توجیه، عامل بسیاری از ناهنجاری‌های رفتاری
تاریخ انتشار: ۶ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۷۸۴۱۹۱
امروز شنبه و آغاز هفته است. بسیاری برای این روز بویژه ساعات اولیه آن اهمیت خاصی قائلند و مراقبند تا شروع هفته را با حسن روابط اجتماعی همراه کنند. این امر پسندیده‌ای بوده و می‌تواند پیوند‌های دوستی را محکم کند.
امیرالمؤمنین علی(ع) در این خصوص می‌فرماید: «سرآمد تمام وظایف برای افراد با ایمان این است که خود را به صفات حمیده و اخلاق پسندیده متخلق سازند و خویشتن را به زیور راستگویی بیارایند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
امام صادق(ع) نیز با تأکید بر این محتوا فرموده است: «خداوند به بنده خود در مقابل حسن خلق پاداشی می‌دهد همانند اجر مجاهد راه حق که روز و شب در فعالیت و کوشش باشد.» (روضه کافی ص150)
شناخت صفات حمیده و ذمیمه و تمییز فضائل از رذائل در نظر اول بسیار ساده و ممکن به نظر می‌رسد به شرط آنکه پای توجیه در میان نباشد. بزرگان دین برای آنکه پیروان مکتب اسلام به مکارم اخلاق گرایش یابند و از سیئات اخلاقی اجتناب کنند، آنان را به فراگرفتن علم اخلاق فراخوانده‌اند.
از امام موسی کاظم(ع) نقل است که می‌فرماید: «علمی که یاد گرفتن آن بیش از آموختن سایر علوم لازم است آن علمی است که خیر و صلاح قلب انسان را به وی ارائه و فساد آن را آشکار سازد.» (مستدرک، جلد2، ص355)
بر این مبنا در مجموعه‌های تجارت سنتی (بازار) در اغلب شهرهای کشورمان حوزه‌های کوچکی بوده که تجار و کسبه صبح‌ها قبل از آغاز کسب وکار پای درس اخلاق عالم بزرگی نشسته، آنگاه به سراغ حجره و دکان خود می‌رفتند. هنوز خاطرات کلاس‌های اخلاق حاج آقا مجتبی تهرانی در حوزه‌ای کوچک جنب بازار بزرگ تهران در خاطر بازاریان تهرانی هست که ضمن شناساندن زوایای سلوک مؤمنانه، آنان را به رعایت انصاف و مدارا با مردم و همچراغ‌هایشان توصیه به خیر می‌نمود.
پیامبران الهی نیز جملگی با هدف تربیت انسانی فرزندان آدم ابوالبشر مبعوث شده و اساس مکارم اخلاق را بر روی زمین پی‌ریزی کردند. آنان یکی بعد از دیگری در تحکیم و گسترش سماحت و تعالی روح بشری کوشیدند و به نتایج درخشانی نیز نائل آمدند. رسول گرامی اسلام نیز مأموریت نهایی خویش را تکمیل مکارم اخلاق پیروان اعلام و آن را نشانه بزرگواری و کمال و تعالی روح فرد مسلمان می‌شناساند.
بر این اساس تربیت‌شدگان مکتب اسلام در اجتماع با بزرگواری و کرامت نفس برخورد کرده و هم‌کیشان و همنوعان خود را از عواطف انسانی خویش برخوردار می‌کردند. حقیقت این است که انسان به‌طور فطری از خلق و خوی پسندیده احساس خوشایندی داشته و نسبت به صاحبان صفات حمیده نگاه توأم با احترام و تحسین دارد.
منتهی همان‌گونه که اشاره شد، بسیاری اوقات انسان با توجیه رفتار خود فرصت دستیابی به تعالی روح و کرامت‌های اخلاقی را از خود می‌گیرد. توجیه قادر است ندای وجدان را خاموش و الهامات این حجت درونی را سرکوب کند.
توجیه رفتارهای ناهنجار را تحت پوشش «خود حق‌پندار» درست و منطقی جلوه می‌دهد و آدمی را از مدار کرامت اخلاقی و بزرگواری خارج می‌کند. توجیه به عنوان محرک بسیاری از رفتارها، افراد را به وادی خود سودی و ترجیح منافع فردی نسبت به منافع دیگران می‌کشاند و سود‌جویی و نفع‌طلبی را ملاک رفتار فرد توجیه‌گر قرار می‌دهد. ر
فتار مبتنی بر توجیه معمولاً در حد جرایم بزرگ نبوده و با اغلب آنها نمی‌توان برخورد قانونی کرد، حال آنکه می‌توانند عامل بی‌نظمی‌های اجتماعی و هتک حریم قانون و منجر به سلب حقوق سایرین باشند.
توجیه در گستره متنوعی در زندگی شهروندی بروز یافته و مصادیق آن همه‌جا به چشم می‌آید. توجیه‌گری از رفتار آن مغازه‌داری که با اشغال جلوی مغازه خود با این توجیه که اولویت برخورداری مطلقاً به من تعلق دارد و از این طریق مانع بهره‌مندی سایر شهروندان می‌شود تا آن راننده‌ای که اتومبیل خود را در جای نامناسب و به نحو دوبل پارک می‌کند با این توجیه که پارک اتومبیلم کوتاه‌مدت است را شامل شده و تولید مزاحمت می‌کند. حال آنکه با توجه به تعالیم دینی هرگونه تضییع حق دیگران مشمول نادیده گرفتن حق‌الناس بوده و موجب ضمان است؛ موضوعی که در تصمیم‌های اصلاح رفتار کمتر به آنها توجه شده و اغلب عادی و پیش پا افتاده تلقی می‌شوند.
منبع: ایران آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ion.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۷۸۴۱۹۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
خاتمی: به زور کسی را به بهشت نمی‌بریم، اما جلوی ناهنجاری خواهیم ایستاد
خطبه‌های نمازجمعه پایتخت به امامت حجت الاسلام خاتمی امام جمعه موقت تهران برگزار شد.
به گزارش ایلنا، حجت الاسلام و المسلمین سید احمد خاتمی در خطبه‌های امروز نماز جمعه تهران گفت: انتقام خداوند غیر انتقام بشر است، انتقام بشر برای این است که دل خنک شود.
خطیب این هفته نماز جمعه تهران ادامه داد: بعضی‌ها زیر بار حق برو نیستند، چندین چراغ دارند و به بیراه می‌روند.
وی افزود: قرآن می‌گوید تردید نکنید ما به حساب مجرمین می‌رسیم و نابودشان می‌کنیم. آنچه را که ایران اسلامی در برابر اسرائیل انجام داد یک کار الهی بود. انتفام الهی را ایران از رژیم صهیونیستی گرفت
خاتمی گفت: این عملیات وعده بود که بخشی از آن مربوط به گذشته و بخشی مربوط به آینده بود اگر بخواهند غلط مجدد کنند سیلی محکم تری خواهند خورد.
وی افزود:در هفته گذشته مناسب نیرو‌های مسلح را داشتیم. این مناسبت‌ها می‌طلبد بگویم نیرو‌های مسلح بازو‌های پر توان ملت هستند. نیرو‌های مسلح دژ مستحکم ملت هستند، این‌ها مایه عزت دین و نظام اسلامی هستند. این‌ها اگر نبودند باید با دشمن در خیایان‌های تهران می‌جنگیدیم. مردم نیاز به این عزیزان دارند.
خاتمی بیان کرد: ۴ شنبه ۵ اردیبهشت سالگرد شهادت حضرت حمزه و عبدالعظیم حسنی بود یک روایت دیدم که زنده زنده دفنش کردند و به شهادت رساندند.
وی ادامه داد: سالروز شکست حمله نظامی آمریکا در طبس در سال ۱۳۵۹ است. خود کارتر می‌گوید برای نجات گروگان‌های‌شان کارتر می‌گوید ۶ ماه برنامه ریزی کردیم، عملیات شروع شد، طوفان شن به راه افتاد و عملیات این‌ها را به فضل خدا ناکام گذاشت.
وی تاکید کرد: روز یازده اردیبهشت روز جهانی کارگر است، مقام معظم رهبری فرمود طبق آمار نیمی از جمعیت ما کارگران و خانواده‌شان هستند و اگر حالی از این جمعیت خوب شود، حال نیمی از جمعیت ایران خوب نمی‌شود. کلمات حضرت آقا منشور است و باید‌های آقا را از جمله امنیت شغلی که آقا فرمود اجرایی و عملیاتی کنید.
خطیب این هفته نماز جمعه تهران افزود: حق مطلب در مورد شهید مطهری زیاد است، اما من فقط یک مطلب می‌گویم، علمای شیعه مرزبان بودند و انصافا شهید مطهری مرزبان بود. با تمام وجودش شهید مطهری وارد میدان شد.
وی اظهار کرد: حرفهای زیادی زده شده است، اما یک پدیده جدید اتفاق افتاده است، در آمریکا دانشجویان به حمایت از غزه پرداختند. این مدعیان حقوق بشر ۱۰۰ نفر از دانشجویان را بازداشت کردند، انصافا مرگ بر آمریکا حقش است. استاد روابط بین الملل در آمریکا می‌گوید، آمریکا باید بپذیرد نسل جدیدش تغییر کرده است.
وی با اشاره به حمله وعده صادق گفت: آنچه را که به فضل خدا ایران اسلامی انجام داد، مستند قرآنی داشت. این عملیات نمایش قدرت نظامی ایران اسلامی بود و کسانی که نفهمیدن بفهمند، آقا فرموند مذاکره موشکی نمی‌کنیم.
خاتمی خاطرنشان کرد: برجام ۲ و برجام ۳ رفت هوا، مذاکره موشکی نکردیم و نخواهیم کرد و بر سر دشمنان می‌کوبیم. دشمن صهیونیستی در این عملیات فهمید اگر می‌گویم می‌زنیم، می‌زنیم. ما اول عمل می‌کنیم بعد می‌گویم و تا نباریم سیلاب جاری نمی‌کنیم. ما بیمارستان، مدرسه، مراکز اقتصادی نزدیم و فقط آن پادگان هوایی را زدیم که کنسولگری ما را زدند. این عملیات نشان داد دوره موشک نگذشته است.
خاتمی بیان کرد: یک جا را زدیم، اما جا‌های زیادی را هشدار دادیم و به فضل خدا همه دشمنان را جای خودشان نشاندیم. بازی با ایران بازی با دم شیر است.
وی افزود: کشور‌های عرب از ارتباط با رژیم صهیونیستی قطع کنید.
خطیب این هفته نماز جمعه تهران گفت: اگر کسانی هم ایران می‌خواهند بدانند ۸ سال متدینن از ایران دفاع کردند. حجاب از ضروریات دین است بی حجابی خلاف شرع و قانون است و به فضل خدا نظام اسلامی خواهد ایستاد. به زور کسی را به بهشت نمی‌بریم، اما جلوی ناهنجاری خواهیم ایستاد. در مسئله عفاف و حجاب دو قطبی نکنید. منطقی و استدلالی بحث کنید و انگ نزنید. انگ زدن به یکدیگر مشکل بی‌حجابی را حل نمی‌کند.
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»