انقلاب سوم انرژی چه زمانی به وجود خواهد آمد؟
تاریخ انتشار: ۱۳ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۴۲۴۰۸۸
اگر انتظارات فعلی از نوع‌آوری‌های فنی جامه عمل بپوشد، باز هم زمان زیادی لازم است تا نفت خام به طور کامل با حمل و نقل برقی و گاز طبیعی با تولید برق بادی و خورشیدی از میدان به‌در شوند.
تاریخ نفت خام و گاز طبیعی، تاریخ نوع‌آوری‌های تکنولوژیکی است. تا همین اواخر نوع‌آوری‌ها از صنعت نفت و گاز حمایت می‌کرد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
به گزارش خبرنگار بین‌الملل «انرژی امروز» در ابتدا، نفت خام فقط برای روشنایی استفاده می‌شد. با اختراع موتورهای درون‌سوز این نوع استفاده از نفت خام تغییر کرد و با بهبود کار ماشین‌های بخار در تولید نیرو، سهولت کاربری و نوع کاربری آن تغییر کرد و پس از آن با گذشت زمان امکان تولید انبوه موتورهای درون‌سوز با قیمتی قابل پرداخت برای عموم مردم فراهم شد.
چندی نگذشت که نفت خام تبدیل به تنها گزینه برای سوخت حمل و نقل شد. حمل و نقل با اسب جایش را به خودروها، لوکوموتیو‌های دیزلی، کشتی بخار و کشتی هوایی داد.
تا زمانی بسیار طولای، گاز طبیعی یک محصول جنبی نامطلوب در تولید نفت خام بود و معمولا در محل تولید سوزانده می‌شد (گاز فلر). این امر تا زمانی ادامه یافت که باز هم پای نوع‌آوری به میان آمد و نوع‌آوری‌های فنی امکان بهره‌گیری از مزایای گاز طبیعی را ممکن ساخت.
بهبود تکنولوژی خطوط لوله باعث شد بتوان گاز طبیعی را به عنوان منبع تغذیه صنایع شیمیایی استفاده کرد و نیز به عنوان منبعی برای گرمایش خانه‌ها، پخت و پز و تولید برق جای خود را در دنیا باز کرد. کمی بعد از آن تکنولوژی LNG به طور وسیعی بازر گاز طبیعی را گسترده کرد و این محصول جنبی نفت را تبدیل به یک محصول جهانی کرد.
نوع‌آوری‌های تکنولوژیکی تنها پشت پرده اولین انقلاب انرژی، یعنی تغییر از چوب به زغال سنگ، در طول انقلاب صنعتی در قرن‌های ۱۸ و ۱۹ نبود بلکه در پشت پرده دومین انقلاب بزرگ انرژی، از زغال سنگ به نفت خام و گاز طبیعی در نیمه اول قرن بیستم هم قرار داشت.
حال در سال ۲۰۱۷، نفت خام و گاز طبیعی، بزرگ‌ترین بهره‌مندان از ابداعات تکنولوژیکی، خود را در چالشی بزرگ می‌بینند، چالشی که محصول همان نوع‌آوری‌های فنی است.
نوع‌آوری باتری‌ها دنیای موتورهای درون‌سوز را با چالشی به نام خودروهای برقی مواجه کرده است، و نفت خام با چالشی به نام برق روبه‌رو شده است در حالی که همزمان گاز طبیعی هم با چالش بزرگی به نام برق بادی و خورشیدی دست به گریبان است.
همین امر باعث شده است تا بعضی‌ها سخن از مرگ قریب‌الوقوع صنعت نفت و گاز بیان آورند. اما آیا این یک نتیجه گیری درست است؟
اویل پرایس معتقد است: باید به خاطر داشت که هم نفت و هم گاز طبیعی منحصرا برای تولید برق (گاز طبیعی) و حمل و نقل (نفت خام) استفاده نمی‌شوند. یکی از مواردی که نیاز به نفت خام را بیشتر می‌کند، مثل خودروهای سنگین و صنعت هوایی، فعلا در مقابل روند برقی‌سازی حمل و نقل بدون تاثیر خواهند ماند. این امر در مورد گاز طبیعی هم صادق است، گاز طبیعی عمده‌ترین منبع مواد شیمایی و انرژی صنایع سنگینی مثل فولاد، آلومینیوم، سیمان و کاغذ باقی خواهند ماند.
حتی اگر انتظارات فعلی ما از نوع‌آوری‌های فنی جامه عمل بپوشد، باز هم زمان زیادی لازم است تا نفت خام به طور کامل با حمل و نقل برقی و گاز طبیعی با تولید برق بادی و خورشیدی از میدان به‌در شوند.
برقی کردن حمل و نقل در کنار نوع‌آوری باتری‌ها، نیازمند توسعه زیرساخت‌های شارژ خودروست. در مناطقی که خانه‌ها گاراژ دارند این موضوع کمتر اهمیت داردچون خودروها در طول شب در خانه‌ها هم شارژ خواهند شد.
و از آنجایی که شارژ در طول شب به معنی شارژ در مواقع غیرپیک برق است، فعلا مشکلی آنی برای شبکه‌های برق به وجود نخواهد آمد.
اما وقتی خانه‌ها پارکینگ نداشته باشند، بایستی یک شبکه عمومی شارژ خودرو راه‌اندازی شود. معقولانه‌ترین راه‌حل برای چنین مناطقی مجهز کردن پارکینگ‌های عمومی به ایستگاه‌های شارژ خودرو است،که خود یک فرصت تجاری عالی برای شرکت‌های فعال در این زمینه است.
اما این امر نیازمند همکاری بین طراحان شهری، توسعه دهندگان و موسسان از هر صنفی است که با ایده برقی سازی حمل و نقل به وجود می‌آید. بنابراین احتمالا سال‌ها زمان خواهد برد، حتی ممکن است دهه‌ها به طول بینجامد که در نواحی مختلف این کره خاکی حمل و نقل برقی امکان‌پذیر شود.
گذار از تولید برق از زغال سنگ و گاز طبیعی به تولید برق بادی و خورشیدی هم با چالش‌های مشابهی در دنیا مواجه است. در کشورهای ثروتمندتر، منابع مالی گذار سریع در دسترس است. این موضوع در از رده خارج سازی نیروگاههای برق زغال سنگی و گازی قدیمی قابل مشاهده است.
در کشورهایی که شبکه‌های برق به رشد لازم نرسیده‌اند و هنوز هم نیاز به سرمایه‌گذاری در ان‌ها وجود دارد، می‌توان سرمایه‌گذاری‌های جدید را به سوی نیروگاههای برق بادی و خورشیدی سوق داد، و در این صورت باعث خواهد شد این کشورها به زودی از عصر زغال سنگ و گاز طبیعی بیرون بیایند و به دوران انرژی‌های تجدیدپذیر قدم گذارند.
کشورهایی که شبکه‌های برق آن‌ها بر پایه نیروگاههای زغال سنگ‌سوز و گاز سوز شکل گرفته است، بسته به اینکه چقدر فقیر هستند یا اولویت‌هایشان چیست، یعنی رشد یا تاب‌آوری، کدام یک مطرح باشد؛ تمایل دارند تا مدت‌ها از اهرم فشار وجود زیرساختارهای کنونی استفاده کنند.
بنابراین حتی با وجود پیش‌بینی‌های بسیار خوشبینانه در خصوص توسعه نوع‌آوری‌های فنی، استفاده و بنابراین تقاضا برای نفت خام و گاز طبیعی در آینده هم ادامه خواهد داشت اما می‌تواند به زودی به حد پیک خود برسد.
این موضوع به این معنی نیست که صنعت نفت و گاز به همین صورت باقی خواهد ماند و جای نگرانی ندارد. روند توسعه تکنولوژی که به آن اشاره شد قطعا یک پویایی بازار جدیدی را به وجودخواهد آورد. مدیریت سودبخشی و رشد صنعت نفت و گاز در یک بازار یکنواخت یا حتی در حال کاهش به شدت متفاوت از مدیریت این صنعت در یک بازار رو به رشد است.
کاهش طبیعی تقاضا، سرمایه‌گذاری بیشتری را در بخش نفت گاز می‌طلبد تا بتواند این نیاز را برآورده سازد. البته در یک بازار رو به رشد کاهش طبیعی چالش‌برانگیزتر از یک بازار در حال کاهش است. چون در اولی کاهش طبیعی باعث تولید بیشتر خواهد شد اما در دومی چنین نیست.
در بازار یکنواخت یا در حال کاهش نفت و گاز طبیعی، اشباع می‌تواند تهدید دائمی باشد و بر قیمت تاثیر‌گذار شود، این همان موضوعی است که صنعت نفت و گاز در طی چند سال گذشته با آن مواجه بوده است.
در چنین دورانی، مزیت رقابتی در منابع و عملیات‌های با کمترین هزینه مشاهده می‌شود.
منبع: انرژی امروز
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت energytoday.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «انرژی امروز» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۴۲۴۰۸۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
چه کسی ترمز رشد ارز را کشید؛ دیگر خبری از افزایش قیمت نیست؟
یک کارشناس اقتصادی گفت: بازار ارز در یک هفته اخیر روند نزولی داشته به طوری که دلار به نزدیک ۶۰ هزار تومان رسیده و تا زمانی که آرامش در فضای سیاسی و اقتصادی حاکم باشد نرخ ارز در همین حدودها خواهد ماند و خبری از افزایش قیمت دلار نیست.
مرتضی افقه استاد اقتصاد و کارشناس مسائل اقتصادی در تسنیم با بیان اینکه اقتصاد کشور به میزان فروش نفت؛ ارتباطات خارجی و مسائل سیاسی وابسته است، اظهارداشت: هر تحول سیاسی که منجر به تغییر در روابط خارجی و تجارت شود بر بازار ارز اثر می‌گذارد.
وی افزود: درگیری‌های سیاسی ایران و همچنین تنش‌های منطقه باعث افزایش انتظارات تورمی و در نهایت رشد نرخ ارز شد؛ اما زمانی که مردم و فعالین اقتصادی از کاهش تنش و شوک‌ها سیاسی اطمینان پیدا کردند نرخ ارز روند نزولی خود را آغاز کرد.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی اظهار داشت: بازار ارز در یک هفته اخیر روند نزولی داشته به طوری که دلار به نزدیک ۶۰ هزار تومان رسیده و تا زمانی که آرامش در فضای سیاسی و اقتصادی حاکم باشد نرخ ارز در همین حدودها خواهد ماند و خبری از افزایش قیمت دلار نیست.
وی افزود: افزایش یا کاهش نرخ ارز در بلند مدت به احتمال وقوع یا عدم وقوع شوک‌های سیاسی بستگی دارد، البته خوشبختانه طبق گزارش‌های اعلام شده از سوی مراجع رسمی فروش نفت افزایش یافته؛ بنابراین دست بانک مرکزی برای مدیریت بازار ارز باز است.
افقه بیان کرد: بانک مرکزی در سمت عرضه با مشکلی مواجه نیست؛ بنابراین می‌تواند سیاست‌های مناسبی را در بازار ارز اتخاذ کند؛ البته هم‌اکنون نیز با اقدامات خوب بازارساز و کاهش تنش‌های سیاسی شاهد اُفت قیمت دلار هستیم.
این استاد دانشگاه درباره نقش دلالان و سفته بازان در افزایش نرخ ارز در یک ماه گذشته گفت: زمینه فعالیت سفته بازان و سوداگران با رخ دادن تنش و شوک‌های سیاسی بیشتر می‌شود یعنی زمانی که ایران با مسائل سیاسی رو به رو است عده‌ای از این فضا برای دلالی و بالا بردن نرخ ارز به منظور به دست‌آوردن عایدی استفاده می‌کنند؛ بنابراین
حمله به نمازگزاران در گذره هرات افغانستان/ ۶ نفر شهید شدند