی زمانی پیش می‌آید که والدین نمی‌دانند در مقابل این خواسته و کنجکاوی فرزندشان چه پاسخی بدهند و چطور با او و خواسته‌اش برخورد کنند. در ادامه، نکاتی در همین باره مطرح خواهد شد.

اصلی‌ترین علل علاقه دختربچه‌ها به آرایش

ابتدا باید علت علاقه کودک به این امر را جویا شویم. شاید بخش اعظمی از توجه کودکان به لوازم آرایشی ناشی از کنجکاوی آن‌ها برای کشف محیط پیرامون‌شان باشد. همچنین کودکان در انتهای سال‌های ۵ و ۶ سالگی نسبت به تفاوت‌های جنسیتی خود با افراد بالغ حساس‌تر شده و کنجکاوی‌های جنسی آن‌ها در حال شکل‌گیری است. بنابراین در صورت دیدن منظره آرایش کردن اطرافیان خود به این مسئله حساس شده و کنجکاوی و علاقه بیشتری را نشان می‌دهند. شایان ذکر است که این توجه مختص کودکانه دختر نبوده بلکه پسران هم نسبت به این امر کنجکاوی و علاقه نشان می‌دهند اما بسیاری از متخصصان منع کودک را از این امر اشتباه می‌دانند و معتقدند ممانعت در برابر خواسته‌ها و علائق در دوران کودکی منجر به افزایش فزاینده آن در دوره نوجوانی و بزرگ سالی خواهد شد. تقلید از بزرگ ترها، حس کنجکاوی، تشویق کودک به آرایش‌کردن از علل مهم علاقه کودک به آراستن چهره خود است.

اهمیت فراوان اولین واکنش والدین

این که اولین بار چگونه با این علاقه کودک برخورد شود بسیار مهم است، بنابراین اولین برخوردهای والدین نباید ایجاد تنش کند و او را نسبت به این امر کنجکاوتر کند. به جای هیجانی کردن فضا و ایجاد تنش و کشمکش، بدون تندروی‌های بی‌مورد باید از لجبازی‌ها و کنجکاوی‌های کودک بکاهیم و از عوارض آرایش‌کردن کودک پیشگیری کنیم.

پیامدهای تلخ آرایش‌کردن کودکان

از مهم‌ترین پیامدهای آرایش کردن کودکان می‌توان به این موارد اشاره کرد:

۱- آرایش کودک به‌تدریج عزت‌نفس و اعتمادبه‌نفس او را کاهش می‌دهد چراکه پس از مدتی که به آرایش‌کردن عادت کند، نسبت به چهره واقعی خود احساس خوبی نخواهد داشت و بدون آرایش در محیط بیرون حاضر نخواهد شد.

۲- مواد آرایشی به دلیل وجود مواد شیمیایی ممکن است تاثیراتی در بیش فعالی کودکان بگذارد.

۳- آرایش کردن می‌تواند منجربه خود بزرگ‌بینی و غرور کاذب کودک شود.

۴-کودک وقتی را که می‌بایست صرف بازی کند به آرایش کردن می‌پردازد.

۵- ذهن کودک درگیر مقایسه خود با بزرگ سالان می‌شود و از گروه هم سال فاصله می‌گیرد و باعث تنها ماندن وی می‌شود.

۶- موجب تمایل به تغییرات چهره و عمل زیبایی در بزرگ سالی خواهد شد.

۷-آرایش کردن منجر به داشتن الگویی نامناسب در ذهن کودک خواهد بود.

۸- پوست کودکان لطیف و حساس بوده؛ بنابراین لوازم آرایش ممکن است عوارض جانبی زیادی را برای آن‌ها ایجاد کند.

راهکارهای پیشگیری از ترغیب دختربچه‌ها به آرایش‌

۱- تا حد امکان در مقابل کودکان آرایش نکنید و تا سن معینی آن‌ها را به آرایشگاه‌های بزرگسالان نبرید.

۲- لوازم آرایش خود را از دسترس کودکان دور نگه دارید.

۳- کودک را با خود به مراکز خرید لوازم آرایش نبرید چراکه تماشای رنگ‌های متنوع در مراکز فروش جذابیت لوازم‌آرایشی را برای کودک افزایش می‌دهد.

۴- در حضور کودک در مورد چهره‌آرایی و آرایش کردن کمتر صحبت کنید و از تماشای فیلم‌هایی با تصاویری در این مورد خودداری کنید.

۵- در صورت مشاهده استفاده از لوازم آرایش توسط کودک یا درخواست او برای این کار به هیچ عنوان واکنش شدید از خود نشان ندهید، زیرا این کار ممکن است کنجکاوی و لجبازی یا علاقه او را تشدید کند.

۶- با توجه به سن کودک به او بفهمانیم که آرایش کردن مناسب او نبوده و ممکن است به سلامت او آسیب برساند.

۷- به او بگویید که این کار مختص بزرگ‌سالان است و دنیای زیبای کودکی را برای وی جذاب‌تر کنید.

۸- اگر نتوانستید با ملایمت او را منصرف کنید به او اجازه دهید یک بار آن هم در مقادیر کم این کار را انجام دهد ولی حتماً از وسایلی استفاده کند که بی‌خطر بوده و از حداقل مواد شیمیایی تشکیل شده باشد.

۹- از چهره آرایش کرده او ابراز خوشحالی و رضایت نکنید و باعث نشوید که به این نتیجه برسد که من زشتم و مادر و پدر وقتی آرایش دارم بیشتر مرا دوست دارند و من زیباتر به نظر می‌رسم. 

انتهای پیام