سفر به واشنگتن برای نجات برجام
تاریخ انتشار: ۲۵ مهر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۰۸۷۱۹۸
بانوی دیپلمات اروپایی برای نجات برجام، راهی واشنگتن میشود.
به گزارش اقتصادآنلاین به نقل از شرق، فدریکا موگرینی اگرچه از نیمه‌های راه مذاکره هسته‌ای به این توافق پیوست اما تاکنون تمام‌قد برای حفظ آن کوشیده است. خبرگزاری فرانسه روز گذشته خبر داده که فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، برای مذاکره و رایزنی با مقامات آمریکایی در ماه نوامبر (آبان- آذر) به واشنگتن سفر می‌کند.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
اکنون زمین بازی برای نقش‌آفرینی اروپایی‌ها آماده است. در شرایطی که آنها بیش از آمریکا، روسیه و چین از این توافق منتفع بوده‌اند، حال می‌خواهند از نقض این توافق توسط آمریکا پیشگیری کنند. طبق متن توافق آمریکا باید برای تسهیل تجارت با ایران اقدامات سازنده انجام دهد، در حالی که اکنون دولتمردان آمریکا دقیقا برخلاف این عمل می‌کنند.
یادآوری به ترامپ
فدریکا موگرینی از نوامبر ٢٠١٤ به عنوان مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا انتخاب شد اما او یک دوره سه‌ماهه همچنان در مذاکرات هسته‌ای دخالت نکرد به این امید که کاترین اشتون، در این سمت بتواند مذاکرات را به توافق برساند. اما این توافق که به‌دنبال مذاکرات ١٨ماهه به دست آمد، بالاخره در دوران مسئولیت موگرینی به دست آمد. او در مذاکرات بین کری و ظریف که به شکل سه‌جانبه و با حضور اتحادیه اروپا طراحی می‌شد، حضور داشت. موگرینی بعد از این توافق نیز دو بار به تهران سفر کرد. یک بار در دولت یازدهم برای مذاکره با حسن روحانی و در قالب مذاکره بین اتحادیه اروپا و دولت ایران و بار دیگر برای حضور در مراسم تحلیف ریاست‌جمهوری دوره دوازدهم. او رابطه خوبی با ایران بعد از برجام دارد به‌ویژه این رابطه بعد از روی‌کارآمدن دونالد ترامپ خود را نشان داده است. اولین‌بار موگرینی چندین ماه پیش از این گفت که اگر آمریکا بخواهد از برجام خارج شود، اروپا پای این توافق می‌ماند. این را بعدتر در نشست‌هایی با حضور رسانه‌ها هم گفت و از اهمیت این توافق برای اعضای اروپایی سخن گفت. همچنین او بارها در پاسخ به اظهارات ترامپ مبنی بر لغو یا پاره‌کردن توافق یادآوری کرده که این توافق بین چند کشور و ایران منعقد شده و یک کشور نمی‌تواند در مورد سرنوشت آینده آن تصمیم‌گیری کند. او همچنین بر ضمانت توافق توسط قطع‌نامه‌های سازمان ملل نیز تأکید کرده است. در همان حال وقتی زمزمه‌هایی از مواضع منفی ترامپ در مورد نقش منطقه‌ای ایران مطرح می‌شد موگرینی تأکید کرد که برجام در مورد مسئله هسته‌ای ایران بوده و توافقی است که کار خود را خوب انجام داده و روندش به خوبی در حال ادامه است. اما به زعم او مسائل منطقه نیازمند مذاکره و توافق دیگری است و اروپا در این مورد اعلام آمادگی می‌کند.
حال فدریکا موگرینی به دنبال سخنان روز جمعه ترامپ، بار دیگر باید نقش‌آفرینی کند. خبرگزاری فرانسه نوشته فدریکا موگرینی برای دفاع از بقای توافق هسته‌ای ایران و شش قدرت جهانی اوایل نوامبر به آمریکا سفر می‌کند. موگرینی پس از نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا گفت اوایل نوامبر به آمریکا می‌رود تا از قانون‌گذاران این کشور بخواهد از توافق خارج نشوند. اما غیر از موگرینی دیگر اعضای اروپایی ١+٥ نیز نگران توافق هستند. این را می‌توان از اظهارات روز گذشته‌شان در نشست لوکزامبورگ دید؛ چه آنکه این نشست با محوریت برجام پیش رفت. یک روز قبل از این نشست نیز رهبران بریتانیا و آلمان در تماس تلفنی بر ادامه برجام تأکید کرده بودند.
نشست لوکزامبورگ در حمایت از برجام
وزیران امور خارجه اتحادیه اروپا روز دوشنبه در نشست خود در لوکزامبورگ به‌طور قوی از ادامه اجرای کامل توافق هسته‌ای حمایت کردند. موگرینی توضیح داد: واضح است که وزیران نسبت به این حقیقت که پیام برجام می‌تواند روی احتمال شروع مذاکرات یا حتی بازشدن فضای مذاکرات با جمهوری خلق کره تأثیر منفی بگذارد، نگران هستند. این کشورها در بیانیه پایانی خود آورده‌اند: برجام حاصل ١٢ سال دیپلماسی است که توسط اتحادیه اروپا تسهیل شد و به طور یکپارچه نیز در قطعنامه ٢٢٣١ شورای امنیت سازمان ملل تأیید شد. اتحادیه اروپا بر اهمیت اینکه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با یک نظام راستی‌آزمایی دقیق و جامع تاکنون هشت بار راستی‌آزمایی کرده است که ایران به تمام تعهدات مرتبط هسته‌ای عمل می‌کند، تأکید دارد. در ادامه این بیانیه آمده است: اتحادیه اروپا بر ادامه اجرای کامل و مؤثر تمام بخش‌های برجام، متعهد است. اتحادیه اروپا تأکید می‌کند که لغو تحریم‌های مرتبط هسته‌ای تأثیری مثبت روی روابط اقتصادی و تجاری با ایران داشته که شامل مردم این کشور شده است. این توافق همکاری را تقویت و امکان ادامه گفت‌وگو با ایران را فراهم می‌کند. اتحادیه اروپا در ادامه تصمیم رئیس‌جمهور ترامپ برای تأییدنکردن پایبندی ایران به برجام را به عنوان یک روند داخلی در آمریکا برشمرد و از آمریکا خواست تا تعهداتش در برجام را اجرا کند و پیش از هر اقدام دیگری تأثیرات روی امنیت آمریکا، متحدانش و منطقه را در نظر داشته باشد.
به گزارش رویترز، زیگمار گابریل، وزیر امور خارجه آلمان در نشست وزیران خارجه اتحادیه اروپا در لوکزامبورگ در واکنش به سیاست‌های دونالد ترامپ رئیس‌جمهور آمریکا هشدار داد که تهدیدات ترامپ برای خارج‌شدن از توافق هسته‌ای ممکن است به تقابل نظامی بینجامد. چنین اقدامی همچنین بحران کره‌شمالی را بدتر خواهد کرد. ما اروپایی‌ها به شدت نسبت به تصمیم رئیس‌جمهور آمریکا نگران هستیم؛ چراکه می‌تواند ما را به تقابل نظامی با ایران بازگرداند.وی همچنین گفت که برای حفظ توافق هسته‌ای که آلمان، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین، ایران و اتحادیه اروپا از دیگر امضاکنندگان آن هستند، با همکاران اروپایی‌اش رایزنی خواهد کرد. بوریس جانسون، وزیر امور خارجه انگلیس نیز گفت: ما به‌عنوان اروپایی‌ها برای ادامه توافق هسته‌ای تلاش می‌کنیم. انگلیس همواره بر این باور بوده است که این توافق برای امنیت مشترک‌مان بسیار حائز اهمیت است. توافق برای جهان خوب است. این توافق برای ایران خوب است. همچنین وزرای خارجه هلند و لوکزامبورگ در این نشست از برجام حمایت کردهاند.
نمی‌شود به این کشور اعتماد کرد
وزیر امور خارجه روسیه نیز روز گذشته در شهر سوچی بار دیگر به مواضع ترامپ واکنش نشان داد. او با اشاره به سیاست‌های رئیس‌جمهور آمریکا گفته: اقدامات آمریکا در قبال ایران و کره‌شمالی به رقابت تسلیحاتی منجر خواهد شد. به گزارش ایسنا، به نقل از خبرگزاری اینترفکس، سرگئی لاوروف، وزیر امور خارجه روسیه، روز دوشنبه در نشستی با دانشجویان و جوانان در شهر سوچی رویکرد دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، درباره ایران و کره شمالی را نگران‌کننده توصیف کرد. «اقدامات آمریکا در قبال ایران و کره‌شمالی به رقابت تسلیحاتی منجر خواهد شد و خطر اشاعه تسلیحات کشتار جمعی را ایجاد می‌کند. دو سال پیش توافقی درباره برنامه هسته‌ای ایران حاصل شد که ازسوی شورای امنیت سازمان ملل نیز تصویب شد و همه جامعه جهانی از آن استقبال کردند. اکنون واشنگتن در حال خروج از آن است، این موضوع بار دیگر مشکل را درباره مذاکرات با آمریکا نشان می‌دهد». وزیر خارجه روسیه اضافه کرد: تصمیم آمریکا درباره ایران نشان‌دهنده آن است که نمی‌شود به این کشور اعتماد کرد؛ بنابراین هیچ دلیلی وجود ندارد که کره‌شمالی با آمریکا وارد مذاکره شود.
منبع: اقتصاد آنلاین
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.eghtesadonline.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «اقتصاد آنلاین» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۰۸۷۱۹۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدید به بازنگری در دکترین هسته‌ای؛ آیا امیدی برای توافق باقی مانده؟
نشانه‌هایی وجود دارد که تماس‌های مخفی بین ایالات متحده و ایران، نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد پرونده هسته‌ای نیز در جریان است.
به گزارش اکوایران، ایران پس از عملیات پهپادی و موشکی به اراضی اشغالی و پاسخ محدود (رژیم) اسرائیل، ارزیابی کرد که توانسته با بازدارندگی هسته‌ای اسرائیل و اتحاد نظامی اسرائیل و آمریکا به طور مؤثری مقابله کند.
بازنگری در دکترین هستهایبه نوشته استیمسون، ایران با دو دشمن روبروست که هر دو از تسلیحات هسته‌ای برخوردار بوده، در حالی که ایران فاقد آن است. با این حال، در صورت تشدید بیشتر تنش‌ها، ایران به احتمال زیاد برای ایجاد بازدارندگی در برابر حملات آینده، به سمت گریز هسته‌ای پیش خواهد کرد.
در آستانه حمله محدود (رژیم) اسرائیل در ۱۹ آوریل، سرلشکر احمد حق‌طلب، رئیس سازمان حفاظت و امنیت هسته‌ای در مورد لزوم بازنگری در استراتژی هسته‌ای ایران در نتیجه افزایش تهدیدات آمریکا و (رژیم) اسرائیل صحبت کرد. او گفت: «اگر اسرائیل تصمیم بگیرد از تهدید حمله به مراکز هسته‌ای ایران به عنوان ابزاری برای اعمال فشار بر تهران استفاده کند، بازنگری در دکترین و سیاست‌های هسته‌ای جمهوری اسلامی ایران و گذر از تحفظات قبلی اعلام‌شده توسط کشور، ممکن و قابل‌تصور است».
هم‌زمان، روزنامه شرق مدعی شد امیرسعید ایروانی، سفیر ایران در سازمان ملل و معاون سابق دبیر شورای عالی امنیت ملی تماس‌های آرام خود با آمریکا را نه تنها در مورد بحران غزه بلکه در مورد موضوع هسته‌ای نیز ادامه داده است.
بن‌بست مذاکرات و توافق موقتآخرین دور مذاکرات رسمی هسته‌ای در سپتامبر ۲۰۲۲ با پیشنهادی از سوی جوزپ بورل، نماینده عالی اتحادیه اروپا در امور خارجه و سیاست امنیتی به پایان رسید که به انجام نرسید.
مذاکره روسیه آمریکا درباره ایران ریابکوف رابرت مالیایران خواستار پایان‌دادن به اختلافات با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در مورد مسائل پادمان، لغو تحریم‌های آمریکا علیه سپاه پاسداران و تضمین ایالات متحده مبنی بر تداوم هرگونه توافق فراتر از دولت بایدن بود. چنین امتیازاتی حاصل نشد.
در غیاب توافق رسمی، آمریکا و ایران در ماه می۲۰۲۳ در عمان به تفاهم موقتی دست یافتند که ادعا شده بر اساس آن، ایران متعهد شد که غنی‌سازی اورانیوم را فراتر از ۶۰ درصد انجام ندهد، پنج شهروند دوتابعیتی ایرانی‌آمریکایی را آزاد کند و در ازای آن، وجوه بلوکه‌شده‌اش توسط آمریکا آزاد گردد. واشنگتن همچنین سیگنال‌هایی فرستاد که تحریم‌های نفتی علیه ایران را تشدید نخواهد کرد.
هدف از تفاهم موقت میان بِرَد مک‌گورک، هماهنگ‌کننده امور خاورمیانه و شمال آفریقا در کاخ سفید و علی باقری کنی، مذاکره‌کننده ارشد هسته‌ای وقت ایران دورزدن کنگره آمریکا بود که در غیر این صورت، فرصت بررسی دقیق و احتمالاً مسدودکردن یک توافق رسمی را داشت. با این حال، اسرائیل با این موضوع مخالفت کرد و بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر (رژیم) اسرائیل در تماس تلفنی ۸ ژوئن ۲۰۲۳ به آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا هشدار داد که اسرائیل به هیچ توافقی بین واشنگتن و تهران پایبند نخواهد بود.
جنگ‌هایی که سد مذاکرات شدندهمچنین همکاری نظامی ایران و روسیه با واکنش منفی کشورهای اروپایی و همچنین آمریکا مواجه شد. حمله روسیه به اوکراین در سال ۲۰۲۲ به شدت بر برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) سال ۲۰۱۵ تأثیر گذاشت و عملاً روندی که با ایران در سال ۲۰۰۸ آغاز شده بود را نابود کرد.
جنگ اوکراینبا افزایش قیمت انرژی پس از حمله روسیه به اوکراین، برخی از فشارهای اقتصادی فوری بر ایران کاهش یافت. روسیه و ایران به هم نزدیک‌تر شدند و روایت افول غرب و نیاز به «نگاه به شرق» در تهران قوت یافت.
با این حال، روابط اقتصادی نزدیک‌تر با روسیه و چین نتایج مطلوبی را برای رشد اقتصادی ایران به همراه نداشت. ایران قرار بود مذاکرات غیرمستقیم با آمریکا را در عمان در اواسط اکتبر ۲۰۲۳ از سر گیرد. آغاز جنگ غزه مانع از این امر شد، هرچند گزارش شده که دو طرف در ژانویه ۲۰۲۴ برای بحث در مورد حملات حوثی‌ها در دریای دیدار کردند.
در بحبوحه ادامه جنگ غزه و افزایش تنش‌ها میان آمریکا و گروه‌های مقاومت منطقه، رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی اعلام کرد که ایران تولید اورانیوم با خلوص بالا را افزایش داده و از اواسط ۲۰۲۳، کاهش تولید را معکوس کرده است. مقامات آمریکایی بر این باورند که ایران در صورت غنی‌سازی بیشتر، سوخت کافی برای گریز هسته‌ای را در اختیار دارد و زمان لازم برای آن را می‌توان با روز اندازه‌گیری کرد، نه با ۱۲ ماه که توسط برجام تعیین شده بود.
گزینه‌های غربهنوز هم برنامه‌هایی روی میز وجود دارد که می‌تواند مذاکرات هسته‌ای را احیا کند. تهران اعلام کرده که عمانی‌ها یک مکانیسم «کم در برابر کم» یا «گام‌به‌گام» مشابه توافق می۲۰۲۳ ارائه کردهاند. یکی دیگر از احتمالات که توسط علی واعظ و ولی نصر پیشنهاد شده، تقویت همکاری‌های منطقه‌ای به عنوان راهی برای جبران محدودیت‌هایی در برنامه هسته‌ای ایران است.
همچنین گزارش‌هایی از طرح ژاپن برای احیای مذاکرات هسته‌ای به گوش می‌رسد، اگرچه هیچ جزئیاتی منتشر نشده است. ژاپن سابقه‌ای در میانجیگری هسته‌ای ندارد، اما به عنوان میانجی برای دستیابی به آتش‌بس جنگ ایران و عراق نقش مهمی ایفا کرد.
اگر نهایتاً مرگ برجام اعلام شود، غرب سه گزینه دارد: بازدارندگی، اقدام نظامی یا مذاکرات جدید. قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل متحد که برجام را در سال ۲۰۱۵ تأیید کرد، در اکتبر ۲۰۲۵ منقضی میشود. پیش از آن، بریتانیا یا فرانسه می‌توانند در صورت غنی‌سازی اورانیوم توسط ایران به سطح گریز هسته‌ای، تحریم‌های سازمان ملل علیه تهران را «بازگردانند». ایران تهدید کرده که در صورت بازگشت تحریم‌ها، از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (مانند کاری که کره شمالی در سال ۲۰۰۲ انجام داد و سپس به ساخت بمب اقدام کرد) خارج خواهد شد.
سؤالی که مطرح میشود این است که آیا ایالات متحده در پی حمله تلافی‌جویانه ایران به اسرائیل در ۱۳ آوریل، تحریم‌های نفتی را تشدید خواهد کرد؟ دولت بایدن تحریم‌های جدیدی را علیه تولید پهپاد و فولادسازی ایران اعلام کرده، اما هیچ اشاره‌ای به تحریم‌های نفتی نداشته است. با توجه به اینکه تنها مزیت توافق فعلی بین دو کشور این بوده که ایران می‌تواند نفت را به چین بفروشد، به احتمال زیاد وضعیت شکننده موجود در طول انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ ادامه خواهد یافت.
با این حال، حتی اگر بایدن در انتخابات پیروز شود، احتمالاً در مورد کاهش تحریم‌ها علیه ایران با احتیاط عمل خواهد کرد.
ممکن است ایران برای حفظ برجام بر روی کاغذ، تا زمانی که قطعنامه سازمان ملل در سال ۲۰۲۵ منقضی شود و شورای امنیت دیگر «درگیر» این موضوع نباشد، از اهرم‌های خارج از موضوع هسته‌ای استفاده کند.
جنگ غزه همچنین هم محدودیت‌ها و هم فرصت‌های ایران و گروه‌های مقاومت را برای مقابله با اسرائیل و آمریکا نشان داد. عملیات مستقیم ایران به (رژیم) اسرائیل، تحلیل دقیق‌تری از واکنش اسرائیل و آمریکا به ایران، خارج از «منطقه خاکستری» را در اختیار تهران قرار داد. ایران با ارزیابی این اطلاعات، می‌تواند برای استفاده در مذاکرات هسته‌ای آتی اهرم فشار به دست آورد.
بهترین راه پیش رو می‌تواند ادامه تعهدات تک‌ماده‌ای از سوی دو طرف بوده و در عین حال، خط‌قرمزها برای جلوگیری از تشدید درگیری در هر دو عرصه هسته‌ای و منطقه‌ای را رعایت کند. با درس‌گرفتن از تجربیات گذشته، هنوز هم یافتن راه‌حلی متوازن برای حل‌وفصل موضوع هسته‌ای بر اساس فرآیندی گام‌به‌گام امکان‌پذیر است.
ام فهد، زن مشهور عراقی کیست و چرا کشته شد؟