خواب کافی لازمه مغزی سالم
تاریخ انتشار: ۱۲ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۴۹۴۴۷۲۵
تهران –ایرنا – مطالعات جدید نشان میدهد خواب نقش مهم و حیاتی در توانایی مغز برای تغییر، رشد و سازماندهی مجدد به منظور تطبیق و سازگاری با اطلاعات جدید دارد.
به گزارش روز چهارشنبه گروه اخبار علمی ایرنا از ساینس دیلی، محققان دانشگاه ساری در انگلیس با استفاده از روش‌های جدید ثبت فعالیت مغز در خواب، شواهد دیگری برای تایید نقش خواب در رشد، تغییر و تثبیت اطلاعات در مغز یافتند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
محققان با استفاده از این روش، یک بخش از مغز به نام دندریت را مورد هدف قرار دادند. این بخش مسئول شکل‌گیری اطلاعات جدید و ترکیب آنهاست. یافته‌ها نشان میدهد فعالیت این بخش از مغز در خواب افزایش می‌یابد. همچنین این یافته ها ارتباط افزایش فعالیت مغز با امواج مغزی ناحیه ای از مغز که کلید شکل‌گیری حافظه است، را نشان می دهد.
به گفته Julie Seibt یکی از محققان این پروژه، مغز یکی از اندام‌های شگفت انگیز است که بر اساس تجریبات کسب‌شده، قابلیت تغییر و سازگاری دارد و خواب نقش مهمی در این سازگاری ایفا می‌کند. مطالعات نشان میدهد بخش مهمی از این تغییرات در حین امواج مغزی بسیار کوتاه و تکرارشونده به نام اسپیندل اتفاق می‌افتد. مطالعات جدید نشان میدهد در طول اسپیندل، مسیرهای خاصی در دندریت ها فعال می‌شوند و سبب می‌شوند خاطرات در طول خواب تقویت و تثبیت شوند.
محققان معتقدند فناوری‌های نوظهوری مانند تحریک مغناطیسی می‌توانند فرکانس‌های اسپیندل را شبیه‌سازی کنند و منجر به تحریک دندریت‌های غیر فعال شوند. این راهکار می‌تواند در افزایش عملکرد شناختی در بیماری‌هایی نظیر آلزایمر موثر باشد.
سیستم پاک سازی مغز که مهمترین وظیفه آن خارج کردن مواد زائد از این بافت حیاتی است، در زمان خواب بیشترین میزان فعالیت را دارد. بخش اعظم دفع مواد زائد از بدن توسط سیستم لنفاوی انجام می شود. این سیستم، مولکول ها و پاتوژن های معیوب را از بافت ها به جریان خون منتقل می کند تا از طریق خون به مجراهای دیگر بدن برسند و پس از تغییراتی از آن جا خارج شوند؛ اما پاک سازی بافت بسیار حساس مغز توسط یک سیستم مستقل انجام می شود. مغز بر خلاف سایر اندام ها از سیستم لنفاوی برای این منظور بهره نمی برد.
سیستم پاک سازی مغز متشکل از نوعی سلول موسوم به گلیال است که عملکرد اصلی آن ثابت کردن نورون ها در محل مقتضی است. در این سیستم مایع خاصی بین رگ های مغزی و سلول های گلیال جریان دارد که ترکیبات پروتئینی مضر را از بافت مغز جدا می کند. محققان معتقدند هنگام خواب، سلول های گلیال از رگ های مغز جدا می شوند و فضای بیشتری را برای عبور این مایع فراهم می کنند.
پس از خواب کامل، عملکرد سیستم پاکسازی تا 60 درصد افزایش می یابد. علاوه بر مغز، عملکرد قلب و سایر ارگان ها نیز به خواب وابسته است. خواب تنها زمانی است که بدن فرصت ترمیم پیدا می کند. سیستم ایمنی با خواب کافی تقویت می شود.
برخی از مهمترین فواید خواب کافی عبارتند از :
-خوابیدن تعداد سلول های مغز را افزایش می دهد
خوابیدن باعث می شود که امکان تولید میلین توسط سلول های مغز افرایش یابد. میلین ترکیب نوعی فسفولیپید و پروتئین است که مانند عایق عمل می کند و مانند غلافی در اطراف تمام سلول های عصبی قرار می گیرد. میلین برای عملکرد صحیح سلول های عصبی ضروری است و کمبود آن منجر به بروز بیماری های خطرناکی مانند ام اس می شود.
میلین کاربردهای مختلفی دارد؛ ولی یکی از مهمترین وظایف آن، تسریع در ارسال پیام های عصبی است. خواب باعث افزایش تعداد سلول های عصبی و احیای سلول های قبلی می شود.
-خواب کافی سبب کاهش دردهای مزمن می‌شود
مطالعات جدید نشان میدهد خواب کافی و باکیفیت یکی از مهمترین روش‌های کاهش درد است و به همین دلیل پزشکان در دوره نقاهت بیماری یا عمل جراحی، استراحت کامل را توصیه می‌کنند.
- خواب کافی قدرت استدلال و تفکر را افزایش میدهد
کیفیت خواب یکی از مهمترین فاکتورهای نحوه تفکر و استدلال منطقی است. توصیه شده است هنگام مواجهه با مشکلات پیچیده که نیازمند اتخاذ راه حل و تفکر است، استراحتی کوتاه داشته باشید و تاثیر فوق العاده آن را ببینید.
-خواب کافی و با کیفیت التهاب بدن را کاهش میدهد
التهاب مهمترین دلیل بروز بیماری‌های قلبی، سکته مغزی، دیابت، آرتریت و پیری زودرس است. تحقیقات نشان می دهد سطح پروتئین التهابی در افرادی که در شب کمتر از شش ساعت می‌خوابند، نسبت به افرادی که خواب کامل دارند، بیشتر است. فشار خون ناشی از التهاب از دیگر مضرات اختلال خواب است.
- خواب کافی سبب کاهش وزن و بیماری‌های متابولیک می‌شود
بدن در حالت خواب کالری می‌سوزاند، کم خوابی یا اختلال خواب یکی از مهمترین دلایل چاقی و اضافه وزن است.
-خواب کافی نقش مهمی در درمان بیماری ام اس دارد
-خواب کافی باعث تقویت حافظه می شود و از برخی اختلالات ژنتیکی جلوگیری می کند.
-خواب کافی و با کیفیت در دوران جوانی و میانسالی، مهمترین عامل تقویت حافظه در پیری است
- خواب کافی قدرت بدنی را افزایش میدهد
-کم خوابی احتمال ابتلا به بیماری های قلبی را دو برابر و سکته مغزی را چهار برابر افزایش می دهد
-کودکان و نوجوانانی که خواب منظم و کافی ندارند، از نظر رفتاری ناهنجار می شوند. این کودکان در مدرسه رفتار مناسبی ندارند و معمولا برای هم سن و سالان و اولیای مدرسه مشکل ایجاد می کنند
-کم خوابی و خستگی مهمترین عامل مشاجره و اختلاف زوجین است
-خواب ناکافی سیستم یادگیری را مختل می کند
-اختلال خواب سبب افزایش فشار خون و ضربان نامنظم قلب می شود
-خواب آلودگی یکی از مهمترین علل تصادفات رانندگی است
-خواب ناکافی سبب مرگ زودرس می شود
-اختلال خوال و خواب ناکافی مهمترین علت پیری پوست است
-اختلال خواب قابلیت قضاوت را از بین می برد
-کاهش حافظه، افسردگی، چاقی و دیابت نوع 2 برخی از دیگر مضرات کم خوابی هستند
-نتایج این مطالعه در نشریه Nature Communications منتشر شده است.
علمی (6) ** 9259**1440
مترجم: سپیده کاشانی** گلشن
منبع: ایرنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.irna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایرنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۴۹۴۴۷۲۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
بررسی یک خواب پرطرفدار؛ در طول روز چرت بزنیم یا نه و چقدر؟
چرت زدن برای مدتی کوتاه در یک محیط آرام و استفاده از زنگ هشدار برای اطمینان از بیدارشدن به‌موقع می‌تواند بهره‌وری شما در طول روز را افزایش دهد.
در زندگی مدرن و پرشتاب امروز، یافتن راه‌هایی برای افزایش انرژی و بهره‌وری بسیار مهم است. «چرت زدن» به عنوان یک راه ساده و در عین حال موثر برای دستیابی به این هدف است. گنجاندن چرت‌های کوتاه در برنامه روزانه می‌تواند به میزان قابل توجهی سطح انرژی، عملکرد شناختی و سلامت کلی را افزایش دهد. تحقیقات نشان میدهد که چرت زدن‌های کوتاه‌مدت می‌تواند منجر به بهبود حافظه، کاهش استرس، افزایش خلاقیت و ارتقای سلامت قلب و عروق شود. بهترین زمان برای چرت زدن، در اوایل بعد از ظهر است، یعنی درست زمانی که بدن با کاهش طبیعی سطح انرژی مواجه است. کوتاه نگه داشتن مدت چرت‌ها، ایجاد یک محیط آرام و استفاده از زنگ هشدار برای بیدار شدن به موقع، استراتژی‌های کلیدی برای به حداکثر رساندن مزایای چرت‌های روزانه است.
چرت زدن و افزایش بهره‌وری مغز
دانشمندان علوم خواب، اثرات چرت زدن بر مغز و بدن انسان را به طور گسترده مورد مطالعه قرار داده‌اند و تحقیقات پیرامون این موضوع نشان میدهد که چرت زدن، بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه، می‌تواند منجر به بهبود عملکرد شناختی، تقویت حافظه و تنظیم خلق و خو شود. این پدیده به نقش چرت زدن در تثبیت خاطرات و پاک کردن اطلاعات اضافی، تمرکز بیشتر و هوشیاری ذهن نسبت داده می‌شود. علاوه بر این، چرت زدن به مغز این امکان را میدهد که از فعالیت‌های شناختی مستمر مانند حل مسئله و تصمیم‌گیری رهایی یابد و برای دقایقی استراحت کند. درست مانند ماهیچه‌ها که برای ریکاوری و قوی‌تر شدن به استراحت نیاز دارند، مغز نیز از استراحت‌های کوتاه برای شارژ شدن و بهبود عملکرد بهره می‌برد.
بهترین زمان برای چرت زدن
زمان چرت زدن شما می‌تواند تأثیر قابل توجهی بر سطح انرژی و بهره‌وری کلی شما داشته باشد. ریتم شبانه‌روزی یا ساعت درونی بدن ما، نقش مهمی در تعیین زمان ایده‌آل برای چرت زدن دارد. کاهش طبیعی سطح انرژی که در اوایل بعدازظهر اتفاق می‌افتد، معمولاً بین ساعت ۱۳ تا ۳ بعد از ظهر، فرصتی مناسب برای چرت زدن است.
توجه داشته باشید چرت زدن دیرهنگام، به خصوص در عصر و ساعات منتهی به شب، می‌تواند با خواب شبانه تداخل داشته باشد، روتین خواب شما را مختل کند و باعث شود به سختی به خواب شبانه فرو بروید یا حتی صبح خواب بمانید و به سختی بتوانید بیدار شوید.
سایر مزایای چرت زدن
چرت زدن، فوایدی فراتر از احساس راحتی و استراحت را ارائه میدهد. مهمترین مزایای چرت زدن عبارتند از:
۱) افزایش انرژی و هوشیاری: یکی از مزایای اولیه چرت زدن، افزایش سریع انرژی و هوشیاری است. وقتی یک چرت کوتاه می‌زنیم، به مغزمان اجازه می‌دهیم استراحت کند و دوباره شارژ شود. چرت روزانه، خستگی را کاهش و توانایی ما را برای متمرکز ماندن و بهره‌وری در طول روز افزایش میدهد.
۲) تقویت حافظه و یادگیری: چرت زدن با تقویت حافظه و یادگیری مرتبط است. در طول یک چرت، مغز اطلاعات تازه به‌دست‌آمده را پردازش و سازماندهی می‌کند که منجر به حفظ و یادآوری بهتر می‌شود.
۳) کاهش استرس: چرت زدن باعث آزاد شدن انتقال‌دهنده‌های عصبی مانند سروتونین و نوراپی نفرین می‌شود که در کاهش استرس و ایجاد حس آرامش نقش دارند.
۴) بهبود خلاقیت: چرت زدن می‌تواند تفکر خلاق را تحریک کند. هنگامی که ذهن استراحت خوب و کافی داشته باشد، می‌تواند از زوایای مختلف با مسائل و مشکلات روبه‌رو شود و راه‌حل‌های ابتکاری پیدا کند.
برای برخورداری از فواید چرت زدن به این نکات توجه کنید:
الف) کوتاه چرت بزنید: بهتر است مدت زمان چرت‌های روزانه بین ۱۰ تا ۳۰ دقیقه باشد تا از گیجی و اختلال در خواب شبانه جلوگیری شود.
ب) در محیطی آرام چرت بزنید: چرت زدن در فضای آرام و کم‌نور به افزایش کیفیت خواب و مزایای آن کمک می‌کند.
ج) آلارم تنظیم کنید: برای اطمینان از اینکه غرق خواب نشوید و برنامه خواب شبانه‌تان را مختل نکنید، یک زنگ هشدار تنظیم کنید که شما را از چرت زدن بیدار کند.
د) در زمان مناسب چرت بزنید: سعی کنید در اوایل بعدازظهر، بین ساعت ۱ تا ۳ بعد از ظهر چرت بزنید تا با ریتم طبیعی شبانه‌روزی بدن هماهنگ شوید و به طور کامل از مزایای چرت زدن برخوردار شوید.
مدیررسانهای پرسپولیس: سپاهان به جای شکایت بیجا، عذرخواهی کند