گروسی: جلسات با مقامات ایرانی خیلی سازنده بود
تاریخ انتشار: ۳ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۶۸۸۷۰
مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی در خصوص جلسات خود با مقامات جمهوری اسلامی ایران گفت: میتوانم بگویم خیلی سازنده بودند. مشغول بررسی مسائل مهمی هستیم که باید در سطح فنی مورد بحث قرار بگیرند. به گزارش پایگاه اطلاع رسانی شبکه خبر، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی دوشنبه به ایران آمد و درباره ایجاد چارچوب مشخص همکاریها میان سازمان انرژی اتمی ایران و آژانس بینالمللی انرژی اتمی مذاکراتی را با مقامات کشورمان انجام داد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمیشوند!
وی در مدت زمان حضور در ایران با پرس تی وی گفتگو کرد که در ادامه شرح آن میآید:
درباره دلیل سفر خود بگویید؟
رابطه آژانس و ایران یک رابطه دائمی است و یک روند مداوم دارد. در زمان سفر من به تهران در ماه شهریور، فارغ از مسائل فنی که درباره شان بحث و توافق میکردیم، مقرر شد به زودی دیدارهایی در سطح سیاسی، برای تحکیم روابط و بحث در مورد پارهای از مسائل بین آژانس و ایران، داشته باشیم. از زمان روی کار آمدن دولت جدید ایران، فرصت ملاقات با مقامات جدید، به ویژه وزیر امور خارجه را نداشتم؛ بنابراین طبق توافق، اکنون اینجا هستم.
جلسات چطور پیش رفتند؟
میتوانم بگویم خیلی سازنده بودند. مشغول بررسی مسائل مهمی هستیم که باید در سطح فنی مورد بحث قرار بگیرند.
آژانس در گذشته، حتی پس از خروج آمریکا از برجام، اساساً ۱۳ مرتبه پایبندی ایران به تعهدات خود در چارچوب توافق هستهای را تایید کرده است. با توجه به این موضوع، رویکرد آژانس در قبال اقدامات ضد برجام توسط واشنگتن چگونه خواهد بود؟
در باره آنچه رخ داده گزارشهای زیادی هست، دولت پیشین ایالات متحده تصمیم گرفت از برجام خارج شود وایران هم، به نوبه خود تصمیماتی گرفت که هریک با در پی داشتن کاهش پایبندی دولت به توافق، همه ما را در وضعیت کاملاً متفاوتی نسبت به گذشته قرار داد.
اجازه بدید صحبت شما را قطع کنم. زیرا این ایالت متحده بود که از توافق خارج شد و ایران پاسخی نداد.
ایران از توافق خارج نشد، اما همه تعهدات مربوط به فصل هستهای در برجام را کاهش داد ونهایتا آنها را حذف کرد.
بعد از دو سال. درست است؟ بعد از دو سال.
بله؛ بنابراین مساله این است که با وجود دولت جدید در ایالات متحده، همانطور که میدانید، روندی برای احیای برجام در جریان بود و چندین دور مذاکرات انجام شده ویک دور دیگر به زودی انجام خواهد شد. تا آنجایی که به آژانس مربوط میشود، آژانس طرف توافق نیست، بلکه ضامن و نهاد راستی آزمایی کننده توافق است.
پس اگر شما ضامن این توافق هستید، نمیتوانستید کاری برای جلوگیری از خروج امریکا ار آن انجام بدهید؟ و همینطور ترک توافق هیچ عواقبی برای ایالت متحده نداشت؟
در ارتباط با تعهدات آژانس، این نهاد صلاحیتی در قبال تصمیم سیاسی یک کشور برای ماندن یا خروج از توافق را نداشته و ندارد؛ بنابراین کاری که ما میتوانستیم در این زمینه به انجام دهیم، راستی آزمایی انطباق یا عدم رعایت مفاد جنبههای هستهای برجام بود و این کاری است که ما همچنان انجام میدهیم.
در روند انجام اینکار، با خروج ایالات متحده از (توافق)، که شما هم به آن اذعان دارید، ایران مجبور به پرداخت هزینه مالی گزافی شده است، مشخصا، بخاطر تمام توافقات و اتفاقاتی که رخ داده است و البته بازگرداندن تحریم ها. به نظر شما اینکار نباید هیچ پیامدی برای ایالات متحده داشته باشد؟
عواقب سیاسی یک اقدام سیاسی مسئلهای نیست که رئیس یک سازمان بین المللی درباره آن اظهار نظر کند. موضوعی که با آن مواجه هستیم، یک دستور فنی ویژه برای بررسی رعایت یا عدم رعایت برخی اقدامات در خصوص برجام به عنوان یک توافق بسیار دقیق است. برجام بخشهای مختلفی داشت که باید مد نظر قرار میگرفت، نه آنچه که امریکا یا آلمان یا فرانسه یا انگلیس یا ایران ملزم به انجامش بودند. در واقع با تصمیماتی که ایران گرفت، ما موضع سیاسی در این باره نگرفتیم و فقط در سطح فنی به انجام اینکار پرداختیم.
همانطور که در سوال اول پرسیدم و شما هم پیش ازاین گفتید، ایران به تعهداتش در پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای ((NPT پایبند بوده است. چرا آژانس اصرار دارد که ایران از تعهدات خود فراتر میرود؟
آژانس اصراری بر این موضوع نکرده و برجام اقداماتی رابرای شفاف سازی و راستی آزمایی مشخص کرده است. همچنین به درخواست شورای امنیت سازمان ملل متحد و طرفهای برجام، آژانس موظف شده این موضوع را تأیید کند.
خب اگرایران از تعهداتش فراتر رفت، داوطلبانه به پروتکلهای اضافی پایبند بود. حالا سؤال من این است که چرا آژانس بر آن بخش از آن اصرار میورزد که ایران به پروتکل الحاقی پایبند باشد، در حالی که نهادی همچون ایالات متحده کاملا از آن خارج شده و البته بسیاری از جنبههای برجام، به دلیل خروج امریکا، پوچ و بی معنا شدند و اروپاییها هم واقعاً به تعهدات خود به ویژه در مبادلات مالی عمل نکردند.
آنچه که شما میگویید به معنای موضع گیری سیاسی است که ما نه تنها به نفع ایران یا ضد ایران یا به با نفع ایالت متحده و یا علیه آنها انجام نمیدهیم. ما فقط آنچه را که در جریان است مشاهده میکنیم و در مورد آن اطلاع رسانی میکنیم، در غیر این صورت، انجام کار برای ما غیرممکن خواهد بود.
پس اگر اینطور باشد، اگر آژانس هیچ موضع سیاسی نمیگیرد، میتوانیم به اقدامات مختلفی که تا کنون انجام شده، به عنوان مثال، توسط اسرائیل اشاره کنیم. تاسیسات هستهای کرج و البته دانشمندان هستهای که اسرائیلیها مسئول (حملات خرابکارانه و ترورها) بودهاند. آیا آژانس نباید اساسا در محکوم کردن وضعیتی که باعث این همه وحشت میشود، موضع بگیرد؟ اگر ببینیم اسرائیلیها با تاسیسات هستهای ایران چه کردهاند، اگر به دانشمندان هستهای نگاه کنیم، بدیهی است که آنها نیز ترور شدهاند. آیا آژانس نباید آن را محکوم کند؟
میتوانم بگویم در ارتباط با خشونت، به طور کلی، آژانس و من به عنوان مدیرکل آژانس و هر سازمان وابسته به سازمان ملل، همواره خشونت را محکوم میکنیم. ما تحقیقات انجام نمیدهیم یا مسئولیتی را متوجه اینکه چه کسی ممکن است آن را انجام داده باشد، نمیکنیم. آنچه من میتوانم به شما بگویم و همواره در این مورد شفاف بودهام این است که توسل به خشونت به استثنای مواردی که در منشور ملل متحد مشخص شده قطعا محکوم است.
یکی از مشکلات اصلی که ایران با آژانس داشته، درز اطلاعات محرمانه بوده است. میتوانید در مورد آن صحبت کنید؟ آژانس برای جلوگیری از چنین اتفاق چه کاری میتواند انجام دهد؟
آژانس، البته، از تمام اطلاعاتی که دریافت میکند حفاظت کرده و میکند؛ و اگر افرادی وجود داشته باشند که اطلاعات را درز میدهند، آژانس مطلقاً هیچ ظرفیتی برای کنترل این موضوع ندارد.
اما منظور من زمانی است که ایران اطلاعات محرمانهای را ارائه میدهد، مثلاً درباره سایتهای هستهای و دانشمندان هستهای؛ و سپس میبینیم که اتقافات مختلفی رخ میدهد، ازحملات سایبری یا دیگرحملات گرفته تا حتی ترور. منظورم این است، آیا فکر نمیکنید زمانی که آژانس از ایران این اطلاعات را میخواهد باید نوعی ضمانت وجود داشته باشد که از آن اطلاعات حفاظت شود؟
از اطلاعات همیشه حفاظت میشود، همیشه حفاظت میشود
بنابراین، وقتی از اطلاعات درزشده صحبت میکنیم، آیا میگویید آژانس بینالمللی انرژی اتمی مسئول آن نبوده است؟
البته، چگونه یک سازمان بین المللی میتواند اطلاعات محرمانه را درز دهد؟ شما چطوراین فکر را میکنید؟
منظورم این است که اگر به اتفاقاتی که بعد از موقعیتهای مختلف رخ داده نگاه کنیم، اطلاعات گوناگونی داده شده است. تقریباً گاهی اوقات یک ارتباط مستقیم بین اطلاعات داده شده و اقدامات خرابکارانه مختلفی که صورت گرفته میبینیم.
صادقانه بگویم، من چنین چیزی نمیبینم وهمانطور که گفتم، اطلاعاتی که آژانس دریافت میکند اطلاعات محرمانه است؛ نه تنها در مورد ایران، بلکه ۱۷۳ کشور در جهان و هزاران مکان در سراسر جهان را تأیید میکنیم؛ بنابراین ما یک سیستم بسیار حرفهای حفاظت از اطلاعات داریم. اطلاعات میان همه گیرندگان پخش میشود. ممکن است گیرندهای وجود داشته باشد که اطلاعات را افشا کند و نمیدانم چگونه میتوانید بگویید که آژانس به هر روش قابل تصوری میتواند مسئول درز اطلاعات باشد.
بعنوان مثال وقتی به اسرائیل نگاه میکنیم که سلاحهای هستهای در اختیار دارد و البته عضو معاهده منع گسترش سلاحهای هستهای نیست، در برابر خاورمیانه عاری از سلاح هستهای ایستادگی میکند. اما موضعی علیه اسرائیل اتخاذ نمیشود و اسرائیل مدام اصرار دارد که فشار بر ایران را که به مسئولیتهای خود پایبند است، افزایش دهد. نظر شما دراین مورد چیست؟ آیا فکر میکنید وقت آن رسیده که آژانس به نوعی تمرکز خود را بر روی چنین وضعیتی تغییر دهد، وقتی شما یک موجودیت بسیار تهاجمی دارید که مخالف برنامههای هستهای صلح آمیز ایران است، آیا فکر نمیکنید که آژانس باید موضع دیگری اتخاذ کند؟
همانطور که گفتم، آژانس در مورد مواضع سیاسی اسرائیل یا هیچ کشور دیگری موضع گیری نمیکند و نباید هم این کار رو بکند. آنچه میتوانم بگویم این است که ما معتقدیم که هر کشوری باید عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای باشد. این چیزی است که بسیار مهم است. کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی چندین قطعنامه را تصویب کرده است که در آن اصرار دارد همه کشورهای جهان به این معاهده پایبند باشند که از نظرما بسیار مهم است.
این چیزی نیست که در قدرت مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی باشد که عواقبی بر کشوری که تصمیم میگیرد تحمیل کند، اگر منظور شما این است؛ و فقط این کشور نیست. همانطور که میدانید، متأسفانه چندین کشور عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای نیستند. امسال کنفرانس بررسی این معاهده برگزار میشود؛ و من مطمئن هستم که فراخوان دیگری برای جهانی شدن این معاهده صورت میگیرد، که چیزی است که با آن نیاز داریم.
آیا فکر نمیکنید آژانس هر از گاهی موضعگیری سیاسی علیه ایران داشته است؟
مطلقا خیر.
منظورم این است که وقتی به اظهارات مختلفی که از سوی آژانس میآید نگاه میکنیم، که به عنوان مثال اشاره میکند که ایران به برخی از جنبههای توافق خود پایبند نیست، به نظر میرسد گاهی اوقات نوعی دیدگاه تعصبآمیز در برخورد با ایران و پایبندی ایران به مسئولیتهای خود وجود دارد.
قطعاً نه. من موافق نیستم. من میگویم آنچه ما در گزارشها که با دقت و بر اساس اطلاعات فنی تهیه میشوند انجام میدهیم، این است که وقتی چیزی را مشاهده میکنیم که درست انجام نمیشود، به سادگی آن را بیان میکنیم.
اکنون مجمع عمومی اخیرا پیش نویس قطعنامه ایران در مورد خلع سلاح هستهای را تصویب کرده است. آیا هیچ ارادهای از سوی آژانس وجود دارد که واقعاً این کار را برای حذف سلاحهای هستهای انجام دهد؟ زیرا اکنون درخواستی از سوی خود سازمان ملل وجود دارد و بارها نیز این درخواست شده است. نظر شما در مورد حذف سلاحهای هستهای به طور کلی چیست؟
این یک اصل کلی است و من همین الان زمانی که درباره پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای صحبت میکردم به آن اشاره کردم. چون فکر میکنم همه ما میخواهیم جهانی عاری از سلاحهای هستهای داشته باشیم. همانطور که گفته شد، مأموریت آژانس خلع سلاح نیست، بلکه منع گسترش است.
اخیراً در اجلاس گلاسکو گفتید که انرژی هستهای بخشی از راه حل بحران آب و هوایی است و البته این درست است. ما میببینیم که صنعت هستهای ایران تحت فشار شدید قرار گرفته است. آیا این بدان معناست که فقط برخی کشورها مجاز به دسترسی به فناوری هستهای هستند؟
به هیچ وجه. بر اساس بند ۴ پیمان منع گسترش سلاحهای هسته ای، استفاده صلح آمیز از انرژی هستهای حق مسلم هر کشوری از جمله ایران است و آژانس برنامه همکاری فنی سازندهای دارد و امیدواریم این روند ادامه داشته باشد و ترقی کند.
آیا آژانس تلاشی برای تحت فشار قرار دادن مثلاً تلآویو و قرار دادن آن شدن دراین توافق انجام داده یا در آینده انجام میدهد، چون میدانیم که اسرائیل سلاحهای هستهای دارد و بدیهی است که باعث بیثباتی در منطقه میشود. آیا چنین چیزی در دستور کار آژانس قرار میگیرد؟
برای تحت فشار قرار دادن یک کشور؟ نه، این در دستور کار آژانس نیست.
مثلاً حتی در مورد احتمال ایجاد خاورمیانه عاری از هستهای؟
ما هر از گاهی در این مورد بحثهای حزبی را مطرح کرده ایم. اما همانطور که گفتم، ما یک وظیفه داریم و این کاری است که باید انجام دهیم؛ و باز هم، چون من از این موضوع ابایی ندارم و معتقدم که تجویز سلاحهای هستهای بسیار مهم است. جهانی عاری از سلاحهای هستهای بسیار مهم است و هر کشوری باید عضو پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای باشد. در مورد آژانس بین المللی انرژی اتمی، فشار آوردن بر یک کشور یا کشور دیگر برای انجام این کار یا آن کار، به نظر من کار درستی نیست.
بهرحال، یکی از اهداف آژانس بهطور کلی داشتن جهانی عاری از سلاح هستهای است.
نه به این صورت. به عنوان یک اصل کلی، بله، البته.
در مورد سلاحهای هستهای چطور، منظورم این است که این هدف برای داشتن جهانی عاری از سلاحهای هستهای نیست؟
آژانس بینالمللی انرژی اتمی برای ترویج استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای در همه جنبههای آن ایجاد شد و این کاری است که ما انجام میدهیم.
درست است. بنابراین، اگر برای ترویج انرژی هستهای و استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای است، بدیهی است که سلاحهای هستهای بخشی از استفاده صلحآمیز از انرژی هستهای نخواهد بود
معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای پنج کشور را به رسمیت شناخت که در زمان لازم الاجرا شدن این معاهده سلاح هستهای داشتند و ما قانون شکن نیستیم و ممکن است در این مورد نظرات خود را داشته باشیم. کشور من سلاح هستهای ندارد، کشور شما سلاح هستهای ندارد. بنابراین، اما ما باید این تمایز را بر اساس حقوق بین الملل انجام دهیم. کشورهایی هستند که به عنوان کشورهای دارای سلاح هستهای به رسمیت شناخته ایم و هنوز هم وجود دارند.
وقتی به موقعیت و آژانس به طور کلی نگاه میکنیم، منظورم بخشی از مسئولیت آن است، فکر میکنم در واقع افزایش کشورهای عضو برای رسیدن به یک هدف معین است. حالا با شرایطی که میبینیم وقتی شما این نوع تحریمها را دارید و مانع بر سر راه ایران میگذارید که به آن هدف برسد و بتواند با برنامه هستهای خود، یعنی برنامه صلح آمیز هستهای خود سر و کار داشته باشد، مسئولیت آژانس در این شرایط چیست؟
آژانس مسئولیت مستقیم ندارد، اما امیدوارم نقش سازندهای داشته باشد به این معنا که در صورت توافق و احیای برجام، آژانس با راستی آزمایی رعایت برجام، بخشی از شرایطی خواهد بود که ممکن است این وضعیت نامناسب برای ایران حل شود.
بنابراین، به هیچ وجه آژانس مستقیماً برای کمک کردن دخالت نمیکند ...
در تحریمها خیر. این نقش آژانس نیست.
نه تحریمها، منظورم این است که در واقع به ایران کمک کند تا به برنامه انرژی هستهایاش پایبند باشد و بتواند این کار را انجام دهد.
ما این کار را میکنیم، قطعا
منظورم این است که مثلاً ایران به خاطر تحریمها و مثلاً به دلیل نرسیدن بودجه به کشور نتواند خیلی از کارهایی که باید انجام دهند و ما میدانیم که اگر به رسانههای بین المللی نگاه کنیم، رسانههای اصلی که میگویند ایران به آن پایبند نیست، اما خود شما و همچنین آژانس گفته است که هست، آیا هیچ مکانیزمی وجود ندارد که بتواند توسط آژانس برای کمک به افزایش این امر اعمال شود؟
هر چقدر هم که بخواهید آژانس بینالمللی انرژی اتمی یکی از طرفهای حل مشکل تحریمها باشد، اینطور نیست. این یک مسئله سیاسی است که باید بین آمریکا و ایران حل شود و امیدوارم آنها بتوانند این کار را انجام دهند.
بله، اما منظورم این است که این بخشی از برجام بود.
بله، که آژانس بین المللی انرژی اتمی طرفی از آن نیست.
درست است، اما البته، میتوان گفت که ...
بازرس است. بله، بازرس است.
بسیار خب، فقط میخواستم بدانم، مثلاً، آیا با اسرائیلیها در تماس هستید، و آیا میخواهید آنها را تشویق کنید تا به عضویت در معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای در آیند؟
همانطور که گفتم، کنفرانس عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی بارها قطعنامههایی را تصویب کرده است که همه کشورها از جمله اسرائیل را به عضویت در معاهده منع گسترش تسلیحات هستهای تشویق کرده است.
بسیار خب، من واقعا از شما قدردانی میکنم.
خیلی ممنون برچسب ها: رافائل گروسی ، مدیرکل آژانس انرژی اتمی ، مصاحبه ، ان پی تی
منبع: شبکه خبر
کلیدواژه: رافائل گروسی مدیرکل آژانس انرژی اتمی مصاحبه ان پی تی استفاده صلح آمیز از انرژی هسته ای پیمان منع گسترش سلاح های هسته ای آژانس بین المللی انرژی اتمی جهانی عاری از سلاح معاهده منع گسترش اطلاعات محرمانه همانطور که گفتم توانم بگویم بسیار مهم ایالات متحده راستی آزمایی مدیرکل آژانس سلاح هسته ای هسته ای طور کلی تحریم ها کشور ها آیا فکر
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را بهطور اتوماتیک از وبسایت www.irinn.ir دریافت کردهاست، لذا منبع این خبر، وبسایت «شبکه خبر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۶۸۸۷۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتیکه در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
مکرون دوباره طرح کاربرد سلاح هستهای در مقابل روسیه را مطرح کرد
امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه طی سخنانی از آمادگی کشورش برای استفاده از کلاهکهای هستهای به عنوان بخشی از «دفاع معتبر اروپا» در برابر تهدیدات روسیه خبر داد و گفت که تمایل دارد درباره این موضوع با دیگر کشورهای اروپایی تبادل نظر کند.
مکرون طی مصاحبهای گفت که شخصاً علاقمند مطرح کردن موضوع استفاده از سلاحهای دوربرد، هستهای و سامانههای دفاع موشکی با آن کشورهای اروپایی هست که سلاحهای هستهای آمریکا را در کشورهای خود مستقر کردهاند.
وی افزود: فرانسه موضع خود را حفظ خواهد کرد، اما آماده است تا در دفاع از خاک اروپا بیشتر مشارکت کند. فرانسه که حدود ۳۰۰ کلاهک هستهای دارد، تنها قدرت هستهای اتحادیه اروپا است.
رئیسجمهور فرانسه در هفتههای اخیر موضع شدیدتری را علیه روسیه اتخاذ کرده است و این اولین بار نیست که استفاده از سلاحهای هستهای فرانسه را برای دفاع اتحادیه اروپا پیشنهاد میکند. مکرون اولین بار در سال ۲۰۲۰ به این اقدام احتمالی اشاره کرده بود.
منبع: ایرنا
باشگاه خبرنگاران جوان سیاسی مجلس