به نقل از «فارس»

ملک زاده: نظام ولایت فقیه فریادهای «قانون منم» رضاخان را برانداخت

تاریخ انتشار: ۲۳ اسفند ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۴۵۸۵۶۸۷

به گزارش خبرنگار حوزه اندیشه خبرگزاری فارس،‌ حکومت ولایی جمهوری اسلامی منحصر‌ به فرد و بی‌پیشینه است. از روز اول پیروزی انقلاب اسلامی تاکنون ابهامات و سؤالاتی در مورد ویژگی‌های این نوع نظام سیاسی و تفاوت آن با سایر مدل‌های حکومتی از دموکراسی گرفته تا توتالیتاریسم، مطرح بوده و هست. در کنار تفاوت ماهیتی، این نوع نظام سیاسی مسأله دیگری هم که طرح می‌شود، مزیت نظام ولایی نسبت به سایر سیستم‌های حکومتی است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

تصمیم گرفتیم با حجت‌الاسلام محمد ملک‌زاده عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در مورد ویژگی‌های نظام ولایی گپی بزنیم که بخش‌هایی از آن را در ادامه خواهید خواند.

ملک‌زاده در ابتدا گفت: نظام حال حاضر جمهوری اسلامی که نظام ولایی است، حاکمیتی خاص و تجربه نشده‌ای است که اولین بار است با انقلاب اسلامی به ورطه عمل و تجربه کشیده شده است. این نظام ویژگی‌هایی دارد که آن را از اقتدارگرایی دیکتاتوری و دموکراسی غرب متمایز می‌کند.

مردم در نظام استبدادی نقشی ندارند

این عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی ادامه داد: در مورد تفاوت نظام ولایی با حاکمیت‌های اقتدارگرای توتالیتر باید گفت که تا قبل از انقلاب نظام‌های استبدادی پیشین به خصوص پهلوی اول و دوم عملاً بدون اجازه و رضایت مردم بر کشور حاکمیت داشتند. معمولاً نظام‌های استبدادی به واسطه شورش، توارث و بدترین شکل آن که در به قدرت رسیدن رضاخان شاهد بودیم، به وسیله کودتا و با کمک بیگانه، روی کار می‌آیند. اساساً در این مدل حکومتی، مردم نقشی در فعل و انفعالات حکومتی ندارند و در بازی قدرت و سیاست جزو غایبان عرصه‌اند. 

حضور فعال مردم عنصر اولیه و شرط لازم پیروزی نهضت بود

وی افزود: در حکومت ولایی وضعیت به شکل دیگری‌ است، در این نوع الگوی سیاسی این مردم هستند که مؤلفه اصلی سیاست قرار می‌گیرند و به هیچ‌شکل نمی‌توان مردم را از هندسه قدرت حذف کرد. با نگاهی به تاریخ انقلاب اسلامی به این موضوع خواهیم رسید که حضور فعال مردم در عرصه مبارزات، عنصر اولیه و شرط لازم پیروزی نهضت بود و با این حال باز هم شاهدیم که امام خمینی(ره) به عنوان رهبر انقلاب، «جمهوری اسلامی» را به رأی می‌گذارد تا مردم آن را به دلخواه خود انتخاب کنند.

قانون مداری و جایگاه قواعد اجتماعی فرق نظام استبدادی با نظام ولایی

این عضو هیأت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی بیان داشت: فرق اساسی دیگری که نظام استبدادی با نظام ولایی دارد، بحث قانون‌مداری و جایگاه قواعد اجتماعی در آن است. در حکومت سرتاسر قلدری رضا پهلوی قانون کلام شاه بود چرا که فریاد می‌زد «قانون منم!»؛ ولی در نظام اسلامی و جمهوری اسلامی قانون و شرایط ظاهری آن همواره مورد توجه قرار می‌گیرد، به‌طور مثال امام در خاطراتش بیان می‌کند که قلباً‌ علاقه‌ای برای رسیدن بنی‌صدر به مقام ریاست‌جمهوری ندارد اما از آن‌جا که او از لحاظ قانونی برگزیده مردم است، تن به این انتخاب مردم می‌دهد. این کار امام تأسی از جد بزرگوارشان حضرت رسول(ص) است که در قضیه جنگ احد علی‌رغم میل باطنی مبنی بر خروج از شهر، به نظر اکثریت اهمیت می‌دهد و از شهر خارج می‌شوند.

در نظام ولایی، مردم بر رهبری نظارت دارند

وی افزود: تفاوت دیگر نظام ولایی با نظام‌های اقتدارگرا در مورد ساز و کار نظارت و کنترل زمامدار و رهبر است. در نظام ولایی مردم هستند که بر رهبری و کنش و واکنش‌های آن نظارت دارند که همچنین چیزی را در سیستم استبدادی ما شاهدش نیستیم. 

ملک‌زاده در مورد تفاوت نظارتی که در نظام ولایی و سیستم دموکراسی وجود دارد گفت: در سیستم دموکراسی بنا به اذعان نظریه‌پردازان غربی، مردم نظارت واقعی بر امور ندارند؛ بلکه این احزاب، رسانه، پروپاگاندا و... هستند که مردم را در امر دموکراسی با روش‌های خود کنترل می‌کنند. بر فرض هم که در نظام دموکراسی، مردم نقش برجسته داشته باشند؛ باز هم تفاوت‌های مهمی بین مردم‌سالاری در این نظام‌ها وجود دارد. در سیستم ولایی، نظر مردم در طول نظر شرع هست و در آن فضا و موقعیت، دارای اهمیت و موضوعیت است. نظام ولایی شاید یک انتخاب را تحمیل نکند، اما انتخاب غلط را هم حتماً نمی‌پذیرد، نظیرش ۲۵ سال خانه‌نشینی امام علی(ع) بود که انتخاب سقیفه را هیچ‌گاه نپذیرفت اما بر مردم تحمیل هم نکرد. 

نظارت درونی برتری خاص نظام ولایی

وی بیان داشت: یکی از برتری‌های نظام ولایی، نظارت درونی است که در قالب ویژگی‌های ولی‌فقیه گنجانده می‌شود. فقاهت، عدالت، درایت صرف ویژگی نیستند بلکه نوعی از مؤلفه‌های نظارتی و کنترلی محسوب می‌شوند. دموکراسی به این شکل ناظر بر شخص نیست و نتیجه دموکراسی غربی، انتخاب شخصی چون ترامپ می‌شود که ابتذال از گفتار تا رفتارش نمایان است.

انتهای پیام/

منبع: فارس

کلیدواژه: انقلاب اسلامی ولایت فقیه محمد ملک زاده نظام ولایی جمهوری اسلامی نظام ولایی ملک زاده

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.farsnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «فارس» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۴۵۸۵۶۸۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

لابی‌های سنگین در راهروهای مجلس برای صندلی ریاست

به گزارش «تابناک» به نقل از روزنامه خراسان، حاشیه‌های انتخابات یازدهم اسفندماه همچنان ادامه دارد و به ویژه در حوزه مجلس شورای اسلامی با گمانه زنی‌های داغ رسانه‌ای همراه است. حالا مهم‌ترین سوژه برای رسانه ای‌ها هم ریاست بر پارلمان است. پارلمانی که کمتر پیش آمده رئیسش دوباره انتخاب نشود (به جز حداد عادل) و امروز  برای تکرار ریاست محمد باقر قالیباف که برخلاف دوره گذشته که رای اول پایتخت را داشت، دیگر منتخبانی را بالای نام خود می‌بیند سخت‌تر از همیشه است.

اگر ۷ خرداد سال ۱۳۹۹ همه مطمئن بودند رئیس مجلس پس از علی لاریجانی، قالیباف خواهد بود، امروز و برای ۷ خرداد ۱۴۰۳ تردید‌ها بسیار بیشتر شده و رقابت‌ها برای ریاست بر قوه مقننه شدت گرفته است. شنیده‌های برخی رسانه‌ها نیز از محافل سیاسی و راهروی مجلس از لابی‌های پشت‌پرده و برگزاری جلسات گوناگون حکایت دارد.   براساس این شنیده‌ها  افرادی چه به صورت مستقیم و چه غیرمستقیم برای ریاست مجلس اعلام آمادگی کردند که از جمله آنان می‌توان از «محمدباقر قالیباف»، «منوچهر متکی»، «مجتبی ذوالنوری»، «مرتضی آقاتهرانی»، «حمید رسایی» و «حمیدرضا حاجی‌بابایی» نام برد.

شنیده‌ها از راهروی مجلس هم نشان می‌دهد این چهره‌ها برای جلب نظر سایر منتخبان، جلساتی برگزار کرده‌اند؛ روندی که در آن، طرح وعده‌هایی برای گرفتن رای از منتخبان مجلس آینده هم دور از ذهن نیست. خبر آنلاین در توصیف این لابی‌ها نوشته است: «همه در حال لابی کردن و برگزاری جلسات‌شان هستند، برای این جلسات هم نام‌های پر طمطراقی می‌یابند؛ مانند «هم‌اندیشی منتخبان جدید مجلس» شاید برخی از آن‌ها هم‌فکر و همسو به نظر بیایند، اما این جلسات با محوریت برخی از منتخبان جدید تهران به صورت جداگانه برگزار شده و می‌شود که در یک جبهه قرار دارند.» در این میان، اما اظهارات اخیر ابوالفضل ابوترابی نماینده مجلس نشان داد که  گفتگو‌ها و لابی‌ها درباره گزینه‌های ریاست مجلس از شنیده‌ها گذشته و جدی و رسمی‌تر شده است.   او گفت: محمد باقر قالیباف در حال برگزاری نشست‌هایی به صورت فردی و جمعی با منتخبین مجلس دوازدهم با موضوع و دستور کار ریاست مجلس آینده است. نماینده مردم نجف آباد در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: همچنین مجتبی ذوالنوری، علی نیکزاد و منوچهر متکی نیز دیدار‌های فردی و جمعی با منتخبین مجلس دوازدهم برای معرفی خود به عنوان نامزد ریاست مجلس و ارائه برنامه‌هایشان برنامه ریزی کرده‌اند.

وی افزود: ذوالنوری، علی نیکزاد و منوچهر متکی در تماس‌های تلفنی با بنده، آمادگی‌شان را برای نامزدی ریاست مجلس آینده اعلام کرده و عنوان کردند که با توجه به این که این توانمندی را برای برعهده گرفتن ریاست مجلس آینده در خود می‌بینند پا در عرصه گذاشته‌اند. ابوترابی خاطرنشان کرد: آقای قالیباف نیز در مذاکرات حضوری که با بنده و نمایندگان داشتند، آمادگی خود برای ریاست مجلس آینده و نامزدی برای این جایگاه را اعلام کردند.

نماینده مردم نجف آباد در مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: در کنار گزینه‌های ریاست مجلس، حسین علی حاجی دلیگانی نماینده مردم شاهین شهر در مجلس شورای اسلامی نیز خود را به عنوان گزینه نایب رئیسی مجلس به منتخبین معرفی کرده است. وی افزود: همچنین منتخبین مجلس دوازدهم در نشست‌هایی که داشته‌اند تصمیم گرفتند تا فراکسیونی سیاسی در مجلس دوازدهم تشکیل دهند و در واقع سنگ بنای چنین فراکسیونی در این نشست‌ها گذاشته شده است و تا زمانی که اسم نهایی برای این فراکسیون انتخاب شود و مابقی نمایندگان در دور دوم انتخابات مشخص شوند بنا شده نام این فراکسیون همان فراکسیون انقلاب اسلامی باشد.

با همه این احوال و  باتوجه به رقابت تنگاتنگ جریان‌های مختلف اصولگرایی در انتخابات مجلس دوازدهم و حضور کاندیدا‌های آنان در بهارستان، انتظار می‌رود صحنه رقابت نه‌تن‌ها برای کسب کرسی ریاست که برای کرسی نایب رئیسی، سایر اعضای هیئت رئیسه مجلس و حتی رؤسای کمیسیون‌های تخصصی مجلس نیز جدی‌تر شود و در نهایت فضای کلی مجلس دوازدهم را به سمت‌وسویی هدایت کند که در آن کمتر شاهد یک‌دستی‌هایی از نوع مجلس یازدهم باشیم. در چنین شرایطی، این که کاندیدا‌های هر کدام از این کرسی‌های ریاست، گوشه‌چشمی به نتایج دوره دوم انتخابات مجلس داشته باشند تا با رایزنی‌ها بتوانند نظر آنان را به خود جلب کنند، نه‌تن‌ها تصور بعیدی نیست که به نظر می‌رسد تاثیر سرنوشت‌سازی هم بر ترکیب نهایی هیئت رئیسه و روسای کمیسیون‌های مجلس دوازدهم برجای بگذارد.  

 حسینی: دولت به موضوع انتخاب رئیس مجلس دوازدهم ورود نمی‌کند

رفته رفته به دور دوم انتخابات مجلس شورای اسلامی در روزجمعه ۲۱ اردیبهشت ماه  نزدیک می‌شویم. انتخاباتی که شاید شور و حال دور اول را نداشته باشد، اما به باور کارشناسان می‌تواند ترکیب سیاسی بهارستان دوازدهم را تغییر دهد و از اهمیت بالایی برخوردار بوده و از این رو مشارکت مردم اثرگذار است. اما همان طور که اشاره شد، دور دوم انتخابات و تعیین تکلیف کرسی‌های باقی مانده؛ در انتخاب رئیس آینده مجلس نقش مهمی ایفا می‌کند.

در همین راستا معاون پارلمانی رئیس‌جمهور  در جدیدترین اظهارنظر خود درباره مجلس دوازدهم،  ضمن تاکید بر اهمیت دور دوم انتخابات در پاسخ به این پرسش که دولت نظری درباره ترکیب هیئت رئیسه و ریاست مجلس دوازدهم دارد؟ گفت: نه، دولت به هیچ وجه به این مسئله ورود نمی‌کند. خط مشی رئیس جمهور این بوده که در انتخابات فهرست نداشته باشد در حالی که در دوره‌های قبل  دولت‌ها این گونه نبوده اند. دولت، انتخاب را به خود مردم واگذار کرده و مردم در انتخاب خود نشان دادند، کسانی که همراهی بیشتری با دولت دارند، پایگاه مردمی بهتری دارند.