به نقل از «ایسنا»

تشریح دلایل بروز اختلال‎های اضطرابی در کودکان

تاریخ انتشار: ۲۹ آبان ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۷۱۵۴۷۵

اکثر اطفالی که برای اولین بار می‌خواهند به مهدکودک یا مدرسه بروند از اضطراب جدایی رنج می‌برند. جداشدن از والدین برای آنها کابوسی است که می‌تواند باعث بروز گریه و جیغ و داد در آن‌ها شود. در چنین حالاتی والدین کلافه و سردرگم می‌مانند که بالاخره چه باید کرد؟! چرا کودکشان پذیرای محیط جدید نیست و به هیچ وجه حاضر نیست از والدین خود جدا شود؟! از طرفی باید به مدرسه برود تا هم کسب دانش کند و هم با اجتماعی دیگری در کنار همسالان آشنا شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

 اولین محیطی را که انسان در بدو تولد تجربه می‌کنند خانواده است، این نهاد در ایجاد آرامش یا اضطراب برکودک نقش اساسی دارد. بسیاری از کودکان زمانی که در شرایط جدیدی قرار می‌گیرند، دچار اضطراب شده و واکنش‌های متعددی(لکنت‌زبان، آویزان شدن به پدر و مادر، خجالتی شدن و جویدن ناخن  از خود بروز می‌دهند؛ امروزه استرس موضوعی است که علاوه بر بزرگسالان متاسفانه دامن‌گیر کودکان شده است.
 

در این رابطه دکتر اسدالله حیدری، مدیرکل بهزیستی لرستان با بیان اینکه اختلال‎های اضطرابی کودکان وضعیت خوبی ندارد و ناشی از تنش و بگومگوها در خانواده است به خبرنگار ایسنا گفت: بگومگوهای مستمر، آسیب دیدن یکی از والدین، فروپاشی خانواده و  نبود مهارت‎های زندگی، شیوه‌های غلط فرزندپروری، وضعیت اقتصادی و بیکاری خانواده در ایجاد استرس و اضطراب کودکان نقش دارد.

وی با بیان اینکه وضعیت خانواده در مهارت‌های زندگی، ارتباطات فردی، فقر و بیکاری روی وضعیت جسمی و روانی کودک اثر می‌گذارد، اضافه کرد: به خانواده‎ها توصیه می‌شود موضوع را مدنظر قرار دهند که انتقال بحران‎ها به کودک او را به فردی مضطرب تبدیل خواهد کرد.

حیدری با بیان اینکه فقر و بیکاری روی وضعیت جسمی و روانی کودکان اثر می‌گذارد، گفت: براساس غربالگری به این نتیجه رسیدیم که وضعیت اختلال رفتار ناشی از اضطراب درکودکان لرستانی به حد هشدار رسیده است. بخشی از این اضطراب به رفتار والدین و خانواده برمی‌گردد و آثار زیانباری روی شخصیت کودکان دارد.

به گفته برخی از روانشناسان اغلب استرس‎های کودکان ریشه در دوران جنینی دارد، به طوریکه فشارهای عصبی، استرس و اضطراب‎های مادر و ناملایمات بر جنین نیز تاثیرگذاشته و بسیاری از کودکان استرس‎ خود را از دوران جنینی به ارث می‌برند. وارد کردن استرس به کودک در سال‎های نخستین زندگی توسط والدین و اطرافیان صورت می‌گیرد، بدین معنا که گاهی برای تهدید کودک و ممانعت از رفتارهایش، اقدام به ترساندن او می‌کنند و همین ترس موجب استرس و اضطراب می‌شود.

در این رابطه فرهاد طهماسبی، دکترای جامعه‌شناسی و مدرس دانشگاه‎های لرستان با بیان اینکه استرس در کودکان ناشی از دو مساله روانی و اجتماعی است، به خبرنگار ایسنا گفت: روانشناسان معتقدند مساله روانی منحصر به فرد است البته اینگونه نیست که عوامل اجتماعی سبب شود استرس در بین قشری شکل گیرد بلکه خود مسائل فردی و روانی متاثر از موضوعات اجتماعی است.

وی اضافه کرد: روان‌پریشی در میان طبقات بالا و پایین جامعه وجود دارد و این مهم در قشر متوسط به دلیل تعادلی که در روابط اجتماعی دارند، کمتر است.



این دکترای جامعه‌شناسی اضافه کرد: عامل روانی متاثر از عوامل اجتماعی است و در لرستان بخاطر نابسامانی‌های اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی که وجود دارد اولین قشری که آسیب می‎بیند کودکان هستند.

او تصریح کرد: در خانواده‌هایی که از لحاظ اجتماعی در سطح پایین قرار دارند کودکان حقوقی ندارند و به عنوان ابزار معیشتی به آنها نگاه می‌شود (مثل کودکان کار) و چنانچه عامل روانی هم باشد متاثر از عوامل اجتماعی است.

وی گفت: استرس گروهی دیگر از کودکان به محیط‌های اجتماعی مانند مدرسه برمی‌گردد که والدین آنها شاغل هستند.

طهماسبی با بیان اینکه در بحث مقابله با استرس کودکان، نباید مسائل اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی را فراموش کرد، تصریح کرد: این مساله با راهکارهای کلان و بلندمدت جوابگوست و البته راهکارهای کوتامدت نیز وجود دارد مانند مشارکت دادن خانواده‎ها در اصلاح وضع موجود و مادامی‌که خانواده‎ها را درگیر این اصلاحات نکنیم نمی‎توان به موفقیت کار امیدوار بود.

وی با تاکید براینکه باید در خانواده‌ها این احساس به وجود آید که نیازهای اولیه کودک به صورتی که از مسیر درست و شخصیت مناسب دور نشوند فراهم می‌شود، اظهار کرد: باید فرزندسالاری را مهار کنیم چرا که در برخی خانواده‌ها این مهم مطرح است و هنگامی‌که این عاملیت و سالاری دچار مشکل ‌شود به دنبال آن استرس ایجاد خواهد شد.
 

مهدکودک در نزدیکی محل کار والدین وجود داشته باشد

این مدرس دانشگاه‎های لرستان با اشاره به اینکه لازم است فضایی را برای پدران و مادران شاغل مهیا ساخت تا در نزدیکی کودکشان باشند، افزود: باید اماکن و فضاهایی به عنوان مهدکودک در نزدیکی محل کار والدین وجود داشته باشد.

طهماسبی با بیان اینکه مساله استرس کودکان مهم است و باید سازمان‎هایی نظیر آموزش و پرورش بهزیستی و کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان و... به این مهم توجه داشته و حساسیت را در خانواده ایجاد کنند، گفت: باید والدین را در این مساله دخیل کرد  چرا که موضوعی موثر در کاهش استرس است.

بیشتر والدین دنیای کودک را دنیایی پر از شور و نشاط و بدون هرگونه استرس و نگرانی می‌دانند و  چون خودشان از فرزندشان مراقبت کرده و نیازهایش را برآورده می‌کنند توجه زیادی به عوامل استرس‌زا ندارند درحالی‌که عوامل گوناگونی همچون محیط خانواده، بیماری یا مرگ یکی از افراد خانواده، جدایی پدر و مادر از یکدیگر و ترس از تاریکی باعث ایجاد استرس حتی در کودکان کم سن و سال می‌شود.
 

انگشت مکیدن و شب ادراری از علائم استرس در کودک است

در این باره دکتر داوود کردستانی، روانشناس و عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور لرستان با بیان اینکه استرس در کودکان یکی از عواملی است که می‌تواند باعث ایجاد اضطراب، افسردگی و اختلالات خلقی در آنها شود، افزود: البته این محدود به کودکان و سن و سال خاصی نیست بلکه در بزرگسالان نیز وجود دارد و می‌تواند  منجر به مشکلات زیادی در فرد شود.

وی اظهار کرد: علائم استرس در کودکان شامل بدخلقی، افت تحصیلی، انگشت مکیدن و ناخن جویدن، بازی کردن با موها، کم‌خوابی و پرخوابی، بی‌اشتهایی، پرخوری و دردهای شکمی با توجه به سن آنان متفاوت است.  کودک در سن 6 سالگی دچار اختلالات روان تنی (سایکوسوماتیک) مثل شکم درد، سردرد، مشکلات تنفسی، بی اشتهایی و حتی لکنت زبان می‌شود.

کردستانی با بیان اینکه انتظارات رشد ذهنی سریع در کودکان از دیگر عوامل تشدید استرس است در حالیکه در گذشته به  آنها خیلی فشار نمی‌آوردند و می‌گفتند کودکی کنند، گفت: امروز در مهدکودک‌ها رقابت ناسالمی به وجود آمده که زبان انگلیسی و رباتیک را به کودک آموزش دهیم در حالیکه این فعالیت‌ها برای آنها زود بوده و سبب می‎شود از ساعت بازی‌شان کم شود.

وی با تاکید براینکه در مواردی روش‌های آموزشی نیز غلط است، افزود: باید بجای آموزش رسمی، این مهم را با بازی‌ها شروع کرد چرا که این انتظارات می‌تواند استرس را در کودکان ایجاد کند.
 

توقعات زیاد از کودک منجر به ایجاد استرس می‌شود

این روانشناس اضافه کرد: فشار و استرس تحصیلی و امتحانات نیز یک مشکلی آموزشی است که متاسفانه نتوانسته‌ایم آن را از دانش‎‌آموزان دور کنیم و هنوزم با این مساله دست به گریبان هستند.

کردستانی با بیان اینکه برنامه‌های شلوغ از جمله رفتن به مدرسه، کلاس زبان و شنا  منجر به تشدید استرس در کودک شده و این موضوع باعث می‌شود او نتواند تکالیف خود را انجام دهد، بیان کرد: توقعات زیاد از کودک منجر به ایجاد استرس می‌شود. همچنین استفاده بیش از حد از تلویزیون و اینترنت، ناتوانی در ارتباط با همسالان، خواب ناکافی، مشاجره والدین در مقابل کودک، بیماری‌های مزمن، فشارهای خانوادگی مثل جدایی و بیکاری والدین استرس‌آور است.

وی با بیان اینکه باید استفاده از تلویزیون و اینترنت محدود شود، تصریح کرد:  کودک از ساعت 10 شب باید بخوابد، انتظارات بالایی از او نداشته باشیم، آموزش‌ها را به اندازه سن و سال و توانایی‌ها و استعدادهایش در نظر بگیریم و برنامه هایش را زیاد نکنیم.

عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور لرستان با اشاره به اینکه باید خود بچه‌ها گام به گام مسائل را یاد بگیرند، افزود: داشتن ارتباط خوب با کودک مفید است و باید اوضاع خانه برایش آرام باشد، به آنها فرصت حرف زدن داده شود و استفاده از فناوری‌ها را برایش محدود کنیم.

برای رفع وضعیت استرس در کودکان والدین باید با فرزند خود با صبر و حوصله برخورد کرده و اعتماد به نفس لازم برای مواجهه با هر شرایط را به او بدهند. تشویق والدین در ارتباط برقرار کردن فرزندان با محیط خارج از خانه و افراد غیرفامیل بسیار مؤثر بوده است.
 

فقر و معیشت خانواده، کودک و نوجوان را دچار استرس می‌کند

در این باره الهیار ملکشاهی نماینده مردم کوهدشت و رومشکان و رئیس کمیسیون حقوقی و قضایی مجلس نیز گفت: در لرستان چون وضعیت عمومی و معیشتی مردم و اشتغال از سایر استان‌های کشور نابسامان‌تر است این موضوع خودبه‌خود باعث ایجاد استرس و اضطراب در خانواده‌ها شده و در نهایت نیز به کودکان و فرزندان آنها نیز سرایت می کند.

وی ادامه داد: مسائل مهم از جمله مشکلات مالی، اقتصادی، بیکاری و ده‌ها مورد مانند این روی کودکان و نوجوانان تاثیر گذاشته و  آنها را دچار استرس می‌کند.

رئیس کمیسیون قضایی مجلس با بیان اینکه بسیاری از افراد بیکار در استان دچار اضطراب و استرس هستند، افزود: بسیاری از پدیده‌ها و آسیب‌های اجتماعی که در کودکان نیز دیده می‌شود ناشی از همین اضطراب و استرس است.


گزارش از آزیتا یوسفیان، خبرنگار ایسنا 


انتهای پیام

منبع: ایسنا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۷۱۵۴۷۵ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

تاثیر فقر بر رشد مغز کودکان

ایسنا/خراسان رضوی نتایج تحقیقات نشان می‌دهد که فقر بر رشد مغز کودکان تأثیر می‌گذارد.

به نقل از ارث، آیا می‌دانستید که جایگاه شما بر روی نردبان اقتصادی، می‌تواند به شدت بر آنچه درون ذهن شما می‌گذرد تأثیر بگذارد؟

نتایج تحقیق جدید این واقعیت نگران‌کننده را نشان می‌دهد که فقر عمیقاً بر مغز تأثیر می‌گذارد، با اثراتی که می‌تواند تا آخر عمر باقی بماند.

قبل از این تحقیق، دانشمندان نکاتی در مورد چگونگی تأثیر فقر بر مغز و نتایج زندگی می‌دانستند و نتایج برخی از تحقیقات نشان می‌دهد که کودکان فقیر در مدرسه با مشکلات بیشتری مواجه هستند.

تحقیقات بیشتر ارتباط بین فقر و مشکلات سلامت جسمانی را نشان دادند. این مطالعه تمام آن شواهد پراکنده را در بر می‌گیرد و آنها را در کنار هم قرار می‌دهد و تصویری واضح ایجاد می‌کند.

یافته‌ها نشان می‌دهد که فقر، افراد را در معرض عوامل منفی مانند استرس، تغذیه نامناسب و سموم محیطی قرار می‌دهد. این عوامل ساختار فیزیکی و عملکرد مغز را تغییر می‌دهند، به خصوص زمانی که در دوران رشد کودک اتفاق می‌افتد.

زندگی در فقر به معنای نگرانی دائمی است. وقتی کودکی همیشه در حالت «جنگ یا گریز» است، مغزش غرق از هورمون‌های استرس مانند کورتیزول می‌شود. با گذشت زمان، کورتیزول به‌طور فیزیکی به مناطقی از مغز که مسئول حافظه، یادگیری و تنظیم هیجانی هستند آسیب می‌رساند. به این فکر کنید که مغز به آرامی تحت تأثیر استرس مداوم فرسوده می‌شود.

جوامع کم درآمد اغلب به کارخانه‌ها، بزرگراه‌ها یا دیگر منابع آلودگی هوا و آب نزدیک‌تر هستند. کودکان در این مناطق تنفس می‌کنند و مواد شیمیایی مضر را می‌بلعند.

بدترین بخش این است که این تأثیرات معامله یکباره نیستند. آسیب مغزی وارد شده در دوران کودکی می‌تواند عواقب مادام‌العمر داشته باشد. به‌عنوان مثال، کودک پر استرس که برای یادگیری در مدرسه تلاش می‌کند، احتمال بیشتری دارد که ترک تحصیل کند و چرخه فقر را در نسل بعدی تداوم بخشد.

نتایج این تحقیق در مجله Reviews in the Neurosciences منتشر شده است.

انتهای پیام