لودرها زیرِ پای «سموران» کرمان رسیدند + فیلم
تاریخ انتشار: ۱ آذر ۱۳۹۶ | کد خبر: ۱۵۷۴۹۲۷۶
«با کاهش عرصه و حریم قلعه سلجوقی سموران در کرمان، بهره‌بردار معدن سنگ کوه سموران در حال حفر دیواره‌های زیر این قلعه است، که این اقدام باعث تخریب قلعه و حذف کامل حریمِ آن می‌شود، اما هنوز رد جدیدی از میراث فرهنگی کرمان برای جلوگیری از این اتفاق دیده نمی‌شود.»
به گزارش ایسنا، بیش از پنج سال پیش «قلعه سموران» در منطقه عنبرآباد جیرفت با نام یک بهره‌بردار اصفهانی سند خورد و از آن زمان به بعد کار بهره‌برداری از سنگ‌های این کوه آغاز شد، هرچند در میانه‌های راه میراث‌فرهنگی متوجه احتمال تخریب قلعه «سموران» که درست روی قله‌ی کوهِ در دست بهره‌برداری قرار دارد شد و نخست قلعه سلجوقی را به صورت اضطراری ثبت و سپس تلاش کرد کار را متوقف کند، اما تلاش‌ها در این پنج سال، آن طور که باید کاری از پیش نبرده و هر از گاهی بهره‌برداری از معدن سنگ «سموران» ادامه دارد.
بیشتر بخوانید:
اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!
در همان دو سال گذشته هم اهالی منطقه معتقد بودند وضعیت تخریب این قلعه تاریخی به اندازه‌ای است که می‌توان روی زمین صاف شده از بخش قلعه‌ی کوچک قلعه «سموران» فوتبال بازی کرد، جایی که لودرها و پُتک‌ها با حذف کامل بخش‌هایی از قلعه با کشیدن جاده تا مسیر اصلی، جایشان را برای بهره‌برداری بهتر از سنگ‌ها باز کرده‌اند و امروز به نظر می‌رسد فاصله‌ی کمی تا فضای داخلی قلعه یعنی عرصه‌ی آن دارند، چه برسد به حریمی که دیگر برای این قله، وجود ندارد.
البته در آن زمان یعنی ۱۸ اسفند ۹۴، محمدحسن طالبیان، معاون میراث فرهنگی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری معتقد بود «خوشبختانه بهره‌بردار کوه «قلعه سموران» هنوز به عرصه‌ی این بنای تاریخی وارد نشده است. کار بهره‌برداری از این قلعه تاریخی قبل از ثبت آن آغاز شده بود. در واقع ثبت این بنا در میانه‌های بهره‌برداری از کوه «قلعه سموران» انجام شد. »
بهره‌برداری را متوقف کردند، اما دوباره کار آغاز شد
حالا بعد از گذشت دو سال از آخرین اظهارات و صحبت‌های امیدبخشی که شاید می‌توانستند جلوی بهره‌برداری از معدن‌کار کوه سموران را بگیرند، امید ابراهیمی - از دوستداران میراث فرهنگی استان کرمان - بار دیگر خطر تخریب را متوجه قلعه سلجوقی «سموران» می‌داند.
او در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه حریم قلعه در حدود یک ماه گذشته کاملا شکسته شده و چیزی نمانده تا بهره‌برداری از معدن به عرصه‌ی قلعه سموران هم برسد، می‌گوید: به دنبال این اتفاقات مردم عنبرآباد طوماری در مخالفت با این اقدام امضا کرده‌اند و نسبت به این اقدام به شدت نگران‌اند، مردم این منطقه بسیار دلسوز و ناراحت هستند، آنها از هیچ کاری برای نجات قلعه سموران دریغ نکردند، حتی تا امروز چندین بار کیلومترها راه تا اداره میراث‌فرهنگی استان کرمان آمده‌اند، اما میراث فرهنگی به آنها جواب سر بالا می‌دهد.
وی در ادامه با بیان اینکه از دامنه کوه جاده کشیده شده و ورودی به کوه را بسته و حتی جلوی در نگهبان گذاشته‌اند و کسی حق ورود به محوطه و قلعه را ندارد، می‌گوید: قلعه «سموران» به عنوان یکی از بزرگترین قلعه‌های ایران روی سطح کوه «سموران» قرار گرفته است.
او با بیان اینکه ظاهرا در طول سال‌های گذشته یک بار جلوی کار را گرفته‌اند، اما بار دیگرسرمایه‌گذار در حریم و عرصه قلعه شروع به کار کرده است، بیان می‌کند: یک ماه گذشته که در منطقه بودم، نیروی یگان حفاظت میراث فرهنگی جلوی چشم من، کار را متوقف کرد، اما از فردای آن روز بار دیگر کار بهره‌برداری آغاز شد.
ابراهیمی با بیان اینکه بهره‌بردار کوه در حال کشیدن یک راه زیرِ دیواره‌های قلعه است که با این کار، آن دیواره‌ها به طور کامل فرومی‌ریزد و حریم قلعه و دور تا دور قلعه از بین می‌رود، ادامه می‌دهد: قلعه یک چاه بزرگ دارد، و دور تا دور آن چندین غارِ دست‌کند که جلوی آنها سنگ‌چین است، قرار دارد، اما جاده‌ای که دوستان در حال کشیدن آن هستند باعث می‌شود تمام آن غارها و دیواره‌ها از بین بروند و حریم قلعه نیز نابود می‌شود.
او اضافه می‌کند: علاوه‌بر همه‌ی تخریب‌هایی که می‌توانند رخ دهند، سفال‌های زیادی روی محوطه ریخته که با حرکت لودرها آنها نیز از بین می‌روند و از سوی دیگر دیدِ منظری و حریم قلعه نیز به زودی تخریب می‌شود.
این دوستدار میراث فرهنگی کرمان همچنین با بیان این که مدتی پیش حریم و عرصه قلعه سموران کاهش پیدا کرده، می‌گوید: به نظر می‌رسد میراث‌فرهنگی با هدف ندادن خسارت به بهره‌بردار این کار را انجام داده است.
او ادامه می‌دهد: مردم شهرستان عنبرآباد معتقدند اگر استخراج سنگ از این معدن برای ۲۰۰نفر اشتغال‌زایی داشته باشد، باز هم سرمایه گذاری در بخش گردشگری برای این مردم و حتی از طریق همین قلعه، بسیار بیشتر، بهتر و پایدارتر خواهد بود.
عرصه و حریم قلعه را کوچک کردند تا وزارت صنایع خسارت ندهد
سالار سالاری‌فر، فعال میراث فرهنگی شهرستان عنبرآباد کرمان نیز در این زمینه به ایسنا می‌گوید: این محوطه پیش از این در فهرست آثار ملی به ثبت رسیده بود، اما به مرور از سوی سازمان میراث فرهنگی عرصه قلعه سموران را کوچک کردند.
وی علت این‌کار را درخواست خسارت ۶۰ – ۷۰ میلیاردی سرمایه‌دار می‌داند و می‌گوید: میراث فرهنگی علت این کاهش عرصه و حریم را این می‌داند که سازمان صنعت و معادن و تجارت نمی‌خواهد به سرمایه‌گذار خسارت بدهد، بنابراین عرصه را کوچک کرده‌ایم تا این اتفاق رخ ندهد.
او با بیان اینکه پیش از این کوهی که قلعه روی آن بنا شده است، به عنوان عرصه در نظر گرفته شده بود، می‌گوید: اکنون آمده‌اند می‌گویند فقط بخش قلعه عرصه است، درست مانند انسانی که موهای روی سرش را عرصه می‌دانند و حریمی برای آن قائل نیستند، حتی برای مسیری که قبلا راه ورود گردشگر بوده و اکنون راه ورودی نیز ندارد، در واقع هیچ‌کس دیگر امکان ورود ندارد.
سالاری‌فر با بیان اینکه قلعه «سموران» به دلیل داشتن سنگ مرمرهای قرمز به قلعه سرخ نیز معروف است، ادامه می‌دهد: بالای کوه اثار معماری و برج و بارو قرار دارد، که آن را عرصه می‌دانند و می‌گویند قلعه حریم ندارد، اکنون نیز پای دیوارهای قلعه برای برداشت سنگ آواربرداری کرده اند و می‌خواهند قلعه را تخریب کرده و سنگ‌ها را برداشت کنند.
ناموسِ عنبرآباد کرمان را به حراج گذاشته‌اند
مرتضی جهانشاهی، عضو شورای شهر عنبرآباد نیز در این زمینه به ایسنا می‌گوید: هر چند شورای شهر پیگیر عملیاتِ معدن‌کاوی در قلعه «سموران» است، اما متاسفانه این قلعه بزرگ در حال تخریب است.
وی با اشاره به پیگیری‌هایی که شورای شهر با صنایع و معادن، فرمانداری و استانداری شهرستان عنبرآباد انجام داده است، می‌گوید: این در حالی است که متاسفانه هنوز هیچ کدام از این پیگیری‌ها به نتیجه نرسیده‌اند.
او با بیان این که سنگ‌های خاص و ارزشمند مانند مرمر، در واقع در داخل قلعه تاریخی سموران هستند نه در دل کوه که سرمایه گذار در حال کندن آن‌هاست، ادامه می‌دهد: معتقدم در این شرایط که هیچ کس وضعیت این بنا و محوطه تاریخی را پیگیری نمی‌کند، مسئولان باید متوجه باشند همانطور که ما مواظب ناموسمان هستیم باید از آثار باستانی نیز مواظبت کنیم، درحالی که برخی ازکسانی که متولی این امر هستند، نتوانستند درست از قلعه «سموران» که ناموس آن‌هاست، مواظبت کنند و قلعه «سموران» را به حراج گذاشته‌اند.
وی ادامه می‌دهد: این قلعه در حالت کلی صعب‌العبور است، اما اکنون دور تا دور آن را کنده‌اند و حالا می‌گویند قلعه حریم ندارد، حتی اکنون به عرصه قلعه وارد شده‌اند.
او همچنین با اشاره به آغاز دوباره‌ی پروژه از یک ماه گذشته در محدوده‌ی این قلعه‌ی تاریخی،بیان می‌کند: مردم عنبرآباد طوماری را امضا کرده‌اند و به این اتفاق اعتراض نشان داده‌اند، اما باید نخست فرمانداری عنبرآباد نسبت به این اتفاق اقدامی انجام دهد، در حالی که هنوز هیچ کاری انجام نشده است.
به جز تلاش‌های دوستداران میراث فرهنگی منطقه عنبرآباد و هشدارها و نگرانی‌هایی که برای تخریب این بنا دارند، اقدامات دیگری نیز برای جلوگیری از تخریب بیشتر قلعه انجام داده‌اند، اقداماتی قابل ستایش مانند تجمع مردم بومی منطقه، پیگیری برای تشکیل نهادی مردمی تا به هر نحو از تخریب بیشتر آن جلوگیری کنند، شکایت به مقامات قضایی و حتی برگزاری دادگاه و نوشتن نامه‌ای اعتراضی به رئیس جمهور و طومار ۱۳ متری که در نماز جمعه توسط معترضان به امضا رسیده است.
فایل آن‌را از اینجا دانلود کنید: video/mp4
انتهای پیام
منبع: ایسنا
درخواست حذف خبر:
«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.isna.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «ایسنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۱۵۷۴۹۲۷۶ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.
با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.
خبر بعدی:
تهدیدی برای شهر باستانی جیرفت
آغاز ساخت یک شهرک جدید در جیرفت و در عرصۀ شهر باستانی معروف به «دقیانوس»، این محوطه تاریخی را در تهدید قرار داده است.
به گزارش ایسنا، جمعی از فعالان و دوستداران میراث فرهنگی اطلاع دادند: فاز نخست تسطیح اراضی برای احداث «شهر نوین جیرفت» به مساحت ۲۱۶ هکتار چند روزی است در غرب مجموعه باستانی «دقیانوس» شروع شده است. این شهرک‌سازی درست در میان آثار و بقایای به‌جامانده از شهر کهن جیرفت قرار می‌گیرد. در حالی که عرصه و حریم محوطۀ شهر دقیانوس هنوز تدقیق نشده است، اما شواهد سطحی نشان می‌دهد که شهر نوین جیرفت در این عرصه قرار می‌گیرد. بر اساس تصاویر هوایی مشخص است که گورستان در جنوب شهر نوین و بخشی از سامانه آبرسانی و قنات‌های کهن متصل به دقیانوس درست در غرب و میانۀ محل شهر نوین قرار دارند. همچنین تپه‌های شمال غربی که مملو از قطعات سفال، تکه‌های آجر و بقایای معماری است در شمال شهر نوین قرار می‌گیرد.
به گمان باستان‌شناسان، بی‌شک راه ارتباطی شهر نوین از کوچه پس‌کوچه‌های «کهورویه» نخواهد گذشت، بلکه در آینده محوطۀ ارزشمند «قمادین» برای ایجاد پل و اتوبان ارتباطی بین شهر امروزی جیرفت و شهر نوین تسطیح خواهد شد و از بین خواهد رفت.
قمادین همان شهری است که مارکوپولو آن را کَمادی نامیده و نوشته است که کمادی پیش از این شهری بزرگ و پرشکوه بوده، ولی اکنون (سدۀ ۷ قمری / ۱۳ میلادی) کوچک و کم‌اهمیت شده است، زیرا مغولان چند بار آن را ویران ساخته‌اند. کمادی در سدۀ ۱۳ قمری / ۱۹ میلادی در شمال جیرفت شناسایی شد. مردم بومی ویرانه‌های آن را شهر دقیانوس می‌نامند (گابریل، ۱۲۹؛ سایکس، ۲۶۷). برخی همین شهر دقیانوس را شهر جیرفت کهن دانسته‌اند (دایره‌المعارف بزرگ اسلامی). از قمادین به عنوان خزانۀ نفایس چین و ختا، هندوستان، حبشه، زنگبار، روم، مصر، ارمنستان، آذربایجان، ماوراءالنهر، خراسان، فارس و عراق یاد شده است.
فعالان میراث فرهنگی می‌گویند: بخشی از عرصه و حریم این مجموعه باستانی ارزشمند نیز کمتر از دو دهه پیش به صورت قطعات یک هکتاری به گروهی از بازنشسته‌های کشوری واگذار شده است. این بخش که بیش از ۷۰ هکتار وسعت دارد مشخص نیست طی چه سازوکار و با استناد به کدام قانون و کدام استعلام از میراث فرهنگی واگذار شده است و چه سرنوشتی پیدا خواهد کرد؟
اکنون این پرسش‌ها از سوی جمعی از باستان‌شناسان و فعالان میراث فرهنگی مطرح شده است که آیا این طرح، ملاحظات مربوط به «ارزیابی تأثیرات اجتماعی و فرهنگی» (اتاف) را در نظر گرفته است؟ همچنین، شورای عالی شهرسازی و معماری ایران در جلسه ۲۰ آذر ۱۴۰۲ مصوب کرده بود که برای «الحاق ۲۹۹ هکتار اراضی به محدوده شهر جیرفت در راستای طرح نهضت ملی مسکن» ضرورتاً باید «ملاحظات مربوط به حریم منظر اثر ثبتی در محدوده الحاقی با هماهنگی اداره کل میراث فرهنگی استان در طرح اعمال شود.» آیا وزارت میراث فرهنگی به این موضوع رسیدگی کرده است؟ آیا توسعه جیرفت با نابودی ارزش‌ها و دارایی‌های تاریخی و فرهنگی آن دنبال خواهد شد یا میراث و ارزش‌های فرهنگی برای نسل‌های آینده حفظ خواهند شد؟
جیرفت از کهن‌ترین تمدن‌های بشری است و حدود پنج‌هزار سال قدمت دارد و الواح خطی یافته‌شده از آن نشان‌دهنده یکی از نخستین خط‌های اختراع‌شده توسط بشر معرفی شده است. این محوطه باستانی پیش از این، با غارت گسترده‌ای مواجه شده بود؛ اوایل دهه ۸۰ که «هلیل‌رود» در جنوب استان کرمان، طغیان کرد و گورهای باستانی و اشیاء دفن‌شده در آن آشکار شد و مردم با بیل و کلنگ راهی این منطقه شدند، آن زمان جیرفت را پنیری سوئیسی توصیف می‌کردند که حفاران آن را برای یافتن اشیاء تاریخی سوراخ سوراخ کرده بودند.
انتهای پیام
خودکشی از رزیدنتها به پزشکان رسیده؛ چرا دکتر سمیرا آلسعیدی خودکشی کرد؟/ «خودکشی پزشکان بهمثابه یک انتحار اجتماعی است»