اثر جنگ اوکراین بر امنیت غذایی ایران
تاریخ انتشار: ۹ شهریور ۱۴۰۱ | کد خبر: ۳۵۸۹۳۰۱۴
امنیت غذایی گرچه امروز به دلیل ادامه‌دار شدن جنگ اوکراین و روسیه و ضریب نفوذ بالای دو کشور در تولیدات کشاورزی و غذایی، به یک چالش جهانی تبدیل شده است، اما طبیعتا این خطر، کشورهای درحال‌توسعه و کمتر توسعه‌یافته را بیشتر در معرض تهدید قرار داده است.
در ایران به دلیل تورم بالای قیمت اقلام خوراکی در سال‌های گذشته، سرانه مصرف بسیاری از اقلام اساسی و مورد نیاز مردم کاهش یافته و سمت تقاضا به شدت تضعیف شده است.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به عنوان نمونه تا قبل از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و سیاست واقعی‌سازی قیمت‌ها، مطابق آنچه مرکز آمار ایران منتشر کرده در فروردین ۱۴۰۱ از میان ۵۲ قلم مواد غذایی، برخی اقلام نسبت به ماه مشابه سال قبل تا بیش از ۱۰۰ درصد افزایش‌قیمت پیدا کرده‌اند. برنج ایرانی ۱۱۸ درصد، ماست پاستوریزه ۱۳۴ درصد و حتی سیب‌زمینی ۱۷۳ درصد گران شده‌اند. آمارهای داخلی و خارجی همگی این گزاره را تایید می‌کنند که احتمالا تا پایان سال باید انتظار کاهش را در مصرف اقلام غذایی داشته باشیم؛ بحرانی که خودش را تهدیدی در طرف تقاضا نشان خواهد داد؛ اتفاقی که کارشناسان حوزه غذایی نسبت به آن اظهار نگرانی می‌کنند و می‌گویند آنچه امروز تحت عنوان مدیریت بازار انجام شده، نه به دلیل افزایش عرضه و توان بالای خرید، بلکه به دلیل افت محسوس تقاضا و کاهش قدرت خرید است؛ موضوعی که باعث شده است بازار با ثبات و آرامش نسبی همراه شود.
تصویر سرانه مصرف اقلام خوراکی
اما شوک تورمی در ابتدای امسال که بسیاری آن را ناشی از حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی و برخی دیگر هم آن را به دلیل ادامه روند رشد سریع نقدینگی و پایه پولی می‌دانند، بیش از هر چیز تورم خوراکی‌ها را تحت تاثیر قرار داد. گزارش‌های رسمی نشان می‌دهد که تورم ماهانه در خرداد امسال به ۲/۱۲درصد رسید، یعنی ثبت بالاترین نرخ تورم ماهانه در بیش از ۳ دهه گذشته. خرداد و تیر ۱۴۰۱ نیز دو ماه متوالی بودند که رکورد نرخ تورم نقطه به نقطه را شکستند. به گونه‌ای‌که در تیرماه امسال، این شاخص عدد ۶/۵۴ درصد را ثبت کرد. پیشی گرفتن تورم خوراکی‌ها از تورم غیرخوراکی‌ها در سال جاری نشان می‌دهد که آنچه امروز و احتمالا در آینده تا حد زیادی در معرض تهدید قرار دارد، سفره‌های مردم است. سفره‌هایی که قرار بود با یارانه‌های ناشی از حذف ارز دولتی پُرتر شود، اما اتفاقا بعد از آن با گرانی و چندبرابر شدن قیمت‌ها کوچک‌تر از قبل هم شدند. گزارش مرکز آمار در خصوص سرانه مصرف مواد غذایی در دهه ۱۳۹۰ نشان می‌دهد که در یک دهه گذشته بیشتر اقلام اصلی غذایی مانند برنج، گوشت دام، قندوشکر، محصولات لبنی و… با کاهش سرانه مصرف روبه‌رو شده‌اند. به عنوان نمونه، سرانه مصرف برنج در سال ۹۰ معادل ۴۴ کیلوگرم در کل کشور بوده که این عدد در سال ۹۷ به ۳۶ و در سال ۱۴۰۰ به ۳۵ کیلوگرم کاهش پیدا کرده است. البته در مورد برنج مشاهدات و بررسی‌های میدانی در یک سال گذشته، کاهش شدید مصرف را ناشی از گرانی بی‌سابقه این محصول تایید می‌کند. این وضعیت در مورد گوشت دام از جمله گوشت قرمز و گوشت مرغ بدتر است. در سال ۹۰ سرانه مصرف گوشت دام معادل ۱۳ کیلوگرم بوده که در ۹۷ به ۸ و در سال ۱۴۰۰ به شش کیلوگرم تنزل کرده است. در مورد ماهی و میگو نیز همین وضعیت وجود داشته است. در سال ۹۰ سرانه مصرف این گروه غذایی معادل چهار کیلوگرم بوده که در سال ۹۸ این عدد به سه و در سال ۱۴۰۰ به دو کیلوگرم کاهش پیدا کرده است. محصولات لبنی مانند شیر هم از این شرایط در امان نماندند. سرانه مصرف محصولات لبنی در ابتدای دهه ۹۰ برابر با ۱۲۷ کیلوگرم بوده که در سال ۱۴۰۰ به ۱۱۰ کیلوگرم رسیده است. روغن و چربی‌ها نیز از سرانه مصرف ۲۳ کیلوگرم در سال ۹۰ به ۲۱ کیلوگرم در سال ۱۴۰۰ رسیده است. همچنین افت سرانه مصرف قندوشکر هم تا حدودی ملموس بوده است. سرانه مصرف قندوشکر در سال ۹۰ برابر با ۲۴ کیلوگرم در کل کشور بوده که این عدد در سال ۱۴۰۰ به ۱۷ کیلوگرم رسیده است.
اثر جنگ اوکراین بر امنیت غذایی ایران
آنچه کارشناسان بر آن صحه می‌گذارند، این است که امروز امنیت غذایی ایران در دو بُعد داخلی و خارجی دچار مخاطره شده است. در بُعد داخلی مشکل در جایی است که سیاستی برای مقابله با بحران‌هایی که وقوع آنها از قبل مشخص است، وجود ندارد. یعنی هرساله بر اثر برخی بحران‌های طبیعی بخشی از زیرساخت‌ها و زمین‌های زراعی و باغات از بین می‌رود که خساراتی جبران‌ناپذیر است. همچنین در بُعد داخلی، ذخایر طبیعی در مسیر تامین مواد غذایی صرف شده است که هزینه بسیاری در پی‌داشته است. استفاده بی‌رویه از آب‌های زیرزمینی و اضافه‌برداشت‌های صورت‌گرفته از آن باعث شده که پدیده‌ای به نام ورشکستگی آبی در کشور شکل بگیرد. در کنار بحران آب نیز، خاک حاصل‌خیز هم تقریبا کمیاب شده است، به‌طوری‌که امروز فقط ۲۰درصد از خاک کشور حاصل‌خیز است. همه این‌ها نشان می‌دهد که بسترها و زیرساخت‌های اصلی برای تامین امنیت غذایی در ایران با مخاطره روبه‌رو شده است. اما در بُعد خارجی نیز جنگ روسیه و اوکراین و ادامه‌دار شدن آن به چالشی جهانی تبدیل شده که ایران هم جدا از آن نیست.
بسیاری از گزارش‌ها تاکید دارد به دلیل اینکه اوکراین و روسیه در زمینه گندم، کلزا، ذرت، تخمه آفتاب‌گردان و روغن آفتاب‌گردان، واردات خیلی از کشورها را تامین می‌کردند. دو کشور ۳۰درصد تجارت جهانی گندم، یک‌پنجم ذرت و ۸۰درصد از صادرات جهانی روغن آفتاب‌گردان را تولید می‌کنند، به همین دلیل به سرعت قیمت بسیاری از غلات و دانه‌های روغنی در بازار جهانی با روند صعودی روبه‌رو شده است. از این جهت شوکی که در عرضه محصولات غذایی وارد شده، بر دسترسی غذا تاثیرگذار بوده و کشورهایی که وابسته به واردات از این دو کشور بودند بر امنیت غذایی‌شان تاثیر گذاشته است. آمار گمرک نشان می‌دهد که ایران سال گذشته از روسیه و اوکراین، گندم، ذرت و روغن وارد کرده است و بازارهای هدف‌اش برای واردات این دو کشور بوده است. بنابراین نمی‌توان آثار این جنگ را در بحران غذایی ایران نادیده گرفت.
منبع: ایران اکونومیست
کلیدواژه: نشان می دهد سال ۱۴۰۰ غذایی ایران امنیت غذایی مواد غذایی سرانه مصرف خوراکی ها سال ۹۰ نرخ تورم روبه رو شده اند دو کشور
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت iraneconomist.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایران اکونومیست» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۵۸۹۳۰۱۴ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
روایتی از حذف قند و عوارضش، جزو پربازدیدترین‌های توییتر شد/ عکس
به گزارش خبرآنلاین، یک کاربر نوشت: «خانوم ۴۴ ساله با اندام باربی اومده استخر سانس که تموم شد زیر دوش بی‌حال شد افتاد رفتم بالاسرش کمک و فشارشو گرفتم ٧! دوبار غش و تشنج کرد، تا اورژانس برسه خوابوندم و سرم خوراکی دادم اورژانس سرم تزریقی زد باز فشار از ٨ بالاتر نمیومد چرا؟ قندو حذف کردم!»
این توییت در این شبکه اجتماعی بسیار پربازدید و پر کامنت شد. مدتی است که چالش ۲۱ روزه حذف قند در شبکه‌های اجتماعی مورد توجه قرار گرفته است. در همین‌باره دبیر انجمن علمی پیشگیری و درمان چاقی ایران در پاسخ به این سوال که با چالش ٢١ روزه حذف قند می‌توان لاغر شد، به خبرآنلاین می‌گوید: قندهای ساده شامل قند، شکر، شیرینی و شکلات در هرم غذایی و الگوی غذایی سالم هیچ جایگاهی ندارند.
دکتر محمد هاشمی، با اشاره به پر طرفدار شدن استفاده از چالش ٢١ روزه حذف قندهای ساده در فضای مجازی، درباره تاثیرات این چالش کاهش وزن ادامه می‌دهد: مصرف این خوراکی‌ها نه تنها ضرورتی برای بدن ما ندارد بلکه زیان‌های زیادی هم به‌همراه دارد. حذف قندهای ساده بواسط کاهش کالری دریافتی طی ٢١ روز می‌تواند درجاتی از کاهش وزن و آثار مثبت کاهش مصرف مواد قندی را به همراه داشته باشد. اما ٢١روز، برای دستیابی به سلامت پایدار کفایت نمی‌کند بلکه باید یک برنامه مستمر و دراز مدت را برای اصلاح الگوی غذایی خود در نظر بگیریم.
برخی از علائم اولیه ترک مصرف قند
سردرد، هوس‌های وقت و بی‌وقت، نوسانات خلقی، خستگی، سرگیجه، اختلال در تمرکز. به طور مثال، هنگامی که برای اولین بار قند و شیرینی را حذف می‌کنید، احساس خستگی یا بی‌حالی دارید، اما به تدریج و با تنظیم پایدار قند خون در محدوده سالم، بدن افت قند را کمتر تجربه می‌کند و انرژی ثابت‌تری در طول روز دارد. به گفته کارشناسان، یک رژیم غذایی متعادل (با پروتئین کافی، چربی‌های سالم و فیبر) و همچنین نوشیدن آب کافی در طول روز و ورزش منظم می‌تواند به تثبیت سطح قند خون و کاهش علائم ترک قند کمک کند.
حذف قند در مراحل اولیه ممکن است برای افراد سخت باشد، اما زمانی که بدن بتواند این چالش را بپذیرد و بر عوارض آن غلبه کند، مزایای ارزشمندی را کسب خواهد کرد که در راستای ارتقای سلامت کلی مفید است.
در هر حال لازم است بدانید که قند به خودی خود می‌تواند بخشی از یک رژیم غذایی سالم و متعادل باشد؛ چرا که منبع اصلی سوخت مغز ما گلوکز (قند) است. اما زیاده‌روی در مصرف قند مشکلات سلامتی بسیاری را در بر دارد. حذف کلی قند از رژیم غذایی بسیار سخت است، زیرا تمام غذاهای حاوی کربوهیدرات درنهایت توسط بدن به قند تجزیه می‌شوند تا به عنوان انرژی از آن استفاده شود؛ از همین رو تمرکز بر کاهش مصرف قندهای مصنوعی اقدامی هوشمندانه‌تر است.
۴۷۴۷
برای دسترسی سریع به تازه‌ترین اخبار و تحلیل رویدادهای ایران و جهان اپلیکیشن خبرآنلاین را نصب کنید. کد خبر 1899996
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»