قصه سربازان فرهنگی انقلاب و کاشفان روستاهای ناشناخته
تاریخ انتشار: ۱۱ مهر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۲۷۶۸۲۷
به گزارش خبرنگار مهر، کتاب «من به این آرم اعتماد دارم» که خاطرات آموزشیاران نهضت سوادآموزی خراسان در دهه شصت را روایت می‌کند، چندی پیش توسط انتشارات راه‌یار منتشر و راهی بازار نشر شد. «من به آرم اعتماد دارم»، پس از دو کتاب «معلم حَسابی» و «دختر تبریز» سومین عنوان این‌ناشر درباره فعالان نهضت سوادآموزی دهه شصت است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
نهضت سوادآموزی یکی از نهادهای انقلابی مظلوم و بی‌سروصدا و تأسیس‌یافته توسط حضرت امام خمینی است که سهمی ویژه در بالابردن سطح سواد توده‌های مردمی داشته است. اما جامعه کمتر از سابقه و زحمات و فعالیت های این نهاد انقلابی و فعالان و دست‌اندرکاران آن خبر دارد.
سجاد خوارزمی، پژوهشگر درباره این‌کتاب یادداشتی نوشته و آن را برای انتشار در اختیار خبرگزاری مهر قرار داده است.
در ادامه مشروح متن این‌یادداشت را در معرفی کتاب «من به این آرم اعتماد دارم» می‌خوانیم؛
داشتن سواد خواندن و نوشتن و یا در کنار آن بستر مناسب برای یادگیری سواد، یکی از نیازهای مهم و اساسی هر فرد به شمار می رود که بسیاری از مردم جامعه ایران، قبل از انقلاب از این نعمت برخوردار نبودند و حکومت پهلوی امکان سوادآموزی را برای همه مردم مهیا نمی‌کرد و ایران آن زمان، حدوداً ۳۰ میلیون نفر جمعیت داشت که فقط ۱۴ میلیون آن باسواد بودند. متأسفانه آمارهای کیفی و تحلیلی درباره وضعیت باسوادان و بی‌سوادان در آن مقطع زمانی خیلی کم هست و یا نیست. از سویی دیگر، فرآیندها، خاطرات و تجربیات فعالان انقلاب اسلامی در باسواد کردن توده‌های مردمی، ثبت و ضبط نشده است. نهضت سوادآموزی یکی از نهادهای انقلابی مظلوم و بی‌سروصدا و تأسیس‌یافته توسط حضرت امام خمینی است که سهمی ویژه در بالابردن سطح سواد توده‌های مردمی داشته است. اما جامعه کمتر از سابقه و زحمات و فعالیت های این نهاد انقلابی و فعالان و دست‌اندرکاران آن خبر دارد.
کتاب «من به این آرم اعتماد دارم» خاطرات آموزشیاران نهضت سوادآموزی استان خراسان است که با تلاش جمعی از محققان دفتر تاریخ شفاهی دفتر مطالعات جبهه فرهنگی انقلاب اسلامی گردآوری و تدوین و از سوی انتشارات «راه یار» منتشر شده است. این کتاب از سه بخش خاطرات، راویان و تصاویر تشکیل شده است. در بخش از مقدمه کتاب می‌خوانیم: «سال۱۳۵۸ اتفاقی مهم در تاریخ جمهوری اسلامی ایران آغاز شد و آثار آن در جامعه امروز نیز مشاهده می شود. ایران جمعیتی در حدود سی میلیون نفر داشت که بیش از چهارده میلیون آن بی‌سواد بودند. بیسوادی نیمی از جمعیت کشور، برای انقلاب اسلامی که در آغاز راه خود قرار داشت، فاجعه‌ای بر جای مانده از دوره پهلوی به حساب می‌آمد؛ از این رو نظام بر آن شد تا بری رفع آن راه‌حلی بیندیشد... فرمان امام برای تشکیل نهضت سوادآموزی در سال ۵۸ فرآیند ریشه‌کنی بیسوادی در کشور را کلید زد.»
خاطرات سربازان مجاهد فرهنگی که به فرمان امام لبیک گفتند و داوطلبانه، با وجود شرایط مشقّت‌بارِ خدمت در روستای محروم و دورافتاده، با روحیه جهادی و فداکاریِ مثال‌زدنی و اخلاص ویژه، برای زدودن بیسوادی از دامان آحاد مردم کشور انقلابی قدم برداشتند و زمینه‌ساز تحول بزرگ فرهنگی و اجتماعی در ایران اسلامی شدند. آموزشیاران در این کتاب، از سختی‌ها و موانع کار هم سخن می‌گویند که برای هر فعال فرهنگی و آموزشی جذاب و خواندنی است و ویژگی‌ها و روحیات اینها درس‌آموز و الهام‌بخش.
سختی کار نهضت جهت توجیه مردم و کارفرمایان
«دوتا زد تو گوشم و گفت: گور بابای تو و انقلاب. نگهبان کارخانه بود و بهش گفته بودن سپاهی، بسیجی یا روحانی اومد بزنش. لباس نهضت هم شبیه لباس سپاه بود، ولی بدون آرم. ریخت و شکلم را شبیه خودشان کردم، ریشم رو کوتاه کردم، لباس‌هایم را تغییر دادم و رفتم. با کلی مکافات اجازه داد وارد شوم، وقت نماز بود یک راست رفتم نمازخانه، کارگرهای زیادی برای نماز آمده بودند، بلند شدم و گفتم: مسئول‌های شما دکتر و مهندس هستند که در آمریکا درس خوانده‌اند، اما نمی‌دانم چرا در قبال بیسوادی شما بی‌اعتنایند.» (ص۱۵و۱۶)
فرمان امام، احیاگر نهضت سوادآموزی
با وجود سختی‌ها و محرومیت‌های دهه پنجاه و شصت کشور، افرادی بودند که نسبت به این فاجعه «بیسوادی» و «محرومیت آموزشی» شکل گرفته در ایران دلسوز بودند و نهایت تلاش خود را برای باسواد کردن توده‌های بی‌سواد و کم سواد انجام دادند. با شروع انقلاب، به فرمان امام خمینی(ره) نهضت سوادآموزی در کشور تشکیل شد و امام افرادی را که سواد نداشتند را به یادگیری امر کرد. امام در پیام خود برای نهضت به این موضوع اشاره دارند: در برنامه درازمدت فرهنگ وابسته به کشورمان را به فرهنگ مستقل و خودکفا تبدیل می‌کنیم. امام زمینه رسیدن به این اهداف را باسواد شدن عموم جامعه و سپس رشد فکری آنها می‌داند. امام پیام خود را اینگونه صادر می‌کند: «هر کس نوشتن و خواندن ابتدایی را آموخته باشد برای این امر لازم است. تمام خواهران و برادران برای یادگیری و یاددادن به پا خیزید.»
عده‌ای از جوانان آن دوران به فرمان امام لبیک گفتند. پاسخ خیلی از آموزشیاران نهضت سوادآموزی وقتی از آنها می‌پرسیدیم چرا نهضت را انتخاب کردید؟ همین بود: «فرمان امام».
برتری قلم بر مسلسل
امام(ره) عنایت ویژه‌ای به فعالان این نهضت داشت و حجت‌الاسلام محسن قرائتی را به عنوان نماینده خود در این سازمان جدید معرفی کرد. هراز چندگاه هم برای فعالان نهضت وقت می‌گذاشت و آموزشیاران نهضت نیز به دیدار امام می‌رفتند و روحیه می‌گرفتند.
«سال ۱۳۶۱ می‌خواستیم کلاس‌ها را تعطیل کنیم و برویم جبهه. یک عده از نهضت رفتند جماران، نوشته‌ای هم با خودشان برده بودند: امام فرمان دهد، قلم را به مسلسل تبدیل می‌کنیم. امام در جواب به این شعار گفته بود: امیدوارم انسان به رشدی برسد که مسلسل را به قلم تبدیل کند.»(ص۳۵)
کاشف روستاهای ناشناخته؛ تلاش ستودنی برای سوادآموزی اقشار مختلف
روستاهایی دورافتاده که راه ارتباطی با آنها چندان آسان نبود و از امکانات مناسبی برخوردار نبودند، اما در کنار این سختی‌ها، نهضت نهایت تلاش خود را برای احیای سواد در سراسر کشور انجام می‌داد.
۱. «کوهی در جاده فریمان بود که هیچ ماشینی نمی‌توانست از آن بالا برود. من و یکی از همکارهایم با لندروری که نهضت بهمان داده بود از آن بالا رفتیم. به روستای جیزآباد رسیدیم. مردی جلوی ماشین دوید و گفت: خروس بیار... خروس بیار. گفتم: خروس برای چی؟ گفت: تابحال ماشین به این روستا نیامده.»(ص۲۱)
۲. «هفت هشت خانوار بیشتر نبودند. روستایی ناشناخته بود که مردمش با بیرون از روستا، ارتباط چندانی نداشتند و در بی‌خبری به سر می‌بردند. مسئول نهضت، حاج آقا سلطانی بود. گفت: تو فقط برو روستا کشف کن. هر روستایی کشف می‌کردیم، چند روز بعد یک آموزشیار می‌رفت آنجا.» (ص۲۱)
یک‌کتاب خاطره‌محور
کتاب «من به این آرم اعتماد دارم» رویکرد خاطره‌محور دارد که این خاطرات از مصاحبه با حدود ۲۵۰ نفر از آموزشیاران نهضت سوادآموزی استان خراسان انتخاب شده است و بیش از ۱۲۰ خاطره جذاب از ۱۰۰ فعال نهضت سوادآموزی در این کتاب آمده است.
مرتضی نعیم، قربان ترخان، احسان مینایی راد، حسین ضیاء، محسن فاطمی نژاد و سید سجاد جُلینی محققان این کتاب هستند و اسماعیل شرفی، فاطمه کنعانی و زهره مومنی تدوینگران آن. البته این کتاب اولین کتاب انتشارات راه یار درباره «نهضت سوادآموزی» نیست و پیش‌تر از این، «دختر تبریز: خاطرات شفاهی صدیقه صارمی» و «معلم حسابی: خاطرات شفاهی صدیقه جعفری نیک» از همین انتشارات منتشر شدند که به ترتیب خاطرات دو تن از آموزشیاران نهضت سوادآموزی تبریز و مشهد را روایت می‌کند.
کد خبر 5318723منبع: مهر
کلیدواژه: سوادآموزی انتشارات راه یار مناطق محروم انقلاب اسلامی ایران امام حسن مجتبی ع تازه های نشر دفاع مقدس جنگ تحمیلی تجدید چاپ ترجمه معرفی کتاب انتشارات سوره مهر هفته دفاع مقدس ادبیات دفاع مقدس رونمایی کتاب رایزنی فرهنگی برنامه سوره ادبیات کودک و نوجوان کتاب آموزشیاران نهضت سوادآموزی فرمان امام بی سواد
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۲۷۶۸۲۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چهره برتر سال ۱۴۰۲ هنر انقلاب اسلامی خوزستان معرفی شد
ایسنا/خوزستان در آیین اختتامیه هفته هنر انقلاب اسلامی خوزستان حجت الاسلام و المسلمین آرش نیک نژاد نقاش و مبدع سبک تداعی به عنوان چهره برتر سال ۱۴۰۲ هنر انقلاب اسلامی و علی اکبر فلاحی و گروه زهرائیون به عنوان هسته برتر هنر انقلاب اسلامی در خوزستان معرفی شدند.
رییس حوزه هنری انقلاب اسلامی خوزستان، در آیین اختتامیه هفته هنر انقلاب اسلامی که شامگاه شنبه در تالار مهتاب اهواز برگزار شد، گفت: موج جریان و رودخانه خروشان نهضت هنر انقلاب رو به جلو در حال حرکت موثر است.
به گزارش ایسنا، محمد شهباز گهروئی اضافه کرد: قدردان همه ارکان این نهضت هستیم. به امید آن‌روز که راویان آزادی قدس شریف باشیم.
او با اشاره به انتخاب چهره و هسته برتر هنر انقلاب گفت: انتخاب چهره برتر هنر انقلاب اسلامی خوزستان در بین این همه ستاره درخشان کار سختی است و افرادی که امشب به این عنوان برتر دست می‌یابند نماینده این خانواده بزرگ هستند.
وی تاکید کرد: نهضت هنر انقلاب در استان خوزستان شعله‌ورتر از گذشته موثر و جریان ساز شده است.
انتهای پیام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»