پرسش از چیستی مساله اجتماعی به برشمردنش تقدم دارد
تاریخ انتشار: ۱۶ آذر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۳۸۶۰۹۰۱
به گزارش خبرنگار مهر، اندیشگاه سازمان اسناد و کتابخانه ملی ایران سمپوزیوم ملی «مساله اجتماعی ایران» را به مناسبت گرامیداشت روز ملی علوم اجتماعی و غلامحسین صدیقی با حضور اساتید علوم اجتماعی کشور به‌صورت مجازی برگزار کرد.
سید محمود نجاتی حسینی پژوهشگر مطالعات آکادمیک و عضو هیأت علمی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکز یکی از سخنرانان این نشست بود که به گفته خودش با وجود حضور ۴۵ دقیقه‌ای به‌صورت مجازی در جلسه و شنیدن سخنرانی‌ها، در نهایت در وقت اضافی و در ساعات پایانی جلسه در یک وقت ۵ دقیقه‌ای موفق به سخنرانی شده و از این‌بابت گلایه‌مند شده است و یادداشتی نوشته است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
مشروح این‌یادداشت در ادامه می‌آید:
قرار بود در وبینار پر سخنران روز ملی علوم اجتماعی در ۱۳ آذر ۱۴۰۰ آن هم در وقت اضافی ساعت ۲۱ تا ۲۳۳۰ طی یک وقت ۵ دقیقه ای درباره مهم‌ترین ترین مساله اجتماعی ایران به نوبه خود سخنکی بر زبان آورم که به دلایل فنی و فرهنگی و با وجود حدود ۴۵ دقیقه حضور مجازی در پشت درب های لایو اینستاگرام وبینار مزبور و شنیدن چند فقره مطلب نسبتا مکرر و مشابه هم در باره مهم‌ترین مساله اجتماعی ایران گرامی و چندین بار ارسال ریکوئست خدمت دبیر محترم و کوشای وبینار (جناب دکتر نعیمی جورشری گیلانی) حوصله معرفتی‌ام سر رفت و علی‌رغم اصرارهای مکرر ایشان مبنی بر استقامت و صبر حضور تا رسیدن نوبت سخنرانی‌ام و حتی پارتی‌بازی برای جلو افتادن نوبت عطای وبینار را به لقای آن بخشیدم و ضمن رخصت از دبیر محترم، وبینار را ترک کردم.
اما حیفم آمد آن چه قرار بود سخنکی در باره آن بگویم را در فرمت یک کوته وبنوشته نیاورم؛ باشد که مقبول طبع مخاطبان تیز بین و نکته سنج علم اجتماعی ایران و متخصصان مسائل اجتماعی ایران و اگر توفیق حاصل شد مورد تامل سیاست گزاران اجتماعی حکومتی و دولتی و عمومی که هنوز اندکی عقلانیت استاندارد مدرن کارامد روزآمد دارند ، نیز واقع شود. اما اصل سخنکم!
۱) پرسش از «مساله اجتماعی چیست؟ » منطقا مقدم است بر برشمردن مهم ترین مساله اجتماعی جامعه ایکس و ایگرگ به سلیقه و ذائقه متخصصان بدون ذکر معیارهای تعریف و ماهیت مساله اجتماعی !
۲) پرسش از «مکانیزم تعریف مساله اجتماعی و خصایص و وجوه آن» نیز مقدم است بر توضیح مهم ترین مساله اجتماعی جامعه مورد نظر!
۳) پرسش از «معنا و تعریف واقعی یا عملیاتی شده مهم ترین» در باره مساله اجتماعی نیز مقدم بر ذکر چند مساله اجتماعی مهم است!
با این الگوی نسبتا فنومنولوژیکی و هرمنوتیکی که برای معناکاوی وجوه مساله‌مندی «مهم‌ترین مساله اجتماعی ایران» برشمردم چندنکته تجربی نیز در باره امکان تقریب به مسائل اجتماعی اصلی این‌مرزوبوم در دوره پر تلاطم و پر تنش و پر چالشی و پر بحرانی معاصر نیز به ذهنم رسید که در زیر فهرست وار آمده است.
آ) وجه علمی‌شدن یک‌مساله: مساله یعنی شکاف در اطلاعات و گسست در دانش و ایهام و ابهام در تعریف یک پدیده علمی خواه طبیعی و یا انسانی
ب)وجه اجتماعی شدن یک‌مساله: ایجاد چالش و تنش و آشوب و بی نظمی و آنتروپی و آنومی در زیست فردی و جمعی ما در یک پریود جامعه ای مشخص
پ) تعریف مهم و مهم ترین که باید جای خود را به تعیین خاستگاه‌های اصلی ایجاد مساله اجتماعی در یک جامعه معین بدهد با این مدل تجربی می توان خاستگاه‌های ایجاد مساله اجتماعی در ایران معاصر را در چند سپهر تشخیص داد.
۱) در سپهر دولت ملت ایران : مهارت و استعداد حکومت و دولت در طراحی و اجرای بازی‌های دوسر باخت!؟ مهارت و ظرفیت حکومت و دولت در تبدیل فرصت‌ها به تهدیدها و تهدیدها به چالش ها و بحران‌های محلی و ملی و منطقه‌ای و حتی بین‌المللی !؟
۲) در سپهر جامعه و حوزه عمومی و جامعه مدنی ایران: فرهنگ ریشه دار فرد گرایی نامناسب در قالب خودرایی به وقت لزوم داشتن کنش جمعی متحد
فرهنگ ریشه دار جمع گرایی نامناسب در قالب همرنگ جماعت شدن و تقلید و مد شدن رفتارهای جمعی ناآگاهانه به وقت لزوم بروز استقلال عمل فردی
۳) وجود دو فرهنگ نامناسب اتوکراسی و آنارشی در زیست فردی و جمعی ما
تعیین «مصداق های مساله اجتماعی در ایران» و توصیف و تبیین و تفسیر «پیامدهای جامعه شناختی مسائل اجتماعی» مزبور می تواند گام های بعدی برای بحث جامعه شناختی همه شمول از «مساله اجتماعی» باشد یعنی آن چه خود نیازمند برگزاری چندین سمپوزیوم ملی آن‌هم حضوری و نه مجازی !و البته با شرکت تعدادی محدود از اصحاب ذوفنون مرتبط و با وقت مکفی به صورت دیالوگ انتقادی بین سخنرانان و نیز مخاطبان است ( با همه این‌ها بعید می‌دانم که - فارغ از درستی یا نادرستی این نکته‌ها که باید حتما اصحاب علم اجتماعی نقادی‌اش کنند تا تصحیح و تدقیق شوند - در طی ۵ دقیقه امکان گفتن این‌ها بود ! اما خرسندم دراین کوته وب نوشته گفتن آن ها فراهم آمد)
کد خبر 5369236منبع: مهر
کلیدواژه: علوم اجتماعی جامعه شناسی معرفی کتاب ترجمه انتشارات سوره مهر تازه های نشر موسسه خانه کتاب و ادبیات ایران سید رضی شیرازی نقد کتاب محمد مهدی اسماعیلی پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی رایزنی فرهنگی بازسازی انقلابی عرصه فرهنگ وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی دفاع مقدس جنگ تحمیلی قاسم سلیمانی مهم ترین مساله اجتماعی مساله اجتماعی ایران
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.mehrnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «مهر» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۳۸۶۰۹۰۱ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
نگاهی به کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان»/ شما خدا را می‌شناسید؟
کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان؛ پاسخ به ۴۰ پرسش کودکان و نوجوانان درباره خدا» یکی از آن راه‌های آسانی است که می‌توان به کمک آن کودکان را قانع کرد. - اخبار فرهنگی -
به گزارش خبرنگار فرهنگی تسنیم، طرح پرسش‌ها و دغدغههای فکری نوجوانان و پاسخ مناسب به آنها از ملزومات تبلیغی است. در کتاب "خداشناسی قرآنی کودکان" به قلم غلامرضا حیدری ابهری ضمن ارائه مباحثی در نحوه پاسخگویی به سؤالات مذهبی کودکان، 40 پرسش درمورد حقیقت، صفات و کارهای خداوند و شناخت جایگاه مقام و مرتبه خدا در ذهن کودکان ذکر شده و به اختصار با استفاده از آیات و روایات به آنها پاسخ داده شده است. مطالب به صورت روان و متناسب با درک و دریافت و زبان کودکان ارائه شده است. فرزانه زینلی نویسنده و فعال فرهنگی یادداشتی بر این کتاب نوشته و برای انتشار در اختیار خبرگزاری تسنیم قرار داده است که در ادامه می‌خوانید:
خدا چه شکلیه؟ خدا بچه داره؟ مامانش خدارو دعوا نمی‌کنه که همیشه بیداره؟! اصلاً خدا کیه؟!
این جور سؤالات را همه ما یا شنیده‌ایم یا مدتی در کودکی، ذهنمان را مشغول کرده‌اند. فکرکردن به خدا و بودنش در همه لحظات، برای ذهن کودک ما سخت است؛ کودکی که هنوز دنیا را درست نشناخته، تازه دارد مقدمات زیستن در آن را یاد می‌گیرد و قواعدش را می‌شناسد، با تناقض‌هایی روبرو می‌شود. همه پرسش‌های عجیب و غریب و فلسفی بچه‌ها از همین اختلاف‌های به ظاهر ساده برایشان شروع می‌شود و پاسخ این سؤالات برای ما سخت است؛ چون ذهنمان خیلی وقت است که به پذیرفتن عادت کرده و انگار هیچ چیز عجیبی نمی‌تواند هوشیارش کند.
دفترچه «خاطرات شیطان» دست بچه‌ها افتاددر بین همه مسائلی که برای بچه‌ها سؤال ایجاد می‌کند، ماهیت خداوند از همه پیچیده‌تر است. این موضوع حتی برای بزرگترها هم گاهی جای ابهام دارد چه برسد به کودکی که تازه می‌خواهد معنای «لا تَأْخُذُهُ سِنَةٌ وَ لا نَوْمٌ» را درک کند و بفهمد چطور در دنیایی که خودش می‌خوابد، مادرش می‌خوابد، حتی پرنده‌ها و گنجشک‌ها هم می‌خوابند، موجودی وجود دارد که نمی‌خواد و به خواب احتیاجی هم ندارد؟ یا کودکی که از لحظات غفلت مادرش برای خرابکاری‌ها استفاده می‌کند و باور دارد کسی او را نمی‌بیند، چطوری باید درک کند خدا در همه لحظات او حضور دارد و در عین حال، در تمام لحظات مادرش هم حضور دارد؟ بخشی از این پرسش‌ها به سبب شکل نگرفتن تفکر انتزاعی کودک ایجاد می‌شود و ممکن است با گذر از این دوره و ورود به دوره دوم نوجوانی، حل بشود، اما پاسخ همین سؤالات می‌تواند جهان‌بینی کودک را در موضوع خداشناسی شکل بدهد.
پاسخ به بنیادی‌ترین پرسش‌ها درباره خدا
این دست پرسش‌ها برای والدین نگران کننده است؛ از طرفی اینکه نمی‌توانند کودکانشان را قانع کنند و در چشم فرزندشان از مقام «همه چیزدانی» تنزل پیدا می‌کنند، و از طرف دیگر اینکه بالاخره چه پاسخی باید به بچه داد، اضطراب شدید به آنها وارد می‌کند. یک راه‌حل این است که از سرخط شروع کنید؛ یعنی ابتدا خودتان مسئله را حل کنید و بعد، متناسب با فهم و درک کودک، آن را برایش شرح بدهید. اما همیشه راه‌حل آسان‌تری هم هست!
کتاب «خداشناسی قرآنی کودکان؛ پاسخ به 40 پرسش کودکان و نوجوانان درباره خدا» یکی از آن راه‌های آسانی است که می‌توان به کمک آن کودکان را قانع کرد. نویسنده در این کتاب، به بنیادی‌ترین پرسش‌هایی که بین کودکان و نوجوانان مشترک است، پرداخته و به زبان ساده و با تمثیل‌هایی از زندگی روزمره، آن را برای کودکان قابل درک کرده است. در ابتدای کتاب هم بخشی را برای والدین نوشته و در آن، به لزوم «شنیدن» و چگونگی همدلی با کودکان در پرسش‌هایشان پرداخته است. غلامرضا حیدری ابهری، نویسنده کتاب، در مقدمه می‌گوید: «مطالب این کتاب با مطالب کتاب‌های اعتقادی مرسوم، کاملاً متفاوت است؛ زیرا خداشناسی کودک و نوجوان و پرسش‌های او، با خداشناسی بزرگسال و نیازهای فکری این گروه بسیار تفاوت دارد.» نویسنده در بخش‌های مختلف این کتاب سعی کرده است با نهایت آرامش، پاسخی قانع کننده برای کودکان آماده کند و حتی می‌گوید که این پاسخ‌ها را ابتدا در اختیار فرزند خودش قرار داده و نظر او را به عنوان یک مخاطب هم سن و سال، پرسیده تا در نهایت، کتاب مناسب حال و هوای کودک و نوجوان باشد.
این کتاب را انتشارات بین‌المللی جمال در 140 صفحه منتشر کرده و در کتابنامه رشد آموزش و پرورش نیز معرفی شده است.
انتهای پیام/
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»